arkusz pro hum 2004.pdf

UZUPEŁNIA ZESPÓŁ

NADZORUJĄCY

dysleksja

PRÓBNY EGZAMIN

W TRZECIEJ KLASIE GIMNAZJUM

Z ZAKRESU PRZEDMIOTÓW HUMANISTYCZNYCH

„Złoty wiek”

Instrukcja dla ucznia

1. Sprawdź, czy zestaw egzaminacyjny zawiera 12 stron. Ewentualny

brak stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi.

OKE w Gdańsku

LISTOPAD 2004

2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod i datę

urodzenia.

3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania.

Czas pracy:

120 minut

4. Rozwiązania zapisuj długopisem lub piórem z czarnym

tuszem/atramentem.

Nie używaj korektora.

Liczba punktów

do uzyskania: 50

5. W zadaniach od 1. do 20. są podane cztery odpowiedzi: A, B, C, D.

Odpowiada im następujący układ kratek na karcie odpowiedzi :

6. Wybierz tylko jedną odpowiedź i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej

literą - np. gdy wybrałeś odpowiedź "A":

7. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale

jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz

inną odpowiedź.

8. Rozwiązania zadań od 21. do 30. zapisz czytelnie i starannie

w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj.

9. Ostatnia strona jest przeznaczona na Brudnopis . Zapisy

w brudnopisie nie będą sprawdzane i oceniane.

POWODZENIA!

GH-A1

Zadania od 1. do 8. rozwiąż na podstawie tekstu I.

Tekst I

Cztery wieki ludzkości 1

Pierwszy nastał wiek złoty, który bez karzącej dłoni, z własnej woli strzegł prawa

i sprawiedliwości. Nie było lęku i nie było kary, nikt nie musiał czytać groźnych słów prawa

rytych na tablicach z miedzi. Pokorny tłum nie drżał przed wyrokami sędziów. Bez sądu wszyscy

czuli się bezpieczni. […] Jeszcze urwiste fosy miast nie opasały […], nie było hełmu, miecza,

a nie znając broni, bezpiecznie żyło się w pokoju.

Ziemia sama, swobodna, nie dotknięta pługiem, wydawała plony. A nie żądając więcej, niż

mieli bez trudu, ludzie zbierali owoc z drzew, górskie poziomki, tarniny, jagody jeżyn zwisające

z ciernistych gałązek i żołędzie, które opadały z rozłożystego dębu. Kwitła wieczna wiosna. […]

Kiedy Jowisz zepchnął Saturna w mroczny kraj Tartaru – nastał wiek srebrny, gorszy

od złotego, wspanialszy niż wiek miedzi. Jowisz skrócił czas trwania starożytnej wiosny i rok

podzielił na cztery pory: zimę, lato, zmienną jesień i krótkotrwałą wiosnę. Wtedy po raz pierwszy

w dziejach świata gorejące powietrze zawrzało upałem i po raz pierwszy mrozem ścięte zawisło

chmurami. Wtedy zaczęto szukać schronienia. Za domy służyły jaskinie, gęste zarośla, plecione

z gałęzi szałasy. Wtedy po raz pierwszy rzucono ziarno w długie bruzdy pól, po raz pierwszy

ryknęły woły jarzmem przygniecione.

Potem nadszedł wiek trzeci – miedziany [spiżowy]. Gwałtowny, porywczy do broni. A jednak

nie zbrodniczy. Ostatni wiek – żelazny. Natychmiast wszystkie zbrodnie, skłonności do złego

wdarły się weń zuchwale, uciekły wstyd, prawda, uczciwość; na ich miejsce weszły – zdrada,

podstęp, oszustwo, przemoc i zbrodnicza żądza posiadania. Żeglarz żagle podaje wiatrom, lecz

ich jeszcze nie zna. Sosny, które długo stały sobie na wysokich górach, teraz skaczą

na nieznanych falach. A chytry człowiek ziemię pociął granicami, ziemię, co była dotąd wspólna

wszystkim […]. Lecz nie tylko zmuszono ziemię, by dawała plony, pokarmy hojne – wdarto się

w jej wnętrze. Tam to chciwa dłoń znalazła i z mroku ziemi wydobyła bogactwo – tę przyczynę

wszystkich przyszłych nieszczęść.

Zjawiło się na świecie okrutne żelazo i okrutniejsze od żelaza złoto. Nadeszła wojna

i w zapale walki ramieniem krwią ociekającym miecz podniosła.

Owidiusz 2 , Przemiany , wybór i przekład A. Kamieńska, Warszawa 1969.

1 cztery wieki ludzkości – w mitologii grecko-rzymskiej okresy historii świata

2 Owidiusz , Publius Ovidius Naso (43 p.n.e.-18 n.e.) – poeta rzymski; główne dzieła: Miłostki, Heroidy, O kosmetyce, Sztuka

kochania, Przemiany, Żale

Zadanie 1. (0–1)

Cztery okresy w dziejach ludzkości zostały wymienione w tekście I w następującej kolejności:

A. złoty, srebrny, miedziany, spiżowy.

B. złoty, srebrny, spiżowy, miedziany.

C. złoty, miedziany, srebrny, żelazny.

D. złoty, srebrny, spiżowy, żelazny.

Strona 2 z 12

Zadanie 2. (0–1)

Wiek złoty to okres

A. przed naszą erą.

B. bliżej nieokreślony.

C. obejmujący sto lat.

D. początkowy naszej ery.

Zadanie 3. (0–1)

Przyczyna przemiany wieku złotego w srebrny to

A. walka bogów.

B. zmiana klimatu.

C. zepsucie ludzkości.

D. używanie narzędzi.

Zadanie 4. (0–1)

Człowiek musiał zacząć pracować w wieku

A. złotym.

B. srebrnym.

C. żelaznym.

D. spiżowym.

Zadanie 5. (0–1)

Przyczyną nieszczęść ludzkości była

A. chciwość.

B. bezradność.

C. porywczość.

D. gwałtowność.

Zadanie 6. (0–1)

Kluczową cechą dziejów ludzkości według Owidiusza jest

A. stabilizacja.

B. cykliczność.

C. przeobrażenie.

D. niezmienność.

Strona 3 z 12

Zadanie 7. (0–1)

Która z przedstawionych reprodukcji ilustruje Owidiuszowy wiek złoty ?

Jan Matejko, fragment Bitwy pod

Grunwaldem

Leon Wyczółkowski, obraz olejny

Fot.: autor nieznany

Fot.: Marek Kozłowski

Zadanie 8. (0-1)

Owidiusz tworzył poetycki wizerunek historii świata od 2 r. n.e., to znaczy w wieku

IV III II I I II III IV

p.n.e.

n.e.

p.n.e.

n.e.

IV III II I I II III IV

p.n.e.

n.e.

p.n.e.

n.e.

Strona 4 z 12

Zadania od 9. do 14. związane są z tekstem II.

Tekst II

Matecznik 1

A za tą mgłą na koniec (jak wieść gminna 2 głosi)

Ciągnie się bardzo piękna, żyzna okolica:

Główna królestwa zwierząt i roślin stolica.

W niej są złożone wszystkich drzew i ziół nasiona,

Z których się rozrastają na świat ich plemiona;

W niej, jak w arce Noego, z wszelkich zwierząt rodu

Jedna przynajmniej para chowa się dla płodu.

W samym środku (jak słychać) mają swoje dwory:

Dawny Tur, Żubr i Niedźwiedź, puszcz imperatory.

(…)

Słychać, że tam w stolicy, między zwierzętami

Dobre są obyczaje, bo rządzą się sami;

Jeszcze cywilizacją ludzką nie popsuci,

Nie znają praw własności, która świat nasz kłóci,

Nie znają pojedynków ni wojennej sztuki.

Jak ojce żyły w raju, tak dziś żyją wnuki,

Dzikie i swojskie razem, w miłości i zgodzie,

Nigdy jeden drugiego nie kąsa ni bodzie.

Nawet gdyby tam człowiek wpadł, chociaż niezbrojny,

To by środkiem bestyi przechodził spokojny;

One by nań patrzyły tym wzrokiem zdziwienia,

Jakim w owym ostatnim, szóstym dniu stworzenia

Ojce ich pierwsze, co się w ogrójcu 3 gnieździły,

Patrzyły na Adama, nim się z nim skłóciły.

Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz , Wrocław 1980.

1 matecznik – miejsce w lesie, z którego wywodzą się wszystkie rody mieszkających tam zwierząt

2 wieść gminna – opowieści ludu

3 w ogrójcu – w ogrodzie

Zadanie 9. (0–1)

W puszczy życie toczy się zgodnie z Owidiuszowym opisem wieku

A. złotego.

B. żelaznego.

C. srebrnego.

D. spiżowego.

Zadanie 10. (0–1)

Stosunki między zwierzętami w mateczniku są oparte na

A. lęku.

B. posłuchu.

C. akceptacji.

D. rywalizacji.

Strona 5 z 12

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: