Klucz do Biblii Przedmow opatrzy Rolland de Voux OP Instytut Wydawniczy Pax Warszawa 1997 Tytu oryginau Key to the Bible (C) by Alba House, Staten Island, N. Y. 1975 (C) by Rev. Wilfred Harrington, O P, 1975 (C) for the Polish translation by Jzef Marzcki, Warszawa 1995 Orygina zosta opatrzony nastpujcymi pozwoleniami wadz kocielnych I-II Nihil obstat: Very Rev. Gilbert J. Graham OP, Censor Librorum Imprimatur: t Most Rev. Cletus F. O'Donnell JCD Administrator, Archdiocese of Chicago III Nihil obstat: Rev. Bernard O'Riley OP, Rev. Augustine Rock OP Censores Deputati Imprimatur: t Most. Rev. John P. Cody DD, Archbishop of Chicago May 25, 1966 Projekt okadki i stron tytuowych Jerzy Grzegorkiewicz Redaktor wznowienia Zofia Olszewska Indeks sporzdzili Cyprian Wilanowski Wadysaw Zaremba Redaktor techniczny Ewa Dbnicka ISBN 82-211-0277-8 Nota od wydawcy Wilfrid J. Harrington, autor znany ju naszemu Czytelnikowi z wydanej w Instytucie Wydawniczym Pax w 1977 r. Teologii biblijnej, w latach 1965 -1966 opublikowa w Chicago w The Priory Press trzytomowe Wprowadzenie do Pisma witego. W latach 1974-1975 dzieo to, zrewidowane przez Autora, zostao wydane jako trzy oddzielne broszurowe tomy przez Alba House Communications w Canfield, Ohio. Niniejszy przekad zosta dokonany z tego wydania: poszczeglne czci odpowiadaj trzem tomom oryginau. Przedmow i Sowo wstpne do tomu I potraktowalimy jako wprowadzenie do caej pracy. Spis tReci Sowo wstpne Przedmowa Wykaz skrtw Cz pierwsza: Objawienie: Biblia Rozdzia I: Sowo pisane Ksigi Biblii Formowanie si Biblii Stary Testament Nowy Testament Pisma biblijne w porzdku chronologicznym Rozdzia II: Natchnienie biblijne i prawda Pisma witego Fakt natchnienia biblijnego Natchnienie w Biblii Objawienie w Bibli Teologia natchnienia Prawda Pisma witego Rozdzia III.~ Interpretacja Pisma witego Sowo Boga do ludzi Formy literackie Lud sowa Biblia w Kociele Rozdzia IV: Kanon Pisma witego Kanon i kanoniczno Ksigi deuterokanoniczne i apokryficzne Tworzenie si kanonu Historia kanonu Starego Testamentu Historia kanonu Nowego Testamentu Natura kanonicznoci Rozdzia V.~ Krytyka biblijna Krytyka tekstowa Krytyka werbalna Warianty mimowolne Warianty umylne Krytyka zewntrzna Krytyka wewntrzna Krytyka literacka Jzyk Kompozycja Analiza treci ksigi Konieczno wyledzenia rde Forma literacka Geneza utworu wiadectwo zewntrzne wiadectwo wewntrzne Krytyka historyczna Rozdzia VI: Zarys historii Izraela wiat pocztkw Izraela wiat staroytny w trzecim tysicleciu przed Chr. Mezopotamia Egipt Palestyna W przededniu ery patriarchw Mezopotamia Egipt Palestyna Era patriarchw Mezopotamia Egipt Hetyci Habiru Palestyna Patriarchowie Exodus i podbj To historyczne Egipt Ludy morskie Kanaan Exodus Podbj Okres Sdziw To historyczne Amfiktionia Okres Sdziw Sytuacja polityczna w pocztkach okresu Sdziw Izraelici Kananejczycy i podzia Izraela Filistyni Transjordania Sdziowie Otniel Ehud Reakcja kananejska Medianici Transjordania Niebezpieczestwo filistyskie Powstanie monarchii Instytucja monarchii Tradycje Tradycja antymonarchiczna (1 Sm 8; 10,17-24; 12) Tradycja monarchiczna (1 Sm 9; 10,1-16; 11) Panowanie Saula Panowanie Dawida (ok. 1010-970) Wojna o niepodlego Pastwo Dawida Zaburzenia wewntrzne Nastpstwo tronu Panowanie Salomona (ok. 970-931) Pastwo Salomona Administracja krlestwa Wielkie budowle Odwrotna strona medalu Podzielona monarchia Rozam (1 Krl 12; 2 Krn 10) Historyczne to podzielonej monarchii Asyria Egipt Damaszek Babilon Krlestwo Izraela Dynastia Jeroboama Jeroboam I (931-910): 1 Krl 12,20 - 14,20; por. 2 Krn 13 Nadab (910-909): 1 Krl 15,25-32 Dynastia Baszy Basza (909-886): 1 Krl 15,33 -16,7 Ela (88~885): 1 Krl 16,8-14 Zimri (885 Dynastia Omriego Omri (885-874): 1 Krl 16,23-28 Achab (874-853): 1 Krl 16,19 - 22,40 Ochozjasz (853-852): 1 Krl 22,52 - 2 Krl 1,18 Jehoram (852-841 ): 2 Krl 3,1 - 10,17 Dynastia Jehu Jehu (841-814): 2 Krl 10,28-36 Jehoachaz (81~798): 2 Krl 13,1-9 Jehoasz (798-783): 2 Krl 13,10-13 Jeroboam II (783-743): 2 Krl 14,23-29 Zachariasz (743): 2 Krl 15,8-12 Szallum (743): 2 Krl 15,13-16 Dynastia Menachema Menachem (743-738): 2 Krl 15,17-22 Pekachiasz (738-737): 2 Krl 15,23-26 Pekach (737-732): 2 Krl 15,27-31 Ozeasz (732-724): 2 Krl 17,1-4 Krlestwo Judy Roboam (931-913): 1 Kr1,14,21-31; 2,Krn 10-12, Abijam (913-911): 1 Krl I5,1-8; 2 Krn 13 Asa (911-870): 1 Krl 15,9-24; 2 Krn 14-16 Jozafat (870-848): 1 Krl 22,41-51; 2 Krn 17-20 Jehoram (848-841): 2 Krl 8,16-24; 2 Krn 21 Ochozjasz (841): 2 Krl 8,25 - 9,29; 2 Krn 22,1-9 Atalia (841-835): 2 Krl II; 2 Krn 22,10 - 23,11 Joasz (835-796): 2 Krl 12; 2 Krn 24 Amazjasz (796-781): 2 Krl 14,1-22; 2 Krn 25 Ozjasz (Azariasz) (781-740): 2 Krl 15,1-6; 2 Krn 26 Jotam (740-736): 2 Krl 15,32-38; 2 Krn 27 Achaz (736-716): 2 Krl 16; 2 Krn 28 Ezechiasz (716-687): 2 Krl 18-20; 2 Krn 29-32 Relacja asyryjska Relacja biblijna Manasses (687-642): 2 Krl 21,1-18; 2 Krn 33,1-20 Amon (642~40): 2 Krl 21,19-26; 2 Krn 21-25 Jozjasz (640-609): 2 Krl 22,1 - 23,30; 2 Krn 34-35 Jehoachaz (609): 2 Krl 23,31-35; 2 Krn 36,1-4 Jehojakim (609-597): 2 Krl 23,36 - 24,6; 2 Krn 36,5-8 Jehojakin (597): 2 Krl 24,8-17; 2 Krn 36,9-10 Sedecjasz (597-587): 2 Krl 24,18 - 25,7; 2 Krn 36,11-13 Po upadku Jerozolimy Wygnanie i odbudowa gminy To historyczne Ostatnie lata pastwa babiloskiego Powstanie Persji Juda po 587 r. Wygnacy w Babilonie Odbudowa gminy Dzieo Nehemiasza i Ezdrasza To historyczne Chronologia ksig: Ezdrasza i Nehemiasza Nehemiasz Ezdrasz Kolonia elefantyska Od Ezdrasza do Antiocha IV To historyczne Koniec imperium perskiego Aleksander Wielki Nastpcy Aleksandra ydzi pod rzdami Ptolemeuszy ydzi pod rzdami Seleucydw ydowska diaspora Powstanie machabejskie i dynastia hasmonejska To historyczne: od Antiocha IV do Antiocha VII (175-129) Powstanie machabejskie (1,2 Mch; Dn) Przeladowanie ze strony Antiocha IV wita wojna (167-164) Ekspedycje karne (164-163) Niepowodzenia i chwila wytchnienia (162) Wojna w sprawie Alkimosa (161-159) Chwila wytchnienia (159-152) Rwnowaga si (152-143) Niezaleno Dynastia hasmonejska Jan Hyrkan I, arcykapan (134-104) Aristobulos I, arcykapan i krl (104-103) Aleksander Jannaj, arcykapan i krl (103-76) Aleksandra, krlowa (76-67) Aristobulos II arcykapan i krl (67-63) Jan Hyrkan II, arcykapan i etnarcha (63-40) Antygonos, arcykapan i krl (40-37) Rozdzia VII., Zarys historii czasw nowotestamentowych wiat grecko-rzymski Cesarstwo rzymskie Kierunki filozoficzne Epikureizm Stoicyzm Kierunki religijne Religie misteryjne Kult cesarzy wiat ydowski Palestyna pod wadz Rzymian Dynastia herodiaska Herod Wielki (37-4 przed Chr.) Synowie Heroda Agryppa I, krl (41-44 po Chr.) Agryppa II Rzymscy prokuratorzy Wojna ydowska i jej nastpstwa ydowskie sekty religijne Faryzeusze i saduceusze Faryzeusze Saduceusze Uczeni w Pimie Sanhedryn Esseczycy Inne grupy Zeloci Herodianie Samarytanie ydowska diaspora Chronologia ycia Jezusa Narodziny Jezusa Dziaalno publiczna mier Jezusa Epoka apostolska Gmina jerozolimska Dwunastu Starsi Piotr Jakub "brat Pana" Dwie grupy Rozwj Kocioa Jerozolima Judea i Samaria Krace ziemi w. Pawe: chronologia i podre misyjne Chronologia Chronologiczne wskazwki z historii wieckiej Prokonsulat Galliona w Achai Odwoanie Feliksa i mianowanie Festusa Chronologiczne wskazwki w Nowym Testamencie Nawrcenie Pawa Epizody pochodzce z okresu nawrcenia Narodziny Pawa Podre misyjne Pierwsza podr misyjna: wiosna 45 - wiosna 49 (Dz 13-14) Druga podr misyjna: jesie 49 - jesie 52 (Dz 15,36 -18,22) Trzecia podr misyjna: wiosna 53 - wiosna 58 (Dz 18,23 - 21,16) Podr do Rzymu (jesie 60 - wiosna 61) i lata kocowe Tabela chronologiczna Cz druga: Obietnica: Stary Testament Rozdzia I: Pentateuch Pentateuch jako cao Geneza Pentateuchu Cztery tradycje Tradycja jahwistyczna Tradycja elohistyczna Tradycja kapaska Tradycja deuteronomiczna Podsumowanie Formowanie si tradycji Formowanie si Pentateuchu Waciwoci tradycji Jahwista Historia pierwotna Tradycja patriarsza Tradycja Mojeszowa Elohista Deuteronomista Tradycja kapaska Posannictwo Pentateuchu Doktrynalne aspekty Pentateuchu Teologia historii pierwotnej Kapaska historia pierwotna Historia pierwotna jahwisty Exodus Przymierza Przymierze z Noem Przymierze z Abrahamem Przymierze na Synaju Prawo Rozdzia II.y Historia deuteronomiczna Sumienie narodu Ksiga Powtrzonego Prawa Historia deuteronomiczna Ksiga Jozuego Ksiga Sdziw Ksigi Samuela Ksigi Krlewskie Zakoczenie Rozdzia III: Ksigi profetyczne Ruch prorocki Nazwa Grupy prorockie Wczesne grupy prorockie "Synowie proroccy" Prorocy instytucjonalni, czyli zawodowi Prorocy klasyczni Prorocy z powoania Pisma profetyczne Prorok i proroctwo Psychologia proroka Kryterium prawdziwego proroka Literatura profetyczna Kompozycja ksig Ksigi profetyczne w porzdku chronologicznym Prorocy VIII w. Amos Prorok Ksiga Posannictwo Ozeasz Prorok Posannictwo Izajasz 1-39 Prorok Ksiga Posannictwo Micheasz Prorok Ksiga Posannictwo Prorocy VII w.i pocztku VI w. Sofoniasz Prorok Ksiga Posannictwo Nahum Prorok Ksiga Posannictwo Habakuk Prorok Ksiga Posannictwo Jeremiasz Prorok Ksiga Posannictwo Apendyks: Lamentacje Prorocy doby wygnania Ezechiel Ksiga Posannictwo Deutero-Izajasz Autorstwo i data Posannictwo Cierpicy suga Jahwe Prorocy VI w. Izajasz 5(r66 Autorstwo Posannictwo Aggeusz Prorok Posannictwo Zachariasz 1-8 Prorok Posannictwo Prorocy V w. Izajasz 34-35; 24-27 Izajasz 34-35: "Maa Apokalipsa" Autorstwo i data Idee Izajasz 24-27: "Wielka Apokalipsa" Autorstwo i data Idee Malachiasz Autorstwo i data Posannictwo Abdiasz Autorstwo Posannictwo Prorocy IV w. Joel Autorstwo i data Posannictwo Zachariasz 9-14 Autorstwo i data Posannictwo Mesjanizm Rozwj idei mesjanicznej Oglne oczekiwanie mesjaniczne ...
Marchewka2008