Komponenty srodowiska-woda.pdf

Literatura

1. K. Adamowicz : Oczyszczanie ś cieków, Serwis Ekologiczny Proekologia

2. Ocena jako ś ci wód powierzchniowych w 2005 roku w regionie tarnowskim, Opracowanie: Wojewódzki

Inspektorat Ochrony Ś rodowiska w Krakowie, Delegatura w Tarnowie, Dział Monitoringu Ś rodowiska,

Tarnów

2006

3. Toksykologia ś rodowiska, 2006

4. D. Cichy, W. Michałow, H. Saudner: Ochrona i kształtowanie ś rodowiska, W-wa 1988, WSiP

5. A.L. Kowal, M. Ś widerska-Bro Ŝ : Oczyszczanie wody, Wyd. PWN, W-wa-Wrocław 1996

6. Dijlido – Instrumentalne metody badania wody i ś cieków, 1997

7. W. Chełmicki – Woda. Zasoby, degradacja, ochrona, 2001

8. Dobrza ń ski – Ochrona ś rodowiska przyrodniczego

9. http://pl.wikipedia.org

10. http://greenworld.serwus.pl

11. R.Graffiti – Biologiczna ocena jako ś ci wody

12. B. Bartkiewicz – Oczyszczanie ś cieków płyn ą cych, PWN, W-wa 2002

13. B. Koziorowski, J. Kucharski – Ś cieki przemysłowe, W-wa 1964

14. B. Głowniak, E. Kempka, T. Winnicki – Podstawy ochrony ś rodowiska, PWN, W-wa 1985

15. Encyklopedia multimedialna PWN, W-wa 1999

16. K. St ę pczak – Ochrona i kształtowanie ś rodowiska, WSiP, W-wa 1994

17. L. Kowal – Oczyszczanie wody, PWN, W-wa 2005

18. A. Sta ń czykowa – Ekologia naszych wód, W-wa 1997

19. B. Alloway – Chemiczne podstawy zanieczyszcze ńś rodowiska, 1999

20. Falkowska – Chemia atmosfery, 1996

21. K. Juda – Rezler – Oddziaływanie zanieczyszcze ń powietrza, 2000

22. Cz. Rosik – Dulewska – Podstawy gospodarki odpadami, 2002

23. Bartkiewicz B. - Oczyszczanie ś cieków przemysłowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002

24. Hartmann L., - Biologiczne oczyszczanie ś cieków, Wyd. Instalator Polski, Warszawa 1996

25. http://www.publikacje.hdwao.pl

26. Mała encyklopedia PWN, PWN, Warszawa, 1995

Komponenty ś rodowiska

- WODA

- POWIETRZE

- GLEBA

Komponenty ś rodowiska

WODA

Woda jest jedynym odnawialnym

surowcem strategicznym,

a równocze ś nie jako jeden z nielicznych

surowców naturalnych nie ma

substytutu.

„Woda nie jest produktem

handlowym takim jak ka Ŝ dy inny,

lecz raczej dziedzictwem,

które musi by ć chronione, bronione

i traktowane jako takie.”

Wi ę kszo ść wody wyst ę puj ą cej w przyrodzie jest

"słona" (około 97,38%), tzn. zawiera du Ŝ o

rozpuszczonych soli, głównie chlorku sodu.

W wodzie rozpuszczone s ą równie Ŝ gazy –

najwi ę cej dwutlenku w ę gla.

W wodzie rozpuszczone s ą równie Ŝ inne sole

mineralne – najwięcej woda morska i wody

mineralne.

Dyrektywa Wodna Unii Europejskiej 2000/60/WE

Wła ś ciwo ś ci fizyczne wody

Rozszerzalno ść temperaturowa

• Temperatura topnienia pod ciśnieniem 1 atm: 0

C= 273,15 K

Woda jako jedna z niewielu substancji nie poddaje się

zasadzie liniowej rozszerzalności temperaturowej –

w zakresie temperatur 0°C - 4°C rozszerza się wraz ze

spadkiem temperatury, a zmniejsza objętość wraz ze

wzrostem temperatury.

• Temperatura wrzenia pod ciśnieniem 1 atm: 100°C = 373,15 K

• Gęstość w temperaturze 4°C: 1 kg/l

• Temperatura krytyczna: 374°C = 647,15 K

• Ciepło właściwe: 4187 J/(kg*K) = 1 kcal

Ci ą głe kr ąŜ enie wody w przyrodzie opisuje cykl

hydrologiczny.

Funkcje wody w ś rodowisku

geograficznym

Szacuje się, Ŝe wszystkie rodzaje wód łącznie mają objętość

1360 mln km 3

- rzeźbotwórcza (akumulacja rzeczna i lodowcowa, erozja

rzeczna i lodowcowa),

- skałotwórcza (osady morskie z minionych epok

geologicznych)

- magazyn ciepła (para wodna w atmosferze)

- rozpuszczalnik związków organicznych (woda w glebie)

- źródło poŜywienia dla człowieka (rybołówstwo)

- droga transportowa (Ŝegluga)

- źródło energii (hydroelektrownie)

Znaczenie biologiczne

Wody powierzchniowe klasyfikuje si ę wg:

Woda jest powszechnym rozpuszczalnikiem zwi ą zków ustrojowych

i niezb ę dnym uzupełnieniem pokarmu wszystkich organizmów.

Uczestniczy w przebiegu wi ę kszo ś ci reakcji metabolicznych, stanowi

ś rodek transportu wewn ą trzustrojowego: np. produktów przemiany

materii, substancji od Ŝ ywczych, hormonów, enzymów.

- zasolenia

- zawarto ś ci składników mineralnych

- temperatury (prądy morskie ciepłe i zimne,

stratyfikacja termiczna)

- mo Ŝ liwo ś ci przemieszczania si ę

1. wody płynące: rzeki, strumienie

2. wody stojące: jeziora, bagna

Reguluje temperatur ę .

Stanowi płynne ś rodowisko niezb ę dne do usuwania ko ń cowych

produktów przemiany materii.

Woda stanowi ś rednio 60% masy dorosłego człowieka, w przypadku

noworodka ok. 15% wi ę cej.

Woda w gospodarce

Zasoby wodne - źródła wody potencjalnie uŜytecznej

dla człowieka, np. dla celów rolnictwa, przemysłu,

potrzeb gospodarstw domowych, rekreacji itp.

Rodzaje wody w zale Ŝ no ś ci od czysto ś ci i zastosowania (w przybli Ŝ eniu

w kolejno ś ci procesu produkcyjnego):

- woda surowa

o woda opadowa np. deszczówka

o woda powierzchniowa np. rzeka

o woda gruntowa

o woda głębinowa

o woda źródlana

o woda słona np. morska

o woda słodka

- woda u Ŝ ytkowa (zasoby

wodne)

o woda wodociągowa

o woda pitna

o woda przemysłowa

o woda twarda

o woda miękka

o woda demineralizowana

o woda gorzka

o woda odgazowana

o woda obiegowa

o skropliny (kondensat)

o woda destylowana

o woda podwójnie destylowana (woda

redestylowana)

Zasoby wodne tworz ą trzy rodzaje wód:

- opady i osady atmosferyczne

- wody podziemne głębszych poziomów

- wody powierzchniowe

- ś cieki

o ścieki komunalne

o ścieki bytowe

o ścieki przemysłowe

o fekalia

o gnojowica

Woda opadowa - woda, która spada na powierzchnię Ziemi w postaci opadów

atmosferycznych (deszczu, śniegu, gradu).

Wody powierzchniowe - wody występujące na powierzchni ziemi, łatwe do

bezpośredniego ujęcia (czerpania).

Jej skład zale Ŝ y od czysto ś ci powietrza, które napotyka podczas opadania -

charakteryzuje si ę du Ŝą zawarto ś ci ą gazów (tlenu, azotu, dwutlenku w ę gla)

i mo Ŝ e zawiera ć :

- sadzę

- pyłki roślinne

- pył przemysłowy

- mikroorganizmy

- pewne ilości soli mineralnych

Dzielimy je na :

- słone (morza, oceany) – 97%

- słodkie (wi ę kszo ść wód ś ródl ą dowych) – 3%

- płyn ą ce (rzeki, strumienie)

- stoj ą ce (jeziora, stawy).

Woda gruntowa to zasoby wody w podziemnych warstwach skał, zwanych warstwą

wodonośną. Jest ona zasilana przez wody opadowe, które przenikają przez warstwy

przepuszczalne dla wody i zatrzymują się ponad warstwami nieprzepuszczalnymi.

Ze wzgl ę du na zawarto ść rozpuszczonego dwutlenku w ę gla pH wody

opadowej wynosi około 6 (odczyn kwa ś ny).

Jej gromadzenie i magazynowanie wymaga dziesiątków lub setek lat.

Z tego względu szybkie wykorzystanie, spowoduje jej niedobory (powolna regeneracja).

Niektóre gazowe zanieczyszczenia (dwutlenek siarki, siarkowodór, tlenek azotu)

obniŜają pH jeszcze bardziej, powodując zjawisko kwa ś nych deszczy.

Woda gruntowa jest waŜna dla utrzymania gleby przy Ŝyciu. Czystość wód gruntowych

moŜe być zagroŜona przez chemizację rolnictwa oraz ścieki i odpady przemysłowe.

Charakterystyka wody morskiej

Woda słodka jest to woda zawierająca stosunkowo niewielkie

ilości soli (szczególnie w porównaniu do wody morskiej).

Najbardziej charakterystyczn ą cech ą wody morskiej, jest wysokie

st ęŜ enie kationów sodu (Na + ), potasu (K + ), magnezu (Mg 2+ ) i glinu

(Al 3+ ) oraz anionów chlorkowych, siarczynowych oraz w ę glanowych,

które ł ą cznie nadaj ą wodzie morskiej intensywnie gorzki lub gorzko-

słony smak i powoduj ą , Ŝ e nie nadaje si ę ona do picia.

Całość wody słodkiej na kuli ziemskiej (poniŜej 3%) pochodzi z

procesów parowania i skraplania (ewentualnie resublimacji –

przejście ze stanu gazowego w stan stały).

St ęŜ enie jonów w wodzie morskiej przelicza si ę na st ęŜ enie kationów

sodu w 1 dm 3 wody.

Woda morska – woda występująca w morzach i oceanach

W wodzie morskiej rozpuszczone jest tysiące związków

chemicznych i prawie wszystkie pierwiastki chemiczne obecne na

kuli ziemskiej.

St ęŜ enie to w oceanach jest wzgl ę dnie stałe i zale Ŝ y głównie od strefy

klimatycznej. Wynosi ono 32-40 ‰.

W morzach st ęŜ enie to waha si ę w granicach od 3 do 50 ‰.

Skład pierwiastków w wodzie

morskiej (% wagowe)

Woda pitna - czysta woda, która nadaje się do spoŜycia bez zagroŜenia

dla zdrowia.

Pierwiatek

Typowy skład soli w wodzie

morskiej

Powinna ona zawierać odpowiednią ilość soli mineralnych (dlatego woda

destylowana, mimo wysokiej czysto ś ci, nie nadaje si ę do celów

konsumpcyjnych ), a nie zawierać zanieczyszczeń organicznych

i nieorganicznych.

Tlen

85,7

Wodór

10,8

Chlorek sodu

77,5

Chlor

1,9

Chlorek magnezu

10,8

Czasami wodę pitną moŜna uzyskać przez przegotowanie wody

powierzchniowej, lecz nie daje to gwarancji unieszkodliwienia wszystkich

drobnoustrojów.

Sód

1,05

Siarczan magnezu

4,7

Magnez

0,1350

Siarczan wapnia

3,6

Siarka

0,0885

Siarczan potasu

2,5

Wapń

0,04

Węglan wapnia

0,35

Spo Ŝ ywanie wody ska Ŝ onej bakteriologicznie mo Ŝ e by ć przyczyn ą

zatrucia.

Potas

0,0380

Bromek magnezu

0,22

Brom

0,0065

> 34 pierwiastki

0,33

W krajach wysokorozwiniętych coraz powszechniej spoŜywa się wodę

mineralną.

Węgiel

0,0026

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: