Buzon Tony _ Sekrety Superpamięci.pdf

J AK BYSTRYM JESTEŚ OBSERWATOREM ?

W wyświetlanym kilkanaście lat temu filmie Szampan dla Cezara z Ronaldem

Colmanem w roli głównej, bohater bierze udział w telewizyjnym quizie i odpowiada na

każde pytanie. W scenie finałowej Colman może wygrać kilka milionów dolarów, pod

warunkiem, że pokona ostatnią przeszkodę i wymieni numer własnej książeczki

ubezpieczeniowej. Oczywiście tego nie wie.

Jakiego koloru lampa zapala się u góry sygnalizatora świetlnego? Czerwona czy zielona?

W pierwszej chwili pomyślisz, że to bardzo proste. Ale wyobraź sobie, że bierzesz udział w

Wielkiej Grze, wiesz, że za prawidłową odpowiedź otrzymasz dużo pieniędzy, najwyższą

stawkę, ale musisz odpowiedzieć trafnie. A więc, jakie światło zapala się na górze?

Czerwone czy zielone?

Jeśli dobrze wczułeś się w rolę uczestnika konkursu, chyba zawahasz się z odpowiedzią.

Tak naprawdę nie jesteś do końca pewien, mam rację? Jeśli nie, należysz do tej mniejszości,

która widzi , podczas gdy większość z nas tylko patrzy . Fakt, że większość ludzi, którym

zadałem powyższe pytanie, albo odpowiada błędnie, albo nie jest pewna, świadczy o tym, że

między widzeniem a patrzeniem jest ogromna różnica. A przecież światła na skrzyżowaniach

oglądamy niezliczoną ilość razy i to codziennie!

Oczywiście czerwone światło zapala się zawsze na górze, zielone zawsze na dole. Jeśli

jest jakiś trzeci kolor, to żółty, zawsze pośrodku. Zgoda, byłeś pewien swojej odpowiedzi, ale

może wiarę w bystrość Twej obserwacji zachwieje inny test.

Jeśli masz zegarek tradycyjny, nie patrz na niego teraz i odpowiedz na pytanie: czy cyfra

sześć na cyferblacie jest arabska, czy rzymska? 6 czy VI? Zastanów się przez chwilę, zanim

spojrzysz na przegub ręki. Znowu wyobraź sobie uczestnictwo w grze o wielkie pieniądze.

Więc?

Dobrze, zdecydowałeś się na odpowiedź. Sprawdź więc, czy miałeś rację. I jak? A może

pomyliłeś się w obu przypadkach, bo na Twoim zegarku w ogóle nie ma szóstki? Niektóre

zegarki mają przecież w tym miejscu niewielką tarczę z sekundnikiem.

Nawet jeśli odpowiedziałeś poprawnie, potem musiałeś dla pewności sam siebie

sprawdzić. Zerknąłeś na wskazówki. A czy możesz teraz powiedzieć, która dokładnie była

wtedy godzina? Prawie pewne, że nie i oto spoglądasz na zegarek raz jeszcze! Znowu

patrzyłeś, a nie widziałeś.

Spróbuj zadać to pytanie znajomym. Chociaż spoglądamy na zegarki dziesiątki razy

dziennie, mało kto potrafi opisać szóstkę na swoim czasomierzu.

Jeszcze jedno pytanie do zabawy z przyjaciółmi, ale najpierw sprawdź, czy sam na nie

odpowiesz. Na awersie banknotu jednodolarowego widnieje charakterystyczna postać, którą

każdy z nas oglądał zapewne dziesiątki razy. Kto to jest? Tak, to George Washington.

Powiedzmy, że zgadłeś. Ale na co patrzy prezydent Stanów Zjednoczonych i w którą stronę?

Musisz spojrzeć i sprawdzić, prawda? Otóż prezydent patrzy w prawo, na okrągłą zieloną

pieczęć Departamentu Stanu. W tym przypadku naprawdę warto być spostrzegawczym i

patrzeć uważnie, gdyż jeśli ta pieczęć jest niebieska, banknot pochodzi sprzed 1923 roku i

dealerzy płacą dziś za niego nawet trzysta dolarów.

Nie trać za szybko dobrego samopoczucia, nawet jeśli nie odpowiedziałeś na żadne z

tych pytań; jak powiedziałem zdarza się to większości ludzi. Ludzie patrzą, ale nie widzą. A

tak przy okazji, czy pamiętasz numer swojego ubezpieczenia? Albo dowodu, paszportu?

Chociaż moje metody sprawią, że rozwiniesz wyobraźnię i automatycznie zaczniesz

koncentrować uwagę na tym, co widzisz, w następnym rozdziale znajdziesz więcej ćwiczeń

spraw dzających bystrość obserwacji.

Poświęcam tak wiele miejsca i uwagi tej sztuce, ponieważ obserwacja to jedna z

najważniejszych rzeczy w ćwiczeniu pamięci, podobnie jak skojarzenia. Nasz mózg nie jest

w stanie zapamiętać niczego, czego wcześniej nie zobaczył, na czym nie skupił uwagi.

Sygnał świetlny lub dźwiękowy zapamiętujesz tylko wtedy, kiedy po świadomym

zarejestrowaniu przez zmysły skojarzysz go z czymś, co już znasz, co pamiętasz.

Ponieważ – jak mówiłem – dzięki mojej metodzie zaczniesz patrzeć i obserwować, i to

przyjdzie samo, naszą uwagę skupimy przede wszystkim na skojarzeniach.

Skojarzenia w aspekcie pamięci to nic innego, jak powiązanie, połączenie ze sobą dwóch

lub więcej przedmiotów, pojęć, obrazów, sytuacji, itp. Powtarzam: jeśli coś zapamiętujesz lub

zapamiętałeś, to tylko dlatego, że skojarzyłeś to z czymś innym.

Niczym innym przecież jak skojarzeniem jest powiązanie liczby dni poszczególnych

miesięcy z układem knykci i dołków w zaciśniętych pięściach. Pamiętasz zapewne, że

poczynając od małego palca knykieć to 31 dni, a dołek – 30.

Czy narysujesz z pamięci mapę Wielkiej Brytanii? Albo Chin, Japonii czy dawnej

Czechosłowacji? Zapewne nie. Ale gdybym powiedział: Włochy, zdecydowana większość z

Was zobaczyłaby w wyobraźni but, czyż nie? Narysuj but z wysoką cholewką, a w

przybliżeniu zaznaczysz terytorium Włoch.

Jak to się stało, że wyobraźnia podsunęła Ci taki właśnie obraz? Ponieważ kiedyś, może

wiele lat temu, ktoś powiedział Ci, albo sam do tego doszedłeś, że zarys Półwyspu

Apenińskiego przypomina but. Mapa Włoch była tym, co chciałeś zapamiętać, a but tym, co

już znałeś i mogłeś użyć do skojarzenia.

A te wszystkie mnemotechniki i "rymowanki" szkolne, które pamięta się przez całe życie?

"W pierwszej wszystkie są dodatnie, w drugiej tylko sinus, w trzeciej tangens i cotangens, a

w czwartej cosinus" (w ten sposób zapamiętywałeś znak funkcji trygonometrycznych

zależnie od kąta) albo: "Klio Mel Ter Tal Er Eu Ur Pol Kal" (chodzi oczywiście o Klio,

Melpomenę, Terpsychorę, Talię, Erato, Euterpe, Uranię, Polihymnię i Kaliope). To też

skojarzenia, wykorzystujące rym i rytm dla odmiany.

W podobny sposób, chociaż nie poprzez wierszyk, możesz zapamiętać długi ciąg cyfr,

tworząc ciąg słów, w których liczba liter będzie odpowiadała kolejnej cyfrze. Np.: dla liczby p

(3,14159265594...) będzie to zdanie: "Daj, o Pani, o boska Mnemozyno, pi liczbę, zwaną

także ludolfiną taką..."

Równie częstą metodą mnemotechniczną jest np. skojarzenie początkowych liter

wyrazów z ich znaczeniem. Jeśli np. zapamiętasz bzdurne zdanie: "Ciupaż Zenobii F.",

spółgłoski w nim zawarte podpowiedzą Ci kolejność barw w widmie światła białego. CiuPaŻ

ZeNoBii F, czyli Czerwony, Pomarańczowy, Żółty, Zielony, Niebieski, Błękitny i Fiolet. (Co to

jest "ciupaż"? – pytacie. Na pewno większy od ciupażki...)

Jest jednak jeden problem: nic nie pomaga Ci zapamiętać, że zdanie to odnosi się do

barw tęczy i odwrotnie. Jeśli masz jakieś słowo-klucz, to świetnie. Wtedy dasz sobie radę,

ale z kolei jak zapamiętać to słowo?

Nauczysz się tego w następnych rozdziałach. Pokażę Ci, jak dzięki zasadzie prostych,

świadomych skojarzeń można zapamiętać praktycznie wszystko. Tak, nie przejęzyczyłem się

– wszystko : nazwiska, twarze, nazwy, przedmioty, fakty, postaci, kształty, przemówienia, itd.

Wszystko, z czym spotykasz się w codziennym życiu, i społecznym, i zawodowym.

P RZYZWYCZAJENIE TO PAMIĘĆ

Jestem przekonany, że nie da się niczego całkowicie zapomnieć; ślady

pozostawione w pamięci są nie do zatarcia.

Thomas De Quincey

Sprawna, dobra pamięć jest podstawą sukcesu w każdej dziedzinie. Ostatnie badania

potwierdzają, że cała nasza wiedza opiera się na pamiętaniu. Platon ujął to w ten sposób:

"Wiedza to nic innego jak pamięć", a Cyceron przydał pamięci rolę skarbnika i strażnika

wszechrzeczy.

Jeśli za mało dowodów, oto jeszcze jeden bardzo przekonujący: nie mógłbyś przecież

czytać tej książki, gdybyś kiedyś nie zapamiętał 25 znaków polskiego alfabetu. Z pozoru

brzmi to jak duże uproszczenie, ale jednak to prawda. Przecież gdybyś stracił pamięć

całkowicie, musiałbyś uczyć się wszystkiego od początku jak nowo narodzone dziecko. Nie

wiedziałbyś jak się ubrać, ogolić, zawiązać buty, jak prowadzić samochód, jak używać noża i

widelca, itd.

Tak to jest. Wszystko, co uważamy za zwyczaj, w istocie rzeczy jest pamiętaniem.

Zwyczaj, nawyk – to pamięć.

Metody mnemotechniczne, istotny atrybut sprawnej pamięci, nie są niczym nowym ani

zadziwiającym. Samo słowo "mnemotechniczny" pochodzi od imienia greckiej bogini

Mnemozyny, a metod tych Grecy używali już u zarania swojej cywilizacji. Dziwi raczej fakt, że

tak mało ludzi je zna i z nich korzysta.

Tych, którzy poznali sekrety mnemotechniki zaskakuje nie tylko sprawność własnej

pamięci, ale również uznanie i podziw rodziny i przyjaciół; niektórzy uznali więc, że lepiej nie

dzielić się tą tajemnicą z innymi. Dlaczego nie być jedynym człowiekiem w biurze, który zna

wszystkie numery akt albo ceny wyrobów? Albo jedynym na przyjęciu, który może

zademonstrować coś nadzwyczajnego?

Ja jednak uważam, że sprawna pamięć powinna stać się udziałem wszystkich i taki jest

cel tej książki. Chociaż dla niektórych jestem człowiekiem estrady, nie mam zamiaru uczyć

Was pamięciowych sztuczek. Nie chcę z Was robić magików. Zależy mi jedynie na tym,

byście poznali w praktyce niezwykłe zalety sprawnej pamięci. Opisuję w książce sporo

tricków i zabaw, którymi możecie olśnić przyjaciół, ale tak naprawdę będą to po prostu

doskonałe ćwiczenia praktyczne.

Ludzie bardzo często zadają pytanie: czy nie pomiesza mi się w głowie, jeśli będę

pamiętał za dużo? Otóż nie. Nie ma granic dla ludzkiej pamięci. Lucjusz Scypion pamiętał

nazwiska wszystkich mieszkańców Rzymu, Cyrus potrafił wywołać każdego żołnierza swojej

armii po imieniu, a Senece wystarczyło raz usłyszeć dwa tysiące słów, aby je zapamiętać i

dokładnie powtórzyć.

Myślę, że im więcej pamiętasz, tym więcej możesz zapamiętać. Pamięć jest w tym

względzie bardzo podobna do mięśni. Ćwiczysz je i wzmacniasz, jeśli mają Ci dobrze służyć;

podobnie jest z pamięcią. Różnica polega tylko na tym, że mięśnie możesz przetrenować lub

wyćwiczyć do pewnego maksimum, a pamięć takich ograniczeń nie ma.

To, jak osiągnąć sprawną pamięć, wytłumaczę Ci możliwie najprościej i będzie to

łatwiejsze, niż gdybyś np. uczył się grać na jakimś instrumencie. Jeśli tylko czytasz i piszesz

w swoim języku i masz trochę zdrowego rozsądku, i jeśli dokładnie przeczytasz moje

wywody, będziesz mistrzem superpamięci. A równolegle z tym nabędziesz zapewne

umiejętność lepszej koncentracji, baczniejszej obserwacji i, kto wie, bujniejszej wyobraźni.

Zapamiętaj, proszę, że nie ma czegoś takiego jak zła pamięć. Być może to szokująco

brzmi dla tych, którzy w "złej" pamięci znajdowali usprawiedliwienie przez całe lata, ale

powtarzam: zła pamięć nie istnieje, co najwyżej źle ją ćwiczymy. Warto również wiedzieć, że

pamięć nie wyćwiczona jest często jednostronna, tzn. jeśli zapamiętujemy nazwiska i twarze,

to "nie mamy pamięci" do numerów telefonów i adresów, i odwrotnie. Są również tacy,

których pamięć jest całkiem pojemna, chociaż zapamiętują z ogromną trudnością, i tacy,

którym wszystko wchodzi do głowy bardzo szybko, ale na krótko. Jeśli zaczniesz stosować

metody, które opisuję w tej książce, zapewniam, że będziesz zapamiętywał szybko i na długo

praktycznie wszystko, co zechcesz.

Jak już wspomniałem, zanim coś zapamiętasz, Twój umysł musi, w ten czy w inny sposób

skojarzyć z tym, co już wie. Oczywiście większość z Was powie, że zapamiętywało wiele

rzeczy bez żadnych skojarzeń. To prawda. Ale początek drogi ku sprawnej, wyćwiczonej

pamięci to skojarzenia świadome.

Nie wiem jak pracuje Twoja podświadomość; byłbyś zapewne przerażony, wiedząc co w

niej naprawdę się dzieje, ale to fakt: zapamiętujesz tylko wtedy, kiedy skojarzenia są silne.

Jeśli są słabe, zapominasz. I nie masz na to wpływu, bo ten delikatny proces dzieje się poza

Twoją świadomością.

Chodzi więc o to, aby dokonywać skojarzeń świadomie. To właśnie decyduje o sprawnej

pamięci.

Zwróć uwagę, że w ten sposób będziesz tylko pomagał pamięci naturalnej, tej, z której

korzystasz zawsze, czy o tym wiesz, czy nie; w miarę treningu granica między pamięcią

naturalną a pamięcią wyćwiczoną stopniowo zniknie i to jest wspaniałe. Świadome

korzystanie z mojej metody na początku, z biegiem czasu stanie się automatyczne i

podświadome!

S PRAWDŹ , JAKĄ MASZ PAMIĘĆ .

Kilku studentów zdawało egzamin tuż przed świętami Bożego Narodzenia. Nie

spodziewali się po nim niczego przyjemnego, gdyż miał to być egzamin trudny. I taki

był rzeczywiście.

Jeden ze zdających oddał swój arkusz egzaminacyjny z krótką notatką: "Tylko Pan

Bóg zna odpowiedź na te pytania. Wesołych Świąt".

Profesor sprawdził prace, a studentowi odpisał: "Pan Bóg dostaje piątkę, Ty – pałę.

Szczęśliwego Nowego Roku!".

Test 1

Test 3

test 4

test 5

test 6

Nie sądzę, aby testy, które przedstawiam w tym rozdziale były aż tak trudne. A nawet

gdyby, jest to bez znaczenia, ponieważ i tak nikt się nie dowie, jak Ci poszło. W poprzednich

rozdziałach podałem kilka przykładów, pokazujących, jak ogromną pomocą w

zapamiętywaniu czegokolwiek są świadome skojarzenia. Jest to proste i szalenie skuteczne,

co więcej, takie skojarzenia mózg może przechowywać całe lata.

Twierdzę, że jeśli zdołałeś zapamiętać cokolwiek, na krócej lub dłużej, dzięki metodzie

świadomych skojarzeń, uda Ci się to również w każdym innym przypadku. Tak twierdzę i

zamierzam to udowodnić przy Twojej pomocy. Myślę, że później sam przyznasz, iż nie

przypuszczałeś, że może to być tak użyteczne i wartościowe. Później, bo gdybym np.

powiedział teraz, że dzięki mojej metodzie zapamiętasz nawet 50 cyfrowe liczby "na zawsze"

i to po jednokrotnym ich ujrzeniu, uznałbyś chyba, że jestem szalony. Gdybym powiedział, że

zapamiętasz kolejność kart w potasowanej talii, choć każdą z nich zobaczysz tylko raz (lub

tylko usłyszysz, jak się ją wymienia), stwierdziłbyś, że wariuję coraz bardziej, a gdybym

powiedział, że zawsze już będziesz pamiętał nazwiska i twarze, listę nawet 50 zakupów czy

spraw do załatwienia, że zapamiętasz dokładnie treść całego miesięcznika, dowolne ceny i

ważne numery telefonów, że w końcu z pamięci określisz dzień tygodnia dowolnego roku – to

powiedziałbyś, że teraz dopiero "odbiło mi pod sufitem". Przeczytaj jednak dokładnie całą

książkę, a sam się przekonasz.

Pomyślałem sobie, że najlepszy sposób, aby udowodnić, że mam rację, to pozwolić, abyś

sam notował swoje postępy. W tym celu muszę Ci najpierw pokazać, jak słaba jest pamięć

nie ćwiczona. Znajdź więc teraz trochę czasu i przerób testy, o których za chwilę. Po

przeczytaniu stosownych rozdziałów wróć do nich raz jeszcze. Da Ci to możliwość

porównania wyników.

To bardzo ważne! Ponieważ z każdym przeczytanym rozdziałem Twoja pamięć będzie

coraz sprawniejsza, chcę, abyś sam się o tym przekonał. W ten sposób nabędziesz

pewności siebie, tak istotnej w technice ćwiczenia pamięci. Pod każdym testem znajdziesz

więc miejsce na wpisanie wyników obecnych i przyszłych.

I jeszcze jedno, zanim przystąpisz do ćwiczeń – nie czytaj z wyprzedzeniem rozdziałów,

które – jak sądzisz – mogłyby Ci pomóc w tych sprawdzianach. Temu ma służyć cała książka

i naprawdę lepiej czytać ją po kolei. Podążaj więc spokojnie za mną i nie przeskakuj sam

siebie.

Nie zamartwiaj się, jeśli uznasz, że uzyskane wyniki nie są zadowalające. Te zadania –

powtórzę – służą temu, abyś mógł stwierdzić własne postępy w miarę czytania tej książki, a

po wtóre unaocznią Ci, jak mało wiarygodna jest pamięć źle ćwiczona.

Nie trzeba wiele pracy ani wysiłku, aby uzyskać stuprocentowo dobre wyniki w tych

testach. Prywatnie to, o czym piszę, bardzo lubię nazywać metodami "superpamięci dla

leniwych".

Test 2

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: