„CHLEB”
Program artystyczny przygotowany przez uczniów k Szkoły Podstawowej w Nowym Kościele z okazji Święta Pieczenia Chleba organizowanego przez Wiejski Dom Kultury w Nowym Kościele.
Scenariusz opracowała Aleksandra Smagło na podstawie materiałów z podręczników do nauki języka polskiego w szkołach podstawowych oraz wyborów tekstów poetyckich zgromadzonych w bibliotece szkolnej.
Osoba I:
Opowiem ci krótką historię.
Śpieszyłem się. Byłem zamyślony. Mijałem ludzi widząc tylko ich nogi. Nagle zobaczyłem bułkę toczącą się po ziemi. Schyliłem się i złapałem ja w ostatnim momencie- była już prawie na jezdni. Kiedy podniosłem głowę, zobaczyłem stojącą naprzeciw mnie młodą kobietę, która trzymała papierową torbę pełną bułek. Zorientowałem się ,że ta bułka musiała wypaść z jej torby. Położyłem bułkę na wyciągniętej dłoni kobiety. Skinieniem głowy podziękowała i ucałowała bułkę. Zobaczyłem święty znak wyrażający wielki szacunek dla chleba .Znak płynący zapachu ziemi, z promienia słońca, z chłodu nocy i z rosy poranka, z pracy ludzkich rąk.
Ludzie nie niszczcie ziemi, bo ona rodzi chleb!
Pachnący chleb! Zapach chleba otwiera oczy, podnosi głowę w stronę nieba. Dlaczego ? Bo to jest tajemnica i cud życia, ziemi i człowieka, który też ma swój zapach: zapach myśli, wrażeń, wyobraźni i nadziei. A czy miłość nie ma swojego pachnącego chleba w przebaczeniu, dobroci i wierze?
Odwieczna modlitwa człowieka, w chlebie złożona...chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj...
Chleb! Smak, zapach, życie.
Kiedy się urodziłeś , stałeś się zapachem i smakiem miłości Twoich rodziców: mamy i taty. Otrzymałeś dar najcenniejszy- życie! Ono należy do Ciebie.
A może samo życie jest jak chleb? A czym jest biały obrus pod chlebem?
A dlaczego tradycja nakazywała ucałować chleb i pobłogosławić go znakiem krzyża? A opłatek stołu wigilijnego- czyż nie jest chlebem, którym się ludzie dzielą?
Tyle znaków wokół pachnącego chleba a może wokół Twojego życia.
Czy chciałbyś kiedyś sam wrzucić ziarno do żaren, zemleć je, zrobić ciasto i upiec choć najmniejszy chleb?
Zmielić ziarno, własnymi rękami nadać ciastu formę, upiec je, złapać pierwszy zapach piekącego się chleba, a później pobłogosławić go , ucałować i podzielić się z drugim człowiekiem.
Pomyśl o tym. Marzenia mogą się spełnić. Czujesz ten zapach, smak? Widzisz te radosne oczy obdarowanego? Oczy są zwierciadłem duszy. Chleb ma swój zapach, Twoje życie ma smak. Ucz się dzielić. Dzieląc się, już siejesz dobro, miłość, nadzieję. Jak siewca wiosną.
Kiedy będziesz kupował chleb, pomyśl o tym. A może w domu ucałujesz, pobłogosławisz. Może...(Autor tekstu : Józef Broda)
Osoba II:
Chleb oznaczał wszystko , co dla człowieka dobre: zdrowie, dostatek szczęście. Do dzisiaj w języku codziennym mówimy, że ktoś pracuje na chleb , czyli na dostatek i spokojne życie. Mówimy też, że jedzie daleko za chlebem albo- że nie ma na chleb.
Osoba III:
Chleb to dar boży, dzięki któremu otrzymujemy wiele łask- tak dawniej wierzyli ludzie. Taczali bochenki po polu, aby dobrze rodziło, aby iskra szczęścia z chleba rozlała się po ziemi. Taczali chleb wśród bydła, by było zdrowe i się mnożyło. Gdy ostatni wóz wypełniony zbożem zjeżdżał z pola, gospodarze kładli bochenek na to miejsce w stodole, w którym mieli przechowywać żyto czy pszenicę. Zdrowie z chleba przechodziło na chore gardła, płuca , oczy.
Osoba IV:
Chleb jako wyjątkowy gość pojawia się w domach w Wigilię Bożego Narodzenia. Wtedy łamiemy się opłatkiem, aby nasze życzenia zostały wzmocnione przez jego dobroczynny wpływ. Kiedyś chlebem łamali się również swatowie podczas zaręczyn - od tej chwili małżeństwo było pewne.
Osoba V:
Chleb wymaga szacunku. Był pierwszym prezentem, który dostawał człowiek zaraz po urodzeniu. Matka chowała pieczywo pod poduszkę maleństwa dla ochrony przed złem i chorobami. Przez chleb przychodziło na dziecko wszelkie szczęście.
Osoba VI:
Bochenek miał zawsze swoje specjalne miejsce w chałupie. Okryty serwetą czekał na stole lub ławie w odświętnej izbie, aż wszyscy zasiądą do posiłku. Gdy ktoś spał, wynoszono pieczywo do innej izby, aby przez sen człowiek go nie obraził.
Osoba VII:
Ludzie wierzyli, że nawet okruchy z pieczywa wymagają szacunku. Należało je zebrać i zjeść albo rzucić do pieca – nie na ziemię. Dzieciom opowiadano, że zmarnowane okruchy pająk po pajęczynie niesie do góry, do Boga i skarży:
„ Patrz, Panie Boże, jak Twe dary wyrzucają!”
Osoba VIII:
Gdy chleb upadał na ziemię, ludzie prędko go podnosili, całowali trzy razy i mówili: „Boże daruj nam”. Zaraz też pieczywo takie zjadali, żeby chleb nie czuł się odtrącony.
Osoba IX : wiersz
Osoba X:
Od setek lat chleb jest podstawowym pożywieniem ludzi prawie na całym świecie. Nie zawsze jest to chleb z żyta lub pszenicy. Chleb robi się również z kukurydzy, fasoli, grochu czy też ryżu.
Osoba XI:
Zanim ludzie wymyślili chleb, jedli ziarna zboża, rozgryzając je i przeżuwając. Dopiero potem rozgniatali kamieniami ziarna na mąkę, dodawali do niej wody i wyrabiali ciasto. Na początku jedzono surową papkę. Później z ciasta wyrabiali placki, które kładziono na rozgrzanych kamieniach i przysypywano popiołem. Placki były twarde – nie było w nich drożdży, dzięki którym ciasto rośnie.
Osoba XII:
Kiedyś, prawdopodobnie niechcący, zostawiono w naczyniu ciasto na następny dzień. Dzięki temu rozmnożyły się w nim drożdże. Spowodowały one fermentację i rośnięcie ciasta. Upieczony z niego chleb okazał się pulchny i przez to smaczniejszy. Od tamtej pory w dzieży, czyli naczyniu do wyrabiania ciasta, zostawiano odrobinę zaczynu, aby wywołać fermentację. Tę metodę praktykuje się do dzisiaj.
Już od wielu lat znasz smak i zapach chleba. Mamy nadzieję, że zrozumiałeś, jak ważny był i jest dla ludzi. Temat chleba pojawia się w modlitwach, literaturze i przysłowiach.
To warto wiedzieć i rozumieć.
ZJADACZ CHLEBA to przeciętny człowiek bez zainteresowań i ideałów.
MA CHLEB W RĘKU – zdobył zawód.
Z NIEJEDNEGO PIECA CHLEB JADŁ – Dużo zobaczył i przeżył w życiu.
BYĆ NA ŁASKAWYM CHLEBIE – Być na utrzymaniu u kogoś, żyć z łaski, na jego koszt.
Osoba IX: wiersz
Dziękujemy za uwagę.
Aleksandra Smagło
Hel53land