Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
EKONOMIA: jest to nauka z zasadami prawdopodobieństwa (cecha stochastyczna) a część wiedzy w ekonomii będzie poglądami politycznymi . Jest to nauka o gospodarowaniu , jak podejmować decyzje , jak użyć ograniczone środki do nieograniczonych potrzeb .Poszukuje odpowiedzi na pytania : co produkować , na co wydawać ,jak produkować , jakimi technologiami , środkami , dla kogo , dla siebie, dla innych, znanych , nieznanych .
CECHY :zajmuje się szczegółowym badaniem indywidualnych decyzji dotyczących pojedynczych towarów, operuje na poziomie przedsiębiorstwa , gospodarstwa domowego , danej gałęzi przemysłu czy branży , kładzie nacisk na wzajemne związki zachodzące w gospodarce jako całości , głównie ekonomia polityczna , relacje na poziomie gospodarki narodowej , międzynarodowej , światowej.
Gospodarka rynkowa – odpowiedzi na pytanie co? Jak? Dla kogo ? narzuca rynek . Rynek jest głównym mechanizmem alokacji i wymiany dóbr i usług i określania ceny.
Gospodarka administracyjna (nakazowa) odpowiedzi na pytania udziela państwo poprzez dane osoby , urzędy , organy administracji .
Gospodarka naturalna : produkujemy tylko dla siebie .
Gospodarka mieszana : państwo i sektor prywatny współuczestniczą w gospodarowaniu . Państwo kontroluje część produkcji za pomocą podatków , płatności transferowych , norm jakościowych , wprowadzeniu zakazów np. handlu bronią , czy dostarczania dóbr i usług publicznych np. obrona narodowa , bezpieczeństwo wewnętrzne .
Wymiana bezpośrednia – towar za towar
Wymiana pieniężna – pieniądz za towar , towar za pieniądz.
Wymiana – transakcja ma charakter rynkowy jeżeli jest dobrowolna.
Towar –rzecz przedmiot przeznaczony na sprzedaż , do towaru można zaliczyć usługę .
Pieniądz :szczególny towar , ekwiwalent wszystkich innych towarów.
DOBRA SUBSTYTUCYJNE : dobra które można zamiennie używać , czyli mogą wzajemnie się zastępować np. masło /margaryna , różne gatunki serów , wędlin , buty skórzane , sztuczne. Konsument rozporządzający ograniczonym dochodem bierze pod uwagę poziom i relacje cen towarów substytucyjnych względem siebie tych dobrach wzrost ceny jednego dobra powoduje wzrost ceny drugiego.
Spada popyt na jedno wzrasta na drugie.
DOBRA KOMPLEMENTARNE : dobra które się uzupełniają np. samochód- benzyna , olej, części zamienne .
Są to dobra wzajemnie powiązane . Zwiększa się popyt na jedno to i na drugie.
ZASOBY :przedstawiają wartości pewnych wielkości ekonomicznych w danym momencie czasu czyli wielkość w danym punkcie czasu np. oszczędności w dniu .
STRUMIENIE :przedstawiają wartości pewnych wielkości ekonomicznych w jakimś okresie czasu czyli wielkość napływu jakiegoś dobra w jednostce czasu np. dochód narodowy w danym okresie czasu, pensja miesięczna a dochód narodowy rocznie .
PODAŻ –ilość dóbr oferowanych po danej cenie .
POPYT-ilość dóbr które chce się nabyć po danej cenie .popyt potencjalny –chcę nabyć , ale nie posiadam środków .
Popyt realny – chcę nabyć i mam środki .
ZALEŻNOŚĆ PODAŻY I POPYTU OD CENY :
-wyższa cena większy podaż
-wyższa cena mniejszy popyt
-R punkt równowagi ( cena równowagi ) – wielkość popytu jest równa wielkości podaży .
Jest to zestawienie aktywów i pasywów na dany moment z reguły na koniec roku obrachunkowego
Rachunek wyników- to rachunek strat i zysków, zawiera strumienie przychodów i wydatków za cały rok obrachunkowy. Jest częścią składową bilansu
Wielkość i struktura zasobów, posiadany przez przedsiębiorstwo majątek który dzieli się na:
- kapitał stały (grunty, budynki, środki transportu, papiery wartościowe, udziały w innych przedsiębiorstwach) - - kapitał obrotowy (zapasy, należności i roszczenia, środki pieniężne)
PASYWA
Są to źródła pochodzenia środka. Jest to kapitał własny przedsiębiorstwa.
- Kapitał własny przedsiębiorstwa (np. akcyjny)
- Zobowiązania długoterminowe (np. kredyty)
- Zobowiązania bieżące (np. z tytułu dostaw, robót, usług, wobec budżetu)
- Wynik finansowy (zysk netto – strata) uzyskany z rachunku wyników
Zysk (strumień roczny)
STOPA ZYSKU= ---------------
Kapitał (zasoby średnia)
Zysk
STOPA RENTOWNOŚCI=-------------- Strumień
Koszty
Oznacza likwidację zobowiązań
- Ekonomiczny- likwidacja zobowiązań tego podmiotu
- Prawny- firma musi ogłosić upadłość jeżeli jej zadłużenie przekroczy posiadany przez nią majątek
Ogłoszenie upadłości następuje przez są. Wyznaczony zostaje zarząd komisaryczny z syndykiem masy upadłościowej, który zajmuje się sanacją –uzdrowieniem lub upłynnieniem majątku firmy i spłata zobowiązań.
Jest to wszelkie zaangażowanie kapitału na rzecz rozwoju przedsiębiorstwa w celu osiągnięcia zysku (zaoszczędzone, zarobione pieniądze, środki można przeznaczyć na zakup nowych maszyn, budynku, technologii, przez to możemy zwiększyć produkcję)
Inwestycje maja na celu: (zawsze zysk)
- Rozwój działalności (zdobycie rynku)
- Dostęp do rynków zbytu
- Dostęp do zaopatrzenia
- Dostęp do technologii (przeznaczenie na badania i rozwój, bądź nabycie technologii, bądź nabycie całego zakładu w celu zdobycia posiadanej przez ten zakład technologii)
- Eliminacja konkurenta
- Dywertyfikacja działalności- zróżnicowanie działalności
Rodzaje inwestycji:
- Nabycie praw własności (np. kupno akcji, udziałów całego przedsiębiorstwa)
- Stworzenie nowego obiektu (tzw. green field investment)
Wybór inwestycji polega na wyborze suboptymalnym czyli granicach posiadanej wiedzy
Racjonalność i efektywność inwestycji jest mierzalna między innymi poprzez wskaźnik efektywności
Efektywność to porównanie efektów do nakładów czyli (E współczynnik efektywności)
Efekty np. zysk w czasie t
E= ----------------- = -----------------------------------------
Nakłady koszty inwestycji + koszty bieżące
-Efektywność absolutna: wyliczamy jaki wskaźnik danej inwestycji
-Efektywność względna: porównanie efektywności danej inwestycji z innymi możliwościami np. czy inwestycja A jest lepsza od inwestycji B czy inwestycji C. Bierzemy również pod uwagę- cenę, koszt utraconych korzyści, korzyści które mogliśmy osiągnąć inaczej postępując czyli te korzyści których nie uzyskamy przy danej inwestycji
Efektywność może być:
- Ujemna- inwestycja nie opłaca się
- Pozytywna- inwestycja opłaca się
Przy inwestycjach występuje pojęcie: czasu zwrotu nakładów?- okres w którym dana inwestycja (zyski z niej) zrównoważy poniesione na nią koszty (nakłady)
WYDATKI PAŃSTWA :
-służby publiczne (policja , wojsko)
-zabezpieczenie społeczne (emerytury , renty )
-dotacje do działalności gospodarczej np. kolej , przemysł ciężki .
-inwestycje publiczne ( rozbudowa infrastruktury )
-oświata , nauka
Deficyt budżetowy :
Deficyt = dochody (bez zadłużenia ) – wydatki (wszelkie)
Finansowany głównie z zadłużenia się państwa (dług publiczny) lub poprzez dodrukowanie pieniędzy , ale pieniądz dodrukowany jest źródłem wzrostu popytu i inflacji.
PKB –PRODUKT KRAJOWY BRUTTO –jest miarą wielkości produkcji wytworzonej przez czynniki wytwórcze zlokalizowane na terytorium danego kraju niezależnie od tego kto jest ich właścicielem . Mierzy wartości produkcji wytworzonej w gospodarce kraju . Suma dochodów liczona jako wartość dodana , czyli liczony w ten sposób PKB będzie uwzględniał tylko te koszty czynników produkcji , które są związane z wartością dodaną ( płac, rent, zysków ,odsetek, czynszu , amortyzacji ) pomijając wydatki na surowce czy materiały .
PNB – PRODUKT NARODOWY BRUTTO –to suma wszystkich dochodów osiąganych przez obywateli danego kraju niezależnie od tego gdzie znajdują się czynniki wytwórcze będące ich własnością
PNB = PKB + --transfery zysku brutto
PNN = PNB – Amortyzacja
Amortyzacja miara szybkości zmniejszania się ( w danym okresie ) wartości istniejącego w kraju zasobu kapitału trwałego w wyniku jego fizycznego lub ekonomicznego zużycia .
INFLACJA –jest to ogólny wzrost cen w gospodarce narodowej .
Przyczyny :
-Monetaryści –nadmiar pieniądza w gospodarce –ograniczyć dostęp do pieniądza
-Kenisiści – 1) inflacja popytowa – nadwyżka popytu nad podażą na dany towar 2) inflacja kosztowa – wzrost kosztów produkcji na cenę powoduje przeniesienie tych kosztów na inne fazy –pchana przez koszty .
-nadwyżka popytu nad podażą – kreowanie popytu przez państwo drukowanie pieniądza , klęska żywiołowa niszczenie zbiorów i nie ma podaży .
-struktura przedmiotowa gospodarki – monopole
-organizacja przestrzenna kraju – słaba spójność kraju , słaby transport powoduje monopole lokalne
-sytuacja polityczna – napięcie , niepokoje , strajki , konflikty .
-rozwiązania instytucjonalne – typu indeksacja ,automatyczny wzrost pewnych świadczeń
-relacje wydajności płacy i wzrost wydajności pracy
-wzrost cen w handlu zagranicznym – wzrost cen towarów eksportowanych , podwyższanie cen towarów naszych .
-dewaluacja –spadek wartości kursu waluty krajowej powoduje wzrost cen
-dodatni bilans handlowy – towar poszedł za granicę – podaż , pieniądz jest w kraju – popyt .Nadwyżka importu nad eksportem , ujemny bilans handlowy – hamuje inflację
-struktura rzeczowa gospodarki nie dopasowanie podaży i popytu .
-oczekiwania inflacyjne – przewidywania dotyczące inflacji
Skutki inflacji : pożera oszczędności , wypacza rachunek ekonomiczny –niepewność w przyszłości , niestabilność , redystrybucja dochodów.
Walka z inflacją może powodować wzrost bezrobocia .
Deprecjacja –przyspiesza inflację .
Aprecjacja –hamuje inflację .
TYPY BEZROBOCIA
-Bezrobocie frykcyjne – niedopasowanie – tarcia , które przeszkadza w poruszaniu się inflacji
Bezrobocie strukturalne – nadwyżka poszukujących pracy nad ofertami miejsc pracy
-bezrobocie koniunkturalne
Skąd się bierze bezrobocie – przyczyny :
Praco oszczędny postęp techniczny –zamiana zastępowanie pracy kapitałem – zastępowanie żywych ludzi maszynami , pewność człowieka , pewność maszyny
-praco oszczędna organizacja pracy
-sztywność rynku pracy – prawa pracy – krańcowa produktywność pracy dochód dla pracodawcy , im płaca będzie niższa tym będzie sztywność pracy .
-nadmierna opieka nad bezrobotnymi – pułapka bezrobocie wysokie
-czynnik demograficzny – dynamika przyrostu liczby ludności produkcyjnej
- przestrzennej niemobilności siły roboczej – utrudnia znalezienie miejsc pracy
-mała mobilność kwalifikacyjna
-restrukturyzacja gospodarki – likwidacja nierentownych miejsc pracy .
KRZYWA PHILIPSA – przy bezrobociu niskim jest wysoka inflacja .
-
BŚ –BANK SWIATOWY (MIĘDZYNARODOWT BANK ODBUDOWY I ROZWOJU )- udziela kredytów na konkretne przedsięwzięcia czyli sprawy rzeczowe , finansowanie konkretnych projektów – budowa dróg , ochrony środowiska . Bank Światowy swoje fundusze czerpie podobnie jak MFW , dodatkowym źródłem środków finansowych jest emisja obligacji , które sprzedaje instytucjom i osobom prywatnym .
GATT –Układ Ogólny w sprawie Taryf i Handlu przekształcono w Światowa Organizacja Handlu –reguluje warunki handlu .Obecnie do niej należy 90 państw , o ok. 30 przestrzega reguł Układu bez formalnego doń przystąpienia . Pomiędzy tymi 90 państwami członkowskimi odbywa się ponad 80% światowego handlu .Głównym celem GATT jest :-liberalizacja handlu międzynarodowego poprzez negocjowanie ,redukcje ceł , -eliminacja ograniczeń poza taryfowych w imporcie ,- rozstrzyganie sporów handlowych pomiędzy członkami ,- stymulowanie handlu krajów słabiej rozwiniętych
BILANS HANDLOWY –BH jest bilansem państwa , sporządza państwo , rząd.(tzw. bilans operacji bieżących ) jest to zestawienie wartości eksporty i importy danego kraju .
Export – Import , Eksport –większy Import = bilans +
Eks. mniejszy Imp. =bilans - , Eks. = Imp. (zrównoważony )
BILANS OBROTÓW BIEŻĄCYCH –BOB –on zawierz przepływy pieniądz między krajem.
BH + T –transfery (odsetki od kredytów ,zysk, przekazy , darowizny ,)=BOB
BILANS PŁATNICZY – jest zestawienie wszystkich płatności dokonanych przez dany kraj na rzecz zagranicy oraz płatności zagranicy na rzecz tego kraju w określonym czasie BOB + Bilans Kapitałowy BK (kredyty udzielone ,kredyty otrzymane ,zagraniczne inwestycje ) = BP czyli BH+T = BOB +BK = BP
Kraje mogą mieć dodatni bilans handlowy , a ujemny bilans płatniczy i odwrotnie.
Transfery – przepływy pieniędzy z tytułu kredytów ,inwestycji , spłaty i odsetek od kredytów , zysk , przekazy , darowizny .
PAŃSTWO –funkcje – dostarczanie dóbr publicznych są to dobra , które nie muszą być dostarczane społeczeństwu w celu jego funkcjonowania np. bezpieczeństwo publiczne (wewnętrzne ) , bezpieczeństwo międzynarodowe (zewnętrzne), opieka nad słabymi i biednymi .
Typy funkcji państwa :
-państwo jako stróż nocny (policja , straż )-ogranicza się jedynie do zapewniania bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego .
-państwo jako regulator koniunktury , bilansu – dba o koniunkturę w gospodarce , łagodzi cykle koniunkturalne , reguluje ilość pieniądza
-państwo promotor gospodarki – promuje gospodarkę poprzez np. budowę autostrad , rozwój gałęzi przemysłu
-państwo opiekuńcze –dobrobytu – stara się zapewnić minimum egzystencji społeczeństwu np. powszechna oświata , służba zdrowia .
Instrumenty Państwa : -finansowe :fiskalne i monetarne , -prawne wydawanie norm prawnych .
Etatyzm –pogląd głoszący potrzeby popełnienia przez państwo aktywnej roli w gospodarce . Uważa , że naturalną cechą gospodarki rynkowej jest nierówność , państwo powinno zapewnić minimum równości , czyli szans (np. czasami gospodarka nie jest w stanie sama ruszyć z miejsca , więc państwo musi tak jakby pchnąć gospodarkę ) . Im państwo jest bardziej rozwinięte w kierunku etatyzmu to potrzebuje większych środków .
Liberalizm – państwo ma się jak najdalej odsunąć od gospodarki , czyli zbliżać do funkcji stróża nocnego Im najwięcej swobody dla społeczeństwa , państwo powinno jak najmniej ingerować w gospodarkę , zbytnia opieka państwa demoralizuje .
Dochód państwa –
-Wpłaty z gospodarki :-cła , podatki , dewidendy .
Cele podatku –funkcje :
-fiskalny uzyskanie dochodów dla budżetu państwa
-regulacyjny –regulowanie pewnych zjawisk gospodarczo – społecznych np. reguluje się opłacalność dziedzin gospodarki , wysokość dochodów społeczeństwa .
Rodzaje podatków :
-Bezpośrednie :1) majątkowe z tytułu posiadania majątku ,gruntowy ( od zarobków )-stopa stawka podatkowa (relacje między podatkiem a dochodem ) – próg podatkowy (granica obowiązywania stopy podatkowej ) 2)dochodowe – od osób fizycznych i od osób prawnych CIT
-Pośrednie :1) VAT –dodatek do ceny towarów i usług
2) AKCYZA –dodatek do ceny określonych rodzajów towarów (papierosy , wódka)
-Proporcjonalny –każdy płaci ten sam odsetek od swoich dochodów niezależnie od ich wysokości
-Progresywny –im większy dochód tym większy odsetek dochodów na podatki
WYSOKOSC OBCIĄŻEŃ PODATKOWYCH KRZYWA LAFFERA
...
stary_hipis