Sieć komputerowa – grupa komputerów lub innych urządzeń połączonych ze sobą w celu wymiany danych lub współdzielenia różnych zasobów, na przykład:
· korzystania ze wspólnych urządzeń, np. drukarek, skanerów,
· korzystania ze wspólnego oprogramowania,
· korzystania z centralnej bazy danych,
· przesyłania informacji między komputerami (komunikaty, listy, pliki).
Serwer - program świadczący usługi na rzecz innych programów, zazwyczaj korzystających z innych komputerów połączonych w sieć.
Serwerem nazywa się często komputer świadczący takie usługi, sprowadzające się zazwyczaj do udostępniania pewnych zasobów innym komputerom lub pośredniczący w przekazywaniu danych między komputerami.
Serwerem nazywa się też systemy oprogramowania biorące udział w udostępnianiu zasobów. Przykładami udostępnianych zasobów są pliki, bazy danych, łącza internetowe, a także urządzeń peryferyjnych jak drukarki i skanery.
Serwerem może być zwykły komputer, jednak w celu pełnego wykorzystania możliwości, jakie daje oprogramowanie serwerowe, powinna to być maszyna przeznaczona do tej roli. Maszyny takie są przystosowane do pracy ciągłej, wyposaża się je w duże i szybkie dyski twarde, głównie SCSI, dużą ilość pamięci RAM najczęściej z ECC oraz wydajne procesory serwerowe. Często serwerowe płyty główne mogą obsłużyć 2, 4 lub więcej procesorów.
Serwer musi być maszyną niezawodną, w tym celu często posiada 2 lub więcej wbudowane zasilacze typu hot-plug i awaryjne zasilanie, a pomieszczenie, w którym stoi powinno posiadać odpowiednią wentylację lub klimatyzację.
Serwer jest zazwyczaj podłączony do Internetu szybkim łączem, które dzięki oprogramowaniu maskarady (NAT) potrafi dzielić pomiędzy aktualnie chcących korzystać z zasobów internetu użytkowników, których nazywa się klientami.
Serwer niepodłączony do internetu, na przykład w sieci lokalnej może zarządzać współdzieleniem zasobów na poszczególnych komputerach (na przykład zainstalowanymi programami, danymi czy też urządzeniami peryferyjnymi).
Współdzielenie zasobów odbywa się na zasadzie klient-serwer.
Najprostszym przykładem klienta jest użytkownik internetu chcący wyświetlić stronę, a oprogramowania klienckiego - jego przeglądarka internetowa. Przeglądarka wysyła prośbę do serwera o udostępnienie strony (zleca usługę), serwer ściąga ją (wykonuje usługę - często również z wykorzystaniem innych serwerów) i przekazuje klientowi.
Serwery najczęściej pracują pod kontrolą systemów operacyjnych takich jak: FreeBSD, GNU/Linux, Solaris, Novell NetWare, Microsoft Windows Server 2003 lub 2008, Mac OS X Server. Oprogramowanie zainstalowane na komputerze, który pełni rolę serwera, zależne jest od jego funkcji.
Wśród wielu usług realizowanych przez serwery w internecie są między innymi: obsługa stron WWW, poczty elektronicznej, przesyłanie plików (np. FTP), komunikacja online czy strumieniowa transmisja audio i wideo oraz wiele innych. Przykładowo jeśli ma to być serwer WWW, wykorzystuje się najczęściej oprogramowanie Apache.
Router (po polsku – ruter, trasownik) – urządzenie sieciowe pracujące w trzeciej warstwie modelu OSI. Służy do łączenia różnych sieci komputerowych (różnych w sensie informatycznym, czyli np. o różnych klasach, maskach itd.), pełni więc rolę węzła komunikacyjnego. Na podstawie informacji zawartych w pakietach TCP/IP jest w stanie przekazać pakiety z dołączonej do siebie sieci źródłowej do docelowej, rozróżniając ją spośród wielu dołączonych do siebie sieci. Proces kierowania ruchem nosi nazwę trasowania, routingu lub rutowania.
Sieć lokalna (ang. Local Area Network stąd używany także w języku polskim skrótowiec LAN) (wewnętrzna sieć) – najmniej rozległa postać sieci komputerowej, większa jednak od sieci osobistej PAN (ang. Personal Area Network), zazwyczaj ogranicza się do jednego budynku (biura) lub kilku pobliskich budynków (np. bloków na osiedlu).
Techniki stosowane w sieciach lokalnych można podzielić na rozwiązanie oparte na przewodach (kable miedziane, światłowody) lub komunikacji radiowej (bezprzewodowe). W sieciach lokalnych przewodowych najczęściej używaną techniką jest Ethernet (za pośrednictwem kart sieciowych i przełączników, ang. switch, dawniej koncentratorów, ang. hub). Czasem są to takie urządzenia, jak np. port szeregowy, port równoległy czy port podczerwieni. W sieciach lokalnych bezprzewodowych najczęściej używaną techniką jest Wi-Fi, określony standardami IEEE 802.11. Sieci lokalne podłączone są często do Internetu wspólnym łączem, takim jak DSL, ADSL lub coraz częściej modemem kablowym od dostawcy telewizji kablowej lub dedykowanym łączem symetrycznym.
Sieci lokalne mogą być budowane w oparciu o różne topologie, takie jak gwiazda (najczęściej stosowana), magistrala, pierścień, drzewo czy siatka.
Sieć WAN (z ang. Wide Area Network, rozległa sieć komputerowa) – sieć komputerowa znajdująca się na obszarze wykraczającym poza jedno miasto (bądź kompleks miejski).
· Łączą ze sobą urządzenia rozmieszczone na dużych obszarach geograficznych (np. kraju, kontynentu);
· W celu zestawienia łącza lub połączenia między dwoma miejscami korzystają z usług operatorów telekomunikacyjnych, np. TP S.A., NASK, Exatel;
· Wykorzystują różne odmiany transmisji szeregowej.
Sieć WAN działa w warstwie fizycznej oraz warstwie łącza danych modelu odniesienia OSI. Łączy ona ze sobą sieci lokalne, które są zazwyczaj rozproszone na dużych obszarach geograficznych. Sieci WAN umożliwiają wymianę ramek i pakietów danych pomiędzy routerami i przełącznikami oraz obsługiwanymi sieciami LAN.
Standardy sieci WAN są opracowywane przez organizacje, takie jak:
· Sektor Normalizacji Telekomunikacji Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego (ITU-T, ang. International Telecommunication Union-Telecommunication Standardization Sector), dawniej International Telegraph and Telephone Consultative Committee (CCITT);
· Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO, International Organization for Standardization);
· Grupa Robocza ds. Technicznych Internetu (IETF, Internet Engineering Task Force);
· Sojusz przemysłu elektronicznego (Electronic Industries Alliance, EIA).
· Sieć wirtualna (ang. Virtual Local Area Network, VLAN) – sieć komputerowa wydzielona logicznie w ramach innej, większej sieci fizycznej.
· Do tworzenia VLAN-ów wykorzystuje się konfigurowalne lub zarządzalne przełączniki, umożliwiające podział jednego fizycznego urządzenia na większą liczbę urządzeń logicznych, poprzez separację ruchu pomiędzy określonymi grupami portów. Komunikacja między VLAN-ami jest możliwa, gdy w VLAN-ach tych partycypuje port należący do routera lub z wykorzystaniem przełączników warstwy trzeciej.
· W przełącznikach konfigurowalnych zwykle spotyka się tylko najprostszą formę VLAN-ów, wykorzystującą separację grup portów.
· W przełącznikach zarządzalnych zgodnych z IEEE 802.1Q możliwe jest znakowanie ramek (tagowanie) poprzez doklejenie do nich informacji o VLAN-ie, do którego należą. Dzięki temu możliwe jest transmitowanie ramek należących do wielu różnych VLAN-ów poprzez jedno fizyczne połączenie (trunking). W przypadku urządzeń zgodnych z ISL ramki są kapsulowane w całości.
· Niektóre nowe karty sieciowe komputerów klasy PC (w tym również interfejsy sieciowe laptopów) umożliwiają skonfigurowanie trybu pracy na tryb zgodny z IEEE 802.1Q. Możliwe jest wtedy bezpośrednie podłączenie komputera do portu przełącznika, na którym jest skonfigurowana sieć VLAN. Na takiej karcie można również ustawić korzystanie z wielu VLAN-ów jednocześnie (tzw. trunku).
leopardg