Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl <<<>>> Zacznij zarabiać http://partner.e-sciagi.plPraca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
POSTĘPOWANIE SKARGOWO-WNIOSKOWE (postępowanie uproszczone)
Art. 2. Kodeks postępowania administracyjnego normuje ponadto postępowanie w sprawie skarg i wniosków (Dział VIII) przed organami państwowymi, organami jednostek samorządu terytorialnego oraz przed organami organizacji społecznych.
Art. 3. § 1. Przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się do:2) spraw uregulowanych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 i Nr 160, poz. 1083, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 1999 r. Nr 11, poz. 95 i Nr 92, poz. 1062 oraz z 2000 r. Nr 94, poz. 1037), z wyjątkiem przepisów działów IV, V i VIII.
Art. 3 §1 p.2 KPA – spod zakresu przedmiotowe KPA wyłącza się postępowanie uregulowane w OP ale z wyjątkiem przepisów działu VIII. Oznacza to, że w OP nie uregulowano odrębnie postępowania skargowo-wnioskowego i w postępowaniu podatkowym jeśli chodzi o rozpatrywanie skarg i wniosków stosuje się wprost przepisy KPA.
Postępowanie skargowe wywodzi się od instytucji doniesienia. W cesarstwie austrowęgierskim doniesienie oznaczało prośbę skierowaną do organu nadzoru. Prośba ta dostępna była każdemu i żądano w niej podjęcia z urzędu czynności zmierzających do wzruszenia decyzji organu niższego stopnia (wniosek o wzruszenie decyzji niższego stopnia).
Generalnie postępowanie skargowo-wnioskowe, a zgłasza postępowanie wnioskowe jest swoistym wentylem bezpieczeństwa. I jednocześnie jest źródłem informacji o tym jak faktycznie administracja funkcjonuje, to jest taka kontrola społeczna. To postępowanie zostało nadmiernie wywyższone w latach 50’, stało się to za przyczyna Wspólnej Uchwały rady Państwa i rady Ministrów z 14.12.1950 r. w sprawie rozpatrywania i załatwiania odwołań, listów i zażaleń ludności oraz krytyki prasowej-dzięki temu była możliwość wzruszania wszelkich decyzji nawet ostatecznych.
W 1959 r. gdy pracowano nad projektem KPA jedną z podstawowych rzeczy było to aby uregulować w końcu to postępowanie skargowe, aby skarga powszechna nie wpływała na postępowanie administracyjne ogólne i nie naruszała trwałości decyzji ostatecznej. Stąd też od samego początku w KPA istniał dział VII skarg i wnioski.
Do 31.12.1998 r. prawo składania skarg i wniosków przysługiwało obywatelowi, co już było to sprzeczne z art. 63 Konstytucji z1997 r. – każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Konstytucja przyznała to prawo również bezpaństwowcom i cudzoziemcom. Od01.01.1999 r. przepis art.221 KPA został dostosowany do brzmienia art. 61 Konstytucji.
Art. 221. § 1. Zagwarantowane każdemu w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej prawo składania petycji, skarg i wniosków do organów państwowych, organów jednostek samorządu terytorialnego, organów samorządowych jednostek organizacyjnych oraz do organizacji i instytucji społecznych realizowane jest na zasadach określonych przepisami niniejszego działu.§ 2. Petycje, skargi i wnioski mogą być składane do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej.
§ 3. Petycje, skargi i wnioski można składać w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą.
Mimo, że w Konstytucji jest mowa o skargach, wnioskach i petycjach to tym artykule nie używa się pojęcia petycji (są to skargi i wnioski ale w interesie publicznym). Natomiast zgodnie z art. 221 § 3 – petycje, skargi i wnioski można składać w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą. Generalnie wszystkie przepisy zawarte w dziale VIII dotyczą petycje ale trzeba najpierw zdefiniować czy jest to skarga, czy jest to wniosek.
Przepisy działu VIII stosuje się do wszystkich skarg, wniosków i petycji, ale przepisy szczególne mogą stanowić inaczej i istnieją dwa takie przypadki:
1. ustawa prawo ochrony środowiska z 27.04.2001 r. – art. 31-39 regulują udział społeczeństwa w postępowaniu z zakresu spraw ochrony środowiska i na ich podstawie każdy ma prawo do składania w takim postępowaniu uwag i wniosków (bez ograniczenia ich przedmiotu i treści). W art. 36 tej ustawy wyłączono stosowanie, do tych uwag i wniosków, przepisów działu VIII KPA;
2. kodeks karny wykonawczy i podstawą do wydania przepisów wykonawczych jest rozporządzenie dotyczące składania skarg i wniosków przez osoby przebywające w zakładach karnych.
We wszystkich innych sytuacjach stosuje się przepisy działu VIII KPA.
Postępowanie skargowo-wnioskowe jest postępowaniem uproszczonym, wynika to między innymi z tego, że:
§ nie ma pojęcia strony (każdy może złożyć skargę lub wniosek)
§ nie ma konieczności legitymowania się interesem prawnym
§ postępowanie to jest wolne od wszelkich opłat
§ powielekroć można składać skargi w tych samych sprawach, powielekroć składać wnioski dotyczące tych samych zagadnień
§ nie ma żadnego aktu administracyjnego, nie rozstrzyga się sprawy, a rozpoznanie wniosku kończy się zawiadomieniem o sposobie załatwienia sprawy (jest to czynność materialno-technicznna)
§ nie podlega ocenie i kontroli sądu administracyjnego.
Postanowienie NSA z 9.12.1999 r. – ocena prawidłowości prowadzenia postępowania skargowego w trybie przepisów działu VIII KPA nie podlega kognicji sądu administracyjnego.
Nie przysługuje skarga do sądu administracyjnego. Sąd nie zajmuje się badaniem legalności i zgodności z prawem postępowania skargowo-wnioskowego.
Postępowanie skargowo-wnioskowe ma cechy:
§ samodzielnego
§ głownie wewnętrznego
§ jednoinstancyjnego
§ kontrolnego postępowania administracyjnego
§ bardzo uproszczonego
§ kończącego się czynnością materialno-techniczną zawiadomienia skarżącego o załatwieniu skargi
Całe postępowanie skargowo-wnioskowe jest w sposób wyczerpujący określone w dziale VIII KPA. Nie stosuje się przepisów działów wcześniejszych KPA ani odpowiednio, ani wprost, z jednym wyjątkiem ale mamy tu odesłanie wprost do stosowania przepisów od art. 36-38 dotyczących niezałatwienia sprawy w terminie.
Są wspólne przepisy dotyczące i skarg i wniosków, które zaczynają się od art.222, który stanowi o tym czy pismo jest skargą albo wnioskiem decyduje treść pisma a nie jego forma zewnętrzna.
Art. 222. O tym, czy pismo jest skargą albo wnioskiem, decyduje treść pisma, a nie jego forma zewnętrzna.
Jest to bardzo ważny przepis, który ma również znaczenie w postępowaniu administracyjnym ogólnym. Nadawca wnioskujący, strona nie musi znać przepisów prawa administracyjnego. W postępowaniu administracyjnym (gdzie często załatwia się sprawy osób bezdomnych, niepełnosprawnych itp.) nie obowiązuje zasada – nieznajomość prawa szkodzi (ignorantia iuris nocet) tym bardziej odnosi się to do postępowania uproszczonego.
Skarga jest wyrazem niezadowolenia dotyczącego przeszłości, a wniosek dotyczy przyszłości jest pewnym postulatem poprawienia. Natomiast ustawodawca ułatwia nam bo w art. 227 określa przedmiot skargi.
Art. 227. Przedmiotem skargi może być w szczególności:
§ zaniedbanie
§ lub nienależyte wykonywanie zadań przez właściwe organy albo przez ich pracowników,
§ naruszenie praworządności
§ lub interesów skarżących,
§ a także przewlekłe lub biurokratyczne załatwianie spraw.
Naruszenie interesów skarżących – do 31.12.1998 r. przy tych interesach był przymiotnik „słuszny”. Kreślenie go oznacza, że naruszenia każdych naszych interesów przez organ państwowych może być już podstawą wniesienia skargi, to my oceniamy czy jest to słuszny interes.
Generalnie przedmiotem skargi może być działanie, bezczynność lub zaniechanie organu państwowego.
Trzeba odróżnić kiedy skarga dotyczy organu administracji publicznej (skarga w rozumieniu KPA), a kiedy dotyczy działalności spoza administracji, np. w rozumieniu przepisów KK.
W art. 241 ustawodawca przykładowo podaje co może być przedmiotem wniosku.
Art. 241. Przedmiotem wniosku mogą być w szczególności sprawy:
§ ulepszenia organizacji,
§ wzmocnienia praworządności,
§ usprawnienia pracy i zapobiegania nadużyciom,
§ ochrony własności,
§ lepszego zaspokajania potrzeb ludności.
Do 31.12.1998 r. można była we wnioskach zamieszczać tylko ochrony własności społecznej, a w chwili obecnej każdego rodzaju własności.
Generalnie wniosek dotyczy ulepszenia już istniejącego stanu rzeczy, zawsze dotyczą działania przeszłego jeszcze niedokonanego.
Może wystąpić taka sytuacja, że pismo nie będzie ani skargą ani wnioskiem i w takim przypadku ustawodawca ze względu na tzw. zasadę jednotorowości postępowania administracyjnego w art.233, 234 i 235 KPA pokazuje jak badać wnoszone pisma i jak je kwalifikować.
Art. 233. Skarga w sprawie indywidualnej, która nie była i nie jest przedmiotem postępowania administracyjnego, powoduje wszczęcie postępowania, jeżeli została złożona przez stronę. Jeżeli skarga taka pochodzi od innej osoby, może spowodować wszczęcie postępowania administracyjnego z urzędu, chyba że przepisy wymagają do wszczęcia postępowania żądania strony.
Art. 233 – gdy wpłynie pismo zatytułowane „skarga”, w którym strona pisze: jak działają organy pomocy społecznej, że mój sąsiad dostaje pieniądze z pomocy społecznej i je przepija a ja jestem bez zasiłku, bez renty i środków do życia a dodatkowo wychowuję 2 wnucząt i nie wiem co zrobić żeby dzieci wykarmić. To takiego pisma nie będziemy rozpatrywać jako skargi powszechnej, bo jest to skarga w indywidualnej sprawie, która może być rozstrzygnięta drodze decyzji administracyjnej (tej pani może być przyznana konkretna pomoc). W zawiązku z tym przekazujemy do organu właściwego aby rozpatrzył tą skargę tak jakby był to wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie przyznania pomocy społecznej. Pismo to będzie rozpatrywane w drodze postępowania administracyjnego ogólnego i zakończy się wydaniem decyzji administracyjnej, bo skarga taka pochodzi od strony i kwalifikuje się jako wniosek o wszczęcie postępowania administracyjnego.
Jeżeli skarga taka pochodzi od innej osoby może spowodować wszczęcie postępowania z urzędu – skarga na organ, który przyznał zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych w zajeździe przy drodze i odkąd przyznano to zezwolenie to codziennie są dwa wypadki z ofiarami śmiertelnymi. Wniosek nie pochodzi od strony ale skarga jest w sprawie, która może być rozstrzygnięta w drodze decyzji administracyjnej w postaci cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.
Czyli to pismo mimo tytułu „skarga” nie będzie rozpatrywane jako skarga ale jako zewnętrzny impuls do wszczęcia postępowania z urzędu.
Postanowienia NSA z 13.07.1983 r. – art. 233 Kpa wyraźnie wyłączył załatwianie pism obywateli w ramach instytucji skarg i wniosków jeśli dotyczą one spraw indywidualnych i pochodzą od strony. Niepodjęcie czynności postępowania w tej sytuacji będzie miało znamiona bezczynności organu administracji publicznej, która może być zwalczana na drodze administracyjnej i skargą do sądu administracyjnego.
Art. 234. W sprawie, w której toczy się postępowanie administracyjne: 1) skarga złożona przez stronę podlega rozpatrzeniu w toku postępowania, zgodnie z przepisami kodeksu,
2) skarga pochodząca od innych osób stanowi materiał, który organ prowadzący postępowanie powinien rozpatrzyć z urzędu.
Art.234 p. 1) – toczy się już postępowanie w sprawie przyznania pomocy społecznej, jest już nawet wydana decyzja nieostateczna i strona wnosi pismo zatytułowane „skarga”: to straszne żeby organ w takiej sytuacji w jakiej ja się znajduję nie przyznał mi żadnej pomocy. Decyzja jest nieostateczna, strona złożyła pismo zatytułowane „skarga” w terminie do wniesienia odwołania-w związku z tym jej skargę traktujemy jako odwołanie i rozpatrujemy w postępowaniu odwoławczym, które będzie zmierzało do ponownego rozstrzygnięcia jej sprawy.
Lub skarga na niezałtwienie sprawy w terminie, którą traktuje się jako zażalenie na bezczynność organu.
Art. 234 p. 2) – skarga na organ administracji, który w sprawie o cofnięcie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przesłuchuje osoby niemieszkające w okolicy ale są spokrewnione z właścicielem lokalu i pewnikiem te osoby kłamią. Skarga taka nie pochodzi od strony postępowania ale powinna być włączona do materiału dowodowego, powinna być wzięta pod uwagę przez organ z urzędu w ramach tego postępowania administracyjnego ogólnego.
Art. 235. § 1. Skargę w sprawie, w której w toku postępowania administracyjnego została wydana decyzja ostateczna, uważa się zależnie od jej treści za żądanie wznowienia postępowania lub za żądanie stwierdzenia nieważności decyzji albo jej uchylenia lub zmiany z urzędu. § 2. W przypadkach określonych w § 1 żądanie zostanie uwzględnione, gdy zachodzą przewidziane w kodeksie warunki do wznowienia postępowania, stwierdzenia nieważności decyzji albo jej uchylenia lub zmiany.
Art.235 § - skarga jest wnoszona po rozstrzygnięciu sprawy decyzja ostateczną.
Strona wnosi skargę, z której wynika: jak to jest że mój sąsiad dostał pozwolenie na budowę a ja bezpośredni sąsiad nic nie wiedziałem o wydaniu takiej decyzji. Strona powołuje się na okoliczność umożliwiającą wznowienie postępowania, z tego powodu, że strona nie z własnej winy nie brała udziału w postępowaniu. W związku z tym jego pisma potraktuje się jako wznowienie postępowania.
A w przypadku gdyby skarżący nie był stroną to postępowanie należałoby wszcząć z urzędu a pismo takie potraktować jako impuls do tego.
Czyli gdy chodzi o skargę dotyczącą decyzji ostatecznej, to ze względu na treść należy zakwalifikować ją albo jako żądanie wznowienia, stwierdzenia nieważności, albo zmiany bądź uchylenia takiej decyzji.
A gdy skarga nie dotyczy żądnej z tych sytuacji to jest to skarga klasyczna i należy ją rozstrzygnąć w postępowaniu skargowo-wnioskowym.
Właściwość organów do rozpatrzenia skargi.
Art. 223. § 1. Organy państwowe, organy samorządu terytorialnego i inne organy samorządowe oraz organy organizacji społecznych - rozpatrują oraz załatwiają skargi i wnioski w ramach swojej właściwości. § 2. Pracownik organu państwowego, pracownik samorządowy oraz organu organizacji społecznej, winny niewłaściwego i nieterminowego załatwiania skarg i wniosków, podlega odpowiedzialności porządkowej lub dyscyplinarnej albo innej odpowiedzialności przewidzianej w przepisach prawa.
...
stary_hipis