C N S 1 2005.pdf

CZ£OWIEK-NIEPE£NOSPRAWNOŒÆ-

-SPO£ECZEÑSTWO

Nr 1 2005

Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej

RADA PROGRAMOWA

„Cz³owiek-Niepe³nosprawnoœæ-Spo³eczeñstwo”

W³adys³aw Dykcik, Anna Firkowska-Mankiewicz (przewodnicz¹ca), Adam Fr¹czek,

Zofia Kawczyñska-Butrym, Ma³gorzata Koœcielska, Henny Lantman, Hanna

Malewska-Peyre, Tadeusz Mazurczak, Antonina Ostrowska, Alicja Przy³uska-Fiszer,

Stanis³aw Pu¿yñski, Diane Ryndak, Barbara Szatur-Jaworska, Wies³aw Theiss

KOMITET REDAKCYJNY

Joanna G³odkowska (redaktor naczelny), Ewa Kulczycka (sekretarz redakcji), Ewa

Kulesza, Ma³gorzata Kupisiewicz, Jaros³aw Rola (cz³onkowie redakcji)

RECENZENCI

dr hab. Urszula Eckert, prof. dr hab. Anna Firkowska-Mankiewicz, prof. dr hab. Adam

Fr¹czek, dr hab.Wanda Hajnicz, prof. dr hab. Jerzy Kulczycki, dr. Marianna

Marek-Ruka, prof. dr hab. Wanda Stojanowska, prof. dr hab. Marina Zalewska

Adres redakcji

Redakcja czasopisma „Cz³owiek-Niepe³nosprawnoœæ-Spo³eczeñstwo”

Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej

ul. Szczêœliwicka 40

02-353 Warszawa

redakcjacns@aps.edu.pl

www.aps.edu.pl/wydawnictwo/czasopisma/

im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa 2005

ISSN 1734-5537

Druk i oprawa:

Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej

ul. Polna 50, Warszawa 00-644, tel. 825 75 18

zam. 253/2005

Od Redakcji

Obecny czas jest okresem szczególnych przeobra¿eñ i poszukiwañ, tak¿e

w obszarze pedagogiki specjalnej i nauk jej pokrewnych. Dziœ mo¿emy

przyznaæ, ¿e wiek XX to wiek kszta³towania siê pozytywnej spo³ecznej per-

cepcji cz³owieka ze zró¿nicowanymi zdolnoœciami, to czas budowania hu-

manistycznego myœlenia o niepe³nosprawnoœci i o osobach niepe³nospraw-

nych. Czy jednak dokonuj¹ce siê zmiany s¹ na tyle wystarczaj¹ce, by na po-

cz¹tku XXI wieku problem niepe³nosprawnoœci i osób niepe³nosprawnych

uznaæ za rozwi¹zany?

Wspó³czesny œwiat nie tylko staje siê, ale ju¿ jest „globaln¹ wiosk¹”.

W tym na pozór u³o¿onym, informatycznie precyzyjnym œwiecie cz³owiek,

by przetrwaæ, musi odnaleŸæ w³aœciwe sobie miejsce. A nie jest to ³atwe

i o ile¿ trudniejsze dla osób z ró¿nymi ograniczeniami, zaburzeniami, nie-

pe³nosprawnoœci¹. Cz³owiek podejmuje zadania na miarê swoich czasów

i na miarê swoich mo¿liwoœci. I w tym wyzwaniu coraz bardziej zarysowu-

je siê dystans pomiêdzy tym, co mo¿e osi¹gn¹æ osoba pe³nosprawna, a tym,

co jest w zasiêgu mo¿liwoœci osoby niepe³nosprawnej. Czy i na ile umiemy

ten dystans zmniejszyæ, ograniczyæ i sprawiæ, by œwiat i jego zdobycze s³u-

¿y³y tak¿e osobom z niepe³nosprawnoœci¹?

W centrum rozwa¿añ teoretycznych i dociekañ empirycznych czasopi-

sma Cz³owiek-Niepe³nosprawnoœæ-Spo³eczeñstwo jest OSOBA z niepe³nospraw-

noœci¹. Aktualny obraz osoby niepe³nosprawnej budowany na modelu jej

rozwoju wskazuje na znaczenie kompetencji i aktywnoœci, samookreœlenia,

normalizacji i niezale¿noœci. Podkreœla siê w nim, ¿e ró¿nice nadaj¹ sens "by-

cia razem" i wyznaczaj¹ d¹¿enie do jednoœci mimo zró¿nicowañ. Wa¿ne za-

tem jest wykazanie na p³aszczyŸnie teoretycznej i empirycznej, w jakim

stopniu za³o¿enia „jednoœci w ró¿norodnoœci” realizowane s¹ w ¿yciu i czy

rzeczywistoœæ dosiêga idei uznawania jednoœci mimo ró¿nic.

Dziœ ju¿ nie dzielimy, ale chcemy ³¹czyæ, nie rozpoznajemy tylko ograni-

czeñ wynikaj¹cych z niepe³nosprawnoœci, ale poszukujemy mo¿liwoœci i si³

rozwojowych. Niezwykle inspiruj¹ce dla rozwoju pedagogiki specjalnej s¹

idee pochodz¹ce z pogranicza ró¿nych dziedzin wiedzy. Dlatego te¿ do dys-

kusji na ³amach naszego pisma zapraszamy przedstawicieli pedagogiki, psy-

chologii, filozofii, socjologii, medycyny i prawa. Mamy nadziejê, ¿e wypo-

wiedzi pochodz¹ce z krêgu tych dyscyplin naukowych wzbogac¹ myœlenie

o osobach niepe³nosprawnych w kategoriach ich rozwoju, podmiotowoœci,

godnoœci, to¿samoœci, autonomii i samorealizacji. Budowanie wiedzy inter-

Od Redakcji

dyscyplinarnej skupionej na osobie z niepe³nosprawnoœci¹ jest zadaniem

wa¿nym i znacz¹cym zarówno dla rozwoju teorii, jak i praktyki rehabilitacji.

róde³ czasopisma „Cz³owiek-Niepe³nosprawnoœæ-Spo³eczeñstwo”

nale¿y poszukiwaæ w ideach, które na pocz¹tku XX wieku pozwoli³y zaist-

nieæ pedagogice specjalnej w Polsce i które zwi¹zane s¹ z Profesor Mari¹

Grzegorzewsk¹, patronk¹ dzisiejszej Akademii Pedagogiki Specjalnej.

W murach tej uczelni od ponad osiemdziesiêciu lat rozwija siê pedagogika

specjalna jako nauka teoretyczna i praktyczna. Pragniemy, aby czasopismo

to postrzegano jako pewn¹ kontynuacjê wydawanych cyklicznie od 1974 r.

„Zeszytów Naukowych PIPS” i „Zeszytów Naukowych WSPS”. W nowej

formule jest ono bezpoœredni¹ kontynuacj¹ „Roczników Pedagogiki Specjal-

nej" ukazuj¹cych siê w latach 1990-2002.

Prezentujemy Pañstwu pierwszy numer czasopisma. Zawarte w nim pu-

blikacje ukazuj¹ szerokie spektrum podejmowanych problemów, w tym ska-

lê zjawiska niepe³nosprawnoœci, postawy spo³eczne wobec osób z niepe³no-

sprawnoœci¹, kszta³towanie ich wizerunku w mediach, psychospo³eczne

konsekwencje chorób nowotworowych i prawne regulacje leczenia psychia-

trycznego, zagadnienia terapii i edukacji ucznia z zaburzeniami rozwojowy-

mi, psychologiczne aspekty optymizmu i pesymizmu m³odzie¿y z niepe³no-

sprawnoœci¹ intelektualn¹.

Zakres tematyczny pierwszego numeru pisma jest prób¹ odzwierciedle-

nia idei „jednoœci w ró¿norodnoœci”. Ró¿norodnoœæ ta skupia siê wokó³ cen-

tralnego krêgu – ¿ycia i funkcjonowania osoby nie w pe³ni sprawnej, osoby

potrzebuj¹cej naszego wsparcia.

SPIS TREŒCI

Artyku³y i rozprawy

Hanna Malewska-Peyre – Jednostka w zmieniaj¹cym siê œwiecie ........................................

Ewa Zasêpa, Czes³aw Czaba³a, Ma³gorzta Starzomska – Postawy wobec niepe³nospraw-

noœci i osób niepe³nosprawnych ..................................................................................................

Natalia D. Soko³owa – Nowe tendencje w rehabilitacji dzieci z niepe³nosprawnoœci¹ inte-

lektualn¹ w Rosji .........................................................................................................................

W³adys³awa Pilecka – Odroczone neuropoznawcze i psychospo³eczne skutki chorób nowo-

tworowych u dzieci ......................................................................................................................

S³awomira Sadowska – W stronê innego spojrzenia na szko³ê jako miejsca terapii ucznia

z niepe³nosprawnoœci¹ intelektualn¹ ..........................................................................................

Ma³gorzata Szeroczyñska – Prawne regulacje leczenia psychiatrycznego – wybrane

aspekty ...................................................................................................................................

Prace badawcze

Joanna Sikorska – Niepe³nosprawnoœæ w Polsce – wzrost skali problemu na przestrzeni

æwieræwiecza ...........................................................................................................................

Ewa Pisula, Ma³gorzata Piêtka – Wypalenie zawodowe u terapeutów zajêciowych pracu-

j¹cych z osobami z autyzmem .................................................................................................

Joanna G³odkowska – Optymizm czy pesymizm m³odzie¿y z lekk¹ niepe³nosprawnoœci¹ in-

telektualn¹ w stylu wyjaœniania sytuacji sukcesu i pora¿ki .....................................................

Andrzej Giryñski – Rola telewizji w procesie kszta³cenia wizerunku osoby niepe³nospraw-

nej intelektualnie ....................................................................................................................

117

139

153

179

Sprawozdania, Komunikaty, Kronika

Zenon Gajdzica – Miêdzynarodowa Konferencja Naukowa, W¹tki zaniechane, zanied-

bane, nieobecne w procesie edukacji i wsparcia spo³ecznego osób niepe³nosprawnych , Ustroñ

24–25 maja 2004 r. .................................................................................................................

Agnieszka Wo³owicz – II. Miêdzynarodowa Konferencja Naukowa, Seksualnoœæ osoby

z niepe³nosprawnoœci¹ intelektualn¹ – uwalnianie od schematów i uprzedzeñ , Warszawa,

2-3 czerwca 2004 r. ................................................................................................................

Anna Firkowska-Mankiewicz – XII. Miêdzynarodowy Kongres IASSID – Towards

Mutual Understending: Person, Environment, Community ( Osoba-Œrodowisko-Spo³eczeñ-

stwo na rzecz wspólnego porozumienia ) .....................................................................................

193

197

203

Przegl¹d czasopism

Adam Walicki – British Journal of Special Education 2004 r. ...............................................

Ewa Zasêpa – American Journal on Mental Retardation 2004 r. .........................................

209

231

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: