Kultura łowiecka.pdf

-1-

KULTURA, ETYKA I TRADYCJA þOWIECKA

-2-

zachowanie dla przyszÿych pokoleś, wykazuje dbaÿoŰĚ o Űrodowisko

przyrodnicze czÿowieka i rwnowagĶ ekologicznħ.

4. MyŰliwy nie szuka w uprawianiu ÿowiectwa korzyŰci materialnych,

myŰlistwo bowiem nie moƌe byĚ Űrodkiem do ich osiħgania. Najcenniejszħ

korzyŰciħ myŰliwego jest obcowanie z przyroda oraz doznawanie przeƌyĚ

ÿowieckich i radoŰci w gronie braci myŰliwskiej.

5. Materialnym wyrazem sukcesu myŰliwego sħ trofea. Zdobyte trofea

myŰliwy darzy szczeglnym szacunkiem, preparuje je i konserwuje, a

udostĶpnienie na wystawy uwaƌa za zaszczytny obowiħzek.

6. MyŰliwy stale pogÿĶbia swħ wiedzĶ zarwno w dziedzinie ekologii i

gospodarki ÿowieckiej, jak rwnieƌ historii i tradycji polskiego ÿowiectwa.

Jest staÿym czytelnikiem ksiħƌek i czasopism o tematyce ÿowieckiej.

7. MyŰliwy uczestniczy w realizacji zadaś statutowych PZþ, angaƌujħc caÿħ

swħ wiedzĶ i doŰwiadczenie.

8. MyŰliwy podczas wykonywania polowania oraz prac hodowlanych w

ÿowisku kieruje siĶ zasadħ nadrzĶdnoŰci gospodarki rolnej i leŰnej-

wspÿdziaÿa z wÿaŰcicielami gruntw w trosce o ochronĶ zwierzyny.

9. Przebywajħc w ÿowisku myŰliwy okazuje szacunek dla pracy rolnika i

leŰnika. Swoim zachowaniem stwarza atmosferĶ wzajemnej ƌyczliwoŰci.

10. W kontaktach z ludnoŰciħ zamieszkaÿħ na dzierƌawionym terenie myŰliwy

swoim postĶpowaniem przyczynia siĶ do utrwalenia dobrej opinii o

Polskim Zwiħzku ÿowieckim, popularyzuje wiedzĶ o nowoczesnym

ÿowiectwie, stara siĶ pozyskaĚ dla niego sprzymierześcw, zwÿaszcza

wŰrd mÿodzieƌy.

11. PrzyjĶte na siebie obowiħzki organizacyjne myŰliwy wykonuje rzetelnie.

Zaufanie i wdziĶcznoŰĚ kolegw sħ jedynħ za nie rekompensatħ.

12. MyŰliwy wraƌliwy jest na problemy spoÿecznoŰci lokalnych i w miarĶ

moƌliwoŰci stara siĶ pomc w ich rozwiħzywaniu.

13. MyŰliwy dba o mienie koÿa ÿowieckiego. Swe materialne zobowiħzania

wobec Zwiħzku reguluje punktualnie i rzetelnie.

14. MyŰliwi solidarnie uczestniczħ we wszystkich pracach organizowanych

przez koÿo ÿowieckie, proporcjonalnie do swych moƌliwoŰci fizycznych,

sprawnoŰci i umiejĶtnoŰci.

15. MyŰliwy, uczestniczħc w ƌyciu Zwiħzku posÿuguje siĶ w mowie i piŰmie

tradycyjnym sÿownikiem ÿowieckim doskonalħc jego znajomoŰĚ.

16. MyŰliwy nie powoduje w ÿowisku nadmiernego niepokoju.

PORADY OGíLNE: Bardzo proszĶ o zaznajomienie siĶ z tym, tak naprawdĶ

to znajomoŰĚ i postĶpowanie zgodnie z etykħ i prawem ÿowieckim czyni nas

myŰliwymi a nie rzeƊnikami. Dodatkowa porada: na egzaminie moƌna

zaplusowaĚ przytaczajħc do wielu wypowiedzi swoje przemyŰlenia oraz punkt

widzenia pasjonata kultury ÿowieckiej. Aby byÿo Ci ÿatwiej skonkretyzowaĚ tak

szerokie pojĶcie jakim jest tradycja, kultura oraz etyka, komisja Etyki, Tradycji i

Zwyczajw þowieckich przyjĶÿa zbir zasad ktry jest oglnie przyjĶty. Nie

oznacza to, ƌe nie naleƌy (a wrĶcz wskazane jest) tworzenie nowych tradycji

oraz obyczajw.

Zbir zasad etyki, tradycji i zwyczajw ÿowieckich

PrzyjĶty przez:

KomisjĶ Etyki, Tradycji i Zwyczajw þowieckich

Naczelnej Rady ÿowieckiej

PrzyjĶty przez Naczelnħ RadĶ þowieckħ

6 czerwca 1992 r.

ZBIíR ZASAD ETYKI

1. MyŰliwi zorganizowani w Polskim zwiħzku þowieckim realizujħ cele

polskiego ÿowiectwa. PrzynaleƌnoŰĚ do Polskiego Zwiħzku þowieckiego

jest Űwiadomie i dobrowolnie przyjĶtym obowiħzkiem - statutowym i

moralnym- czynnego uczestniczenia w rzetelnym wykonywaniu wszystkich

zadaś naszej Organizacji , a prawo posiadania i uƌywania broni myŰliwskiej

do celw zgodnych ze statutem PZþ i regulaminem wytwarza poczucie

zwiĶkszonej odpowiedzialnoŰci.

2. MyŰliwy za swj podstawowy obowiħzek uwaƌa rzetelne przestrzeganie

norm prawa ÿowieckiego oraz peÿne podporzħdkowanie siĶ wymogom

dyscypliny organizacyjnej.

3. MyŰliwy nie ogranicza swego udziaÿu w ÿowiectwie wyÿħcznie do

wykonywania polowania. Troski o hodowle i ochronĶ zwierzyny nie

pozostawia kolegom. Wykonujħc polowanie i inne czynnoŰci zwiħzane z

gospodarkħ ÿowiecka ma na wzglĶdzie dobro przyrody ojczystej, jej

Kultura, etyka i tradycja ÿowiecka

-3-

17. W ƌyciu organizacyjnym i w czasie p[polowaś myŰliwy stosuje zasadĶ

rwnoŰci wszystkich czÿonkw PZþ. W stosunku do kolegw, czÿonkw

naganki, goŰci i innych osb jest uprzejmy, lojalny i koleƌeśski. Cechuje go

szacunek i ƌyczliwoŰĚ wobec kolegw oraz gotowoŰĚ okazywania im

pomocy. Przyczynia siĶ do zachowania dobrej atmosfery podczas

wsplnych imprez, taktownie odnosi siĶ do wspÿuczestnikw polowaś.

Podporzħdkowuje siĶ poleceniom kolegw peÿniħcych obowiħzki

funkcyjne. Jest punktualny i sÿowny. Sÿuƌy radħ mniej doŰwiadczonym

kolegom.

18. Szczeglnym szacunkiem i taktownħ opieka otacza najstarszych wiekiem

myŰliwych, ktrzy z powodu ograniczonej sprawnoŰci fizycznej nie sħ w

stanie w peÿni uczestniczyĚ w polowaniach i pracach gospodarczych w

ÿowisku. Przeznacza dla kolegw starszych i niepeÿnosprawnych

wygodniejsze miejsca w pojazdach. W czasie polowania udziela im

pomocy przy poszukiwaniu lub patroszeniu i przenoszeniu zwierzyny.

19. MyŰliwy traktuje naganiaczy z szacunkiem i naleƌytħ troskħ, zapewniajħc

im odpowiednie posiÿki i chwile odpoczynku. Stara siĶ o utrzymanie

koleƌeśskiej atmosfery miĶdzy myŰliwymi i nagankħ

20. MyŰliwy dba o etyczny stosunek do zwierzyny. Poszukiwanie rannej

zwierzyny myŰliwy uwaƌa za swj moralny obowiħzek, a odnaleziona

sztukĶ dostrzeliwuje w sposb humanitarny. Nie wyrĶcza siĶ naganiaczami

przy poszukiwaniu rannej zwierzyny grubej.

21. MyŰliwy nigdy nie traktuje strzaÿu do zwierzyny jako treningu

strzeleckiego.

22. Poszanowanie i godne obchodzenie siĶ z odstrzelonħ zwierzyna Űwiadczy

nie tylko o kulturze myŰliwego, ale takƌe wyraƌa jego szacunek do

przyrody.

23. W czasie polowania myŰliwy zachowuje umiar i opanowanie by ni

dopuŰciĚ , ƌeby pasja myŰliwska nie przerodziÿa siĶ w zachÿannoŰĚ. Dobry

myŰliwy- to niekoniecznie ten, ktry zostaje krlem polowania.

24. MyŰliwy umie wstrzymaĚ siĶ od strzaÿu, jeƌeli okolicznoŰci wskazujħ na

brak szansy ucieczki zwierza lub podniesienia strzelonej sztuki.

Powstrzymuje siĶ rwnieƌ od dania strzaÿu do zwierzyny w przypadku

wħtpliwego wÿasnego pierwsześstwa.

25. MyŰliwy jest Űwiadom bogatego dorobku polskiego ÿowiectwa, ktre stara

siĶ godnie reprezentowaĚ w kontaktach z myŰliwymi- cudzoziemcami.

26. Dokonujħc odstrzaÿw selekcyjnych myŰliwy ma na uwadze nie tylko

sucha treŰĚ kryteriw, ale rwnieƌ swojħ role , jakħ peÿni w przyrodzie.

-4-

27. MyŰliwy dba o bezpiecześstwo na polowaniu. Poluje zawsze ze

sprawdzonħ broniħ, zna jej cechy techniczne. Jest Űwiadom swych

umiejĶtnoŰci strzeleckich, ktre stale doskonali.

28. Spory powstaÿe w czasie myŰliwi rozstrzygajħ w atmosferze koleƌeśskoŰci i

zgodnie z przyjĶtymi zasadami.

29. Przebiegowi polowania towarzyszy zachowanie zwyczajw ÿowieckich, a

przede wszystkim pasowanie na myŰliwego, podawanie "zÿomu",

urzħdzanie pokotu i uƌywanie sygnaÿw myŰliwskich.

30. Na polowaniu myŰliwy wystĶpuje w estetycznym ubiorze myŰliwego,

odpowiadajħcym tradycji, ale tez uwzglĶdnia zwyczaje w jego Űrodowisku.

31. MyŰliwy otacza opiekħ psa myŰliwskiego- towarzysza i pomocnika swych

ÿoww. Dba o zaspokojenie jego potrzeb, nie zmusza do wysiÿku ponad

jego moƌliwoŰci. Uƌytkujħc psa myŰliwskiego wystrzega siĶ powstawania

konfliktw z otoczeniem. Starzejħcy siĶ pies myŰliwski zasÿuguje na

zapewnienie mu spokojnej staroŰci.

32. Ograniczajħc liczebnoŰĚ szkodnikw w ÿowisku myŰliwy wykazuje

szczeglna rozwagĶ oraz unika zatargw z miejscowħ ludnoŰciħ.

33. WħtpliwoŰci zwiħzane z zachowaniem etyki myŰliwy rozstrzyga we

wÿasnym sumieniu zgodnie z prawem i zwyczajami ÿowieckimi.

ZWYCZAJE I CERMONIAþ þOWIECKI

1.Posÿugiwanie siĶ jĶzykiem ÿowieckim

Geneza polskiego jĶzyka ÿowieckiego siĶga zamierzchÿych czasw.

Ksztaÿtowaÿ siĶ on na przestrzeni setek lat, wzbogacany ciħgle rozwojem

praktyki i wiedzy ÿowieckiej. Wpÿywaÿy na niego przemiany spoÿeczne i

gospodarcze. W obrzĶdach myŰliwskich przestrzegano obowiħzku stosowania

jĶzyka ÿowieckiego na ÿowach i gronie braci ÿowieckiej. W poemacie (XVI

wiek) Sebastian Klonowic pisze:

charta

ccece

eece

ccece

Kultura, etyka i tradycja ÿowiecka

-5-

JĶzyk ÿowiecki byÿ zawsze - i jest nim dzisiaj- jĶzykiem ƌywym, podlega

staÿemu rozwojowi. Powstajħ nowe okreŰlenia, ƌycie wycofuje z terminologii

ÿowieckiej nieaktualne pojĶcia.

-6-

24. Bokobrody - kĶpki dÿuƌszych wÿosw, wyrastajħce na policzkach rysia,

dzika, jenota,

25. Bok - inaczej nadlufka - broś myŰliwska o dwch lufach uÿoƌonych

pionowo,

26. Broda Ï 1. naroŰl pokryta dÿuƌszym wÿosem, zwisajħca pod szyjħ ÿosia; 2.

dolna czĶŰĚ grzywy jelenia byka; 3. pĶk pir na szyi gÿuszca,

27. Brok - dawna nazwa bardzo drobnego Űrutu,

28. Brdka - pÿaska szczoteczka z krtkich pirek, osadzonych tuƌ przy

nasadzie ogona sÿonki. Trofeum myŰliwskie.

29. Bruzda Ï 1. wgÿĶbienie na tykach poroƌa jeleniowatych; 2. wgÿĶbienie w

profilu gwintowania lufy,

30. Buchtowanie - rycie w ziemi przez dziki w poszukiwaniu ƌeru,

31. Buchtowisko - miejsce zryte przez dziki,

32. Bukowisko - okres godowy i miejsce godw ÿosi,

33. Bulgot - gÿos wydawany przez koguty cietrzewia podczas tokw

34. BurkniĶcie - odgÿos zrywajħcego siĶ z ziemi jarzħbka,

35. Byk - samiec ƌubra, ÿosia, jelenia, daniela

36. Byk stadny - jeleś byk, wÿadajħcy chmarħ w okresie rykowiska,

1. Ambona - stanowisko myŰliwskie, wieƌyczka, myŰliwskie zbudowane nad

ziemiħ na sÿupach, czasem na drzewie, zbudowana z drewna, rzadziej z

metalu.

2. Anons - gÿos psa oznajmiajħcy znalezienie zwierzyny, inaczej oszczek,

3. antabka - bħczek - uchwyt do mocowania paska broni myŰliwskiej,

4. Apel - sygnaÿ rozpoczĶcia polowania, posÿusześstwo psa myŰliwskiego,

5. Aportowanie - przynoszenie przez psa myŰliwskiego strzelonej zwierzyny

lub postrzaÿkw,

6. Awantaƌ - odchylenie kolby w prawo lub w lewo od osi lufy,

7. Badyle - poroƌe ÿosia w formie rosoch, czyli prostych odng, a nie ÿopat;

rwnieƌ kośczyny jelenia, ÿosia.

8. Badylarz - ÿoŰ byk, o poroƌu w ksztaÿcie krtkiej tyki z dÿugimi

palczastymi odnogami,

9. Baÿamut - pies gośczy gubiħcy trop lub gÿoszħcy ptaka,

10. Baÿwanek - wypchany ssak (najczĶŰciej zajħc, krlik) sÿuƌħcy do nauki

polowania ptaka ÿowczego; kukÿa dzikiej kaczki, puszczana na wodĶ wabi

inne kaczki,

11. Baran Ï samiec muflona

12. Barÿg - legowisko dzikw lub niedƊwiedzi,

13. Basior Ï samiec wilka

14. Basista - jeleś byk wyrƌniajħcy siĶ grubym gÿosem,

15. Bekowisko - okres godowy danieli lub miejsce godw danieli,

16. Berÿo - drħƌek na ktry sadza siĶ ptaka ÿowczego,

17. Biaÿa broś - broś do walki wrĶcz (miecze, szable, bagnety itp.) We

wspÿczesnym ÿowiectwie kordelas i nƌ.

18. Biaÿa stopa - biaÿe pole - teren caÿkowicie pokryty Űniegiem.

19. Biaÿozr - sokÿ norweski. Ptak drapieƌny z rodziny sokoÿw. Wyjħtkowo

rzadki, wysoko ceniony w sokolnictwie, czyli w polowaniu przy uƌyciu

uÿoƌonych, wytresowanych ptakw drapieƌnych.

20. Biegi Ï nogi dzika

21. Bielenie - zdejmowanie skry z ubitej zwierzyny,

22. Bobrowanie - przeszukiwanie terenu przez zwierzĶta,

23. Bobrowisko - osiedle bobrw,

37. Cap - samiec kozicy,

38. Cewki - nogi sarny

39. Chÿyst - mÿody jeleś byk, ktry w czasie rykowiska przebywa w pobliƌu

chmary

40. Chmara - stado ƌubrw, jeleni, ÿosi, danieli,

41. Chorħgwie - inaczej flagi - fragmenty scypuÿu zwisajħce z tyk jelenia w

czasie wycierania,

42. Chrap - gÿos ÿosia byka w czasie bukowiska,

43. Chrapanie - gÿos wydawany przez sÿonkĶ w trakcie lotu godowego

(ciħgu),

44. Chrapy - nozdrza ƌubra, zwierzyny pÿowej, muflona, kozicy,

45. Chyb, chyra - pasmo wyjħtkowo dÿugiej i gĶstej szczeciny na karku dzika.

Rozdraƌniony, zaniepokojony dzik stroszy chyb - gw. Stawia chyb.

46. Ciħg Ï 1. przelot dzikich kacze lub gĶsi na wodĶ rano lub wieczorem; 2.

loty godowe sÿonek

47. CiħgniĶcie - powolne poruszanie siĶ, wĶdrowanie ƌubrw, zwierzyny

pÿowej, muflonw,

48. Ciec - ucieczka piesza kurakw,

49. Ciecier - cietrzew kogut,

50. Ciecieruk - mÿody cietrzew kogut

51. Cieciorka - kura cietrzewia,

Kultura, etyka i tradycja ÿowiecka

Sÿowniczek myŰliwego:

-7-

52. Cieczka - okres godowy lisw, wilkw, borsukw, jenotw, psw,

53. Cieki - nogi ptakw, kurakw

54. CielĶ - ƌubr, jeleś, daniel w pierwszym roku ƌycia

55. Cuch - wĶch psa myŰliwskiego

56. czarna stopa - teren pozbawiony pokrywy Űnieƌnej,

57. czemchanie - wycieranie poroƌa ze scypuÿu,

58. czternastak - jeleś byk o siedmiu odnogach na kaƌdej tyce,

59. czochraĚ siĶ - wycieranie o drzewa jeleni lub dzikw,

60. czuszykanie - gÿos wydawany przez koguta cietrzewia podczas tokw,

61. czyrykanie - gÿos wydawany przez zwoÿujħce siĶ kuropatwy,

-8-

77. Dwunastak (jeleś dwunastak) -samiec jelenia, w ktrego poroƌu

przynajmniej jedna tyka ma szeŰĚ odng.

78. DyndowaĚ - o lisie, borsuku wilku lub jenocie - biec truchtem,

79. Dziesiħtak (jeleś dziesiħtak) -samiec jelenia, w ktrego poroƌu

przynajmniej jedna tyka ma piĶĚ odng.

80. Dzikarz - pies myŰliwski uƌywany do polowaś na dziki,

81. Dziwerwka - strzelba myŰliwska o lufach wykonanych ze stali

damasceśskiej

82. DzwoniĚ strychulcem - o psie myŰliwskim, machaĚ ogonem

62. ęwik - stary, dobrze uÿoƌony ptak ÿowczy

63. Darniak - samiec sarny (rogacz) o wybitnie sÿabych parostkach i maÿej

tuszy

64. Darz Br ! -1. MyŰliwskie pozdrowienie. Niech br (obficie ) darzy,

obdarowuje; 2. Uroczysty sygnaÿ myŰliwski, grany na sygnaÿwce.

65. Daszek - posyp - paŰnik dla kuropatw lub baƌantw

66. Dÿawienie - duszenie zwierzyny przez drapieƌniki czworonoƌne

67. DojŰĚ postrzaÿka - odszukaĚ rannħ, postrzelonħ zwierzynĶ.

68. Doÿowanie - umieszczanie strzaÿw poniƌej miejsca celowania

69. Do puli -(polowanie do puli) polowanie zbiorowe, po ktrym kaƌdy jego

uczestnik otrzymuje jednakowħ iloŰĚ zwierzyny, bez wzglĶdu na to, ile

sztuk sam upolowaÿ. Zazwyczaj dotyczy polowania na zwierzynĶ drobnħ i

ptactwo.

70. Drapieƌnik duƌy - w Polsce niedƊwiedƊ, ryŰ, wilk. Obecnie wszystkie

gatunki pod ochronħ.

71. Drapieƌnik maÿy - gatunki ÿowne w Polsce to borsuk, lis, jenot, norka

amerykaśska, kuna leŰna, kuna domowa, tchrz.

72. Dryling - trjlufka - myŰliwska broś palna o trzech lufach. NajczĶŰciej

dwie lufy gÿadkoŰcienne do strzelania Űrutem i jedna lufa gwintowana do

strzelania kulami.

73. Dubeltwka Ï dwururka - Űrutowa broś myŰliwska o dwch lufach

uÿoƌonych poziomo obok siebie,

Dublet - ustrzelenie dwch sztuk zwierzyny dwoma kolejnymi strzaÿami

74. Dwudwudziestak - jeleś byk noszħcy wieniec o jedenastu odnogach na

jednej tyce

75. Dwudziestak - jeleś byk o dziesiĶciu odnogach na jednej tyce

76. Dwudziestka - Űrutowa broś myŰliwska kaliber 20

86. Fafle - obwisÿe grne wargi psa myŰliwskiego Ï wyƌÿa

87. Fajki - kÿy z grnej szczĶki odyśca (samca dzika). Wraz z szablami, kÿami

z ƌuchwy, stanowiħ trofeum myŰliwskie.

88. Farba, posoka - krew zwierzyny.

89. FarbowaĚ - zostawiaĚ krew na tropie,

90. Fartuszek - pĶk jasnych wÿosw przy sromie sarny

91. Fioÿek - gruczoÿ zapachowy u lisa znajdujħcy siĶ przy nasadzie ogona,

92. Fladry - sznury z czerwonymi szmatkami, sÿuƌyÿy do polowaś na wilki

93. Flagi - fragmenty scypuÿu zwisajħce z tyk jelenia w trakcie wycierania

poroƌa

94. Flanka - skrzydÿo myŰliwych zagiĶte w kierunku miotu

95. FlankowaĚ - obstawiaĚ stanowiska na flankach,

96. Fryc -myŰliwy mÿody staƌem, niedoŰwiadczony.

97. Gach Ï samiec zajħca

98. Gamrat - odyniec w okresie huczki

99. Gastrolity -u ptactwa - drobne kamyki, poÿykane wraz z pokarmem.

Ulokowane w tzw. ƌoÿħdku miĶŰniowym pomagajħ w rozcieraniu

twardego poƌywienia.

100.Gawra - zimowe legowisko niedƊwiedzia

101.GĶba - pysk ƌubra

102.GlĶdzenie - gÿos wydawany przez ÿaniĶ

103.GÿosiĚ - oznajmianie przez pasa, znalezienia tropu lub osaczenie

zwierzyny

104.Gÿownia - klinga, ostrze biaÿej broni - kordelasa, szabli itp.

105.Gomÿa - jeleś byk po zrzuceniu poroƌa

Kultura, etyka i tradycja ÿowiecka

83. Ekspres - ÿamana broś myŰliwska kulowa o dwch lufach

84. Elaboracja - wÿasnorĶcznie wykonywanie Űrutowej amunicji myŰliwskiej

85. Eƌektor - wyrzutnik ÿusek w myŰliwskiej broni ÿamanej,

-9-

106.Gon Ï 1. okres godowy kozic; 2. gÿos psw podczas pĶdzenia zwierzyny w

miocie,

107.Gośka - sarna koza grzejħca siĶ poza okresem rui

108.Gra - szczekanie psw gośczych idħcych po tropie

109.Grabarz - pies myŰliwski zakopujħcy odnalezionħ zwierzynĶ

110.Grandle - haki, pniaki - u jeleniowatych - szczħtkowe kÿy w szczĶce

grnej.

111.Grot Ï 1. odnoga kośczħca tykĶ w parostkach kozÿa; 2. zakośczenie

odnogi w wieścu jelenia byka

112.Gruby - (gruby dzik) - duƌy, wyjħtkowo okazaÿy zwierz.

113.Gryzawka - pĶdy wierzby lub osiki nasycone solħ, przeznaczone do

obgryzania przez zajħce

114.Grzywa - gĶsta dÿuga sierŰĚ na szyi i karku ƌubra, ÿosia, jelenia lub na

grzbiecie kozicy

115.Guzikarz - mÿody kozioÿ o poroƌu w ksztaÿcie niskich stoƌkw, guzikw

116.Guziki - zwykle pierwsze poroƌe kozÿa

117.Gwizd Ï 1. ryj dzika; 2. gÿos sÿonki i jarzħb

-10-

134.Kaptur - nakrycie gÿowy ptaka ÿowczego, inaczej kapa,

135.Karawan - pojazd przystosowany do transportu upolowanej zwierzyny.

136.karmisko - miejsce wykÿadania karmy dla zwierzyny,

137.Kħdziel - owÿosienie szyi, karku i garbu ƌubra,

138.Kħpielisko - miejsce kħpieli dzikw i zwierzyny pÿowej,

139.KĶsy - zajady - kÿy drapieƌnikw.

140.KipieĚ - ucieczka na oŰlep zajħca,

141.KiŰĚ Ï 1. pĶk biaÿych wÿosw u borsuka; 2. zakośczenie ogona ƌubra,

142.Koÿo ÿowieckie - podstawowa jednostka organizacyjna Polskiego

Zwiħzku þowieckiego. Koÿo ÿowieckie zajmuje siĶ gospodarkħ ÿowieckħ,

w tym polowaniem, w dzierƌawionym przez siebie obwodzie ÿowieckim.

143.Komora - klatka piersiowa zwierzyny grubej

144.Kita - 1. ogon maÿego drapieƌnika; 2. rzħd pokotu, w ktrym ukÿada siĶ

upolowane maÿe drapieƌniki; 3. lis (w zaniku).

145.Kitka - brdka kozicy,

146.Klamra - skrzydÿo linii myŰliwych,

147.Klapak - mÿoda, zwykle nielotna kaczka,

148.Klapanie - pierwsza zwrotka pieŰni gÿuszca,

149.Klaskanie - trzecia zwrotka pieŰni gÿuszca, inaczej korkowanie,

150.Klekotka - koÿatka, sÿuƌħca do straszenia zajĶcy w czasie pĶdzenia,

151.Klempa Ï samica ÿosia inaczej ÿosza

152.Kluczka - odskok zwierza w bok podczas ucieczki

153.Kÿaśce - zĶby wilka,

154.KÿapaĚ - odgÿos wydawany przez dzika w stanie podniecenia,

155.kÿaŰĚ- ubiĚ zwierza celnym strzaÿem,

156.kÿuĚ - dobiĚ zwierza kordelasem,

157.Kniazienie - odgÿos wydawany przez przestraszonego zajħca

158.kobylarz - stary, bardzo duƌy wilk,

159.kocioÿ - sposb polowania na zajħce

160.kokanie - gÿos wydawany przez cieciorkĶ

161.kokcieliĚ; o pardwach i cietrzewiach - wydawaĚ gÿos

162.koÿatka - przyrzħd sÿuƌħcy naganiaczowi do straszenia zwierzyny

163.koÿnierz - dÿugie pirka wokÿ szyi koguta bataliona

164.komora - klatka piersiowa zwierzyny,

165.kopniĶcie - uderzenie kolby broni myŰliwskiej w ramiĶ podczas strzaÿu

166.kopno - legowisko zajħca w Űniegu

167.kopyra - gwarowa nazwa zajħca

168.Kordelas - dÿugi, prosty nƌ myŰliwski, sÿuƌħcy dawniej do dobijania

(skÿuwania) rannej zwierzyny. Obecnie myŰliwska broś paradna.

169.Korkowanie - trzecia zwrotka pieŰni gÿuszca

120.Igÿy - rogowe igieÿki u leŰnych kurakw wyrastajħce po bokach palcw,

zanikajħce po tokach

121.Igrzysko Ï toki gÿuszcw lub miejsce tokw gÿuszcw

122.Jasÿa - drabina na ktrħ kÿadzie siĶ karmĶ dla zwierzyny pÿowej,

123.JastrzĶbnik- dawniej myŰliwy polujħcy z jastrzĶbiem

124.Jazgot - ujadanie wilkw lub psw

125.JaƊwiec Ï borsuk

126.Jednorurka - myŰliwska broś o jednej lufie gÿadkiej

127.Jucha - farba (krew) niedƊwiedzia

128.Kaliber - Űrednica lufy broni palnej,

129.Kalibrownik Ï przyrzħd sÿuƌħcy do sprawdzania i korygowania kalibru

naboi Űrutowych,

130.Kamionka - kuna domowa,

131.Kantak - pazur na tylnym palcu ptaka drapieƌnego,

132.Kapelusznik - staropolska nazwa bardzo starego odyśca,

133.Kapitalny - samiec zwierzyny pÿowej noszħcy medalowe poroƌe,

Kultura, etyka i tradycja ÿowiecka

118.Haki Ï 1. inaczej grandle, szczħtkowe kÿy jelenia w grnej szczĶce; 2. rogi

kozicy

119.Huczka - okres godowy dzikw inaczej lochanie

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: