Nachalnik Urke - Życiorys własny przestepcy.pdf - !!!. E-BOOKI( kazdy znajdzie cos dla siebie!! ) - edmund144

Wydawnictwo Łódzkie

Urke-Nachalnik

Życiorys własny

przestępcy

Wszystkim tym, których los zepchnął

w otchłań wyrzutków społeczeństwa, a którzy dążą

ku poprawie, pracę tę poświęca

Autor

„Trzeba mieć więcej odwagi do przyznania się

do zła niż do popełnienia go".

Nim przystąpię do opowiadania historii mego życia, która jest jedną

z najsmutniejszych, uważam za niezbędne choćby w streszczeniu powiedzieć,

jakie okoliczności sprowadziły mnie z drogi uczciwej. Jednak proszę Czy-

telnika o wybaczenie, że opis tych okoliczności rozpocznę od wizji

mego przyjścia na świat.

Oto widzę jak przez mgłę małe miasteczko, rozrzucone nad brzegiem

Nanyi. W centrum tego miasteczka, w samym prawie rynku stoi murowany,

piętrowy dom, który ze swego powierzchownego wyglądu odznacza się od

innych, podobnych jemu domów tym, że posiada ganek z dwiema ławkami

przy wejściu do sklepu. Nad sklepem widnieje napis: „Targowla muki"

na nazwisko kobiece N.N.

Właścicielem tego domu jest mężczyzna wysokiego wzrostu, mający

lat trzydzieści, o zdrowym wyglądzie i łagodnych, rozbrajających oczach.

Przymioty te cechują zwykle ludzi posiadających nadzwyczajną siłę. Żona

jego to kobieta lat dwudziestu pięciu, o inteligentnym wyglądzie, typowa

blondynka. Ta poniekąd dobrana para należy do żydowskiej inteligencji

tego małego miasteczka.

W jednym z pięknych dni czerwca 1897 r. w domu tym, widzę w wyobraźni,

sklep jest zamknięty z powodu narodzin pierwszego syna. Widzę panującą

tam nie do opisania radość. Krewni i znajomi składają rodzicom życzenia.

Widzę, jak w sypialnym pokoju leży na łóżku matka, cała w bieli, a trium-

falny uśmiech macierzyński igra na jej twarzy, nieco przybladłej, ja leżę

w powijakach przy jej prawym boku. Ojciec zaś stoi na środku pokoju

i przyjmuje życzenia. Jest poważny i zamyślony. W oczach zaś jego widać

blask szczęścia.

Widzę oczyma wyobraźni, jak ludzie do tego domu wchodzą i wy-

chodzą, a na każdej z tych twarzy spostrzegam szczere czy też dobrze

udane zadowolenie.

nastu pędraków ubranych różnobarwnie.-zależnie od zamożności tych,

którzy przyczynili się do ich istnienia.

Jesteśmy schyleni nad książką i wykrzykujemy różnymi głosami.

Na środku chederu, na brudnej, z gliny ubitej podłodze, siedzi

w rozmaitych pozach kilka dziewczynek. Bawią się one, każda na

swój spospb. W kącie chederu, wśród dymu przebija sylwetka żony

rebego, która coś pod nosem gdera na męża. Izba to nieduża, miesz-

cząca się w suterenie. Nigdy nie była wietrzona. Stale zapełniający ją

uczniowie oddychali dymem i wyziewami. Dym niemiłosiernie gryzł

w oczy, a przy tym było tam duszno i gorąco nie do wytrzymania.

Nad tą gromadką dzieci królował rebe, stojąc w środku chederu,

wyprostowany, nieomal groźny. W prawej ręce trzymał swoje berło

dziesięcioramienne, wszechwładny kańczug. Od czasu do czasu pró-

bował rebe swej nieograniczonej władzy, śmigając po plecach bliżej

siedzących chłopców, więcej dla wprawy, niż z. potrzeby. Wszyscy

zbijaliśmy się w kupkę, tak że szpilki nie zdołałby nikt między nas

wcisnąć. Rebe, chcąc nas rozłączyć, śmigał kańczugiem po głowach

i wywijał nim groźnie w powietrzu.

Tak wyglądał przybytek wiedzy, któremu ojciec był przeciwny,

a gdzie jednak z powodu mej zgody, wydobytej za pomocą podar-

ków, musiałem przebywać codziennie od godziny ósmej rano do

dziewiątej wieczorem. Jeden dzień był podobny do drugiego: żadnych

zmian. Rebe nigdy nie pozwalał otwierać okien, twierdząc, że może

postradać głos, którym upiększał co sobotę nabożeństwo w bóżnicy.

Słońce także nigdy do naszego chederu nie zajrzało, albowiem

w pobliżu stał chlew; w którym rebe trzymał swój żywy inwentarz,

składający się z dwóch kóz i czterech koźląt. Kozy rebego były istną

plagą dla całego miasteczka. Wieśniacy okoliczni, przyjeżdżając do ko-

śuola lub do miasta po sprawunki, nie mogli się opędzić przed ty-

mi żarłokami. Wszędzie było ich pełno; nieraz i nasze śniadanie, któ-

re przynosiliśmy z domu, porywały z okna, rebe bowiem życzył sobie,

żebyśmy je tam kładli; czy robił to z rozmysłem, nie wiadomo. Dla

kóz jedn.ik ułatwiało to sytuację. Pomagały nam w spożyciu śniadania.

Rebe zaś twierdził, że na całym świecie nie ma poczciwszego stworzenia

nad kozę. — Karmić nie trzeba, a smaczne mleko daje.

Bek tych kóz i krzyk dzieci tak mi nieraz dokuczał, że chętnie uciekłbym

z tego raju tam, gdzie pieprz rośnie, ale strach przed rebem był większy,

niż wszystko, i to przykuwało mnie do miejsca. Bywały jednak i takie dni,

że swobodnie oddychaliśmy na świeżym powietrzu. Bawiliśmy się wówczas nn

podwórzu, a słońce otaczało nas swą opieką, rzucając na nas swoje ciepłe

promienie. Niestety takich dni było niewiele. Zależały one od ilości tra-

dycyjnych ślubów, w których rebe brał udział, odgrywając w nich większą

rolę: mianowicie śpiewał nowożeńcom jako „badchon" *.

W takie dni uwalniał nas od swego towarzystwa, pozwalając bawić

się na podwórku chederu. Nosiło ono cechy śmietnika, ale dla nas było miłe,

bo posiadało wszystko, czego nam było potrzeba do zabawy. Nic więc

dziwnego, że uważnie śledziliśmy za nowymi ogłoszeniami zaręczyn.

Wówczas to, mimo młodego wieku, w naszych dziecięcych głpwach

stawało już pytanie, na co ludzie się żenią. Każdy z nas tłumaczył to zagadnie-

nie na swój sposób, aż syn szewca, jako najstarszy, a liczył dziesiąty rok życia,

wystąpił naprzód i zaczął opowiadać, że on wie, dlaczego ludzie się żenią,

opierając się na spostrzeżeniach u swych rodziców. Opowiadał, jak to ojciec

i matka zachowywali się po nocach. Co do mnie, stanowczo temu zaprze-

czyłem i ogłosiłem go kłamcą. Srulek, tak było mu na imię, nie dał za wygraną

i przyszedł zaraz nam pokazać, jak się to robi. OH, rzecz jasna, mianował się

„tatem", a na „mamę" wybrał jedną z dziewczynek. Tu jednak zaszła

pewna przeszkoda: chcąc bowiem się żenić, trzeba mieć koniecznie łóżko.

Tak przynajmniej twierdził Srulek. Widząc jego niepewność bez łóżka,

jednogłośnie uznaliśmy, że połamany kufer, stojący przy oknie, śmiało

może zastąpić łóżko. Dziewczyna wszakże, nie mając najmniejszego pojęcia,

o co chodzi, odmówiła posłuszeństwa i do kufra nie weszła. Wówczas Srulek

ujął ją wpół i siłą pakował do kufra, czemu dziewczyna broniła się zajadle,

a widząc przewagę nad sobą, wybuchła takim przerażającym płaczem, jak

gdyby nas wszystkich wzywała na pomoc. Bez chwili namysłu stanąłem w jej

obronie, co spowodowało bójkę między mną a Srulem. W rezultacie zostałem

zwycięzcą i zabawa nie doszła do skutku.

Gdy rebe powrócił i dowiedział się o zajściu, wyliczył mi dziesięć kań-

czugów w taką część ciała, od czego, jak mówił, głowie nic się nie stanie,

a nawet jeszcze rozumu nabierze.

To małe zdarzenie do dnia dzisiejszegA tkwi w mojej pamięci, gdyż

dziewczynka owa odegrała pewną rolę w mym późniejsr^m życiu, o czym

dalej wspomnę.

III

W chederze mimo wszystko uczyłem się dobrze. Rebe chwalił mnie

przed matką i ręczył, że wyrośnie ze mnie „wielki człowiek", a biedna

matka była tego pewna i święcie mu wierzyła. Tak samo i matki wszystkich

Bad c li o n, (Badhen) — hebrajskie imię pospolite, oznaczające rodzaj komika, występu-

jącego na uroczystości weselnej.

Nachalnik Urke - Życiorys własny przestepcy.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: