Leki moczopedne IV rok.pdf
(
5300 KB
)
Pobierz
Wydalanie wody z organizmu
W ciągu doby powstaje w organizmie około 180 litrów
moczu pierwotnego
Leki moczopędne
W ciągu doby z tej ilości organizm opuszcza około 1,5
litra moczu ostatecznego
Głównym jonem odpowiedzialnym za zatrzymanie wody
w organizmie jest sód
Dr n. med. Marek Postuła
I Katedra i Klinika Kardiologii
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Katedra i Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Leki moczopędne zwiększają wydalanie NaCl i wody
przez nerki (stąd nazwa saluretyki)
Leki moczopędne
Leki moczopędne
Diuretyki pętlowe
Tiazydowe i
tiazydopodobne leki
moczopędne
Diuretyki oszczędzające
potas
Kora
Rdzeń
Pętla Henlego
Kanalik zbiorczy
Leki moczopędne
Leki modyfikujące transport kanalikowy
- O wysokiej efektywności ( do 25-30%)- diuretyki
pętlowe ( furosemid, torasemid, bumetanid, piretanid,
kwas etakrynowy)
Leki moczopędne c.d.
Leki modyfikujące transport kanalikowy
- O śladowej efektywności (<5%)
a) Leki moczopędne oszczędzające potas (spironolakton,
triamteren, amilorid)
- O umiarkowanej efektywności (do 15%), diuretyki
korowego odcinka nefronu
a) tiazydy moczopędne (chlorotiazyd, hydrochlorotiazyd)
b) związki tiazydopodobne ( chlortalidon, indapamid,
klopamid)
b) Inhibitory anhydrazy węglanowej
(acetazolamid)
Inne leki moczopędne
- Diuretyki osmotyczne (mannitol)
- Środki pochodzenia roślinnego
1
Środki moczopędne pochodzenia
roślinnego
Leki moczopędne
Działanie diuretyczne zależy głównie od
zwiększania przesączania kłębuszkowego
Rośliny o działaniu moczopędnym
- kłącza perzu, korzeń wilżyny, korzeń lubczyka,
liść pokrzywy, owoc pietruszki, ziela skrzypu,
świeże liście brzozy
Preparaty: Fitolizyna, Terpinex, Urogran,
Urosan
Stosowane głównie w profilaktyce kamicy
nerkowej
Roślinne
środki
moczopędne
Kora
Rdzeń
Pętla Henlego
Kanalik zbiorczy
Diuretyki osmotyczne
Diuretyki osmotyczne
Wskazania:
- Stany z obniżeniem ciśnienia tętniczego krwi (np.
hipowolemia) i ostrym zmniejszeniem przesączania
kłębuszkowego
- Zapobiega ostrej niewydolności nerek
- Zapobiega obrzękowi mózgu
- Stosowany do płukania jelit w zatruciach doustnych
Działania niepożądane:
- Obrzęk płuc u chorych z niewydolnością serca
- Bóle i zawroty głowy, wymioty, bóle w klatce
piersiowej, zaburzenia świadomości.
Przedstawiciel- Mannitol
Właściwości:
- Nieaktywny farmakologicznie polisacharyd
- Swobodnie przesączany i nie wchłaniany zwrotnie
w nerce
- Utrudnia wchłanianie zwrotne wody w nerce
- Zwiększa objętość płynów w układzie
naczyniowym
Leki moczopędne
Inhibitory anhydrazy węglanowej
Przedstawiciel grupy – Acetazolamid (Diuramid)
Kora
Słabe diuretyki- maksymalna efektywność 2-4%
Acetazolamid
Zahamowanie anhydrazy węglanowej w kanaliku
bliższym prowadzi do niedoborów jonów HCO
3
oraz H
Brak wymiany sód- wodór- ↑
wydalania wody i sodu
Początek działania ok. 2 h po podaniu doustnym
Rdzeń
Po jednorazowej dawce działanie utrzymuje się przez
12 godzin
Pętla Henlego
Kanalik zbiorczy
Najgroźniejsze działanie niepożądane- hipokalemia
2
Inhibitory anhydrazy węglanowej
Wskazania:
- Bardzo rzadko w celach moczopędnych
-
Leczenie jaskry
-
Alkalizacja moczu- zwiększa wydalanie
- substancji kwaśnych
-
Leczenie alkalozy metabolicznej
Leki moczopędne
Inhibitory anhydrazy węglanowej
Zapobieganie ostrej chorobie górskiej
Objawy:
- Ból głowy, brak łaknienia, nudności, bezsenność
- „Błędne koło chorobowe”- Hipoksja-
hiperwentylacja- alkaloza oddechowa-
hamowanie hiperwentylacji-hipoksja
- Acetazolamid przyspiesza proces aklimatyzacji
Tiazydy
Hamują aktywną wymianę jonów Cl-Na
w korowym odcinku części
wstępującej pętli nefronu
Leki oszczędzające K
Hamują reabsorpcję jonów Na w kanaliku
dystalnym oraz w kanaliku zbiorczym
Diuretyki pętlowe
Hamują wymianę jonów Cl-Na-K
w części wstępującej pętli Henlego
Kora
Rdzeń
Pętla Henlego
Kanalik zbiorczy
Leki moczopędne
Kora
Diuretyki pętlowe
Hamują wymianę jonów Cl-
Na-K
w części wstępującej pętli
Henlego
Rdzeń
Pętla Henlego
Kanalik zbiorczy
3
Diuretyki pętlowe
Mechanizm działania diuretyków pętlowych
Symporter Na
+
- K
+
- 2Cl
-
zlokalizowany na luminalnej powierzchni komórek
nabłonka cewek grubościennej części ramienia wstępującego pętli Henlego
Blokowanie symportera dokonuje się przez łączenie z miejscem wiązania Cl
-
do symportera (odwracalne blokowanie białka nośnikowego w miejscu
wiązania jonów chlorkowych)
Hamuje resorpcję zwrotną jonu chlorkowego we wstępującym odcinkupętli
nefronu i wtórnie wchłanianie jonu sodowego
Blokowany jest także transport (reabsorpcja) Mg+2 i Ca+2
Inhibitory symportera Na+-K+ -2Cl
(diuretyki pętlowe):
furosemid,
bumetanid,
Torasemid-
sulfonylomocznik
kwas etakrynowy-
pochodna kwasu fenoksyoctowego
Pochodne sulfonamidowe
Mechanizm działania diuretyków pętlowych
Mechanizm działania diuretyków pętlowych
Blokowanie symportera Na
+
- K
+
- 2Cl
-
-
↑
wydalania Na
+
oraz Cl
-
↑
wydalania Mg+2 i Ca+2
Diuretyki pętlowe (furosemid) działają słabo jako inhibitory anhydrazy
węglanowej-
↑
wydalania HC03 oraz fosforanów
Zwiększenie wydalania K
+
oraz związków o charakterze kwaśnym (H
+
)
Zmniejszenie wydalania kwasu moczowego
Zahamowanie kotransportera Na-K-2Cl ramieniu wstępującym szerszym
pętli nefronu
Pozanerkowo:
bezpośrednie działanie naczyniowe
zmniejsza powrót żylny
obniżenie ciśnienia napełniania LK
- Efekt zależny od udziału PG
Wpływ na hemodynamikę nerek
- Podnoszą RBF (przy odpowiedniej podaży płynów) i powodują redystrybucję
przepływów w nerce (głównie do kory)
→ rola PG??
-
Powodują nasilenie uwalniania reniny (zwiększają aktywność reninową
osocza)
FUROSEMID
Pochodna sulfonamidowa kwasu antranilowego
Najsilniejszy lek moczopędny
o maksymalnej efektywności
dochodzącej nawet do 25 - 30%.
↑
wydalania jonów Na, K, Ca, Mg, fosforanów, chlorków, wody
We wlewie kroplowym max. 4 mg/min
Przedawkowanie- hipotensja, odwodnienie, zaburzenia elektrolitowe
Wzmaga działanie innych leków hipotensyjnych
Początek działania- 2-5 min od podania i.v.
Czas działania 4-6 godzin
Podawać 2-3 razy na dobę
20-40 mg i.v.
Torasemid
Stosunkowo nowy diuretyk pętlowy o mechanizmie
działania zbliżonym do furosemidu, ale zdecydowanie
odmiennej kinetyce (diuretyk pętlowy o wskazaniach
zbliżonych do tiazydów)
Biodostępność 50-90%- bardziej stała niż furosemidu (1-
90%), nie modyfikowana przez pokarm.
Okres półtrwania 3h wyraźnie dłuższy niż furosemidu (
0,5-1h )
Działanie moczopędne utrzymuje się 8 -12 h (furosemidu
do 4h)
W niewydolności serca i nerek skuteczność zbliżona do
furosemidu.
4
FUROSEMID
Lek pierwszego wyboru w stanach nagłych!!!
Dawkowanie: 20-400 mg/ dobę
FUROSEMID
Działania niepożądane:
hipokaliemia, hipomagnezemia ( zaburzenia rytmu serca)
hipowolemia
hiponatremia
hiperglikemia
hiperlipidemia - ↓HDL ; ↑
TG i LDL
hipokalcemia
hiperurykemia
zapalenie trzustki
zmniejszenie łaknienia, nudności, wymioty, zaparcia lub biegunki
alergiczne reakcje skórne
nadwrażliwość na światło
zaburzenia widzenia
w morfologii krwi – przemijająca leukopenia i trombocytopenia
Odwracalne zaburzenia słuchu, głuchota
Nasila nefrotoksyczność cefalosporyn,
Nasila ototoksyczność aminoglikozydów oraz kwasu acetylosalicylowego
Wskazania:
Ostra niewydolność lewej komory serca-obrzęk płuc
Ciężka postać przewlekłej niewydolności serca wymagająca
szybkiego odwodnienia chorego
Ciężka niewydolność nerek z obrzękami
Nadciśnienie tętnicze (gdy nieskuteczne tiazydy)
Ostra niewydolność nerek z oligurią
Hiperkalcemia (jednocześnie furosemid i 0,9% NaCl, dla
zapobieżenia odwodnieniu)
Leki moczopędne
FUROSEMID
Przeciwwskazania:
Tiazydy
Hamują aktywną wymianę jonów Cl-Na
w korowym odcinku części
wstępującej pętli nefronu
Kora
- Ciężkie upośledzenie czynności wątroby i nerek
- Ciężkie zaburzenia elektrolitowe
Hipokalemia, Hiponatremia,
Rdzeń
-
Uczulenie na sulfonamidy
- Ciąża i okres karmienia
Pętla Henlego
Kanalik zbiorczy
Inhibitory symportera Na+-Cl-
(diuretyki tiazydowe i tiazydopodobne)
Działają w końcowym, korowym odcinku części wstępującej pętli nefronu
oraz w początkowej części kanalika dalszego
Hamują zwrotne wchłanianie jonu Cl (zatrzymanie w kanaliku Na i H2O)
(odwracalne blokowanie białka nośnikowego w miejscu wiązania jonów
chlorkowych)
↓
wydalanie jonu Ca,
↑
wydalania jonów K i Mg
Nieskuteczne przy wielko
ś
ci filtracji < 30 ml/min
Rozkurczaj
ą
mi
ęś
niówk
ę
g
ł
adk
ą
naczy
ń
Niektóre leki z tej grupy mają słabe działanie inhibitorów anhydrazy
węglanowej
Farmakokinetyka inhibitorów
symportera Na+-Cl-
O umiarkowanej efektywności (do 15%) zwane również diuretykami
korowego odcinka pętli nefronu
a) pochodne benzotiadiazyny czyli tiazydy moczopędne
(chlorotiazyd, hydrochlorotiazyd)
b) związki tiazydopodobne (chlortalidon, indapamid, klopamid)
Budowa sulfonamidowa
Dobrze wchłaniają się z przewodu pokarmowego (stosować tylko
p.o.)
Różne wiązanie z białkami dla poszczególnych preparatów
Czas działania:
-
Hydrochlorotiazyd, chlortiazyd 6-12 h
-
Chlortalidon 48-72 h
-
Indapamid 36 h
5
Plik z chomika:
magnolia
Inne pliki z tego folderu:
ASTMA.ppt
(18988 KB)
Azotany. Choroba niedokrwienna serca 2010.ppt
(3556 KB)
Farma materialy od dr Mirowskiej.pdf
(4327 KB)
grupy_lekow.doc
(40 KB)
iv_rok_jesien_2011.doc
(41 KB)
Inne foldery tego chomika:
1. semestr
3. semestr
test2009
test2010
test2011
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin