- WYKŁAD 1. –
23.02.2010 r.
GŁĘBSZA NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ INTELEKRUALNA:
PODEJŚCIE DAWNIEJ
PODEJŚCIE DZIŚ
- piętnująca kara za grzechy;
- przypadek statyczny, biologia człowieka, najczęściej przyczyna tkwi w organizmie;
- niepełnosprawność intelektualna jest nieuleczalną chorobą;
- stan funkcjonowania człowieka, który poddaje się działaniu rehabilitacyjnym;
- osoby niepełnosprawne intelektualnie mieszkały w specjalnych ośrodkach, przytułkach;
- żyją w własnym środowisku, domach chronionych;
- cały człowiek jest niepełnosprawny;
- główne problemy dotyczą tworzenia pojęć, kojarzenia, uczenia się, rozumienia. Duża część osób dobrze funkcjonuje w otoczeniu społecznym, mają problemy z inteligencją matematyczno – logiczną, werbalno – lingwistyczną; dobra inteligencja emocjonalna, sfera fizyczno – ruchowa, rytmiczno – słuchowa; wzrokowo – przestrzenna;
- jedyne, co można zrobić, to zamknąć osoby w izolowanych zakładach, z daleka od ludzi. Aby inne osoby nie patrzyły na ogrom nieszczęść;
- jedyne, co zapewnia rzeczywisty rozwój i rozwój potencjału to życie w rodzinnym domu. Powinni pełnić określone role, korzystać z dóbr dostępnych dla wszystkich ludzi;
- osobę należy zabrać do instytucji całodobowej, zamknąć;
Należy wszechstronnie wspierać rodzinę, aby jak najdłużej mogła opiekować się dzieckiem, właściwy stosunek do osoby niepełnosprawnej;
- osoby niepełnosprawne intelektualnie są wiecznymi dziećmi, nieodpowiedzialnymi;
- osoby mające takie same potrzeby, jak inni ludzie;
- dziwne zachowania są skutkiem upośledzenia;
- osoby pozbawione normalnych potrzeb;
- osoby mające takie same potrzeby jak inni;
- często dziwne zachowania są spowodowane frustracją i lękiem;
- nie ma różnicy między niepełnosprawnością umysłową, a chorobą psychiczną;
- niepełnosprawność intelektualna jest stanem wymagającym rehabilitacji, a chorobę psychiczną leczy się farmakologicznie;
- podejście do osób miało charakter opiekuńczy z koncentracją na deficytach i dysfunkcjach;
- podejście całościowe, nacisk kładzie się na mocne strony (punkt Archimedesowi), max integracji, włączanie z formy życia społecznego;
- celem starań jest opieka;
- celem starań jest szansa i jakość życia;
PRZYCZYNY GŁĘBOKIEJ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI INTELEKTUALNEJ:
§ nieprawidłowości w budowie mózgu;
§ przyczyn genetycznych;
§ niedożywienie matki w czasie ciąży;
§ zakażenia w czasie ciąży;
§ zakażenia po urodzeniu się dziecka (zapalenie opon mózgowych);
§ czynniki okołoporodowe;
§ czynniki mechaniczne, fizyczne, chemiczne;
§ wpływ alkoholu;
§ kobiety coraz później decydują się na dziecko;
§ leki (talidomid).
GŁÓWNE PROBLEMY ZWIĄZANE Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ:
§ zaburzenia tempa dojrzewania różnych układów;
§ nieharmonijny rozwój dziecka;
§ trudności w sferze intelektualnej;
§ zaburzone rozumienie;
§ zaburzone komunikowanie się (zwłaszcza werbalnego);
§ problemy z uwagą i pamięcią;
§ labilność emocjonalna;
§ brak empatii;
§ występowanie dodatkowych wad sprzężonych (wady postawy, słuchu, serca);
§ stereotypowe ruchy.
CO JEST POTRZEBNE OSOBOM NIEPEŁNOSPRAWNYM INTELEKTUALNIE (DZIECIOM):
§ wczesne rozpoznawanie, diagnoza, stworzenie programu;
§ zapewnienie kompleksowej, wielospecjalistycznej pomocy terapeutycznej;
§ zapewnienie kontaktów z grupą rówieśniczą;
§ zapewnienie obowiązku szkolnego. Edukacja nieodrywająca dziecka od rodziny;
§ zapewnienie uczestnikom rekreacji;
§ leczenie schorzeń towarzyszących;
§ zapewnienie młodzieży poradnictwa zawodowego.
- WYKŁAD 2. –
9.03.2010 r.
System opieki
WSKAŹNIKI DO PRACY Z DZIEĆMI Z GŁĘBOKĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKRUALNĄ WG PILECKIEGO, OLSZEWSKIEGO, ŻUREK:
1) wszechstronne poznanie osoby i rozpoznanie środowiska;
2) utrzymywanie kontaktów z rodzicami lub opiekunami;
3) bycie uważnym, obserwować dziecko, szukać najlepszego sposobu na kontakt, szukać przyczyn konkretnych reakcji;
4) zwrócenie uwagi na tym, czego uczymy się o niepełnosprawności;
5) stosowanie zasady indywidualizacji;
6) unikanie pośpiechu w pracy;
7) przystępność języka (instrukcje krótkie, proste, jednoznaczne);
8) treści powinny być powiązane z tym, co się aktualnie dzieje;
9) stosowanie zasady stopniowania trudności;
10) stworzenie okazji do osiągnięcia sukcesów;
11) usuwanie bodźców rozpraszających uwagę;
12) opisywanie słowami czynności dziecka i terapeuty;
13) strukturyzacja w ciągu dnia i tworzenie rytuałów w ciągu dnia;
14) konsekwencje w wymaganiach i postępowaniu;
15) poszukiwanie sposobów uaktywniania podopiecznego;
16) miła i pogodna atmosfera podczas zajęć;
17) pomoc w poznawaniu świata za pomocą zmysłów;
18) stwarzanie okazji do kontaktów z rówieśnikami;
19) stwarzanie sytuacji pozwalających na systematyczne opanowywanie umiejętności;
20) zachęcanie do podejmowania różnorodnych aktywności i stosowania różnych wzmocnień;
21) stałe kształcenie, poszerzanie wiedzy, poszukiwanie metod pracy.
Pierwsze szkoły dla osób niepełnoprawnych intelektualnie w Polsce powstały w XVI wieku – zakłady typu opiekuńczego.
Łódź, Warszawa, Poznań – pierwsze szkoły państwowe dla osób z lekkim upośledzonych umysłowo.
Głębiej upośledzonych umysłowo zapewniało się tylko opiekę, ale nie naukę. Po II wojnie tworzono zakłady zamknięte.
Pierwsza szkoła dla głębiej niepełnosprawnych intelektualnie powstała w 1963 roku w Warszawie – Komitet Pomocy Dzieciom Specjalnej Troski.
Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzonych Umysłowo (PSOUU).
Przełom dla osób upośledzonych umysłowo w latach 90.
1994 r. – uchwalenie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego; zobowiązano do rehabilitacji dzieci i
młodzieży głęboko upośledzonych umysłowo;
1993 r. – pierwszy program M. Kwiatkowskiej o Wspomaganiu Rozwoju Dzieci Głęboko Upośledzonych;
30 styczeń 1997 r. – rozporządzenie przez MEN regulujące organizację zajęć rewalidacyjnych dla osób
głęboko upośledzonych umysłowo;
3 – 25 r.ż. – obowiązek szkolny dla osób głęboko upośledzonych lub ze sprzężeniami;
- wszechstronny rozwój
- wspomagania rozwoju;
Zajęcia rewalidacyjne realizowane w Ośrodkach Rewalidacyjno – Wychowawczych w OREW.
Zajęcia prowadzi psycholog lub pedagog.
4 h zajęć zespołowych, 2 h zajęć indywidualnych;
Liczba osób z zespole: 2 – 4 osoby;
ZAJĘCIA:
1) nauka nawiązywania kontaktów;
2) kształtowanie sposobu komunikowania się z otoczeniem;
3) usprawnianie ruchowe i psychoruchowe w zakresie małej i dużej motoryki;
4) wyrabiania orientacji w schemacie własnego ciała i w orientacji przestrzennej
5) samodzielność;
6) rozwijanie zainteresowań z otoczeniem i wielo zmysłowe poznanie;
7) kształtowanie umiejętności współżycia w grupie;
8) nauka całościowego działania.
- WYKŁAD 3. –
23.03.2010 r.
WCZESNA INTERWENCJA I WCZESNA STYMULACJA ROZWOJU OSÓB Z GŁĘBSZĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ
Reakcje rodziców na urodzenie się dziecka zagrożonego niepełnosprawnością intelektualną:
1) szok – negatywne uczucia wobec dziecka i siebie; poczucie winy i lęku,
odrzucanie dziecka;
2) kryzys emocjonalny – depresja, wegetatywne objawy, zaprzeczanie przed
sobą, smutek, przygnębienie, poczucie bezsilności;
3) okres pozornego przystosowania się – nierealistyczny obraz dziecka;
heroiczne wysiłki, by zlikwidować zaburzenia;
4) faza konstruktywnego przystosowania się – akceptacja dziecka, takim, jakim
jest; miłość, wsparcie.
WPŁYW OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ NA FUNKCJONOWANIE RODZINY WG FARBER:
1) tragiczny kryzys życiowy – ujemne emocje u rodziców, lęk przed przyszłością swoją i dziecka, zmiana definicji na „mam dziecko niepełnosprawnego”;
2) kryzys organizacji roli – dużo opieki i czasu; problemy z pielęgnacją i opieką; duża ilość obowiązków, nie wywiązując się z innych ról społecznych; konflikt wybierania wyboru; rozwody, wsparcie; oddanie dziecka.
Wielkość kryzysu zależy od wyższego statusu materialnego. Większy szok notuje się u osób z wyższym wykształceniem.
KRYZYSY EMOCJONALNE WG WALFERSBERGER:
1) kryzys nowości – antycypacja (przewidywanie), niezrealizowane oczekiwania; wpływ ma tutaj, jak została przekazana informacja;
2) kryzys osobistych wartości – rodzice zdają sobie sprawę, że o osobie niepełnosprawnej przypisuje się negatywne cechy przez społeczność; ambiwalentny stosunek dziecka – mają kochać kogoś, kto nie ma cech pozytywnych.
...
Peggy_Brown