BILANS:AKTYWA:trawałe(wart.niemat. i prawne;rzeczowe akt.trwałe nalezn dług;inwestycje długiter)obrotowe(zapasy;nalezno krótkoterm inwest. krótkot) PASYWA(kapitał[fundusz]własny;zobow.długot;zobow.krótko) Bilans podmiotu gosp. wykazuje stan środków gosp i źródeł ich pochodzenia w określonym dniu. Zdarzenia gosp. Stanowią wszystkie fakty dot.działaln.gosp.podmiotu. przekształcają się w operacje gosp w momencie ich realiz. Operacje gosp.:dot.konkretnego podmiotu gosp.;wyrażone są w mierniku pieniężnym;są określone co do daty ich zaistnienia;wywiaraja wpływ na conajmn.2 składniki bilansu;umożliwiają obserw zmian w aktywach i/lub pasywach podmiotu gosp;żadne typy obserwacji gosp.nie powodują narusz równowagi bilans. Każda operacja występ w podm gosp.podlega procesowi zapisu księgowego na podstawie odpowiednio sporządzonego dowodu. Dokument księgowy zawiera treśc zdarzeń gosp.Dowód księgowy zawiera treśc operacji gosp.Kazdy dowód księg.jest dok. Księg.1)stwierdza fakt dokonania oper.gosp;okresla wystawce i wskazuje strony;data wystawiania; przedmiot i wartośc oper;inne dane własnoręczny podpis osoby odpow.za udokumentowanie operacji2)stwierdzenie kontroli pod wzgl.merytor i formalno-rachunk 3)dokument oznaczony jesy numerem4)dekretacja-posiada oznaczenie symboli kont i stron na tych kontach. Sporz.się je w j.polskim(w obcym jeśli jest kontrahent zagran) Podział:zbiorcze(raport kasowy) korygujące(faktura koryg) zastępcze;rozliczeniowe.Dok księgowe:zewn.obce (od kontrahenta)zewn.własne(przekazywane w oryginale kontrahentowi) wewn.(stwierdzające zaistnienie oper.gosp.wewn.jedn) Amortyzacja-koszt zużycia środków trwałych i wart niemat i pr. Umorzenie- zmniejszenie wart początk śr.trwałego i wart niemat i pr. na skutek ich zużycia Odpisy amortyzacyjno -umorzeniowe dokonywane są przez cały okres ich użytkowania droga systematycznego planowego rozłożenia wartości początkowej środków trwałych wartości niematerialnych i prawnych na ustalony okres amortyzacji na przewidywany okres ich ekonomicznej użyteczności, dokonuje się od pierwszego dnia nastepnego miesiąca w którym środek trwały oddano do użytkowania Metody Amortyzacji – równomierne- środki trwałe zużywające się jednakowo w każdej jednostce czasu
Nierównomierna- zużycie środków trwałych kształtuje się różnie w poszczeg okresach ich użytkowania. Met nierównomierne to: degresywna progresywna naturalna W metodzie liniowej odpisów dokonuje się od wart początk St proporcjon do wpływu czasu Odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych dokonuje się przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w przepisach. W met degresywnej- założenie że w miarę upływu wydajność środka trwałego stopniowo się zmniejsza a jednocześnie rosną koszty jego eksploatacji w celu zapewnienia mniej więcej równomiernego rozkładu kosztów w całym okresie uzytkowania zwiększają się koszty eksploatacji neutralizuje się nizszą kwota odpisów amortyz. Metoda progresywna- na założenie że starzenie się St wymaga przeprowadzenia większej liczby remontów w związku z tym występuje potrzeba stosowania coraz wyższych odpisów amortyzacyjnych stanowiących odpowiednik zużycia środka trwałego oraz wymaganych remontów Me.naturalna- założenie że zużycie śr trwałego jest jednakowe na jednostke pracy Odpisy amortyzacyjne mogą być dokonywane a)od St uzywanych sezonowo przez podzielenie rocznej kwoty amortyzacji przez liczbę miesięcy w sezonie b)od St o wartości początkowej nie przekraczającej 3500zł jednorazowo lub w sposób uproszczony przez dokonanie zbiorczych odpisów dla grup środków zbliżonych rodzajem i przeznaczeniem Odpis amortyzacyjnych dokonuje się od zaktualizowanej wartości początkowej a)srodków trwałych własnych lub stanowiących współwłasność jednostki b)St otrzymanych od Skarbu Pabstwa lub gminy w nieodpłatny zarząd lub nieodpłatne uzytkowanie c) budynków i budowli zbudowanych na cudzym gruncie d) ulepszeń w obcych środkach trwałych
AMORTYZACJA UŻYWANYCH ŚRODKÓW TRWAŁYCH
Przedsiębiorstwo może indywidualnie ustalać środki amortyzacyjne
Używane-jeśli przed ich nabyciem były używane co najmniej przez okres pełnych 6 miesięcy Ulepszone- przed ich wprowadzeniem do ewidencji poniesiono wydatki stanowiąca co najmniej 20%wartości początkowej
Budynki i Budowle musza być używane przez co najmniej 60 misięcy 5lat wydatki poniesione na ich ulepszenie 30%wartości początkowej sprzed ulepszenia Cechy wyróżniające śr trwałe 1)postać rzeczowa2)przewidywany okres ekonomicznej użyteczności dłuższy niż 1 rok 3)kompletność 4)zdatność do użytku 5)przeznaczenie na potrzeby podmiotu wartość początkowa brutto śr.trw:1)cena nabycia 2)koszty wytworzenia lub wybudowania 3)wartość godziwa(rynkowa) 4)wartość wynikająca z umów leasingowych 5)wartośc wynikająca z wyceny w wypadku środka otrzymanego w formie aportu (układ niepieniężny nie może być wyższy od wartości rynkowej)6)wartość zaktualizowanaNie podlegające amortyzacji 1)grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntu2)budynki lokale budowle i urządzenia zaliczane do spółdzielczych zasobów mieszkaniowych lub służących działalności społeczno wykonawczej prowadzonej przez spółdzielnie mieszkaniowe3)dzieła sztuki i eksponaty muzealne4)wartość firmy jeżeli powstała w wyniku nabycia przedsiębiorstwa lub jego części w inny sposób niż 1)Kupna2)Przyjęcia do odpłatnego korzystania 3)wniesieniu do spółki na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji 5)składniki majątku które nie są uzywane w skutek zaprzestania działalności w który te składniki były wykorzystywane
Środki pieniężne:pieniądze;jedn.pieniężne;czeki,weksle,Wycena wg wart. Nomin.gotówke lub środki pień w wal.obcych wyceniamy na dzien bilansowy po kursie kupna. Przychody i rozchody środków.pien= obrót pieniężny;może przybierać forme gotówkową i bezgot.Czek rozrachunkowy:niepotwierdzony potwierdzony;niezupełnie potw.Akredytywa: wyodrębnienie przez bank na wniosek dłużnika środków na jego rachunku i przekazaniu ich do banku wierzyciela. Okresowe rozliczenie saldami:kontrahenci świadczą wzajemnie dostawy i usługi. Rozliczenia planowe-przy regulowaniu zobowiązań z tyt.systematycznych dostaw. Karty płatnicze:kredytowe;debetowe;z odroczonym terminem płatności.Narzędzie kontroli operacji z udziałem środków pień-inwentaryzacja;operacje kasowe powinny być ujmowane w raport kasowy.rozchody i przychody które nie są udokumentowane uznaje się jako niedobory i nadwyżki.Rodzaje rachunków:bieżący;pomocniczy;lokat terminowych;walutowe; Wyciąg bankowy-inform.o operacjach pieńrozrach dodatkowe;
Środki pieniężne – czeki (na okaziciela i imienne), weksle (własne i bankowe – funkcje płatnicze i kredytowe).
Rozrachunki z odbiorcami (201 A) i z dostawcami (202 P). należności – należne świadczenia od dłużnika na rzecz wierzyciela. Zobowiązania – przyszłe wydatki, zasoby innych kontrahentów znajdujące się przejściowo w dyspozycji jednostki do momentu zapłaty. Należności+zobowiązania=rozrachunki.
Rozrachunki publiczno – prawne – całość należności i zobowiązań w zakresie których obowiązują przepisy o zobowiązaniach podatkowych i zrównanych z nimi płatnościach (dot podatków, cel, opłat, składek ubezpieczeń społecznych i innych).
Składki wynagrodzenia ze stosunku pracy – dodatkowe (dodatki, nagrody, premie, świadczenia rzeczowe) i całoroczne (podstawowy składnik wynagrodzenia – czasowe, prowizyjne i akordowe (prosty, progresywny, degresywny, indywidualny, zespołowy)). Premia może być regulaminowa lub uznaniowa. Wyplata min raz w miesiącu i nie później niż do 10 dnia miesiąca jeśli wyplata jest z dołu (z góry – nauczyciele). Jeśli wyplata przypada na dzień świąteczny – dla wypłat z dołu przed tym dniem, dla wypłat z góry po tym dniu. Dodatki dla wynagrodzenia zasadniczego – funkcyjny (stanowiska kierownicze), za wysługę lat, za nadgodziny, za pracę w godzinach nocnych, w warunkach szkodliwych dla zdrowia, dodatek specjalny, dodatek wyrównawczy (kobieta w ciąży).
Umowy cywilnoprawne – umowa o dzieło (rezultatu – 50% kosztów uzyskania przychodu), umowa zlecenie (20%), honorarium, umowa agencyjna (prowizyjna).
Zakładowy stan kont ustala się poprzez sporządzenie sprawozdania finansowego (bilans, rachunek zysków i strat, info dodatkowe, zestawienie zmian w kapitale (funduszu własnym), rachunek przepływów pieniężnych) i statystycznego sprawozdania finansowego ustalonego w przepisach GUSu. W Polsce wzorcowy plan kont został wydany przez Ministerstwo Finansów. Typowy stan kont – jednolity – zawiera zwykle wykaz kont i ich opis. Oprócz jednolitego wyróżniamy system typowy, branżowy i zakładowy.
Plan kont zawiera – wykaz kont syntetycznych, zasady tworzenia i prowadzenia kont analitycznych do określonych kont syntetycznych, zasady rozliczenia odchyleń od cen ewidencyjnych oraz rachunku kosztów, określenie ŚT i WniP o niskiej jednostkowej WP.
Materiały – zakupione w innych jednostkach (czasem wytworzone we własnym zakresie) rzeczowe AO przeznaczone do zużycia we wszystkich rodzajach działalności gospodarczej. Ich zużycie następuje zazwyczaj w jednym cyklu produkcyjnym. Podział na: podstawowe, pomocnicze (niezbędne przy konserwacji, biurowe, środki czystości), paliwa, części zapasowe dla maszyn i urządzeń, opakowania, odpadki. Na dzień bilansowy materiały i towary wycenia się po wg cen zakupu lub kosztów wytworzenia, nie wyższych od cen sprzedaży netto na ten dzień. Wyceniając rozchód materiałów stosuje się: zasada cen przeciętnych, metodę FIFO (first in – first out), LIFO (last in – first out).
Inwentaryzacja – spis z natury, ustala rzeczywisty stan składników majątkowych w danej jednostce. Do dokumentów związanych z obrotem materiałowym zalicza się: dokumenty przychodowe (przyjęcie materiałów z zewnątrz, zwrot materiałów), dokumenty rozchodu materiałów (pobranie materiałów/rozchód wew., wydanie materiałów), pozostałe dokumenty (przesunięcie mat między magazynami, protokoły szkód, złomowanie zapasów).
Odchylenia – system stalych cen ewidencyjnych. Wskaźnik narzutu odchyleń od stalych cen ewidencyjnych towarów – Vno = konto „odchylenie od cen”/ konto „Materiały”. Odchylenia przypadające na kierunki rozchodów materiałów Om = wartość rozchodu materiałów x Vno/100%. Rozliczenie zakupu towarów – powiązanie dostaw przyjętych, ustalenie kompletności dostaw, ustalenie różnic cen kosztów zakupu. Ewidencja towarów – obrót towarowy (hurtowy powyżej 10 sztuk i detaliczny). Marża handlowa, hurtowa i detaliczna. Marża=(cena sprzedaży-cena zakupu)/cena sprzedaży.
Dokumentacja obrotu towarowego – dowody przychodne (faktura zakupu, dowód przyjęcia, zwrotu towaru), rozchodne (faktura sprzedaży, paragon, dowód wydania) i mieszane (przesunięcia towarów między magazynami a hurtowniami).
Inwentaryzacja towarów – spis z natury, weryfikacja należności i zobowiązań, porównanie danych ewidencyjnych z odpowiednimi dokumentami.
Koszty – wg typów działalności (5) (koszty działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej), wg el procesu pracy (zużycie materiałów i energii, usługi obce, opłaty i podatki), z punktu widzenia odmian działalności operacyjnej (koszty działalności podstawowej, pomocniczej i ogólnego zarządu), wg funkcji (koszty zakupu, sprzedaży), wg struktury wewnętrznej (proste i złożone), wg st reagowania na zmiany wielkości działalności operacyjnej (stale i zmienne), wg sposobu odnoszenia kosztów na jednostki kalkulacyjne (bez i pośrednie), wg miejsca powstania (działalności podstawowej, pomocniczej i zarządu). Konta zespołu 4 – 01 amortyzacja, 02 zużycie materiałów i energii, 03 usługi obce, 04 opłaty i podatki, 05 wynagrodzenia, 09 pozostałe koszty rodzajowe, 90 rozliczenia kosztów rodzajowych.
Sprawozdawczość finansowa – finalny etap procesu przetwarzania danych w rachunkowości (usystematyzowane zbiory informacji). Zasady – wiarygodność i rzetelność, kontynuacja działalności, ciągłość, metoda memoriałowa (ujęcie w rachunkowości w danym okresie ogółu przychodów i związanych z nimi kosztów oraz zobowiązań i należności niezależnie od faktu otrzymania lub wydatkowania środków pieniężnych), periodyzacja, ostrożność, wyższość treści nad formą, istotność.
Roczne sprawozdanie finansowe działalności gospodarczej obejmuje: bilans, zestawienie obrotów i sald, info dodatkowe, sprawozdanie z przepływów pieniężnych, sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym. Podlega zatwierdzeniu nie później niż w ciągu 6 miesięcy.
Bilans to usestymatyzowane zestawienie wyrażonych w mierniku pieniężnym składników aktywów i źródeł ich finansowania sporządzony na określony dzień w ściśle określonej formie. Bilanse można sklasyfikować wg: obligatoryjności sporządzania, kręgu adresów, dostarczonych informacji. Rodzaje bilansów: otwarcia, zamknięcia, publikowany i likwidacyjny. Cechy: zupełność, zgodność aktywów i pasywów, sprawdzalność i ciągłość. Metody sporządzania bilansu: brutto (salda kont są oddzielnymi pozycjami), netto (wykazanie pozycji bilansu po potrąceniu umorzenia), mieszana (połączenie dwóch metod).
Antaradoth