wybitni pedagodzy.doc

Babicki Józef (1880-1952), polski pedagog, działacz oświatowy. 1915-1925 wychowawca w zakładach opiekuńczych dla dzieci. 1926 współzałożyciel związku zawodowego wychowawców. Stworzył system wychowania dzieci pozbawionych rodziny w zakładach opiekuńczych, zwanych rodzinnym. Grupy dzieci w różnym wieku (tzw. rodzinka) pozostawały w jednym domu pod ogólną opieką wychowawcy. Rozpoczął działalność opiekuńczo-wychowawczą w okresie II wojny światowej.

Główne prace: Wychowanie dziecka opuszczonego w zakładach opiekuńczo-wychowawczych (1929), Jestem opiekunem (1935), Opieka społeczna nad dziećmi i młodzieżą

Baudouin, Boduen, Gabriel Piotr (1689-1768), francuski ksiądz i działacz charytatywny. Od 1710 w zgromadzeniu księży misjonarzy, 1716 przyjął święcenia kapłańskie. Prof. seminarium duchownego w Auxerre. Od 1717 w Warszawie, gdzie stworzył liczne zakłady dobroczynne, m.in. 1733 szpital podrzutków p.w. Dzieciątka Jezus, którego wychowankom, dzięki staraniom Baudouina, król Augusta III nadał 1746 status dzieci prawnie urodzonych. 1754 rozpoczął budowę szpitala dla ubogich podniesionego 1758 przywilejem królewskim do rangi Szpitala Generalnego; 1761 uzyskał dla niego nowy akt erekcyjny, a co za tym idzie nowe źródła dochodu. Postać Baudounina otoczono legendą jeszcze za jego życia.

Jan Władysław Dawid (urodzony 26 czerwca 1859 w Lublinie - zmarł 9 lipca 1914) pedagog, psycholog, pionier psychologii wychowawczej i pedagogiki eksperymentalnej w Polsce.

Wykładowca na Uniwersytecie Latającym i w Towarzystwie Kursów Naukowych w Warszawie.W latach:

·         1889 - 1897 redaktor Przeglądu Pedagogicznego

·         1900 - 1905 redaktor Głosu

·         1906 - 1907 redaktor Przeglądu Społecznego

J.W. Dawid studiował u Wundta i Ebbinhausa. Do największych jego zasług na gruncie psychologii empirycznej należy szerzenie w Polsce idei prowadzenia badań eksperymentalnych nad dziećmi, nad ich światem wyobrażeń i pojęć, ich myśleniem i inteligencją, a zarazem idei rozwijania umysłu dziecka, jego woli i umiejętności działania. Idee te upowszechniał zarówno przez prowadzenie systematycznych badań i włączanie do nich licznego grona osób współpracujących, jak i przez pisanie książek na temat tych badań i opracowywanie własnych narzędzi badawczych oraz przez tłumaczenie licznych książek z języków obcych.

Jakub Franciszek Falkowski - Twórcą pierwszej na ziemiach polskich szkoły dla dzieci głuchoniemych, założonej w Warszawie,  był pijar Jakub Franciszek Falkowski. Instytut Głuchoniemych rozpoczął swoją działalność w Warszawie w 1817 r. Jego pierwszym rektorem został ks. Falkowski, dokonując wiele znaczących prac dla funkcjonowania i rozwoju tej instytucji. Ks. Falkowski dał się poznać nie tylko jako dobry organizator i teoretyk kształcenia, lecz również filantrop. Przyjmował bowiem do instytutu osoby źle usytuowane bez konieczności wnoszenia opłat16.

Falski Marian, pseudonim Rafał Praski (1881-1974), pedagog, powszechnie znany jako autor elementarza. Specjalista w dziedzinie organizacji szkolnictwa. W latach 1919-1939 twórca i kierownik ośrodka badań statystycznych przy Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. 1931 ekspert Ligi Narodów do spraw reorganizacji oświaty w Chinach. Od 1954 profesor PAN, od 1958 kierownik Pracowni Ustroju i Organizacji Oświaty PAN.

Autor najpopularniejszego polskiego elementarza XX w. (1. wydanie 1910, ostatnia wersja 1975). Inne prace: Atlas szkolnictwa średniego ogólnokształcącego (1932), Dydaktyka nauki czytania i pisania (1936), Aktualne zagadnienia ustrojowo-organizacyjne szkolnictwa polskiego (1957), Reforma nauczania w klasach I-IV (1963).

Jachowicz Stanisław (1796-1857), polski pedagog i pisarz. Twórca polskiej literatury dla dzieci, zdobył uznanie i dużą popularność - niektóre utwory (np. Pan kotek był chory) są znane i obecnie. Zajmował się działalnością dobroczynną dla dzieci (organizował opiekę nad sierotami), aktywnie uczestniczył w pracach Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności. Główne prace: Bajki i powieści (1824), Rady wuja dla siostrzenic (1855).

Jeżewski Kazimierz (1877-1948), działacz oświatowy i pedagog. W 1908 zorganizował w Warszawie Towarzystwo Gniazd Sierocych, którego był przewodniczącym do końca życia. Na podstawie własnej koncepcji wychowawczej tworzył tzw. gniazda rodzinne, czyli rodziny zastępcze dla dzieci osieroconych w wieku 2-10 lat, w których pozostawały do usamodzielnienia się. Po 1918 organizował wioski kościuszkowskie, w których obowiązkiem osadników było wychowywanie sierot wraz z własnymi dziećmi.

W 1947 Towarzystwo Gniazd Sierocych przekształcono w Towarzystwo Gniazd Sierocych i Wiosek Kościuszkowskich, które działało do 1949. Jego tradycje kontynuuje powstałe w 1957 Koło Przyjaciół Dzieci imienia K. Jeżewskiego.

Joteyko Józefa Franciszka (1866-1928), psycholog i pedagog. Od 1908 wykładowca psychologii i kierownik laboratorium psychologii fizjologicznej uniwersytetu w Brukseli. Od 1916 w Collège de France, 1917-1918 na Sorbonie i na uniwersytecie w Lyonie. W 1919 powróciła do Polski i rozpoczęła pracę jako wykładowca w Państwowym Instytucie Pedagogicznym, od 1925 w Wolnej Wszechnicy Polskiej.

W 1926 założyła Polskie Archiwum Psychologii - pierwsze polskie czasopismo psychologiczne. Zajmowała się rozwojem psychicznym i pomiarem inteligencji, prowadziła badania dotyczące pamięci, wrażeń, zmęczenia i znużenia.

Główne prace: La science du travail et son organisation (1917), La fatigue (1920, tłumaczenie polskie Znużenie, 1932), Poziom inteligencji uczniów gimnazjum niższego (1922), Metoda testów umysłowych i jej wartość naukowa (1924).

Kamiński Aleksander, pseudonimy Bambaju, Juliusz Górecki (1903-1978), polski pedagog, pisarz, historyk. Znany działacz harcerski. Ukończył studia historyczne i archeologiczne na Uniwersytecie Warszawskim.

Współorganizator Szarych Szeregów w czasie okupacji. Redaktor Biuletynu Informacyjnego Okręgu Warszawskiego, a później KG ZWZ-AK oraz kierownik (w latach 1941-1944) Biura Informacji i Propagandy Okręgu Warszawskiego AK. Kierował Organizacją Małego Sabotażu Wawer w latach 1940-1944.

Od 1945 do 1948 wiceprzewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego, w latach 1956-1958 przewodniczący Naczelnej Rady Harcerskiej. Pracownik naukowy katedry pedagogiki społecznej Uniwersytetu Łódzkiego, profesor od 1962.

Autor utworów dla młodzieży, np. Książki wodza zuchów (1933), Andrzeja Małkowskiego (1934), konspiracyjnie wydanych głośnych Kamieni na szaniec (1943) - o walce z Niemcami oddziałów harcerskich związanych z Armią Krajową. Autor wielu prac dotyczących pedagogiki oraz historii polskich związków młodzieżowych w 1. połowie XIX w. (np. Analiza teoretyczna polskich związków młodzieży do połowy XIX w., 1971, Funkcje pedagogiki społecznej, 1972).

Karpowicz Stanisław (1864-1921), pedagog. 1919-1921 docent Wolnej Wszechnicy Polskiej, współpracownik periodyków: Poradnik dla samouków, Nowe Tory, Przegląd Pedagogiczny oraz Encyklopedii wychowawczej.

Interesowała go problematyka samokształcenia, ponieważ sam zdobył rozległą wiedzę samodzielnie. Podejmował sprawy związane z ustrojem szkolnym i polskim systemem wychowawczym.

Główne prace: Szkice pedagogiczne (1897), Ideały i metoda wychowania współczesnego (1907), Indywidualność i jej kształcenie (1912), Pisma pedagogiczne (1965).

Janusz Korczak znany również jako "Stary Doktor". Był lekarzem i pedagogiem, jego prawdziwe nazwisko brzmiało Henryk Goldszmit. Urodził się 22 lipca 1878r. albo 1879r. w Warszawie. Roku urodzenia nie można już teraz ustalić. Pochodził z rodziny zamożnego adwokata pochodzenia żydowskiego, która od dawna wrosła w polską kulturę i tradycję. Całe życie Korczaka związane było z Warszawą.

Gdy Henryk miał lat 18, wydarzyła się rodzinna tragedia. Śmierć ukochanego ojca zrujnowała materialnie rodzinę. Ciężar jej utrzymania spadł na barki Henryka, studenta medycyny. Sytuacja ta zmuszała go do udzielania korepetycji leniwym dzieciom bogatych rodziców. Już w tym czasie zaczynał interesować się psychiką i warunkami życiowymi dzieci biednych. Był częstym gościem robotniczych dzielnic Powiśla, Solca, Woli i Starówki. Starał się pomóc najbiedniejszym. Chodził po domach, opowiadał baśnie, w wieczór wigilijny był św. Mikołajem roznoszącym groszowe podarki, pomagał w nauce. Wkrótce podjął działalność społeczną w Warszawskim Towarzystwie Dobroczynności. Uczył także ubogie dzieci.

W 1903r. Korczak po skończeniu medycyny na Uniwersytecie Warszawskim rozpoczął pracę jako lekarz-pediatra w szpitalu dziecięcym w Warszawie. Wkrótce zyskał rozgłos jako lekarz darmowej klienteli. Swą wiedzę pogłębiał w klinikach Berlina, Londynu i Paryża.
 

Krzywicki Ludwik Joachim Franciszek, pseudonim K.R. Żywicki (1859-1941), socjolog, działacz społeczno-polityczny. Wykładowca tajnych kompletów tzw. Uniwersytetu Latającego oraz w Towarzystwie Kursów Naukowych. 1896-1905 inicjator i współpracownik Poradnika dla samouków oraz redaktor Wielkiej powszechnej encyklopedii ilustrowanej.

Od 1918 profesor UW, Wyższej Szkoły Handlowej i Wolnej Wszechnicy Polskiej. 1921-1939 kierownik Instytutu Gospodarstwa Społecznego. Od 1928 członek PAU.

W swoich badaniach socjologicznych wykorzystywał dorobek wielu nauk (m.in. ekonomii, psychologii, antropologii, archeologii, historii). Zajmował się głównie formacjami ekonomiczno-społecznymi - wspólnotą pierwotną i kapitalizmem, a także analizą różnych form więzi społecznej oraz teorią powstawania i rozpowszechniania idei społecznych.

Główne prace: Ludy (1893), Ustroje społeczno-gospodarcze w okresie barbarzyństwa (1914), Społeczeństwo pierwotne, jego rozmiary i wzrost (1937). Dorobek naukowy Krzywickiego został zebrany w nie dokończonych Dziełach (t. 1-9, 1957-1974).

Kazimierz Lisiecki "Dziadek"W 1918 r. praca w klubach gazeciarzy i środowisko to na długie lata staje się polem jego działalności.

W 1928 r. delegowany przez Związek Zawodowy Wychowawców Polskich Zakładów Wychowawczych - którego był wiceprezesem - odbywa bardzo ważną podróż zagraniczną. Bierze udział w Międzynarodowym Kongresie Opieki nad Dziećmi w Paryżu. Zapoznał się wtedy również z pracą zakładów wychowawczych w Austrii, Niemczech, Francji i Anglii.

W 1928 r. powstaje Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Ulicy, którego jednym z założycieli, a później dyrektorem jest Kazimierz Lisiecki. Po powrocie z podróży zagranicznej rozpoczyna Kazimierz Lisiecki realizowanie własnych koncepcji pedagogicznych. Wspierany przez grono przyjaciół wprowadza nowe formy pracy wychowawczej -Ogniska. W 1928 r. w lokalu Rady Szkolnej Opiekuńczej przy ul. Hipotecznej 5 w Warszawie powstaje pierwsze Ognisko Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Ulicy. Do września 1939 r. powstają kolejne Ogniska - 1930 r. ul. Senatorska 29 (Galeria Luksemburga), w 1933 r. "Praga" ul. Środkowa 9, w 1938 r. ul. Długa 13 - wszystkie w Warszawie oraz w Łodzi, Grudziądzu i Toruniu. Bazą finansową Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Ulicy od 1932 r. było Biuro Dzienników i Czasopism zlokalizowane w Warszawie przy ul. Senatorskiej 29.

Przez okres okupacji hitlerowskiej Kazimierz Lisiecki nie przerywa pracy pedagogicznej.

Fundacja księcia Aleksandra Lubomirskiego - Schronisko dla Dziewcząt "Józefów" w Krakowie

W 1889 roku książę Lubomirski złożył na ręce kard. Albina Dunajewskiego duży fundusz na cel dobroczynny, z którego w 1889 roku zakupiono kilkanaście hektarów pola we wsi Łagiewniki pod Krakowem, a następnie wybudowano zakład dla dziewcząt moralnie zaniedbanych, kaplicę i klasztor dla Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia. Całą posesję otoczono murowanym parkanem i nazwano Józefowem ku czci św. Józefa, któremu siostry przypisywały uproszenie tej fundacji dla prowadzenia swego dzieła apostolskiego.

Łopatkowa Maria Ukończyła w 1952 studia na Wydziale Filologii Polskiej Uniwersytetu Łódzkiego, w 1968 uzyskała stopień doktora pedagogiki na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1947 do 1969 pracowała jako nauczyciel w szkole podstawowej w Ołtarzewie. Przez wiele lat czynnie angażowała się w obronę praw dziecka. Była dyrektorem Zespołu Ognisk Wychowawczych w Warszawie. Współtworzyła, a następnie w latach 1981-1993 kierowała Komitetem Obrony Praw Dziecka. W 1988 powołała także Towarzystwo Pomocy Młodzieży. Jest autorką licznych pozycji literatury współczesnej oraz publikacji naukowych z zakresu pedagogiki. Uważana za prekursora nurtu wychowawczego zwanego "pedagogiką serca

Stanisław Markiewicz (ur. 8 sierpnia 1839 w Rawie Mazowieckiej - zm. 25 listopada 1911w Warszawie) był założycielem Towarzystwa Kolonii Letnich dla Ubogiej i słabowitej Dziatwy Miasta Warszawy. Towarzystwo to zinicjowało wysyłanie dzieci przedmieść warszawskich w 1882 roku, a 4 lata później kolonie doczekały się podstaw prawnych i szybko rozprzestrzeniły się również w innych miastach.

Konrad Prószyński, pseud. Kazimierz Promyk, także Pisarz Gazety Świątecznej (ur. 19 lutego 1851 w Mińsku, zm. 8 lipca 1908 w Warszawie) – ojciec Kazimierza, działacz oświatowy, pisarz, wydawca; w 1875 założył tajne Towarzystwo Oświaty Narodowej mające na celu szerzenie oświaty wśród ludu; autor elementarzy, m.in. wydanej w 1879 Obrazkowej nauki czytania i pisania (zwycięstwo na międzynarodowej wystawie Londyńskiego Towarzystwa Pedagogicznego 1893); propagował nauczanie indywidualne metodą samouctwa; położył zasługi w upowszechnianiu czytelnictwa na wsi; od 1881 wydawał tygodnik dla chłopów Gazeta Świąteczna; zwolennik pracy organicznej i solidaryzmu narodowego. W 1878 założył w Warszawie Księgarnię Krajową, zajmującą się rozpowszechnianiem literatury popularnej oraz popularnonaukowej.

Wilhelm Ellis Rau, urodzony w ...