Urazy miednicy i uda.doc

Urazy miednicy i uda

Złamania szyjki kości udowej

•K : M  - 3,4 : 1

•90% - upadek z wysokości „bioder”,

•> 30% złamań u osób po 70 rż,

•Trójkąt Warda, Łuk Adamsa,

•Złamania osteoporotyczne

Zmiany anatomiczne biodra związane z wiekiem

•Czynnościowe dostosowanie się tkanek do warunków zmniejszonej witalności,

•Zgąbczenie kości,

•Zanik beleczkowania,

•Zwiększenie jam szpikowych,

•Lokalizacja – nasady (okolice nasadowo-przynasadowe i przynasadowo-trzonowe),

•Spłaszczenie głowy kości udowej,

•Zmniejszenie kąta szyjkowo-trzonowego,

•Zmniejszona odporność na urazy,

•Przedłużony okres zrostu złamania

•Podziały złamań:

1.Grucy (podgłówkowe, przezszyjkowe, podstawy szyjki);

2.Pauwelsa (I – III);

3.Lintona (I – III);

4.Gardena (I – IV).

•Objawy:

-Ból okolicy krętarza,

-Przymusowe ustawienie kończyny: zgięcie, rotacja zewnętrzna, przywiedzenie, skrócenie,

-Żywa bolesność palpacyjna oraz przy próbie wykonania ruchu w stawie biodrowym,

-Ruchomość patologiczna w miejscu złamania,

-Wylewy krwawe,

-Wywiad,

-Wiek,

-Uraz,

-Towarzyszące choroby,

-Sport wyczynowy,

-Badanie rtg, a-p i osiowe

•Różnicowanie:

- złamania przez-, między- i podkrętarzowe,

- centralne zwichnięcie stawu biodrowego,

- zmiany zwyrodnieniowo-zniekształcające w okresie zaostrzenia,

- ostre zapalenie okołostawowe i kaletek,

- ostre zapalenie stawu biodrowego.

Leczenie złamań szyjki kości udowej

•Zasady:

1.Unikanie wtórnego uszkodzenia unaczynienia odłamów,

2.Jak najwcześniejsze i jak najdokładniejsze nastawienie złamania,

3.Możliwe wczesne stabilne zespolenie odłamów,

4.Jak najwcześniejsze podjęcie fizjologicznej czynności przez kończynę.

•Leczenie zachowawcze, gdy przeciwwskazania do leczenia operacyjnego (bardzo rzadko),

•Leczenie czynnościowe, wyciąg 1/12 masy ciała, blokady z lidokainy do stawu, po ustąpieniu dolegliwości usprawnianie, po 6-10 tygodniach rozpoczęcie chodzenia bez obciążania kończyny przez 4-5 m-cy,

•Leczenie operacyjne (z wyboru):

-Zespolenia minimalne, gwoździe Nyströma-Szulca, śruby dociskowe Gardena;

-Zespolenia masywne, gwoździe płytkowe osteo, śrubo-płytki kompresyjne DHS (dynamic hip screw);

-Zespolenia rekonstrukcyjne;

-Osteotomie;

-Alloplastyki stawu biodrowego (staw, rzekomy, martwica głowy, złamania podgłowowe niestabilne, zmiany zwyrodnieniowe), częściowe Austin Moorea, całkowite.

•Powikłania:

- martwica głowy kości udowej, po 8-28 m-cach, (złamania podgłowowe, przemieszczenie odłamów, odkładanie nastawienia odłamów, brutalne rękoczyny, dystrakcja odłamów, otwarte nastawienie złamania, niestabilne zespolenie, wczesne obciążanie, rodzaj materiału zespalającego)

(10-15% bez przemieszczenia, 30-35% z przemieszczeniem)

- staw rzekomy (drugie co do częstości powikłanie, zmiany starcze, brak pełnowartościowej okostnej, niepełne nastawienie złamania, niedostatecznie stabilne zespolenie),

- zmiany zwyrodnieniowe,

- inne.

Złamania przez- i międzykrętarzowe

•K : M – 2 : 1

•

•Także upadek z „wysokości bioder”’

•Klasyfikacja Evansa

Klasyfikacja Evansa

•I – złamania dwuodłamowe bez przemieszczenia,

•II – złamania dwuodłamowe z przemieszczeniem,

•III – złamania trójfragmentowe tylno-boczne przemieszczone,

•IV – złamania trójfragmentowe z dużym tylno-przyśrodkowym fragmentem kostnym,

•V – czteroodłamowe złamania rozkawałkowane obu krętarzy.

Złamania podkrętarzowe

•10 –34% wszystkich złamań okolicy biodra;

•We wszystkich grupach wiekowych, u ludzi młodych jako konsekwencja silnego urazu;

•Często uszkodzenia bardzo niestabilne, trudne do nastawienia i zespolenia;

•Nierzadko zaburzenia zrostu

•Podział Russela-Taylora (czy występuje uszkodzenie w obrębie wcięcia gruszkowatego i/lub krętarza mniejszego)

1.Nieuszkodzone wcięcie gruszkowate

              1A – bez złamania w obrębie krętarza mniejszego,

              1B – złamanie w obrębie krętarza mniejszego.

2. Uszkodzone wcięcie gruszkowate

              2A - bez złamania w obrębie krętarza mniejszego,

              2B - złamanie w obrębie krętarza mniejszego

•Objawy

>Wywiad,

>Ból,

>Patologiczna ruchomość w miejscu złamania, tarcie odłamów,

>Obrzęk,

>Przywiedzenie, rotacja zew., skrócenie kończyny, zgięcie,

>Wiek,

>Szczelina złamania (skośnie od góry i strony bocznej do dołu i przysrodkowo – stabilne; rzadko od przyśrodka ku dołowi i do boku – niestabilne).

•Leczenie:

-najczęściej operacyjne:

ØPłytki kątowe,

ØŚrubopłytki,

ØGwoździe śródszpikowe,

ØPręty Rusha,

ØPręty Endera,

ØDynamiczna śruba dociskowa z płytą kątową.

•Powikłania:

ØZłamanie materiału zespalającego,

ØUtrudniony zrost, staw rzekomy,

ØOgolnoustrojowe (powikłania płucne, naczyniowe itp.).

Złamania trzonu kości udowej

•Dość częste następstwa urazów,

•Mechanizm pośredni i bezpośredni,

•Nierzadko uraz wielomiejscowy,

•Często złamania wieloodłamowe z przemieszczeniem odłamów.

•Objawy:

ØBól

ØObrzęk

ØZniekształcenie i skrócenie uda

ØRuchomość odłamów

ØOgraniczenie lub zniesienie ruchów w stawie biodrowym i kolanowym

ØNieprawidłowe ułożenie kończyny

ØObrażenia towarzyszące

ØRtg.

Leczenie:

1.Zachowawcze

2.Czynnościowe

3.Operacyjne (zespolenia śródszpikowe, płyty)

Powikłania