Agenda 21
Kamila Dudzic
Kl. 3 a
Na Konferencji Narodów Zjednoczonych "Środowisko i Rozwój" (Szczycie Ziemi) w Rio de Janeiro stwierdzono, że nie jest możliwe powstrzymanie rozwoju cywilizacji ludzkiej. Ale też zdano sobie sprawę, że rozwój ten nie może zagrozić życiu biologicznemu na Ziemi i nie może doprowadzić do ograniczenia możliwości rozwojowych przyszłych pokoleń. Taki nowy sposób rozwoju ludzkości nazwano rozwojem zrównoważonym lub ekorozwojem. Deklaracja z Rio stwierdza, że jedyną drogą do osiągnięcia długotrwałego wzrostu gospodarczego jest łączenie go z ochroną środowiska. Będzie to możliwe tylko wówczas, gdy narody ustanowią nowe i sprawiedliwe partnerstwo, w którym uczestniczyć będą rządy, narody oraz grupy społeczne. Narody muszą wypracować międzynarodowe porozumienia chroniące środowisko i system rozwoju.
W trakcie przygotowań do tej konferencji wysuwano rozmaite sugestie, w których domagano się ustanowienia Światowej Konstytucji Ekologicznej, powołania Światowej Federacji Ekologicznej - organu kontrolnego ONZ, powołania Światowej Policji Ekologicznej, która stałaby na straży przestrzegania ustawodawstwa ekologicznego, powołanie Światowego Trybunału Ekologicznego - orzekającego w wypadkach wykroczeń ekologicznych, założenia Światowego Banku Ekologicznego.
Żaden z tych postulatów nie został spełniony. Instytucje te mogłyby odegrać ważną rolę w nowoczesnym zarządzaniu środowiskiem.
Agenda 21 jest jednym z kilku dokumentów przyjętych na konferencji w Rio. Były to m.in.: Deklaracja dotycząca ochrony lasów, Ramowa Konwencja w sprawie zmian klimatu i Konwencja o różnorodności biologicznej. Dokumenty te dotyczyły najpoważniejszych globalnych zagrożeń przyszłości życia na Ziemi i określały działania jakie należy podjąć, aby oddalić te niebezpieczeństwa.
Agenda 21 to obszerny, bo liczący prawie 600 stron czyli 40 rozdziałów dokument oparty na 27 zasadach Karty Ziemi. Słowo 'Agenda' oznacza notes z bieżącymi sprawami wymagającymi załatwienia, 21 - oznacza XXI wiek. Dokument ten przedstawia porozumienie osiągnięte przez 179 państw w tym Polski. Zawiera ponad 2500 zasad i wskazań dotyczących realizacji zrównoważonego rozwoju. Łączy działania polityczne, gospodarcze, społeczne i indywidualne w celu poprawienia stanu środowiska naturalnego i bytu otoczenia - zarówno dla współczesnych jak i przyszłych pokoleń. Wyceniony na 600 miliardów dolarów program ratowania planety.
Agenda 21 zawiera takie zagadnienia jak: walka z ubóstwem, ochrona i promocja ludzkiego zdrowia, przeciwdziałanie klęsk żywiołowych, ochrona oceanów i wszystkich rodzajów mórz, racjonalne wykorzystywanie i rozwój żywych zasobów morza, bezpieczna dla środowiska gospodarka stałymi odpadami oraz osadami z oczyszczalni ścieków, bezpieczne i nieszkodliwe dla środowiska obchodzenie się z odpadami radioaktywnymi oraz wzmacnianie roli grup społecznych i organizacji.
W dniach 5-6 grudnia 2002 r. odbyła się w Warszawie międzynarodowa konferencja "Zarządzanie zrównoważonym rozwojem. Agenda 21 w Polsce - 10 lat po Rio". W dwudniowej konferencji uczestniczyło ponad 300 przedstawicieli administracji publicznej (lokalnej i centralnej), organizacji pozarządowych, biznesu, nauki i oświaty. W konferencji wzięli udział także międzynarodowi eksperci z Departamentu Narodów Zjednoczonych ds. Ekonomicznych i Społecznych.
Celem zebrania w jednym miejscu tak licznego grona specjalistów i praktyków zrównoważonego rozwoju było przede wszystkim zaprezentowanie rezultatów i ustaleń Światowego Szczytu Zrównoważonego Rozwoju oraz przedstawienie w tym kontekście dziesięcioletnich dokonań Polski w realizacji Agendy 21 i najlepszych praktyk stosowanych przez samorządy w realizacji zasad zrównoważonego rozwoju. Konferencja promowała także metody zarządzania zrównoważonym rozwojem na przykładzie Polskiej Sieci Miast, Gmin i Powiatów Zrównoważonego Rozwoju.
Neda04