Euro wspólna waluta europejska.pdf

1.Euro wspólna waluta europejska

1 stycznia 1999 roku był dla Europy historycznym momentem. Tego dnia na

znacznym obszarze Unii Europejskiej (UE) wprowadzono do obiegu wspólną walutę

europejską– euro. Polityka pieniężna i kursowa, dwa istotne elementy polityki

gospodarczej każdego kraju, zostały przesunięte na poziom wspólnotowy i przekazane w

gestię ponadnarodowej instytucji – Europejskiemu Bankowi Centralnemu (EBC).

Tym samym realizacja Unii Gospodarczej i Walutowej (UGiW), jednego z najbardziej

ambitnych projektów integracyjnych zjednoczonej Europy.

W 2010 roku 16 państw członkowskich UE wprowadziło euro. Reprezentują one dwie

trzecie łącznej liczby ludności UE. Oczekuje się, że w przyszłości strefa euro zostanie

rozszerzona na pozostałe państwa członkowskie Zjednoczonej Europy. Dotyczy to także

Polski, która od dnia przystąpienia do Unii Europejskiej bierze udział w III etapie Unii

Gospodarczej i Walutowej ze statusem kraju z derogacją. Oznacza to, że jest zobowiązana

do przyjęcia wspólnej waluty po wypełnieniu warunków, znanych jako kryteria z

Maastricht, określonych w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).

Przyjęcie wspólnej waluty będzie momentem niezwykłej wagi. Opinie dotyczące

pozytywnych i negatywnych skutków przyjęcia w Polsce wspólnej waluty mogą w dużej

mierze zależeć od stopnia poinformowania społeczeństwa na temat euro. Dlatego bardzo

istotne jest zapewnienie odpowiedniej informacji i wiedzy na temat kształtu oraz

funkcjonowania UGiW.

Euro uznawane jest za prawny środek płatniczy w krajach należących do Unii

Gospodarczej i Walutowej. 1 stycznia 2002 r. w 12 krajach Unii Europejskiej do obiegu

weszły banknoty i monety euro, które zastąpiły dotychczasowe waluty narodowe w 12

krajach.

1 euro dzieli się na 100 euro centów

Waluta oznaczana kodem: EUR

Symbol euro to: €

Monety euro mają stronę europejską (wspólny awers) oraz narodową (odrębny rewers dla

każdego kraju członkowskiego). Natomiast banknoty euro wyglądają tak samo w całej

strefie.

Euro jest honorowane w:

• Państwach członkowskich UE : Austria, Belgia, Cypr, Finlandia, Francja, Grecja,

Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Malta, Niemcy, Portugalia, Słowacja,

Słowenia, Włochy.

• Krajach europejskich używających euro na podstawie formalnego porozumienia ze

Wspólnotą Europejską : Monako, San Marino, Watykan.

• Krajach lub terytoriach używających euro bez formalnego porozumienia : Andora,

Czarnogóra, Kosowo,

• Departamentach zagranicznych, terytoriach i wyspach należących do państw

członkowskich lub stowarzyszonych z nimi : Gujana Francuska, Gwadelupa, Majotta,

Martynika, Miquelon, Réunion, Saint-Pierre oraz Francuskie Terytoria Południowe i

Antarktyczne.

2. Kraje strefy euro i relacje do euro pozostałych

państw Unii europejskiej

W krajach strefy euro obecnie zrzeszonych jest 17 państw członkowskich Unii

Europejskiej. Należą do nich : Belgia, Niemcy, Estonia, Irlandia, Grecja, Hiszpania,

Francja, Włochy, Cypr, Luksemburg, Malta, Holandia, Austria, Portugalia, Słowenia,

Słowacja oraz Finlandia.

Nie wszystkie kraje unijne zdecydowały się jednak na wprowadzenie wspólnej

europejskiej waluty jako oficjalnej jednostki płatniczej. W tym gronie znajduje się między

innymi nasz kraj. Do tej pory nie jest wiadome kiedy waluta UE w Polsce zagości na stałe.

Najbliższa przyszłość powinna dać nam odpowiedź na to pytanie.

Euro w pierwszych krajach członkowskich zostało wprowadzone 1 stycznia 1999 roku

w formie transakcji bezgotówkowych, a trzy lata później była już oficjalnym środkiem

płatniczym w 10 państwach, zastępując ich dotychczasowe jednostki walutowe.

Do strefy euro nie przystąpiły jednak trzy kraje, będące członkami Unii Europejskiej.

Stan ten jest aktualny na dzień dzisiejszy i dotyczy Wielkiej Brytanii, Danii oraz Szwecji,

które zachowały swoje dawne jednostki odpowiednio w postaci funta szterlinga, korony

duńskiej oraz korony szwedzkiej. Większość Szwedów w referendum zagłosowała

przeciwko wprowadzeniu euro (podobnie jak to miało miejsce w Danii). Wielka Brytania

~ 2 ~

natomiast na skutek uzyskania w 1993 roku klauzuli „opt-out” do traktatu z Maastricht nie

jest zobowiązana do przyjęcia członkowskiej waluty Europy.

Podczas słynnego kryzysu w 2008 roku odnotowano wyraźny spadek PKB w strefie

euro. Te wydarzenia skutkowały największą w historii tej waluty recesję, która pogłębiała

się przez następne dwa lata. W celu zahamowania tego procesu, w roku 2010 Irlandia i

Grecja otrzymały od UE pomoc finansową w wysokości odpowiednio 85 i 110 mld euro.

3 . Fazy przygotowań do wprowadzenia Euro:

Proces przygotowań do przyjęcia przez Polskę euro został podzielony na cztery

zasadnicze etapy:

Etap I – przed włączeniem złotego do ERM II;

Etap II – od momentu włączenia złotego do ERM II do decyzji Rady ECOFIN o

uchyleniu derogacji;

Etap III – od decyzji Rady ECOFIN o uchyleniu derogacji do moment przystąpienia

do strefy euro;

Etap IV – wprowadzenie euro do obiegu i wycofanie z obiegu złotego.

Etap I – przed włączeniem złotego do ERM II

październik– grudzień 2008 Prace przygotowawcze MF i NBP do negocjacji dot. włączenia

złotego do ERM II.

listopad 2008 Powołanie Pełnomocnika Rządu ds. koordynacji przygotowań

do wprowadzenia euro, a także międzyinstytucjonalnych grup

roboczych.

listopad– grudzień 2008 Prace analityczne grup roboczych: aspekty makroekonomiczne,

Legislacyjne (w tym kwestia zmiany Konstytucji RP),

techniczne, proceduralne, komunikacji społecznej itp.

listopad 2008

aktualizacja polskiego Programu Konwergencji

grudzień 2008

publikacja Raportu NBP nt. pełnego uczestnictwa Polski w

UGW

I kwartał 2009

opracowanie Narodowego Planu Wprowadzenia Euro (na

podstawie prac analitycznych grup roboczych) i powołanie

Narodowego Komitetu Koordynacyjnego ds. Euro

I kwartał 2009

rozpoczęcie procedury zmiany Konstytucji RP 1

1 Zmiana Konstytucji RP na tym etapie nie jest formalnym warunkiem przystąpienia do ERM II, ale jest

konieczna ze względu na minimalizację ryzyka niewypełnienia kryterium stabilności kursowej.

~ 3 ~

koniec I kwartału 2009 podpisanie Porozumienia o Partnerstwie z Komisją Europejską

I połowa 2009

negocjacje MF i NBP z instytucjami UE w sprawie włączenia

złotego do ERM II 2

Etap II – od momentu włączenia złotego do ERM II do decyzji Rady ECOFIN o

uchyleniu derogacji

I połowa 2009 włączenie złotego do mechanizmu kursowego ERM II

I połowa 2009 wybór scenariusza sposobu wprowadzenia euro do obiegu

I połowa 2009 rozpoczęcie kampanii informacyjnej nt. euro (prowadzonej ze wsparciem

Komisji Europejskiej i EBC)

II połowa 2009 podjęcie decyzji w sprawie wzoru polskiej strony narodowej monet euro

II połowa 2010 przygotowanie projektów aktów prawnych dot. wprowadzenia euro (w tym

tzw. ustawy ramowej – umbrella law )

IV kwartał

2010

porozumienie z sektorem detalicznym i bankowym o niewykorzystywaniu

wprowadzenia euro do nieuczciwych praktyk cenowych (tzw. kodeks

etyczny)

grudzień 2010

aktualizacja Narodowego Planu Wprowadzenia Euro

grudzień 2010/

styczeń2011

wystąpienie Polski do Komisji Europejskiej i EBC z wnioskiem o

przygotowanie raportów o konwergencji poza regularnym terminem jego

publikacji

marzec 2011

notyfikacja fiskalna

maj 2011

raporty o konwergencji opracowane przez Komisję Europejską i EBC

maj-czerwiec

2011

procedury oceny Polski w różnych instytucjach UE

połowa 2011 decyzja Rady ECOFIN o uchyleniu derogacji wobec Polski

połowa 2011 decyzja Rady ECOFIN w sprawie ustalenia nieodwołalnego kursu wymiany

pomiędzy złotym a euro ( irrevocable conversion rate )

Etap III – po decyzji Rady ECOFIN o uchyleniu derogacji do momentu przystąpienia

do strefy euro

do końca 2011

produkcja monet euro z polską stroną narodową

niezwłocznie po

ustaleniu kursu

wymiany

EUR/PLN

rozpoczęcie obowiązkowego okresu podwójnego podawania cen w

złotych i euro ( dual display of prices ) oraz monitorowania praktyk

cenowych w sektorze detalicznym, bankowym itd.

III kwartał 2011

aktualizacja Narodowego Planu Wprowadzenia Euro

wrzesień-grudzień

2011

wcześniejsze zaopatrzenie banków w banknoty i monety euro (tzw.

zaopatrzenie pierwotne – frontloading )

wrzesień-grudzień wcześniejsze zaopatrzenie sektora detalicznego w banknoty i monety

2 Decyzję o przyjęciu waluty danego kraju do mechanizmu ERM II podejmują ministrowie finansów krajów

strefy euro, EBC oraz ministrowie finansów i prezesi banków centralnych krajów uczestników mechanizmu ERM II.

Przy tym samo podjęcie decyzji (w formacie Komitetu ERM II lub Posiedzenia w/s ERM II) jest poprzedzone

konsultacjami, w których główną rolę odgrywa Komisja Europejska oraz EBC. Ze strony Polski w procedurze negocjacji

dot. przystąpienia do ERMII biorą udział przedstawiciele MF i NBP.

~ 4 ~

2011 euro (tzw. zaopatrzenie wtórne – sub-frontloading )

grudzień 2011 sprzedaż tzw. zestawów początkowych ( starter kits ) małym

przedsiębiorstwom i mini pakietów ( minikits ) obywatelom RP

grudzień 2011 przygotowanie bankomatów i terminali płatniczych do przestawienia na

euro

IV kwartał 2011 ostatni etap przestawiania na euro systemów informatycznych

księgowych itd.

IV kwartał 2011 bardzo intensywna kampania informacyjna w mediach nt. praktycznych

aspektów wymiany złotego na euro

Etap IV – wprowadzenie euro do obiegu i wycofanie z obiegu złotego

1 stycznia 2012

przystąpienie Polski do strefy euro

1 stycznia 2012

wprowadzenie banknotów i monet euro do obiegu

do ustalenia

okres podwójnego obiegu złotego i euro ( dual circulation period )

po okresie

podwójnego

obiegu

utrata statusu prawnego środka płatniczego przez złotego (jedynym

prawnym środkiem płatniczym w Polsce jest euro)

I kwartał 2012 bardzo intensywna kampania informacyjna w mediach nt. praktycznych

aspektów wymiany złotego na euro

do ustalenia

bezpłatna wymiana banknotów i monet PLN na euro w bankach

6miesięcy od

wprowadzenia

euro

obowiązkowy okres podwójnego podawania cen w złotych i euro

od6do12miesięcy

od wprowadzenia

euro - do ustalenia

zalecany (nieobowiązkowy) okres podwójnego podawania cen w

złotych i euro

do ustalenia

okres bezpłatnej wymiany monet PLN na euro (w NBP)

do ustalenia

okres bezpłatnej wymiany banknotów PLN na euro (w NBP)

4.Korzyści i koszty przyjęcia wspólnej waluty

Przyjęcie wspólnej waluty niesie ze sobą zarówno korzyści, jak i koszty oraz

zagrożenia. Celem niniejszego rozdziału jest dokonanie krótkiego przeglądu głównych

korzyści i kosztów wynikających z przystąpienia do strefy euro.

4.1. Korzyści

Korzyści z przystąpienia do strefy euro można podzielić na: korzyści bezpośrednie

oraz korzyści pośrednie. Korzyści bezpośrednie to te, które ujawnić się mogą w krótkim

okresie w rezultacie zmiany warunków prowadzenia działalności gospodarczej

~ 5 ~

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: