Taternik, 2010 nr 4 - wywiad z Kingą Baranowską.pdf - Taternik - kazz149

Nr 4 (328)

Warszawa 2010

Rok 84

W Kathmandu, początek wyprawy na Kangczendzongę, 2009 r.

Fot. z arch. K. Baranowskiej

Niektórych panów omijam z daleka

Z KINGĄ BARANOWSKĄ rozmawia Renata Wcisło

– 22 kwietnia 2010 r., podczas wyprawy

na Annapurnę, napisałaś na stronie interneto-

wej: „Edurne odleciała. Wczoraj rano zerwałam

się o godz. 6.00, by pożegnać ją osobiście. Cho-

lera, jakoś smutno mi się zrobiło. Jest nas tak

niewiele kobiet w tych Himalajach…, czasem

chciałabym, żeby w moim teamie była chociażby

jeszcze jedna dziewczyna. Będę trzymać za Edur-

ne mocno kciuki na Shisha Pangma (…).”

Kinga, zdecydowałabyś się na zdobywanie

kolejnych szczytów w zespołach czysto kobie-

cych? Czy takie wyprawy mają jakąś szczególną

wartość, sens?

– Jak najbardziej, ale to nie jest kwestia ideologii.

Najważniejszy jest charakter partnera, podobny

poziom wspinaczkowy, a nie płeć. I to, czy jestem

w stanie z nim stworzyć dobry zespół, nadawać

na tych samych falach, mieć takiego samego „sprę-

ża”. Musimy się dogadywać, lubić. Bez tego nie ma

sukcesu ani radości w górach.

Zrobiło mi się żal, że Edurne Pasaban odlatu-

je, bo oprócz niej i mnie, była jeszcze tylko jedna

himalaistka – Koreanka Oh Eun Sun, z którą nie

miałam raczej kontaktu.

Muszę przyznać, że bycie jedyną kobietą na wy-

prawie potraﬁ być męczące.

– Odczułaś to na Kangczendzondze, którą zdo-

byłaś w 2009 r. Napisałaś: „jedna osoba z mo-

jej ekipy podała informację, że była 20 min.

przed szczytem, w rezultacie – były to 4 godz.

Kiedy zwróciłam na ten mały szczegół uwagę,

nie zostało to miło przyjęte. No cóż… chyba

na początku nikt nie wierzył, że ja w ogóle

mogę się gdziekolwiek wspiąć, a już na pewno

nie na sam szczyt Kangczendzongi. Kobiecych

wejść jest tu naprawdę niewiele, moje to chyba

piąte”.

Dodam, że to było też pierwsze polskie kobiece

wejście. Kinga, kto nie wierzył? Mężczyźni?

– Oczywiście. Byłam jedyną kobietą w moim ze-

spole na tej wyprawie. W sumie z dziewięciu osób

na szczycie stanęłam tylko ja, a potem jeszcze jeden

z Basków (mówię o moim teamie, bo tego samego

dnia co ja, wierzchołek zdobyła chociażby Edurne

z drugiej ekipy hiszpańskiej).

W zespole byłam najsłabsza ﬁzycznie, resz-

ta to sami „krzepcy” Baskowie. Dlatego nikt się

nie spodziewał, że wejdę. Zresztą po zdobyciu przeze

mnie szczytu, nie byli zachwyceni, gdyż zakwestio-

nowałam wejście jednego z nich.

Mogę jedynie to skomentować w ten sposób, że

faceci, którzy nie mają poczucia własnej wartości,

zawsze będą deprecjonować kobiece wejścia. Dla

niektórych to ujma na honorze, kiedy na ten sam

szczyt co oni, wejdzie również kobieta. Jeszcze go-

rzej, jeśli to dziewczyna zdobędzie górę, a facetowi

się nie uda. Niektórzy z kolei uważają, że skoro baba

zdobyła wierzchołek, to ta góra jest bardzo prosta.

A szczyt przecież nie jest łatwiejszy tylko dlatego,

że wspięła się na niego dziewczyna.

– Ale wspięła się przy pomocy facetów, tak

zwykle bywa…

TATERNIK 4•2010

Kobiety w górach

– Zdarzało mi się, że miałam słabszych od siebie

partnerów i nie był to dla mnie problem. Poza tym

obie wiemy, jak ciężko stworzyć damski zespół, mało

jest kobiet w Himalajach. Na szczęście to, o czym

powiedziałam wcześniej, dotyczy znikomego procenta

panów. Jeśli takich widzę, omijam z daleka i sta-

ram się z nimi nie wspinać. Zazwyczaj mam jednak

szczęście do ludzi.

– Kobiety są słabsze ﬁzycznie, ale podobno bar-

dziej odporne na niedotlenienie.

– Nie ma na to żadnych badań. Aklimatyzuję się

dość szybko, ale też wiem, jak to robić. Niedobrze jest,

jeśli ktoś podchodzi do tego tematu ambicjonalnie

i myśli sobie: skoro ta osoba tak może, to ja też.

Niestety to się nigdy nie sprawdza, a czasem wręcz

kończy się źle. Wszystko zależy od indywidualnych

predyspozycji, a także od psychiki, motywacji, wy-

trzymałości na ból itd.

Kobiety podczas wspinaczki wkładają proporcjo-

nalnie więcej wysiłku w dźwiganie sprzętu. Przecież

mój plecak ma taki sam ciężar, jak i innego wspina-

cza, ja jednak ważę 50 kg, facet np. 80. Na wysokości

najbardziej właśnie doskwiera mi bagaż na plecach,

a odcinki między obozami lubię pokonywać w szyb-

kim czasie.

– Wojciech Kurtyka nazwał Cię zuchwałą blon-

dynką.

– Traktuję to jako komplement.

– Wybierasz się w 2011 r. na babskie zgrupo-

wanie do Chin?

– Nie, mam swoje plany związane z Koroną Hi-

malajów.

– Brałaś w ogóle udział w szkoleniowych zgru-

powaniach kobiecych?

– Nie, nigdy nie pasowały mi terminy. Przez ostat-

nich kilka lat przebywam po parę miesięcy za granicą,

po powrocie wpadam w szał współpracy ze sponsora-

mi, zarabiam na życie. To wymaga dyscypliny. A cza-

sem mam też ochotę po prostu odetchnąć od gór.

– Z jakimi kobietami się wspinałaś?

– Na ośmiotysięcznikach kilka razy byłam na wy-

prawie z Edurne Pasaban, Gerlinde Kaltenbrunner

oraz Nives Meroi.

– Na Dhaulagiri stworzyłyście zespół kobiecy

z Kasią Skłodowską.

– Z Kaśką wspinało się świetnie, dogadywałyśmy

się. W 2010 r. wiele czasu w górach spędziłam rów-

nież (nie byłam z nią w zespole, ale w górę wycho-

dziłyśmy w tym samym czasie) z Gerlinde i wiele się

od niej nauczyłam. Jest wyjątkowym człowiekiem,

wspinaczem. Płeć nie ma tu dla mnie większego

znaczenia.

– Takie mocne alpinistki z Polski, to które?

– W górach najwyższych nie ma zbyt wielu ko-

biet. Słyszałam, że Ola Dzik ma predyspozycje.

Tamara Styś dobrze sobie radziła na K2. Będę im

kibicować.

– W relacjach opisujesz spotkanie z alpinistką

z Iranu.

– Nie miałam z nią bliskiego kontaktu, gdyż wspi-

nała się na K2 drogą normalną (Żebrem Abruzzi).

Jest z innego kręgu kulturowego. Iran jest krajem

ortodoksyjnie islamskim i sam fakt, że wspina się

kobieta z odsłoniętą twarzą, nie budził sympatii

jej kolegów. Wręcz przeciwnie, wiem, że Leila miała

z tego powodu przykrości.

Jest ambitna, choć nie ma dużego do-

świadczenia w górach wysokich. Przed K2

zdobyła tylko jeden ośmiotysięcznik. Poza

tym była sama z tragarzami wysokościowy-

mi, nie miała żadnego zaufanego partnera

wspinaczkowego. Było jej momentami dość

trudno, ale być może zbyt wcześnie wybrała

się na tę górę.

– W wywiadzie dla „Taternika”

3/2010, Krzysztof Wielicki sporo mówił

o rzetelnej dokumentacji wejść. Powie-

dział m.in.: „myślę, że jednak w przy-

szłości to Baskijka Edurne Pasaban zo-

stanie uznana za pierwszą kobietę, która

zdobyła wszystkie ośmiotysięczniki”.

Chodziło przede wszystkim o to, czy Oh

Eun Sun w 2009 r. weszła na Kangczen-

dzongę. Półtora miesiąca po ukazaniu

się rozmowy z Krzyśkiem, Koreanka

straciła Koronę Himalajów. Krzysztof

i Ty byliście w pewnym stopniu zaanga-

żowani w sprawę. Pomagaliście portalowi Explo-

rersWeb w dociekaniu prawdy, udostępniłaś swój

ﬁlm nagrany na tym ośmiotysięczniku.

– Podejrzewałam, że tak się stanie z Oh Eun Sun.

Z tego co słyszałam, to chce powtórzyć Kangczen-

dzongę, zaś Edurne wybiera się na wiosnę na Everest,

ale już bez tlenu. Nikt nie kwestionuje wejść dopóty,

dopóki nie ma do tego podstaw. Ufa się wspinaczom.

Tu chodziło o coś więcej – o pierwszą kobiecą Koronę

Himalajów i wypadałoby mieć dowody na zdobycie

ośmiotysięcznika.

– Poznałaś i Edurne, i Miss Oh. Koreanka szła

za Tobą, kiedy zdobywałaś Annapurnę, za nią

Szerpowie, dziennikarze, kamerzyści… Możesz

coś więcej powiedzieć o ich stylu, jak je oce-

niasz?

– Edurne stworzyła sobie zgraną ekipę. Często

kwestionuje się jakość jej wejść właśnie ze względu

na silnych facetów, którzy jej towarzyszą. Jednak

z drugiej strony, zarówno Nives Meroi, jak i Gerlin-

de Kaltenbrunner wspinają się zazwyczaj z partne-

rami życiowymi, dobrymi wspinaczami. Jednakże

naprawdę trudno znaleźć sobie jednego zaufanego

partnera wspinaczkowego. No bo kto akurat tyle razy

i dokładnie na te właśnie szczyty co ja, chce wejść?

Trzeba pamiętać, że Edurne spędzała w górach przez

ostatnie lata po parę miesięcy w roku. Więc świetnie,

że miała sprawdzony zespół ludzi, w tym kuzyna

Asiera. Organizowała pieniądze dla całej ekipy, nikt

nie musiał się o nic martwić.

Myślę, że pod koniec faktycznie już zależało jej bar-

dzo na tym, by tę, 10-letnią bodajże, historię z Hima-

lajami zakończyć jako pierwsza.

Miss Oh? To ciężki temat. Nie wiem, co sądzić

o jej wejściach. O ile Edurne, Nives i Gerlinde wszyscy

znają od wielu lat, ich zmagania, sukcesy, ale i liczne

porażki, tak Miss Oh wzięła się skądś nagle. Po pro-

stu dwa lata temu powstał temat pierwsza Koreanka

z Koroną, wcześniej nikt o niej nie słyszał. Nie ma

Kinga z Edurne Pasaban podczas wyprawy

na Manaslu w 2008 r. Fot. z arch. K. Baranowskiej

wielu udokumentowanych wejść na szczyty. I stąd

ta podejrzliwość środowiska. Poza tym, jeśli chodzi

o Annapurnę, to w grę wchodziły jakieś niewyobra-

żalne pieniądze, na wyprawie było 30 dziennikarzy,

transmisja on-line ze szczytu, czyli rzeczy, które jed-

nak kradną całą mistykę gór.

Nie twierdzę, że nie powinno być w ogóle żadnych

relacji, ale w tym przypadku, więcej było mediów

niż wspinania.

– Podczas wyprawy na K2 spotkałaś Christiana

Stangla. Możesz opisać sytuację związaną z rzeko-

mym wejściem na ten wierzchołek, co mówiono

w bazie, byłaś wtedy pod szczytem.

– To jakaś przedziwna historia. Christian wspinał

się drogą normalną, więc nie widywałam go często,

jedynie w bazie.

W tym roku warunki na K2 były złe. Kilka napraw-

dę mocnych ekip zmagało się z górą i nic. Nagle bazę

Gerlinde Kaltenbrunner i Kinga Baranowska na K2, 2010 r.

Fot. Fabrizio Zangrilli

Zdjęcie wykonane na ścianie Diamir na Nanga Parbat (8125 m)

w 2007 r. (odcinek pomiędzy obozami I a II).

Fot. z arch. Kingi Baranowskiej

TATERNIK 4•2010

Kobiety w górach

obiegła wiadomość, że Christian wszedł i to sam, w ja-

kimiś niewiarygodnym czasie. Na początku wszyscy

myśleli, że to dowcip, ale on nie żartował. Im bardziej

nagłaśniał akcję, tym więcej zadawano mu pytań. No

i okazało się, że skłamał.

Czuję niesmak i zażenowanie, kiedy o tym mó-

wię.

– Wróćmy na chwilę do wyprawy na Kang-

czendzongę w 2009 r. W relacji napisałaś: „(…)

do szczytu zmierzałam razem z Juanjo Garra

– z mojej grupy, jednakże pół godziny przed

szczytem stwierdził, że dalej nie idzie i zawró-

cił. Wierzchołka nie osiągnął, jednakże teraz się

do tego nie przyznaje (brak mi słów w tej chwili,

skomentuję to później)”.

Kinga, nie znalazłam tego komentarza…

– Szlag mnie traﬁa, kiedy słyszę takie oszustwa.

Nie skomentowałam tego, bo nie chciałam się brzyd-

ko wyrażać na stronie, ale to jest niedopuszczalna

sytuacja. Facet z premedytacją kłamał również w me-

diach, a ja otwierałam oczy ze zdumienia. Oczywiście,

zakwestionowałam to wejście, czym nie zyskałam

sobie sympatii mojego zespołu. Trudno. Uważam,

że nie należy tolerować takich ściem.

– Za Twoim pierwszym razem na Dhaulagi-

ri, kiedy zdecydowaliście się zawrócić, jeden

z uczestników odszedł i po chwili wrócił, mówiąc,

że był na szczycie…

– Był tam Koreańczyk z dwójką Szerpów. Ciągnęli

się z tyłu niemiłosiernie i ani razu nie pomogli w to-

rowaniu. Na przedwierzchołku Dhaulagiri Szerpowie

powiedzieli mu, że to szczyt. Ucieszył się i zaczęły się

zdjęcia. Po zwróceniu mu uwagi, że tam, w oddali,

jest prawdziwy wierzchołek, udał, że nie słyszy. Jed-

nak każdy z nas widział, że nie jesteśmy na najwyż-

szym punkcie na grani.

Z Koreańczykami w ogóle trudno się dogadać,

ze względu na ich angielski. Separują się od reszty.

– Na Annapurnie w 2010 r. byłaś w zespole m.in.

z Piotrem Pustelnikiem, Słowakiem Peterem Ha-

morem, Horią Colibasanu z Rumunii, Jewgienijem

(Żenią) Winogradskim i Siergiejem Bogomołowem.

Podobno Ci dwaj Rosjanie nie dotarli na szczyt,

a jednak podali, że byli…

– O ile w przypadku Kangczendzongi złapałam

„delikwenta” za rękę, to w przypadku Annapurny

powinny się wypowiedzieć osoby, które przy tym

były. Tak też odpisałam dziennikarzom z portalu

ExplorersWeb. Na pewno widziałam Petera i Piotra

na szczycie, za nich mogę ręczyć. Reszta szła po nas

i kiedy inni podążali w górę, my spieszyliśmy się,

by zejść do obozu IV.

– Żenię spotkałaś w obozie IV. Już wtedy źle

się czuł.

– Znalazłam go, jak leżał na śniegu i drzemał.

Po krótkiej rozmowie okazało się, że ma początki

obrzęku mózgu i Piotr, z którym schodziłam, podał

mu tlen.

– Podczas wypraw miałaś trochę sytuacji typu –

ktoś mówił, że wszedł, a jednak było inaczej…

– Pamiętam sprawę Shisha Pangmy i spreparowa-

nego zdjęcia ze szczytu środkowego. Powiem szcze-

rze – nie chcę sobie zaprzątać tym głowy. Uważam,

że tacy ludzie nie zasługują na miano himalaistów.

– Skąd tyle oszustw?

– Jak w życiu – motywacji jest wiele. Chęć sławy,

dowartościowania się, ambicja, intratny kontrakt

ze sponsorem i obawa przed jego utratą.

– Jak Ty dokumentujesz wejścia?

– Mam to szczęście, że zawsze działa mi aparat…

A tak na serio – faktycznie mam zdjęcia ze szczy-

tu, ale też na wszystkich górach, z wyjątkiem

Kangczendzongi, byłam z kimś, kto może to potwier-

dzić. Na tym wierzchołku zrobiłam minutowy ﬁlm

i parę zdjęć, potem aparat padł z zimna.

– Piotr zdobył Koronę Himalajów, Ty jesteś

na półmetku. Podobno rozmawiasz z górą, za-

nim wejdziesz. Jak przyjęła Cię

Annapurna?

– Bałam się jej bardzo. To taka

„zabójczo piękna” góra. Kusi

pięknem, a jednocześnie musisz

się mieć na baczności. Po wejściu

(i bezpiecznym zejściu, oczywi-

ście) poczułam ogromną ulgę.

– Na tej wyprawie obser-

wowałaś – jak to napisałaś

na blogu – pierwszą taką akcję

w historii ratownictwa w Hi-

malajach: „zwieziono na przy-

czepionej do śmigła linie ludzi

z wysokości 7 tys. metrów”.

Wszystko zaczęło się od poszu-

W bazie pod Dhaulagiri (8167 m) – Kinga razem

z Kasią Skłodowską, 2008 r. Fot. Artur Hajzer

Ośmiotysięczniki Kingi:

2003 – Cho Oyu (8201 m)

2006 – Broad Peak (8048 m)

2007 – Nanga Parbat (8126 m)

2008 – Dhaulagiri (8167 m) – pierwsza Polka

2008 – Manaslu (8156 m) – pierwsza Polka

2009 – Kangczendzonga (8598 m) – pierwsza

Polka

2010 – Annapurna (8091 m)

kiwań Hiszpana Bartholomégo (Tola) Calafaty,

który wszedł na szczyt tego samego dnia co Ty,

ale nie wrócił…

– Na szczyt szedł z Hiszpanami: Carlosem Paune-

rem i Juanito Oiarzabalem. Po ich późnym zejściu

z wierzchołka do obozu IV powiedzieli, że Tola z nimi

nie ma, że pewnie wróci w nocy. Jednak nie pojawił

się do rana, zaczął tylko wzywać pomoc przez radio.

To był ciężki dzień, pełen dramatycznych rozmów,

śmigło nie mogło przylecieć, nikt też nie miał siły iść

z powrotem na szczyt. Następnej nocy zmarł, wcze-

śniej kontaktując się z rodziną. Sama akcja była

– oczywiście – heroiczna, ale i też skazana na niepo-

wodzenie z powodu złych warunków atmosferycz-

nych. Kiedy wreszcie helikopter wyleciał na te ponad

7 tys. metrów, pierwszy raz w historii tak wysoko,

to czuliśmy, że szanse na to, by Tolo przeżył, są zniko-

me. W rezultacie śmigłowiec zabrał trójkę wspinaczy,

która została w obozie IV, by mu pomóc.

– Tu trzeba podkreślić, że pierwszy raz tak wy-

soko w historii ratownictwa.(*)

W 2010 r., w lipcu, próbowałaś też zdobyć K2.

Nie udało się...

– K2 to niezwykle ważna dla mnie góra. Niełatwa.

Ale tak naprawdę niczego innego się nie spodziewa-

łam. Jeśli komuś uda się wejść na nią za pierwszym

razem, to można mówić o wielkim szczęściu. W 2010

roku stanęłam na Annapurnie, więc nie mogę na-

rzekać, bo na tę właśnie górę – biorąc pod uwagę

ośmiotysięczniki – wchodzi najmniej osób.

Kiedy jest się pod K2 z ludźmi, którzy po raz pią-

ty walczą o to, by stanąć wreszcie na wierzchołku,

to czuje się ogromny respekt. Wielu z nich ma po-

nad 20-letnie doświadczenie w górach najwyższych.

Ja również przez długi czas przed wyprawą zadawa-

łam sobie pytanie, czy to już ten odpowiedni moment,

by zmierzyć się z Górą Gór. Samo wyjście na Ramię

K2 i spanie dwa razy powyżej 8 tys. metrów uważam

za swój sukces.

– Dlaczego zdecydowałaś się powtarzać stare

drogi, zamiast robić nowe? Czy jest to sprawa

związana z oceną własnych możliwości, czy uza-

leżniona od odpowiednich partnerów?

– Nowa droga na ośmiotysięczniku, hmm… Cze-

goś takiego podejmuje się raz na kilka, kilkanaście

lat garstka wspinaczy, może kilka osób na świecie.

Nie należę do tej elitarnej grupy. Realnie oceniam

możliwości i jeśli widzę, że dam radę, to wybieram

na przykład inną drogę niż klasyczna, tak jak to było

chociażby ostatnio na K2 (Droga Basków, inaczej tzw.

droga Česena. To żebro na lewo od Żebra Abruzzi,

czyli drogi normalnej – przyp. red.). Nie zaliczam się

też do osób, które trąbią o niesamowitych celach,

a potem nie mogą ich zrealizować. Trzeba mierzyć siły

na zamiary. No i nie poddawać się przy najmniejszym

niepowodzeniu.

– Dziękuję za rozmowę.

Kinga Baranowska rozmawia z Wojciechem Brańskim podczas XIII

Walnego Zjazdu Delegatów PZA, listopad 2010 r. Fot. Bogdan Jankowski

KINGA BARANOWSKA

Ma 35 lat. Ukończyła geograﬁę i ekonomię, wspi-

na się od 12 lat. Jest w kadrze narodowej Polskiego

Związku Alpinizmu, pochodzi z Kaszub, zaczynała

w Klubie Wysokogórskim Trójmiasto, dziś mieszka

w Warszawie i działa w zarządzie tutejszego KW.

W 2008 r. otrzymała prestiżową nagrodę Kolosa.

Największy wpływ na jej wspinanie wywarli: Denis

Urubko , Wojciech Kurtyka , Wanda Rutkiewicz ,

Gerlinde Kaltenbrunner . Ma swoją stronę inter-

netową: www.kingabaranowska.com. Jest jedną

z kilku twarzy inicjatywy „Nasze Skały”, a także

promuje Fundację im. Kukuczki.

Renata Wcisło

(*) Francuski pilot Didier Delsalle dwukrotnie lądo-

wał na szczycie Everestu – 14 i 15 maja 2005 r. (choć

zetknięcie maszyny z wierzchołkiem trwa ło zaledwie

ponad dwie minuty). To nie była akcja ratunkowa,

ale bicie rekordu w lądowaniu na wys. 8848 m. Rok

wcześniej inny helikopter lądował w Himalajach na

wys. 7670 m. Warto dodać, że D. Delsalle był jedną

z gwiazd ostatnie go Explorers Festival w Łodzi, o któ-

rym również piszemy w tym numerze, str. 50.

TATERNIK 4•2010

Taternik, 2010 nr 4 - wywiad z Kingą Baranowską.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: