Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna L)
„atropa” pochodzi od jednej z mitologicznych bogiń losu ludzkiego – Atropos
Ma wiele nazw zwyczajowych: wilcza wiśnia, wilcza jagoda, psinki, leśna tabaka, belladonna.
1). Występuje: w Europie, Afryce Północnej, Azji Zachodniej. Introdukowana w części Ameryki Północnej. W Polsce także roślina uprawna i dziczejąca. Występuje głównie w południowej części kraju, roślina rzadka.
2). Opis rośliny: Zioło to posiada fioletową łodygę z dwoma lub trzema rozgałęzieniami. Liście pokrzyku wilczej jagody, kształtu jajowatego, są ciemno zielone i 7.5 cm do 25 cm długie. Pokrzyk wilcza jagoda ma kwiaty o kształcie dzwoneczków o barwie ciemno fioletowej, które pojawiają się w czerwcu oraz lipcu. Owocem zioła jest błyszcząca, fioletowo-czarna, wielonasienna jagoda wielkości wiśni. Owoc pokrzyku wilczej jagody jest słodki w smaku i właśnie ta część jest najbardziej trująca. Kiedy zgnieciemy liść pokrzyku wilczej jagody, poczujemy silny zapach. Wszystkie części tej rośliny są trujące, jeśli będziemy je używac w nadmiarze.
Jest to bylina należąca do psiankowatych. Przypomina niewysoki krzew o wys. od 50 do 150 cm
Jest jedną z silniej trujących roślin. Szczególnie silnie trujące są owoce. Dawką śmiertelną dla dorosłego człowieka jest 12-15 g suchej masy liści rośliny. Kozy i bażanty mogą jeść liście pokrzyku w dużych ilościach, bo prawdopodobnie ich soki trawienne zawierają enzym rozkładający alkaloidy tropanowe tej rośliny
Surowiec zielarski : Roślina, a w szczególności jagody, zawiera alkaloid atropinę oraz hyoscyaminę, i skopolaminę, poza tym flawonoidy kwercetynę, kemferol, garbniki, kwasy organiczne.
Działanie : Produkowane z pokrzyku preparaty zmniejszają napięcie mięśni gładkich, działają hamująco na układ nerwowy przywspółczulny, rozszerzają źrenicę oka, zmniejszają wydzielanie wszystkich gruczołów. Znajdują zastosowanie w okulistyce podczas badania oka (atropina), a także do leczenia kaszlu, kolki nerkowej i żółciowej, astmy i schorzeń żołądkowo-jelitowych
Łacińska nazwa Atropa wywodzi się od imienia jednej z trzech greckich bogiń przeznaczenia. Właśnie Atropos była tą, która przecinała nić życia. Druga część nazwy belladonna to po łacinie "piękna pani", gdyż Rzymianki używały wyciągów z rośliny jako kosmetyku rozszerzającego źrenice i nadającego im blask oraz skutecznie przyspieszającego i pogłębiającego oddech.Jej trujące jagody służyły niegdyś do trucia wilków, stąd nazwa wilcza jagoda.
W oftalmologii stosuje się racemat głównego alkaloidu pokrzyku: hioscyjaminy – atropinę do rozszerzania źrenicy oka.
Surowiec: liść i korzeń
Zawarte substancje: hioscyjamina (typ: alkaloid tropanowy), apoatropina, beladonina, skopolamina, pirydyna, N-metylopirydyna, N-metylopirolidyna.
Działanie: przeciwskurczowe, przeciwbólowe wykorzystywane w kamicy nerkowej i żółciowej, astmie i kolce jelitowej. Hioscyjamina poraża układ przywspółczulny, blokując receptory cholinergiczne. Objawia się to m.in. rozszerzaniem źrenicy oka i zmniejszonym wydzielaniem soków trawiennych. Ten ostatni objaw działania hioscyjaminy wykorzystano w leczeniu choroby wrzodowej.
Pokrzyk wilcza jagoda jest przepisywany pacjentom w celu rozluźnienia nabrzmiałych organów, zwlaszcza żołądka oraz jelit, łagodząc jelitowe kolki oraz ból. Zioło to pomaga w leczeniu wrzodów trawiennych i rozluźnia skurcze kanalików moczowych.
Pokrzyk wilcza jagoda może być używany w leczeniu objawów choroby Parkinsona, obniżając drżenia i sztywność, jak też poprawiając mowę oraz ruchliwość.
Właściwości pokrzyku wilczej jagody w rozluźnianiu mięśni gładkich znalazły pożyteczne zastosowanie w konwencjonalnej medycynie jako środek znieczulający. Preparaty produkowane z pokrzyku wilczej jagody działaja także hamująco na układ nerwowy przywspółczulny, jak również obniżają wydzielanie wszystkich gruczołów znajdujących się w obrębie organizmu.
Terapeutyczna dawka pokrzyku wilczej jagody jest bardzo zbliżona do toksycznej dawki. Przedawkowanie dawki może spowodować paraliż w obrębie układu oddechowego, śpiączkę oraz śmierć.
Do innych zastosować medycznych tego zioła należy stosowanie go w przypadkach napięciowych bólów głowy
HOMEOPATIA
Wszystkie części pokrzyku wilczej jagody są zbierane i wykorzystywane w celach homeopatycznych. Roślina jest miażdżona i tłoczona, a sok z niej wyciśnięty jest mieszany z alkoholem w celu uzyskania wyjątkowo rozcieńczonej postaci.
Pokrzyk wilcza jagoda jest używany w leczeniu dolegliwości związanych z nagłym wystąpieniem infekcji wraz z zapaleniem, takich jak gorączka, grypa, zapalenie migdałków, ból gardła, suchy, łaskoczący kaszel, który pogarsza się, kiedy pacjent mówi, ból ucha (zwłaszcza po prawej stronie), który staje się mocniejszy, kiedy głowa jest mokra lub jest zimno w głowę. Objawy zawierają: pulsujący ból, bladość ust, jaskrawo czerwony język, czerwoną, gorącą twarz, suchą i nagle zaczerwienioną skórę z zimnymi dłońmi i stopami.
Inne dolegliwości chorobowe, które są leczone za pomocą Belladonny to: pulsujące bóle głowy, w których najmniejszy ruch oka potęguje ból; czyraki; napad padaczkowy; bóle porodowe; spuchnięte, czerwone piersi spowodowane karmieniem; zapalenie pęcherza; zapalenie nerek; niespokojny sen. Belladonna jest również podawana dzieciom na bóle w czasie zabkowania oraz w celu zmniejszenia wysokiej gorączki.
WYSTĘPOWANIE I UPRAWA
Pokrzyk wilcza jagoda pochodzi z Europy, zachodniej Azji oraz północnej Afryki. Obecnie zioło to jest uprawiane na całym świecie. Pokrzyk wilcza jagoda lubi rosnąć w miejscach zacienionych i wilgotnych; preferuje raczej żyzną glebę. Zioło to możemy znaleźć rosnące w lasach i na obrzeżach leśnych.
Liście pokrzyku wilczej jagody są zbierane latem, natomiast jego korzeń jest wykopywany w pierwszym roku rośliny na jesieni.
Naturalne alkaloidy tropinowe - alkaloidy tropinowe znajdujące się w pokrzyku wilczej jagodzie hamują przywspółczulny układ nerwowy, który kontroluje mimowolny, bezwiedny ruch ciała. To z kolei redukuje produkcję śliny, wydzielin żołądkowych, jelitowych oraz oskrzelowych, jak również ruch kanalików moczowych, pęcherza oraz jelit. Alkaloidy tropinowe również podnoszą puls serca oraz rozszerzają źrenice.
SKŁADNIKI
Pokrzyk wilcza jagoda zawiera alkaloidy tropinowe (aż do 0.6%), a w szczególności hyoscyaminę i atropinę, flawonoidy, kwasy organiczne, garbniki, kemferol, kumaryny
lasica28