OGRZEWANIE DOMU.pdf

Grzanie wa¿ne nies ³

Przez ponad 6 miesiêcy

w roku potrzebujemy

ciep³a, które ogrzeje nasz

dom. Przez ca³y rok

– ciep³a, które podgrzeje

wodê w kranach.

Sk¹d je wzi¹æ, jak

rozprowadziæ, ¿eby

w domu by³o ciep³o

i przytulnie, a koszty

ogrzewania nie by³y zbyt

du¿e… to jest pytanie,

przed którym staje ka¿dy

buduj¹cy swój

w³asny dom.

Jakie wybraæ Ÿród³o energii?

W domu ciep³o zu¿ywane jest w dwóch celach: na ogrzewanie pomieszczeñ (ok. 80-90%)

i na podgrzewanie ciep³ej wody u¿ytkowej – c.w.u. (ok. 10-20%). Na wybór Ÿród³a ener-

gii (paliwa) najwiêkszy wp³yw maj¹ dwa kryteria – dostêpnoœæ oraz koszty eksploatacyj-

ne i inwestycyjne. Je¿eli w pobli¿u naszego domu przebiega sieæ gazowa, zwykle decydu-

jemy siê na gaz ziemny, gdy¿ jest to wci¹¿ jedno z najtañszych i najwygodniejszych Ÿró-

de³ energii.

Gdy nie ma mo¿liwoœci pod³¹czenia siê do sieci gazowej lub przy³¹cze by³oby bardzo

drogie, pozostaj¹ inne rozwi¹zania. Jednym z nich s¹ paliwa p³ynne: gaz p³ynny i olej

opa³owy – instalacje nimi zasilane nie wymagaj¹ na co dzieñ praktycznie ¿adnej obs³ugi.

Najwiêksz¹ ich wad¹ jest koniecznoœæ magazynowania i uzupe³niania zapasu paliwa kil-

ka razy w roku.

Jeœli kogoœ nie staæ na korzystanie z paliw p³ynnych (s¹ dro¿sze od gazu ziemnego, a ist-

nieje ryzyko, ¿e bêd¹ jeszcze dro¿sze), mo¿e zdecydowaæ siê na paliwa sta³e. Niestety, nie

tylko trzeba wygospodarowaæ miejsce na ich sk³adowanie, ale tak¿e przygotowaæ siê na

codzienn¹ (lub prawie codzienn¹) obs³ugê

kot³a.

Bardzo wygodne jest ogrzewanie energi¹

elektryczn¹ – nale¿y jedynie uzyskaæ wiêk-

szy przydzia³ mocy do istniej¹cych w domu

przy³¹czy energetycznych. Zalet¹ ogrzewa-

nia elektrycznego jest niska cena inwestycyj-

na, wad¹ – wysokie koszty eksploatacyjne.

Czym kierowaæ siê

przy wyborze systemu ogrzewania?

Jak okreœliæ, ile

kosztuje ogrzewanie?

Wydatki na ogrzewanie domu stanowi¹ 70-

80% ca³kowitych kosztów jego u¿ytkowania.

Decyduj¹cy wp³yw na ich wysokoœæ maj¹

przede wszystkim ciep³ochronnoœæ samego

budynku oraz rodzaj wykorzystywanego pa-

liwa, natomiast w du¿o mniejszym stopniu

zale¿¹ od zastosowanego systemu grzewcze-

go. Czêsto jednak ni¿szy koszt u¿ywanego

paliwa wi¹¿e siê z k³opotliw¹ obs³ug¹ insta-

lacji grzewczej, a znalezienie optymalnego

rozwi¹zania zale¿y przede wszystkim od

oczekiwañ mieszkañców: taniej lecz mniej

wygodnie lub komfortowo za wy¿sz¹ cenê.

Zu¿ycie energii potrzebnej do ogrzewa-

nia zale¿y wy³¹cznie od ciep³ochronnoœci

budynku. Natomiast koszty ogrzewania

zale¿¹ przede wszystkim od rodzaju wy-

korzystywanego paliwa – jeœli ten sam

dom bêdziemy ogrzewaæ pr¹dem elek-

trycznym, to koszty ogrzewania bêd¹ 2-3

razy wy¿sze ni¿ przy wykorzystaniu gazu

czy wêgla. Koszty ogrzewania mo¿na

orientacyjnie okreœliæ pos³uguj¹c siê

wskaŸnikowym zapotrzebowaniem na

ciep³o, który w zale¿noœci od regionu

Polski i ciep³ochronnoœci domu wynosi

80-120 kWh/m 2 rocznie. Najbardziej mia-

rodajny bêdzie oczywiœcie pomiar zu¿ytej

energii cieplnej bezpoœrednio ze wskazañ

ciep³omierza lub poœrednio – przez obli-

czenie iloœci zu¿ytego paliwa – gazu, ole-

ju, wêgla czy pr¹du elektrycznego.

Przybli¿one koszty pozyskania

efektywnej energii cieplnej

z ró¿nych Ÿróde³

Ÿród³o energii

cena [z³/kWh]

gaz ziemny

0,14

gaz p³ynny

0,23

olej opa³owy

0,20

wêgiel kamienny

0,12

koks

0,13

drewno

0,11

pelety

0,12

pr¹d elektryczny

0,35

Zu¿ycie energii na

ogrzewanie zale¿y od ciep³ochronnoœci budynku

OGRZEWANIE – KOT£Y, PODGRZEWACZE

s ³ychanie

Czy warto ogrzewaæ

dom pr¹dem?

Z punktu widzenia ekologii wykorzystanie

energii elektrycznej do ogrzewania mo¿na na-

zwaæ marnotrawstwem. Tylko 30-35% energii

pierwotnej, pochodz¹cej np. z wêgla, trafia do

gniazdka elektrycznego – sk¹d mo¿e byæ nie-

mal w 100 procentach przetworzone na ciep³o.

Zatem sprawnoœæ ogólna jest 2-3 razy ni¿sza

ni¿ w przypadku bezpoœredniego spalania ga-

zu lub wêgla w kot³owni domowej. Jednak ze

wzglêdu na niskie nak³ady inwestycyjne i wy-

godê obs³ugi instalacji ogrzewania elektrycz-

nego, rozwi¹zanie takie jest niekiedy stosowa-

ne. Powinien o tym decydowaæ rachunek eko-

nomiczny porównuj¹cy nak³ady inwestycyjne

na instalacjê centralnego ogrzewania wodnego

i doprowadzenie gazu, z ró¿nic¹ w rocznym

koszcie ogrzewania domu. Przyk³adowo w do-

mu o powierzchni 150 m 2 o rocznym zapo-

trzebowaniu na ciep³o ok. 100 kWh/m 2 koszt

ogrzewania pr¹dem wyniesie ok. 5000 z³,

a przy ogrzewaniu gazowym ok. 2200 z³. Ró¿-

nica w kosztach inwestycyjnych wyniesie

mniej wiêcej 7000-8000 z³ – zatem ogrzewanie

gazowe bêdzie przynosiæ oszczêdnoœci po 3-4

latach. Przy porównywaniu trzeba tak¿e

uwzglêdniæ koszty pod³¹czenia, które mog¹

byæ bardzo zró¿nicowane w zale¿noœci od wa-

runków lokalnych. W sprzyjaj¹cej sytuacji po-

winny siê zmieœciæ w kwocie 5000 z³. Dopro-

wadzenie gazu zwiêksza natomiast wartoœæ do-

mu i w razie jego sprzeda¿y, poniesione wy-

datki zwróc¹ siê z nawi¹zk¹. Jeszcze krótszy

bêdzie okres zwrotu nak³adów, przeznaczo-

nych na ogrzewanie z kot³em wêglowym, po-

niewa¿ eliminuj¹ one wydatki za przy³¹czenie.

Jednak ten system ogrzewania nie daje pe³ne-

go komfortu obs³ugi. Przy ogrzewaniu olejo-

wym decyduj¹ce znaczenie ma cena oleju opa-

³owego, która ulega znacznym wahaniom.

Przy za³o¿eniu, ¿e nie kosztuje on wiêcej ni¿

2,5 z³/litr, zwrot nak³adów nast¹pi po mniej

wiêcej 7-8 latach. Podsumowuj¹c, ogrzewanie

elektryczne mo¿e byæ brane pod uwagê w do-

mach o niskim zapotrzebowaniu na ciep³o

(ma³a powierzchnia, bardzo wysoka ciep³o-

chronnoœæ, u¿ytkowanie okresowe np. domek

rekreacyjny), ale zawsze bêdzie to najdro¿szy

eksploatacyjnie system ogrzewania.

Grzejniki elektryczne mog¹ byæ nie tylko wygodnym, ale

tak¿e dekoracyjnym systemem grzewczym (fot. Brabork)

Jak obni¿yæ koszty ogrzewania?

Aby oszczêdziæ na kosztach ogrzewania

musimy zadbaæ, aby nasz system grzewczy

by³ odpowiednio sprawny. Inaczej mówi¹c,

musi on zapewniæ uzyskanie optymalnych

parametrów u¿ytkowania i ³atwo dostoso-

wywaæ siê do zmiennych warunków otocze-

nia. Odpowiedzialne za to s¹ urz¹dzenia

steruj¹ce instalacj¹ (zazwyczaj znajduj¹ce

siê w standardowym wyposa¿eniu kot³a).

Koszty ogrzewania obni¿ymy te¿ stosuj¹c

regulacjê temperatury w ogrzewanych po-

mieszczeniach.

Na koszty ogrzewania

ma wp³yw rodzaj

zastosowanej automatyki

(fot. THERMOVAL)

Czy bêdzie op³acalna w przysz³oœci

wymiana kot³a olejowego na gazowy?

Trudno przewidzieæ, jak bêd¹ w przysz³oœci

kszta³towa³y siê ceny oleju oraz gazu, i na-

wet d³ugoterminowe prognozy ekonomicz-

ne nie zawsze sprawdzaj¹ siê w praktyce.

Dlatego analizê kosztów ogrzewania tymi

paliwami mo¿na dok³adnie przeprowadziæ

jedynie przy aktualnych cenach, uwzglêd-

niaj¹c wartoœci opa³owe oraz sprawnoœæ

urz¹dzeñ grzewczych.

Pod wzglêdem kalorycznoœci oba paliwa

maj¹ zbli¿one wartoœci opa³owe – deklaro-

wana przez dostawców wartoœæ opa³owa ga-

zu wynosi 10 kWh/m 3 , a wartoœæ opa³ow¹

oleju przyjmuje siê na poziomie

10,5 kWh/litr. Metr szeœcienny gazu ³¹cznie

z op³atami abonamentowymi to ok. 1,40-

1,45 z³/m 3 , zale¿nie od miesiêcznego zu¿y-

cia. Sprawnoœæ eksploatacyjna kot³ów olejo-

wych i gazowych mo¿e byæ ró¿na, zale¿nie

od typu, sposobu regulacji, stopnia zu¿ycia

– na ogó³ kszta³tuje siê w granicach

80-90%. Jednak sprawnoœæ kot³ów olejo-

wych jest najczêœciej o ok. 5% ni¿sza ni¿

gazowych. Wynika to g³ównie ze strat roz-

ruchowych, gdy¿ kocio³ olejowy pracuje

w trochê inny sposób ni¿ gazowy. Wiêksz¹

sprawnoœæ bêd¹ mia³y te¿ gazowe kot³y

kondensacyjne – szacunkowo ok. 95%

(przy wspó³pracy ze zwyk³¹ instalacj¹

grzewcz¹). Uwzglêdniaj¹c te wartoœci, koszt

pozyskania l kWh energii grzewczej

w przypadku opalania gazem wyniesie

0,15-0,17 z³/kWh, a przy spalaniu oleju

0,26-0,28 z³/kWh. Z prostego przeliczenia

wynika wiêc, ¿e wydatki na instalacjê gazo-

w¹ mog¹ zwróciæ siê ju¿ po 4 latach.

Doprowadzenie gazu do budynku stwarza

te¿ mo¿liwoœæ wykorzystania tego paliwa

do innych celów ni¿ ogrzewanie domu. Za-

pewnia bowiem wygodny sposób na przy-

gotowanie ciep³ej wody u¿ytkowej przez ca-

³y rok (w kotle dwufunkcyjnym lub z za-

sobnika) oraz zasilanie kuchenki, taniej ni¿

pr¹dem lub gazem p³ynnym z butli.

Gaz przyda siê w domu nie tylko do ogrzewania,

a instalacja szybko siê zwróci (fot. Firma KEN)

Taniej ogrzewaæ:

gazem p³ynnym czy

olejem opa³owym?

Ile kosztuje pod³¹czenie do sieci

gazowniczej?

Pod³¹czenie gazu ziemnego z sieci biegn¹cej w ulicy oraz wykonanie wewnêtrznej

instalacji nie powinno kosztowaæ wiêcej ni¿ 5000 z³. Przy d³u¿szych przy³¹czach

koszty wzrosn¹ o ok. 50 z³ za ka¿dy metr d³ugoœci przy³¹cza.

Ró¿nice w kosztach ogrzewania gazem p³yn-

nym i olejem zale¿¹ od aktualnych cen paliw

i podlegaj¹ wahaniom w obie strony (jedne

dro¿ej¹, drugie taniej¹ i na odwrót). Przeciêt-

nie jednak ogrzewanie gazowe jest dro¿sze od

olejowego o 5-10%.

Kiedy wykonaæ przy³¹cze do gazu?

Przy³¹cze gazowe jest to odcinek odga³êzienia od sieci gazowej ³¹cz¹cy budynek z t¹

sieci¹. Musi byæ ono wykonane zgodnie z projektem instalacji, zatwierdzonym przez

zak³ad gazowniczy. O warunki techniczne na wykonanie przy³¹cza warto wyst¹piæ

jeszcze przed postawieniem fundamentów. Unikniemy wówczas póŸniejszych praco-

ch³onnych robót, zwi¹zanych z wprowadzaniem przewodów do budynku oraz zaosz-

czêdzimy na kosztach uzgodnieñ dokumentacji.

Przy³¹cze gazowe wykonywane jest jako podziemne. Rura gazowa doprowadzana

jest do budynku na g³êbokoœci ok. l m, ale do wnêtrza wchodzi przez œcianê ponad

poziomem terenu. Poniewa¿ przy³¹czenie do budynku mo¿e nast¹piæ dopiero po

uzyskaniu opinii kominiarskiej (kominy musz¹ wiêc byæ wybudowane), instalacjê

gazow¹ mo¿na za³o¿yæ nie wczeœniej, ni¿ na etapie stanu surowego zamkniêtego.

Czy warto wykonaæ

projekt instalacji c.o.?

Wykonanie dok³adnego projektu instalacji

grzewczej w domu jednorodzinnym zazwy-

czaj nie jest konieczne. W przypadku pro-

stych uk³adów grzewczych wystarczy okre-

œliæ zapotrzebowanie na ciep³o w ka¿dym

z pomieszczeñ oraz dobraæ grzejniki. Czêsto

gotowe projekty architektoniczne zawieraj¹

czêœæ instalacyjn¹, a informacje tam zawarte

w zupe³noœci wystarcz¹ do prawid³owego wy-

konania instalacji.

Dok³adniejszy projekt bêdzie potrzebny wte-

dy, gdy wykonujemy instalacje z ogrzewa-

niem pod³ogowym i pomp¹ ciep³a. Koniecz-

ne bêd¹ wtedy wyliczenia dotycz¹ce: rozpla-

nowania u³o¿enia rur grzewczych, emisji cie-

p³a przez ró¿ne pokrycia pod³ogowe oraz do-

boru elementów steruj¹cych.

Trzeba te¿ pamiêtaæ, ¿e ogrzewanie pracuje

ze zmienn¹ wydajnoœci¹ – zale¿nie od warun-

ków zewnêtrznych, a projektowane jest na

najni¿sze temperatury.

domowy regulator ciœnienia ze

zintegrowanym czynnikiem przep³ywu

kolano dla przemieszczeñ

osiowych

przy³¹cze

domowe gazu

licznik

gazu

czujnik

przep³ywu

g³ówne urz¹dzenie odcinaj¹ce

z czêœci¹ izoluj¹c¹

przewód zasilaj¹cy

Domowe przy³¹cze z zabezpieczeniem do wyci¹gania i kompensacj¹ osiow¹

Jaki wybraæ system grzewczy: nisko- czy wysokotemperaturowy?

Instalacje niskotemperaturowe to takie,

w których nominalna temperatura wody za-

silaj¹cej jest ni¿sza ni¿ 50°C. Powy¿ej tej

wartoœci instalacje traktowane s¹ jako stan-

dardowe, czyli wysokotemperaturowe.

Niska temperatura zasilania zwi¹zana jest

przede wszystkim z rodzajem Ÿród³a ciep³a.

W praktyce dotyczy to dwóch rozwi¹zañ – in-

stalacji z kot³em kondensacyjnym oraz z pom-

p¹ ciep³a. Uzyskuj¹ one bowiem najwy¿sz¹

sprawnoœæ przy niskich temperaturach, co

w przypadku pomp ciep³a istotnie wp³ywa na

koszty eksploatacji. Jednak obni¿enie tempe-

ratury wody zasilaj¹cej wi¹¿e siê z konieczno-

œci¹ zwiêkszenia powierzchni grzejników lub

zainstalowania ogrzewania pod³ogowego, co

nie zawsze jest mo¿liwe (brak miejsca do za-

montowania dodatkowych grzejników, ograni-

czona powierzchnia pod³ogi, na której mo¿na

u³o¿yæ ogrzewanie). Do obliczeñ przyjmuje siê

m.in. wy¿sz¹ temperaturê zewnêtrzn¹, np.

-5°C lub -10°C zamiast -20°C, gdy¿ tak du¿e

spadki temperatury z regu³y trwaj¹ krótko,

a zmniejszenie sprawnoœci urz¹dzeñ grzew-

czych nie spowoduje wzrostu kosztów ogrze-

wania.

Przy ogrzewaniu kot³em na paliwa sta³e tem-

peratura wody zasilaj¹cej nie powinna byæ

ni¿sza ni¿ 70°C. Wynika to z koniecznoœci za-

bezpieczenia kot³a przed odk³adaniem siê sa-

dzy na wymienniku ciep³a, co prowadzi do

istotnego obni¿enia jego sprawnoœci. Instala-

cje takie liczone s¹ najczêœciej na wysokie pa-

rametry pracy 90/70°C.

Kot³y gazowe i olejowe mog¹ pracowaæ w sze-

rokim zakresie temperatur.

Wspó³pracuj¹ce z nimi in-

stalacje projektowa-

ne s¹ na parame-

try 70/50°C.

ogrzewanie

pod³ogowe

kolektor poziomy

pompa ciep³a

Pompa ciep³a, jako system ogrzewania

niskotemperaturowego, najefektywniej wspó³pracuje

z ogrzewaniem pod³ogowym

OGRZEWANIE – KOT£Y, PODGRZEWACZE

Jakie rury stosowaæ

w domowych instalacjach?

Wybór materia³u i sposobu prowadzenia rur instalacyjnych urasta niekiedy do

rangi ¿yciowej decyzji. W praktyce, w typowych instalacjach domowych, nie ma

to wiêkszego znaczenia dla funkcjonowania instalacji pod warunkiem, ¿e zosta-

nie fachowo zamontowana i bêd¹ u¿yte materia³y dobrej jakoœci. Równie¿ kosz-

ty wykonania s¹ bardzo podobne, a instalatorzy zachwalaj¹ konkretne rozwi¹za-

nia g³ównie ze wzglêdu na w³asne przyzwyczajenia i wygodê monta¿u.

Z jakich tworzyw

produkowane s¹ rury do c.o.?

W instalacjach wykorzystuje siê dwa

rodzaje rur.

Rury polipropylenowe – wystêpuj¹ w kilku

rodzajach: z pow³ok¹ antydyfuzyjn¹ lub

z warstw¹ stabilizuj¹c¹. Poniewa¿ tworzywo

to bardzo wyd³u¿a siê przy wzroœcie tempe-

ratury, rury zwyk³e stosowane s¹ tylko w in-

stalacjach wody zimnej, natomiast rury sta-

bilizowane nadaj¹ siê do instalacji c.o. i cie-

p³ej wody. Ich pow³oka antydyfuzyjna zapo-

biega przenikaniu tlenu do wody kr¹¿¹cej

w instalacji i w rezultacie hamuje procesy

korozyjne stalowych czêœci (np. grzejni-

ków). Rury ³¹czy siê za pomoc¹ zgrzewa-

nych kszta³tek i z³¹czek. Rury polipropyle-

nowe uk³ada siê prostymi odcinkami w ka-

na³ach instalacyjnych za ekranami. Gdy

prowadzone s¹ pod tynkiem – bruzda nie

mo¿e byæ wype³niona zapraw¹.

Rury polietylenowe o uniwersalnym zasto-

sowaniu (woda zimna, ciep³a i c.o.) produ-

kowane s¹ jako warstwowe z polietylenu

sieciowanego PE-X oraz z wk³adk¹ alumi-

niow¹ (oznaczenie PE-X/Al/PE-X). Rury te

s¹ elastyczne, wiêc mo¿na je wyginaæ – mi-

nimalny promieñ giêcia jest równy piêcio-

krotnej œrednicy rury. Ich rozszerzalnoœæ

cieplna zbli¿ona jest do miedzi, dziêki cze-

mu mo¿liwe jest uk³adanie doœæ d³ugich

odcinków bez koniecznoœci kompensowa-

nia wyd³u¿eñ. Kszta³tki i z³¹czki ³¹czy siê

z rurami metod¹ zaciskania lub zapraso-

wania. Rury polietylenowe mo¿na uk³adaæ

w dowolny sposób (w przypadku prowadze-

nia pod tynkiem lub pod³og¹ wymagaj¹ na-

³o¿enia karbowanej rury ochronnej).

Czy nadal stosuje

siê rury stalowe?

Do instalacji grzewczych czêsto stosuje siê rury

wielowarstwowe (fot. Coprax)

Ze wzglêdu na s³ab¹ odpornoœæ na korozjê,

rury stalowe montuje siê dziœ doœæ rzadko.

Poza tym ich instalacja jest procesem pra-

coch³onnym. Jednak, na niektórych odcin-

kach instalacji mog¹ okazaæ siê niezbêdne,

gdy¿ s¹ odporne na wysokie temperatury

i bardzo wytrzyma³e na uszkodzenia me-

chaniczne. W praktyce rury stalowe mon-

tuje siê g³ównie w kot³owniach z kot³em

na paliwo sta³e, poniewa¿ w razie prze-

grzania nie ulegn¹ rozszczelnieniu. Rów-

nie¿ wewnêtrzne instalacje gazowe montu-

je siê z rur stalowych, które ³¹czy siê przez

spawanie lub za pomoc¹ z³¹czek gwinto-

wanych. Trzeba pamiêtaæ, ¿e w instala-

cjach grzewczych nale¿y u¿ywaæ rur czar-

nych, a nie ocynkowanych, gdy¿ pow³oka

cynkowa przy temperaturze wody powy¿ej

60°C szybko ulega zniszczeniu.

Jakie s¹ zalety i wady tworzyw sztucznych?

Tworzywa sztuczne, z których wytwarzane s¹ rury, s¹ obojêtne

chemicznie, nie wchodz¹ w reakcjê z wod¹ i zawartymi w niej

zwi¹zkami. Wiêkszoœæ jest tak¿e odporna na dzia³anie wielu

kwasów oraz zasad. Maj¹ g³adk¹ powierzchniê wewnêtrzn¹, jest

ona nawet kilkaset razy g³adsza ni¿ wewnêtrzna powierzchnia

rur stalowych). Zmniejsza to opory przep³ywu, a na œciankach

nie tworzy siê osad.

Rury z tworzyw do c.o. s¹ elastyczne, dziêki czemu ³atwo jest je

wyginaæ i dopasowywaæ do kszta³tu instalacji. Zmniejsza siê

wtedy liczba potrzebnych ³¹czników i maleje koszt instalacji.

Jednak rury z tworzyw sztucznych maj¹ te¿ wady. Nie nale¿y ich

wystawiaæ na bezpoœrednie dzia³anie promieniowania s³oneczne-

go, gdy¿ nie s¹ odporne na promieniowanie UV. Nie sprzyja im

niska temperatura – obydwa ograniczenia s¹ wa¿ne dla odpo-

wiedniego przechowywania materia³u.

Tworzywa maj¹ doœæ nisk¹ temperaturê topnienia, dlatego nie

nale¿y przekraczaæ maksymalnej temperatury czynnika robocze-

go, podanej przez producenta. Mo¿e to spowodowaæ zniszczenie

rury. Trwa³oœæ instalacji z tworzyw sztucznych zale¿y od tempe-

ratury i ciœnienia przesy³anej wody. Im wy¿sza jest temperatura

wody grzewczej, tym proces starzenia materia³u postêpuje

szybciej.

Co przemawia

za miedzi¹?

Jak prowadziæ rury do c.o.?

jastrych

Rury miedziane stosowane s¹ w instala-

cjach c.o. ze wzglêdu na ³atwoœæ wykony-

wania podejœæ do grzejników, odpornoœæ

na temperaturê i niewielk¹ œrednicê.

Z rur twardych najczêœciej montowane

jest orurowanie w obrêbie kot³owni oraz

instalacje uk³adane pod listwami przypo-

d³ogowymi w modernizowanych domach.

Trzeba jednak pamiêtaæ, ¿e rury miedzia-

ne mog¹ ulegaæ przyspieszonej korozji,

gdy jakoœæ wody jest dla nich niekorzyst-

na. Rury produkowane s¹ w dwóch od-

mianach: twardej – dostarczanej w sztan-

gach oraz miêkkiej – w zwojach. Oba ro-

dzaje rur mo¿na ze sob¹ ³¹czyæ w jednej

instalacji, wykorzystuj¹c z³¹czki lutowane

lub zaciskowe.

szlichta pod³ogowa

izolacja cieplna,

kompensacyjna i dŸwiêkowa

Prowadzenie rur w szlichcie pod³ogowej

Rury w instalacji c.o. mog¹ byæ prowadzone po wierzchu œciany, w bruzdach

œciennych lub pod jastrychem pod³ogowym. Uk³adanie rur na wierzchu œciany

stosuje siê g³ównie w pomieszczeniu kot³owni lub piwnicy. Mocowane s¹ one

uchwytami o odpowiedniej œrednicy w rozstawieniu, zalecanym przez producenta

rur. Rury prowadzone w bruzdach musz¹ byæ chronione przed kontaktem z za-

praw¹, dlatego uk³ada siê je w rurce os³onowej tzw. peszlu. Równie¿ rury k³adzio-

ne pod jastrychem pod³ogowym musz¹ byæ os³oniête rurk¹ ochronn¹. Przy ich

uk³adaniu nale¿y unikaæ przechodzenia rur przez otwór drzwiowy – przy monta-

¿u np. progu ³atwo mo¿na doprowadziæ do ich przewiercenia. Nie powinny byæ

te¿ k³adzione w linii prostej – lepiej prowadziæ je ³agodnymi ³ukami – zapewni to

samokompensacjê ciepln¹. Odcinki tak uk³adanych rur nie powinny mieæ z³¹czek

– nale¿y uk³adaæ je w jednym kawa³ku na trasie rozdzielacz-grzejnik. W pod³o-

gach z izolacj¹ ciepln¹ rury grzewcze prowadzi siê na pierwszej warstwie izolacji

i przykrywa paskami styropianu od góry. Wygodniej prowadziæ je wtedy wzd³u¿

œcian, aby zmniejszyæ ryzyko ich uszkodzenia podczas wykonywania wylewki

pod³ogowej.

Instalacje wewnêtrzne z miedzi prowadzone po wierzchu

œcian (fot. archiwum BD)

Jak prowadzi siê piony instalacyjne?

Piony instalacyjne mog¹ byæ prowadzone w bruzdach œciennych lub w kanale in-

stalacyjnym, przykrytym ekranem. Lepszym rozwi¹zaniem jest umieszczenie pio-

nów za ekranem, gdy¿ w razie awarii mamy ³atwy dostêp do instalacji oraz mo¿li-

woœæ jej rozbudowania w ka¿dej chwili. Ekran mo¿na wykonaæ z p³yt gipsowo-kar-

tonowych i wykoñczyæ

jak resztê œciany lub

przykryæ pion instalacyj-

ny boazeri¹, ewentualnie

obudowaæ szafk¹.

Rury miêkkie wykorzystuje siê g³ównie

do wykonywania d³ugich odcinków insta-

lacji, k³adzionej pod pod³og¹, do pod³¹-

czania grzejników lub do instalacji wod-

nych, prowadzonych w posadzce. Mo¿na

je kszta³towaæ metod¹ giêcia, co umo¿li-

wia ³atwe dopasowanie do planowanej tra-

sy przebiegu. Kszta³tki i z³¹czki ³¹czy siê

z rurami miêkkimi poprzez lutowanie,

a niektóre przy³¹cza gwintowane równie¿

z³¹czkami zaciskowymi.

Rury twarde, dostêpne w odcinkach do

6 m, odporne s¹ na wszelkie odkszta³cenia

i ka¿de zmiany kierunku uzyskuje siê za

pomoc¹ kolanek oraz ³uków. £¹czy siê je

metod¹ spawania.

bruzda œcienna

p³yta izolacyjna

izolacja rur

Tak prowadzi siê rury w bruzdach

œciennych. Na rysunku pokazany

jest te¿ przepust przez strop

przepust

przez strop

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: