I.        Opisz  proces technologiczny wykonywania odlewu w formie piaskowej.

1.       Projekt               –   rys. surowego odlewu

– rys. koncepcji odlewu

2.       Wykonanie zespołu modelowego :

- model zasadniczy

- model układu wlewowego

- rdzenniki

3.       Przygotowanie masy formierskiej

- osnowa

- spoiwo (lepiszcze)                            mieszanie

- utwardzacz

- dodatki specjalne

4.       Wykonanie formy – proces formowania

Formowanie : ręczne, maszynowe, na automatycznych liniach formierskich.

5.       Przygotowanie formy do zalewania ciekłym metalem:

- włożenie rdzeni do wnęki formy (gniazda rdzeniowe)

- ułożenie formy

- dociśnięcie górnej skrzynki

6.       Przygotowanie ciekłego metalu – proces metalograficzny (modyfikatory).

7.       Zalanie formy

Tzalewania > Tlikwidus               (od zalewania)

8.       Wybicie odlewu z formy.

9.       Oczyszczenie odlewu i kontrola jakości:

- odcina się układ wlewowy

- wybija się rdzenie

- przeprowadza się kontrole jakości

II.           Co to są węzły cieplne w odlewach ? Narysuj schemat węzła typu Y. Podaj jego konstrukcyjną eliminację.

Połączenia ścianek lub miejsce zgrubienia w odlewie nazywamy węzłem cieplnym. Węzeł cieplny krzepnie w odlewie jako ostatni i w nim powstają najczęściej skurcze, mikro rzadzizny i makro rzadzizny.

Stosuje się dwa rodzaje krzepnięcia żeby wyelimi- nować wady Stosuje się dwa rodzaje krzepnięcia żeby wyelimi- nować wady związane z węzłami cieplnymi:

1.          Krzepnięcie objętościowe              realizuje się to przez

2.          Krzepnięcie kierunkowe              dobór kształtu odlewu

Ad 1.

Realizuje się w odlewach o zróżnicowanych grubościach ścianek, w odlewach ze stopu metali o małym skurczu w zakresie temperatur krzepnięcia. W odlewach cienkościennych – czas krzepnięcia węzła będzie taki sam jak ścianki.

Ad 2.

W odlewach o różnej grubości ścianek, najpierw krzepną cieńsze części później grubsze, nad najgrubszym stosuje się nadlew. Nadlew jest to naddatek technologiczny którego zadaniem jest przemieszczenie jamy skurczowej z odlewu do nadlewu.

W krzepnięciu objętościowym:

-           zmiana konstrukcji odlewu

-           zastosowanie ochładzalników

III.          Wymień i opisz metody wyznaczania węzłów cieplnych

1.          Metoda kół wpisanych

2.          Metoda izoterm – izosolidusów

3.          Metoda symulacji komputerowej

4.          Metoda modułów

Ad 1.

Dw > D1 o co najmniej 20%, to wówczas w miejscu Dw wystąpi węzeł cieplny i może wystąpić jama skurczowa.

Ad 2

Izoterma - izosolidus

Ciekły metal może powstać jama skurczowa

Ad 3.

Symulacja ma za zadanie wyznaczyć mapę temp. W każdej chwili w każdym punkcie odlewu.

Ad 4

Określa się moduł węzła i ścianki przyległej i porównuje się je

IV.          Co to jest nadlew.

Nadlew jest to naddatek technologiczny którego zadaniem jest przemieszczenie jamy skurczowej z odlewu do nadlewu.

V.           Dlaczego w węźle cieplnym typu X powstaje największa jama skurczowa

Największa jama skurczowa powstaje w węzłach cieplnych typu X z powodu największej różnicy czasu krzepnięcia ścianki i węzła.

3 min

  7 min

VI.          Moduł odlewu wynosi 120 cm. Odlicz moduł nadlewu.

VII.         Wymień metody odlewania do form trwałych.

1.          Kokilowe – grawitacyjne wypełnienie formy

2.          Ciśnieniowe

-           niskociśnieniowe                            0,03 – 0,07 Mpa

-           średniociśnieniowe                            do 20 Mpa

-           wysokociśnieniowe                            do 350 MPa

3.          Odśrodkowe i pod ciśnieniem odśrodkowym.

4.          Ciągłe (COS) i półciągłe

VIII.  Podaj różnice pomiędzy odlewaniem odśrodkowym a odlewaniem pod ciśnieniem odśrodkowym. Narysuj schemat.

Odśrodkowe realizowane jest w formach wirujących, a pod ciśnieniem odśrodkowym do form stałych, to ciekły metal jest wpuszczany do formy pod ciśnieniem odśrodkowym.

IX.          W jakim celu stosuje się ochładzalniki przy krzepnięciu. Wymień rodzaje ochładzalników i narysuj schematy.

Ochładzalniki to naddatki technologiczne, zadaniem których jest przyspieszenie procesu krzepnięcia w węźle cieplnym i usunięcie tym samym jamy skurczowej, przejęcie nadmiaru ciepła z węzła i wyrównanie czasów krzepnięcia w odlewie.

Ochładzalniki

Wewnętrzne                                          Zewnętrzne

Ochładzalniki są zazwyczaj wykonane z tego samego materiału co odlew, meta-lowe są pokryte warstwą izolacyjną przeciwdziałającą stopieniu ochładzalnika.

X.          

Narysuj schemat odlewania ciągłego pionowego.

COS

XI.          Wymień zadania jakie spełnia układ wlewowy.

1.          Doprowadzenie ciekłego metalu do wnęki formy z odpowiednią prędkością bez zasysania powietrza.

2.          Uzyskanie w momencie zakończenia wlewania odpowiedniego rozkładu temperatur ciekłego metalu.

3.          Wychwycenie zanieczyszczeń niemetalicznych

4.          Wyprowadzenie zanieczyszczeń gazowych.

XII.         Podaj kryteria krzepnięcia warstwowego

Wlewy doprowadzające umieszczamy przy najgrubszej ściance lub ściankach o dużych powierzchniach, może ich być więcej. Warunkiem jest:

- różnica między temp. ciekłego metalu a ciałem stałym.

Zakres temperatur krzepnięcia kierunkowego:

- różnica temp. na przekroju poprzecznym odl.

XIII.       Podaj warunki tworzenia się struktury drobnokrystalicznej w odlewie.

– prędkość krzepnięcia

– liczba zarodków krystalizacji

Prędkość mała liczba zarodników duża

Przechłodzenie   

&#...