Tytuł powieści Z. Nałkowskiej jest wieloznaczny, można wręcz mówić o symbolicznym znaczeniu słowa " granica". Wiąże się to z faktem poruszenia przez pisarkę szeregu ważnych problemów natury obyczajowej, moralnej ora etycznej. Do najbardziej popularnych interpretacji tytułu należą; następujące odczytania tego słowa:
· jako granica społeczna ( podziały istniejące między ludźmi należącymi do różnych warstw społecznych, mamy tu doczynienia z przedstawicielami zubożałego i dobrze sytuowanego mieszczaństwa i ziemiaństwa, pomiędzy tymi warstwami istnieją ogromne różnice ).
· jako granica moralna ( określa pewne normy etyczno- moralne, których przekroczenie powoduje nieszczęście innego człowieka, tak dzieje się w przypadku kiedy Zenon Ziembiewicz żeni się z Elżbietą Biecką i równocześnie romansuje z Justyną - postępuje niezgodnie z zasadami moralnymi w konsekwencji krzywdzi żonę, Justynę oraz samego siebie ).
· jako granica odporności psychicznej człowieka ( człowiek traci zdolność racjonalnego myślenia, niszczy własną osobowość, przestaje być sobą. Przykładem tego jest prowadzenie przez Zenona podwójnego życia - przykładny mąż i kochanek. Niszczy siebie i kobiety. Granicę przekracza także Justyna, która popada w obłęd po usunięciu ciąży ).
· jako granica psychologiczna ( porusza problem możliwości poznania samego siebie, udowadnia, że działania jakie w życiu podejmujemy, motywowane są nie tylko psychologicznie, ale również poprzez czynniki społeczno - historyczne, co uniemożliwia jednoznaczną, subiektywną ich ocenę).
· jako granica filozoficzna ( porusza problem możliwością poznania przez człowieka ostatecznej prawdy o otaczającym go świecie, zrozumienie mechanizmów nim rządzących. Granica filozoficzna to również kwestia umiejętności borykania się z przeciwnościami losu - jak to jest, że jedni potrafią stawić czoła niepowodzeniom, inni zaś rezygnują z walki i stają się konformistami ).
1
natalieaasen