motoszybowce_2012-01.pdf

(6842 KB) Pobierz
Przepisy jak kaganiec | Fundacja Zabytki Polskiego Nieba | Spotkanie z Fregatą
nr 1 /2012 (1)
cena 9,00 zł
(w tym VAT 8%)
Twardy
w lataniu
Poświęcić
lata życia
Dlaczego
motoszybowce?
Być pilotem
976357479.110.png 976357479.121.png 976357479.132.png 976357479.143.png 976357479.001.png 976357479.012.png 976357479.023.png 976357479.033.png 976357479.044.png 976357479.054.png 976357479.064.png 976357479.067.png 976357479.068.png 976357479.069.png 976357479.070.png 976357479.071.png 976357479.072.png 976357479.073.png 976357479.074.png 976357479.075.png 976357479.076.png 976357479.077.png 976357479.078.png 976357479.079.png 976357479.080.png 976357479.081.png 976357479.082.png 976357479.083.png 976357479.084.png 976357479.085.png 976357479.086.png 976357479.087.png 976357479.088.png 976357479.089.png 976357479.090.png 976357479.091.png 976357479.092.png 976357479.093.png 976357479.094.png 976357479.095.png 976357479.096.png 976357479.097.png 976357479.098.png 976357479.099.png 976357479.100.png 976357479.101.png 976357479.102.png 976357479.103.png 976357479.104.png
historia
FUNDACJA
Fundacja została ustanowiona
przez Jana Borowskiego i  jego syna,
Stanisława.
Organizacja ta podjęła się mi-
sji ochrony przed zniszczeniem oraz,
co ważniejsze, przed zapomnieniem
dóbr kultury i  tradycji zabytkowej
techniki lotniczej. Wiąże się to z  re-
konstruowaniem zabytkowych sa-
molotów i przywróceniem ich do sta-
nu lotnego, ale również z  odzyskiwa-
niem dokumentacji, pamiątek, świa-
dectw związanych z historią lotnictwa.
W  celu przybliżenia społeczeństwu
przeszłości, owe okazy są w  następ-
stwie wystawiane w  muzeach, pre-
zentowane na piknikach lotniczych,
wystawach, targach czy
konferencjach z zakresu
lotnictwa. Ponadto, by
realizować swo-
je cele statu-
towe, Funda-
cja podejmu-
je się również
odpłatnej napra-
wy lub konserwa-
cji statków powietrz-
nych.
Zadaniem Fundacji jest też po-
pularyzacja polskiej oraz światowej
tradycji, historii i  techniki lotniczej,
a  jednocześnie prowadzenie działal-
ności edukacyjnej i oświatowej w tym
zakresie.
W 2010 roku została nawiązana
współpraca z  Aeroplane Magazine
(brytyjski miesięcznik) oraz z  wie-
loma polskimi tytułami lotniczymi,
które pomagają w realizowaniu misji
Fundacji.
FZPN od początku 2011 roku jest
częścią międzynarodowej organizacji
European Federation Historic Aviation
(www.efha.eu), co znacznie usprawnia
działania fundacyjne na terenie Unii
Europejskiej.
ZABYTKI
POLSKIEGO NIEBA
OSIĄGNIĘCIA oraz PROJEKTY:
odrestaurowany, w pełni sprawny TS-8 Bies
bardzo zaawansowana restauracja Jakowlewa (JAK-11)
przygotowania dokumentacji do rekonstrukcji RWD-9
zaawansowana rekonstrukcja motoszybowca BĄK II (patrz str. 25)
Szczegółowe informacje znajdą
Państwo na naszej stronie interneto-
wej: www.fzpn.org
Kontakt: jaworski@fzpn.org
U W AG A
Pr zekaż nam 1% sw ojego poda tku.
PO MÓŻ NAM ODT W ORZY Ć NA JDOSK ONAL SZE P OLSK IE KON STRU KCJE !!!
W druku PIT w ystar czy w pisać w odp owied niej r ubr yc e nasz ą naz wę i nr KRS:
Fu ndac ja Zab ytki P olskie go Ni eba, K RS 00 00303 701
976357479.105.png 976357479.106.png 976357479.107.png 976357479.108.png 976357479.109.png 976357479.111.png 976357479.112.png 976357479.113.png 976357479.114.png 976357479.115.png 976357479.116.png 976357479.117.png 976357479.118.png 976357479.119.png 976357479.120.png 976357479.122.png 976357479.123.png 976357479.124.png 976357479.125.png 976357479.126.png 976357479.127.png 976357479.128.png 976357479.129.png 976357479.130.png 976357479.131.png 976357479.133.png 976357479.134.png 976357479.135.png 976357479.136.png 976357479.137.png 976357479.138.png 976357479.139.png 976357479.140.png 976357479.141.png 976357479.142.png 976357479.144.png 976357479.145.png 976357479.146.png 976357479.147.png 976357479.148.png 976357479.149.png 976357479.150.png 976357479.151.png 976357479.152.png 976357479.153.png 976357479.002.png 976357479.003.png 976357479.004.png 976357479.005.png 976357479.006.png 976357479.007.png 976357479.008.png 976357479.009.png 976357479.010.png 976357479.011.png 976357479.013.png 976357479.014.png 976357479.015.png 976357479.016.png 976357479.017.png 976357479.018.png 976357479.019.png 976357479.020.png 976357479.021.png 976357479.022.png
 
od wydawcy
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie
Motoszybowcowe
ul. Ustrzycka 1, 61-324 Poznań
NIP 782 253 68 71
REGON 301 891 641
Redakcja:
DOM WYDAWNICZY NETTER
ul. Głogowska 26, 60-734 Poznań
tel. 61 866 78 58
tel. +48 (0) 501 180 575
tel. +48 (0) 515 079 888
sekretariat@merkuriusz.com.pl
redakcja@merkuriusz.com.pl
www.motoszybowce.pl
Redaktor naczelna:
Mariola Zdancewicz
Asystent redakcji:
Lidia Piechocka
Korekta:
Patryk Szaj
Współpraca:
Andrzej Glass, Jerzy Kolasiński,
Ryszard Kędzia, Ryszard
Andryszczak, Maja Netter, Dariusz
Buda, Roma Kołak
Na okładce: J6 Fregata
Skład: Pre-Press Studio Krzysztof
Spychał, www.spychal.pl
Druk:
Zakład Poligraficzny DRUKMA sp.j.,
ul. Smoluchowskiego 5,
60-179 Poznań
Drodzy Czytelnicy!
Oddajemy w Wasze ręce pierwszy numer kwartalnika Motoszybowce.pl.
Dlaczego teraz? Jest ku temu kilka powodów.
Pierwszy z  nich to mała – nawet w  środowisku lotniczym – wiedza dotycząca roli la-
tania motoszybowcowego w ogólnie rozumianym szkoleniu lotniczym. Kwartalnik będzie
zamieszczał materiały i opracowania związane z historią motoszybownictwa, jego funkcją
techniczną i edukacyjną, a także wpływem na rozwój rekreacji i turystyki lotniczej.
Drugi powód to zamiar przybliżenia Czytelnikom przepisów wprowadzanych w Unii
Europejskiej, które umożliwią wykorzystanie nowej, efektywnej drogi szkolenia pilotów
oraz mechaników. Przepisy te w zdecydowany sposób włączają szkolenie motoszybowcowe
w proces uzyskiwania uprawnień lotniczych oraz doskonalenia umiejętności.
Wreszcie trzeci powód: fakt, że kwartalnik wydaje nowo powstałe Polskie Stowarzysze-
nie Motoszybowcowe (PSM), które w ten sposób realizuje przyjęte cele statutowe.
Na łamach magazynu będziemy również propagować nowe idee, rozwiązania tech-
niczne, a także osiągnięcia sportowe związane bezpośrednio lub pośrednio z motoszybow-
nictwem.
W numerze inauguracyjnym znajdziecie wywiad z  legendarnym konstruktorem
lotniczym, Jarosławem Janowskim. Przedstawia on tło i  proces budowy motoszybowca
J6 Fregata oraz ujawnia plany motoszybowca dwumiejscowego J7. Zamieściliśmy także
wywiad z  prezesem Aeroklubu Polskiego, Włodzimierzem Skalikiem, oraz materiał histo-
ryczny o patronie naszego Stowarzyszenia, wybitnym konstruktorze, wspaniałym człowieku
i wielkim patriocie – Antonim Kocjanie.
Waldemar Ratajczak
Prezes Zarządu Polskiego Stowarzyszenia Motoszybowcowego
W NUMERZE:
spis treści
2
Lotnictwo
to pewna sztuka...
8
Fundacja Zabytki Polskiego Nieba
4
Twardy w lataniu
8
Lotnictwo to pewna sztuka...
12
Dlaczego motoszybowce?
18
Przepisy
jak kaganiec
18
Przepisy jak kaganiec
22
Poświęcić lata życia
25
Motoszybowiec Bąk II – rekonstrukcja
26
Spotkania z Fregatą
Motoszybowiec
Bąk II
– rekonstrukcja
25
27
Werteksofobia
28
Być pilotem
976357479.024.png 976357479.025.png 976357479.026.png 976357479.027.png 976357479.028.png 976357479.029.png 976357479.030.png 976357479.031.png 976357479.032.png 976357479.034.png 976357479.035.png 976357479.036.png 976357479.037.png 976357479.038.png 976357479.039.png 976357479.040.png 976357479.041.png 976357479.042.png 976357479.043.png 976357479.045.png 976357479.046.png 976357479.047.png 976357479.048.png 976357479.049.png 976357479.050.png
 
historia
twardy w lataniu
Andrzej Glass
O ANTONIM KOCJANIE
– TWÓRCY PIERWSZEGO
DOBRZE LATAJĄCEGO
MOTOSZYBOWCA
Kocjan przy naprawie szybowca
976357479.051.png 976357479.052.png 976357479.053.png 976357479.055.png 976357479.056.png
 
historia
Antoni Kocjan zasłynął na dwóch polach: jako wybitny kon-
struktor polskich szybowców w  latach międzywojennych oraz
cenny działacz wywiadu podczas okupacji, znany z udziału w akcji
rozszyfrowywania tajemnicy pocisków V-1 i V-2.
Urodził się 12 sierpnia 1902 roku we wsi Skalskie koło Olkusza.
Był synem gospodarzy wiejskich, Michała i Franciszki z Żurowskich.
W lecie 1920 roku jako uczeń wstąpił ochotniczo do wojska, uczest-
niczył w wojnie polsko-bolszewickiej. W szkole należał do harcer-
stwa i drużyny pożarniczej. W 1923 roku zdał maturę w gimnazjum
w Olkuszu i rozpoczął studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki
Warszawskiej, które przerwał po dwunastu miesiącach z powodu
trudnych warunków materialnych. Zarabiał korepetycjami oraz pra-
cując nocami na poczcie. Od 1924 roku przez dwa lata studiował
na Wydziale Leśnym w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego
w Warszawie.
W 1925 roku poznał studentów Sekcji Lotniczej Wydziału Me-
chanicznego Politechniki Warszawskiej, Stanisława Rogalskiego,
Stanisława Wigurę, Jerzego Drzewieckiego i  Jerzego Wędrychow-
skiego, z którymi przyjaźń połączyła go na lata. Gdy w grudniu 1925
roku w podziemiach Nowej Kreślarni powstały Warsztaty Sekcji Lot-
niczej Koła Mechaników Studentów PW, został ich kierownikiem
i wkrótce stał się specjalistą z dziedziny technologii drewnianych
konstrukcji lotniczych. W  warsztatach budowano konstruowane
przez studentów samoloty JD-2, WR-1, PS-1 i  RWD. W  1928 roku
stworzył w warsztatach Sekcji ślizgacz wodny własnej konstrukcji
z napędem śmigłowym.
W 1929 roku przeszedł kurs pilotażu samolotowego w Aeroklu-
bie Warszawskim. Podczas uroczystości pasowania na pilota usły-
szał: Kocjan Antoni otrzymuje w  herbie trzy poduszki, aby, pilotując,
miał wyżej, no i miękcej, a herb zowie się Łokietek, czego, spoglądając
na pilota, można nie uzasadniać (miał bowiem 165 cm wzrostu).
W październiku 1929 roku Franciszek Żwirko i Antoni Kocjan pobili
międzynarodowy rekord wysokości: osiągnęli pułap 4004 metrów
na samolocie RWD-2, zaś we wrześniu 1931 roku Drzewiecki i Ko-
cjan na RWD-7 poprawili go do wysokości 6023 metrów. W 1930
roku Warsztaty Sekcji prze-
niesiono do nowych bu-
dynków na Okęciu, gdzie
Kocjan uruchomił produk-
cję serii samolotów RWD-2
i  RWD-4 (łącznie 12 sztuk).
Była to pierwsza seryjna
produkcja tych warsztatów.
Równocześnie zaprojekto-
wał i  zbudował szybowce
szkolne Czajka I i III oraz szy-
bowiec przejściowy Czajka
II. Do końca dwudziestolecia międzywojennego wyprodukowano
ich – łącznie z odmianą Czajka-bis z 1936 roku – 120. W 1931 roku
Kocjan uzyskał kategorię C pilota szybowcowego w Bezmiechowej.
Ponieważ bardziej pasjonowały go szybowce niż samoloty,
w lecie 1932 roku wspólnie z Wędrychowskim utworzył Warsztaty
Szybowcowe, mieszczące się początkowo przy ul. Inżynierskiej 5,
a następnie przy rogu ul. Topolowej i ul. Wawelskiej na Polu Moko-
towskim, w byłych zabudowaniach Wytwórni Awiata z 1910 roku.
Kocjan zaprojektował i  zbudował w  tych warsztatach szybowce:
szkolny – Wrona (1932, wyprodukowano 400 sztuk), treningowo-
Szybowiec Czajka II (1931)
Szybowiec szkolny Wrona bis (1934). Wron zbudowano
ponad 400
-wyczynowy – Komar (1933, 70 sztuk do roku 1939, a w latach 1948-
49 – kolejne 23), treningowy – Sroka (1934, 36 sztuk), akrobacyj-
ny – Sokół (1935, 10 sztuk), wyczynowy – Mewa, zaprojektowany
wspólnie ze Szczepanem Grzeszczykiem (1936, 5 sztuk). oraz trzy
wersje wyczynowego Orlika (1937-39, 17 sztuk).
Łącznie w latach trzydziestych powstało ok. 700 sztuk szybow-
ców konstrukcji Kocjana na 1400 zbudowanych ogółem w Polsce.
Prócz tych własnej kompozycji, Kocjan w swych warsztatach pro-
dukował także szybowce wyczynowe SG-3, SG-bis i SG-7 konstruk-
cji Grzeszczyka. Szybowce
Kocjana były eksploatowane
w  dwunastu krajach, a  z li-
cencji budowano je w  sied-
miu. Nie tylko wyróżniały
się wysokimi walorami użyt-
kowymi, lecz także słynęły
z przemyślanej i prostej tech-
nologii, dzięki czemu stały się
produktem na najwyższym
poziomie światowym.
Na szybowcach Kocjana
ustanowiono czterdzieści pięć rekordów krajowych. Najbardziej
znany jest międzynarodowy kobiecy rekord długotrwałości lotu
Wandy Modlibowskiej, 24 godziny i  14 minut, ustalony w  1937
roku na Komarze. W  1949 roku Stanisław Wielgus ustalił rekord
35 godzin i  14 minut, również na Komarze. Orlik III zajął drugie
miejsce w konkursie na szybowiec olimpijski w lutym 1939 roku
w Rzymie. Na Orliku II, wyeksportowanym do USA, w 1948 roku
Paul McCready uzyskał rekordową wysokość 9600 metrów. Na
szybowcu tym latano w USA jeszcze w 1981 roku. Za konstrukcję
Czajek, Wron i  Komarów Kocjan otrzymał w  1933 roku Srebrny
Łącznie w latach trzydziestych
powstało ok. 700 sztuk szybowców
konstrukcji Kocjana na 1400
zbudowanych ogółem w Polsce
976357479.057.png 976357479.058.png 976357479.059.png 976357479.060.png 976357479.061.png 976357479.062.png 976357479.063.png 976357479.065.png 976357479.066.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin