programy.pdf

(476 KB) Pobierz
349268822 UNPDF
TERESA KOWALEWSKA
„DZIŚ I JUTRO”
PROGRAM NAUCZANIA OGÓLNEGO
WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE
W KLASACH I–III GIMNAZJUM
© Copyright by Wydawnictwo Era Sp. z o.o. 2009
ul. Spacerowa 50, 83-010 Straszyn k. Gdańska
Wydanie I.
Koordynacja prac: Iwona Miklikowska, Grzegorz Grzywiński.
Redakcja merytoryczna: Grzegorz Grzywiński.
Redakcja językowa i techniczna: Jarosław Błochowiak.
Konsultacje dydaktyczne: Piotr Doroszewski.
Konsultacje merytoryczne i dydaktyczne: dr Tomasz Maćkowski.
Dystrybucja: Nowa Era Sp. z o.o.
Aleje Jerozolimskie 146 D, 02-305 Warszawa
www.nowaera.pl, e-mail: nowaera@nowaera.pl, tel. 0 801 88 10 10
2
349268822.001.png
 
Spis treści
1. Treści przedmiotu „ wiedza o społeczeństwie ” zawarte w podstawie programowej
kształcenia ogólnego
wykaz wymagań stawianych gimnazjalistom przez Ministerstwo Edukacji Narodowej oraz lista
umiejętności, jakie zdobędzie uczeń dzięki serii „Dziś i jutro”…….............……………………. 4
2. Ogólna charakterystyka programu nauczania „Dziś i jutro”
czyli dlaczego warto pracować z serią „Dziś i jutro”.……..…………………..……………...… 11
3. Założenia zawarte w podstawie programowej a program autorski
przedstawienie zgodności programu nauczania „Dziś i jutro” z nową podstawą programową… 13
4. Materiał nauczania oraz cele edukacyjne
czyli czytelny rozkład kolejnych tematów i konkretnych zagadnień realizowanych przez program
nauczania „Dziś i jutro”.……..…………………..…………………..………………………..… 15
5. Procedury osiągania celów
dokładne wskazówki dotyczące efektywnego i atrakcyjnego dla gimnazjalistów nauczania
wiedzy o społeczeństwie oraz opis metod dydaktycznych……..…………………..…………… 20
● Rozmowa nauczająca (pogadanka)
● Burza mózgów
● Philips 66
● Dyskusja
● Drama
● Symulacja społeczna
● Praca z tekstem podręcznika i tekstem
źródłowym
● Metoda „za” i „przeciw”
● Projekt
● Metaplan
● Mapa mentalna
● Portfolio
● Wycieczka
● Jigsaw-puzzle
6. Cele szczegółowe, materiał nauczania, procedury osiągania celów,
propozycje środków dydaktycznych
wykaz celów kształcenia i wychowania wraz z procedurami ich osiągnięcia……….………..… 30
7. Zakładane osiągnięcia uczniów
o tym, co powinien wiedzieć i umieć uczeń po zrealizowaniu poszczególnych rozdziałów…… 37
8. Proponowane formy i metody kontroli oraz oceny osiągnięć uczniów
czyli jak obiektywnie sprawdzać i oceniać postępy w nauce……..…………………..………… 40
9. Materiały dydaktyczne
charakterystyka materiałów pomocnych w realizacji programu nauczania „Dziś i jutro”……… 43
10. Bibliografia
czyli wykaz przydatnej literatury dodatkowej dla nauczyciela....……...……………………..… 43
3
1. TREŚCI PRZEDMIOTU „WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE” ZAWARTE W PODSTAWIE
PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO
Program nauczania do serii „Dziś i jutro” jest zgodny z założeniami podstawy programowej opracowanej
przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, zawartymi w Załączniku nr 4 do rozporządzenia Ministra Edukacji
Narodowej z 23 grudnia 2008 r. Poniżej przytaczamy fragment Załącznika dotyczący celów kształcenia
i treści nauczania przedmiotu „wiedza o społeczeństwie”, co umożliwi ocenę stopnia zgodności
prezentowanej publikacji z założeniami programowymi MEN.
CELE KSZTAŁCENIA
I. Wykorzystanie i tworzenie informacji.
Uczeń znajduje i wykorzystuje informacje na temat życia publicznego; wyraża własne zdanie w wybranych
sprawach publicznych i uzasadnia je; jest otwarty na odmienne poglądy.
II. Rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów.
Uczeń rozpoznaje problemy najbliższego otoczenia i szuka ich rozwiązań.
III. Współdziałanie w sprawach publicznych.
Uczeń współpracuje z innymi – planuje, dzieli się zadaniami i wywiązuje z nich.
IV. Znajomość zasad i procedur demokracji.
Uczeń rozumie demokratyczne zasady i procedury i stosuje je w życiu szkoły oraz innych społeczności;
rozpoznaje przypadki łamania norm demokratycznych i ocenia ich konsekwencje; wyjaśnia znaczenie
indywidualnej i zbiorowej aktywności obywateli.
V. Znajomość podstaw ustroju Rzeczypospolitej Polskiej.
Uczeń opisuje sposób działania władz publicznych i innych instytucji; wykorzystuje swoją
wiedzę o zasadach demokracji i ustroju Polski do rozumienia i oceny wydarzeń życia publicznego.
VI. Rozumienie zasad gospodarki rynkowej.
Uczeń rozumie procesy gospodarcze oraz zasady racjonalnego gospodarowania w życiu codziennym;
analizuje możliwości dalszej nauki i kariery zawodowej.
TREŚCI NAUCZANIA
1. Podstawowe umiejętności życia w grupie. Uczeń:
1) omawia i stosuje zasady komunikowania się i współpracy w grupie (np. bierze udział
w dyskusji, zebraniu, wspólnym działaniu);
2) wymienia i stosuje podstawowe sposoby podejmowania wspólnych decyzji;
3) przedstawia i stosuje podstawowe sposoby rozwiązywania konfliktów w grupie i między
4) wyjaśnia na przykładach, jak można zachować dystans wobec nieaprobowanych przez
siebie zachowań grupy lub jak im się przeciwstawić.
2. Życie społeczne. Uczeń:
1) podaje przykłady zbiorowości, grup, społeczności i wspólnot; charakteryzuje rodzinę
i grupę rówieśniczą jako małe grupy;
2) wyjaśnia na przykładach znaczenie podstawowych norm współżycia między ludźmi,
w tym wzajemności, odpowiedzialności i zaufania;
4
grupami;
3) charakteryzuje życie szkolnej społeczności, w tym rolę samorządu uczniowskiego;
4) rozpoznaje role społeczne, w których występuje oraz związane z nimi oczekiwania;
5) wyjaśnia, jak tworzą się podziały w grupie i w społeczeństwie (np. na „swoich”
i „obcych”) i podaje możliwe sposoby przeciwstawiania się przejawom nietolerancji.
3. Współczesne społeczeństwo polskie. Uczeń:
1) charakteryzuje – odwołując się do przykładów – wybrane warstwy społeczne, grupy
zawodowe i style życia;
2) omawia problemy i perspektywy życiowe młodych Polaków (na podstawie samodzielnie
3) przedstawia wybrany problem społeczny ważny dla młodych mieszkańców swojej
miejscowości i rozważa jego możliwe rozwiązania.
4. Być obywatelem. Uczeń:
1) wyjaśnia, jak człowiek staje się obywatelem w sensie formalnym (prawo ziemi, prawo
krwi, nadanie obywatelstwa);
2) podaje przykłady uprawnień i obowiązków wynikających z posiadania polskiego
obywatelstwa;
3) przedstawia cechy dobrego obywatela; odwołując się do historycznych i współczesnych
postaci, wykazuje znaczenie postaw i cnót obywatelskich.
5. Udział obywateli w życiu publicznym. Uczeń:
1) przedstawia główne podmioty życia publicznego (obywatele, zrzeszenia obywatelskie,
media, politycy i partie, władza, instytucje publiczne, biznes, itp.) i pokazuje, jak
współdziałają i konkurują one ze sobą w życiu publicznym;
2) uzasadnia potrzebę przestrzegania zasad etycznych w życiu publicznym i podaje
przykłady skutków ich łamania;
3) przedstawia przykłady działania organizacji pozarządowych i społecznych (od lokalnych
stowarzyszeń do związków zawodowych i partii politycznych) i uzasadnia ich znaczenie
dla obywateli;
4) wyjaśnia, podając przykłady, jak obywatele mogą wpływać na decyzje władz na
poziomie lokalnym, krajowym, europejskim i światowym;
5) opracowuje – indywidualnie lub w zespole – projekt uczniowski dotyczący rozwiązania
jednego z problemów społeczności szkolnej lub lokalnej i w miarę możliwości go
realizuje (np. jako wolontariusz).
6. Środki masowego przekazu. Uczeń:
1) omawia funkcje i wyjaśnia znaczenie środków masowego przekazu w życiu obywateli;
2) charakteryzuje prasę, telewizję, radio, Internet jako środki masowej komunikacji
i omawia wybrany tytuł, stację czy portal ze względu na specyfikę przekazu i odbiorców;
3) wyszukuje w mediach wiadomości na wskazany temat; wskazuje różnice między
przekazami i odróżnia informacje od komentarzy; krytycznie analizuje przekaz
reklamowy;
4) uzasadnia, posługując się przykładami, znaczenie opinii publicznej we współczesnym
świecie; odczytuje i interpretuje wyniki wybranego sondażu opinii publicznej.
7. Wyborcy i wybory. Uczeń:
1) przedstawia argumenty przemawiające za udziałem w wyborach lokalnych, krajowych
i europejskich;
2) wymienia zasady demokratycznych wyborów i stosuje je w głosowaniu w szkole;
3) wskazuje, czym powinien kierować się obywatel, podejmując decyzje wyborcze;
4) krytycznie analizuje ulotki, hasła i spoty wyborcze.
8. Naród i mniejszości narodowe. Uczeń:
1) wyjaśnia, co dla niego oznacza być Polakiem (lub członkiem innej wspólnoty narodowej)
i czym obywatelstwo różni się od narodowości;
5
wyjaśnia, na czym polega przestrzeganie praw ucznia;
zebranych informacji);
Zgłoś jeśli naruszono regulamin