Układ immunologiczny –wprowadzenieKomórki i tkanki układu odpornościowegoDefinicja.pdf

(703 KB) Pobierz
Immunologia
Wykład 1 - 2
Układ immunologiczny – wprowadzenie
Komórki i tkanki układu odpornościowego
Definicja
IMMUNOLOGIA
(ang. immunology)
Gałąź nauk biologicznych;
nazwa immunologia oznacza naukę o odporności: pochodzi od słów:
immunis (łac.) –wolny od obciążeń, odporny i logos (gr.) –słowo, nauka
Przedmiotem badań immunologii są procesy, dzięki którym ustrój
ludzki i zwierzęcy utrzymuje równowagę środowiska wewnętrznego w
przypadku zadziałania substancji obcej, czy to pochodzenia
zewnętrznego, czy też pochodzenia ustrojowego
(Ślopek S. Ilustrowany słownik immunologiczny)
W.Nowacki 2010
1
803762951.087.png 803762951.097.png 803762951.108.png 803762951.118.png 803762951.001.png 803762951.012.png 803762951.022.png 803762951.033.png 803762951.042.png 803762951.043.png 803762951.044.png 803762951.045.png 803762951.046.png 803762951.047.png 803762951.048.png 803762951.049.png 803762951.050.png 803762951.051.png 803762951.052.png 803762951.053.png 803762951.054.png 803762951.055.png 803762951.056.png 803762951.057.png
 
Immunologia
Pochodzenie komórek immunologicznych
Układ odpornościowy
OPORNOŚĆ a ODPORNOŚĆ
RESISTENTIA = OPORNOŚĆ
= odporność wrodzona
IMMUNITAS = ODPORNOŚĆ
= odporność nabyta
nieswoista
swoista
brak pamięci immunologicznej
pamięć immunologiczna
Bariery biologiczne:
- mechaniczne
- fizyczne
- chemiczne
- ekosystemy bakteryjne
Fagocyty: monocyty, makrofagi,
granulocyty
(PMG – polymorphonuclear
neutrophil),
komórki NK (Natural Killer) = LGL
Limfocyty (komórki: Th, Tc, Ts, Tm
oraz B → komórki plazmatyczne, Bm
APC (Antigen Presenting Cells)
Lizozym, układ dopełniacza, BOFZ,
IFN i inne cytokiny
Przeciwciała = immunoglobuliny
W.Nowacki 2010
2
803762951.058.png 803762951.059.png 803762951.060.png 803762951.061.png 803762951.062.png 803762951.063.png 803762951.064.png 803762951.065.png 803762951.066.png 803762951.067.png 803762951.068.png 803762951.069.png 803762951.070.png 803762951.071.png 803762951.072.png 803762951.073.png 803762951.074.png 803762951.075.png 803762951.076.png 803762951.077.png 803762951.078.png 803762951.079.png 803762951.080.png 803762951.081.png 803762951.082.png 803762951.083.png 803762951.084.png 803762951.085.png 803762951.086.png 803762951.088.png 803762951.089.png 803762951.090.png 803762951.091.png 803762951.092.png
 
Immunologia
ODPORNOŚĆ
BIERNA
Komórkowa, humoralna
CZYNNA
Nabyta w sposób :
- naturalny
- sztuczny
Miejsca kontaktu z ANTYGENEM
TKANKA LIMFATYCZNA ZWIĄZANA ZE SKÓRĄ
SALT Skin A ssociated Lymphoid Tissue = SIS – Skin Immune System
TKANKA LIMFATYCZNA ZWIĄZANA Z BŁONAMI ŚLUZOWYMI
Mucosa Associated Lymphoid Tissue ( MALT )
NALT Nose Associated Lymphoid Tissue
( Tkanka limfatyczna związana z błonami śluzowymi nosa )
BALT Bronchus Associated Lymphoid Tissue
( Tkanka limfatyczna związana z błonami śluzowymi oskrzeli)
GALT Gut Associated Lymphoid Tissue
( Tkanka limfatyczna związana z błonami śluzowymi jelita )
Ro-ALT Reproductive organ Associated Lymphoid Tissue
( Tkanka limfatyczna związana z błonami śluzowymi narządu
rozrodczego )
Antygen
ANTYGEN
( antigen – Ag , syn. immunogen )
Jakakolwiek cząsteczka, która może być swoiście rozpoznana przez
elementy układu odporności nabytej, to znaczy przez komórki B lub T, lub
przez obie.
Jest to substancja wzbudzająca w odpowiednich warunkach wystąpienie
jednego, kilku lub wszystkich czterech typów odpowiedzi immunologicznej:
humoralnej
komórkowej
swoistej tolerancji immunologicznej
pamięci immunologicznej
Zdolność wywołania odpowiedzi immunologicznej jest też określana jako
immunogenność .
W.Nowacki 2010
3
803762951.093.png 803762951.094.png 803762951.095.png 803762951.096.png 803762951.098.png 803762951.099.png 803762951.100.png 803762951.101.png 803762951.102.png 803762951.103.png 803762951.104.png 803762951.105.png 803762951.106.png 803762951.107.png 803762951.109.png 803762951.110.png 803762951.111.png 803762951.112.png 803762951.113.png 803762951.114.png 803762951.115.png 803762951.116.png 803762951.117.png
 
Immunologia
Hapten
HAPTEN
( haptens, syn. antygen resztkowy )
To taka substancja, która ma zdolność wejść w reakcję z uczuloną
komórką lub przeciwciałem, ale nie może wywołać reakcji
immunologicznej.
Hapten nabiera immunogenności, gdy połączony jest z nośnikiem
(wówczas np. powstają przeciwciała przeciwko haptenowi i
nośnikowi). Stąd też hapten jest określany jako antygen niepełny
(resztkowy).
Ag konwencjonalny
Ag własne (self) i nie własne (non – self)
czyli Ag konwencjonalny
Antygeny (self i non-self) rozpoznawane są przy pomocy
głównego układu zgodności tkankowej
(Major Histocompatibility Complex - MHC )
Główne Ag uczestniczące w rozpoznaniu to: MHC kl. I i MHC kl. II.
Podział antygenów
ANTYGEN KONWENCJONALNY (non – self)
Podział antygenów
Wg. cech biologicznych:
bakteryjne
wirusowe
grzybicze
Wg cech chemicznych:
proszki do prania, szampony, farby
leki
gazy przemysłowe
pyły
Wg. cech fizycznych:
rozpuszczalne
korpuskularne
W.Nowacki 2010
4
803762951.119.png 803762951.120.png 803762951.121.png 803762951.122.png 803762951.123.png 803762951.124.png 803762951.125.png 803762951.126.png 803762951.127.png 803762951.128.png 803762951.002.png 803762951.003.png 803762951.004.png 803762951.005.png 803762951.006.png 803762951.007.png 803762951.008.png 803762951.009.png 803762951.010.png 803762951.011.png 803762951.013.png 803762951.014.png 803762951.015.png
 
Immunologia
Patogeny wewnątrz- i zewnątrzkomórkowe
Podział antygenów
Grasiczozależność:
antygeny T-zależne (grasiczozależne)
antygeny T-niezależne (grasiczoniezależne)
Antygeny reagujące krzyżowo – pojawienie się identycznych lub
podobnych determinant w różnych Ag (Ab anty Alb. myszy reaguje z Alb.
szczura i królika)
Antygeny heterofilne – Ag występujące u wielu filogenetycznie odległych
gatunków ( Ag Forssmana, mukopolisacharyd występujący w erytrocytach
wielu gatunków zwierząt: koń, mysz, pies / brak go u szczura, królika,
człowieka /. Ag Forssmana obecny jest także u wielu bakterii: Neisseria,
Salmonella, Streptococcus .
Inny przykład Ag krwinkowy B, zbliżony do Ag niektórych szczepów E . coli ;
podobieństwo Ag paciorkowca hemolitycznego grupy A do Ag mięśnia
sercowego.
Ag homologiczny = Ag, który wywołał daną odpowiedź immunologiczną
Ag heterologiczny = Ag, który nie brał udziału w tej określonej odpowiedzi
immunologicznej
Wykład 1
ANTYGENY WŁASNE (self)
Integralne Ag gospodarza, głównie Ag transplantacyjne zaliczane do
głównego układu zgodności tkankowej – MHC.
Nieimmunogenne
Autoantygeny (Ag autologiczne) – Ag własne danego osobnika
Izoantygeny (Ag izogeniczne) – Ag od osobnika o tej samej konstytucji
genetycznej
( bliżnięta jednojajowe, osobniki bardzo homozygotyczne )
Immunogenne
Alloantygeny ( Ag allogeniczne ) – Ag osobnika tego samego gatunku
odmiennego genetycznie
Ag ksenogeniczne ( syn. heterologiczne ) – Ag osobnika z innego
gatunku. Większość Ag z którymi spotykamy się w życiu codziennym.
W.Nowacki 2010
5
803762951.016.png 803762951.017.png 803762951.018.png 803762951.019.png 803762951.020.png 803762951.021.png 803762951.023.png 803762951.024.png 803762951.025.png 803762951.026.png 803762951.027.png 803762951.028.png 803762951.029.png 803762951.030.png 803762951.031.png 803762951.032.png 803762951.034.png 803762951.035.png 803762951.036.png 803762951.037.png 803762951.038.png 803762951.039.png 803762951.040.png 803762951.041.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin