Węgiel.pdf
(
853 KB
)
Pobierz
(anonymous)
Węgiel (pierwiastek)
1
Węgiel (pierwiastek)
Węgiel
6
C
Układ okresowy pierwiastków
Rozmieszczenie elektronów na powłokach w atomie węgla
Dane ogólne
Nazwa, symbol,
l.a.
Grupa, okres, blok Własności metaliczne
Własności atomowe
Masa atomowa
12,0107
u
Promień atomowy
70 (67)
pm
Promień walencyjny
77 pm
Promień van der Waalsa
170 pm
Konfiguracja elektronowa
[
He
]2s²2p²
e
⁻
n
a
poziom energetyczny
2, 4
Elektroujemność
2,55
(
Pauling
)
2,50 (
Allred
)
Stopień utlenienia
4
', 2
Własności kwasowe tlenków lekko
kwaśne
Węgiel (pierwiastek)
2
Własności fizyczne
Stan skupienia
stały
Gęstość
2090 do 2230
kg/m³
(grafit)
od 1,5 do 0,5 (grafit)
10,0 (diament)
Temperatura topnienia
3820
K
3546.85
°C
Temperatura wrzenia
5100 K
4826.85 °C
Objętość molowa
5,29×10
-6
m³/
mol
Ciepło parowania
355,8
kJ/mol
(
sublimuje)
Ciepło topnienia
brak (sublimuje)
Ciśnienie pary nasyconej
0
Pa
Prędkość dźwięku
18,35 km/s
Pozostałe dane
Ciepło właściwe
710
J/(kg*K)
Konduktywność
6,1×10
4
S
/m
Przewodność cieplna
129
W/(m*K)
Potencjały jonizacyjne
I. 1 086,5 kJ/mol
II. 2 352,6 kJ/mol
III. 4 620,5
kJ/mol
IV. 6 222,7
kJ/mol
V. 37 831 kJ/mol
VI. 47 277
kJ/mol
Najbardziej stabilne izotopy
izotop
wyst.
o.p.r.
s.r.
e.r.
MeV
p.r.
11
C
{syn.}
20,4
min
β
+
1,982
11
B
12
C
98,9%
stabilny izotop z 6
neutron
ami
13
C
1,1% stabilny izotop z 7
neutron
ami
14
C
ślady
5730
lat
β
-
0,156
14
N
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa)
Węgiel, C, 6
14 (IVA),
2,
p
niemetal
Węgiel (pierwiastek)
3
Węgiel
(
łac.
carboneum
)
–
pierwiastek chemiczny o
symbolu
C
o liczbie atomowej 6. Należy do grupy 14
układu
okresowego
, jest
niemetale
m. Posiada cztery
elektrony walencyjne.
Istnieją trzy naturalnie występujące
izotopy
około 5700 lat.
[1]
Węgiel jest jednym z
niewielu pierwiastków
znanych w starożytności
[2]
[3]
. Jako pierwszy polską
nazwę
–
węgiel
–
zaproponował
Filip Walter.
Znanych jest kilka
odmian alotropowych
węgla, z czego najbardziej znane to
grafit o
raz
diament
.
Właściwości
fizyczne
węgla zależą od odmiany w jakiej występuje. Na przykład diament jest
przezroczysty,
natomiast grafit jest
nieprzezroczysty i czarny. Diament jest jednym z najtwardszych materiałów na ziemi, podczas gdy grafitem można
narysować kreskę na papierze. Diament ma bardzo niskie
przewodnictwo właściwe
, a grafit jest dobrym
przewodnikiem elektrycznym.
Diament posiada najwyższą
przewodność cieplną z
wszystkich znanych materiałów w
warunkach normalnych
. Wszystkie odmiany alotropowe węgla są w warunkach normalnych
ciałami stałymi.
Innymi
odmianami alotropowymi węgla są:
fuleren o
raz formy poliynowe. Niektórzy uważają też, że jego odmianami
alotropowymi są:
nanocebulka,
nanorurka,
nanopianka
,
karbin,
choć są to raczej nazwy struktur
supramolekularnych,
niż odmiany alotropowe w pełnym tego słowa znaczeniu.
Wszystkie formy występowania węgla są wysoce stabilne, wymagają wysokiej temperatury żeby przereagować
nawet z
tlene
m. Największe ilości
nieorganicznego węgla
występuje w postaci
skał wapiennych,
dolomit
ów oraz
dwutlenku węgla,
natomiast znaczne ilości
węgla organicznego
znajdują się w
paliwach kopalnych
. Węgiel tworzy
więcej
związków
niż wszystkie inne pierwiastki chemiczne. Liczba organicznych związków węgla zarejestrowanych
w bazie
Beilstein
w roku 2008 wynosiła 10 853 341
[4]
, co jest małą częścią teoretycznych związków jakie można z
niego otrzymać.
Węgiel znajduje się na czwartym miejscu
najczęściej występujących pierwiastków we Wszechświecie,
po
wodorze
,
helu i
tlen
ie. Jest obecny we wszystkich
organizmach żywych
. W ludzkim ciele jest po tlenie najliczniejszym
pierwiastkiem ze względu na masę (ok. 18,5%)
[5]
. Ta ilość w połączeniu z różnorodnością
związków organicznych
stawia węgiel jako chemiczną podstawę
życia
.
Charakterystyka
Różne
odmiany alotropowe węgla
wykazują bardzo różne właściwości,
np.
diament j
est najtwardszą naturalnie występującą substancją,
grafit
jest jedną z substancji o najmniejszej twardości. Ponadto węgiel ma
powinowactwo do tworzenia
wiązań chemicznych
z innymi małymi
atomami, włączając w to inne atomy węgla oraz tworzenia wielu
wiązań kowalencyjnych
z tymi atomami w wyniki czego związki
zawierające węgiel w swojej strukturze stanowią znaczną cześć
wszystkich znanych związków, liczba ich dochodzi do dziecięciu
milion
ów.
[6]
Węgiel posiada także najwyższe temperatury
topnienia
oraz
sublimacji z
wszystkich pierwiastków. Przy ciśnieniu
atmosferycznym nie występuje w ogóle topnienie węgla, a jego
punkt
potrójny
występuje przy 10
M
Pa (
100
bar)
więc sublimuje on powyżej
4000K. Węgiel sublimuje do łuku węglowego w temperaturze ok.
5800K. więc niezależnie od odmian alotropowych węgiel pozostaje
ciałem stałym
w wyższych temperaturach niż metale o najwyższych
temperaturach topnienia (
wolfram
i
ren)
. Jednakże termodynamicznie węgiel bardzo łatwo się utlenia, znacznie
lepiej niż
żelazo
czy
miedź k
tóre są słabymi reduktorami w temperaturze pokojowej.
Związki zawierające węgiel są podstawą życia na
Ziemi
a
cykl węglowo-azotowo-tlenowy
dostarcza część energii
wytwarzanej przez
Słońce i
inne
gwiazdy
. Pomimo różnorodności związków węgla większość tych form jest
węgla,
12
C oraz
13
C są stabilne, natomiast izotop
14
C jest promieniotwórczy o czasie połowicznego rozpadu równym
Diament i grafit są dwoma odmianami
alotropowymi węgla: różnymi formami tego
samego pierwiastka różniące się strukturami.
Węgiel (pierwiastek)
4
stosunkowo słabo reaktywna w warunkach normalnych. Nie reaguje z
kwasem siarkowym (VI),
kwasem solnym
,
chlore
m ani
zasadami
. W podwyższonej temperaturze węgiel reaguje z tlenem tworząc tlenki węgla, oraz redukuje
wiele tlenków metali, takich jak
tlenek żelaza
, do metalu. Ta
egzotermiczna reakcja j
est używana w przemyśle
żelazowym i stalowym do kontroli zawartości węgla w stali:
Fe
3
O
4
+ 4
C
(s)
→
3Fe
(s)
+ 4CO
(g)
C
(s)
+ H
2
O
(g)
→
CO
(g)
+ H
2(g)
Węgiel reaguje z niektórymi metalami tworząc
węgliki,
takie jak
węglik żelaza
(cementyt),
Węglik wolframu
który
dzięki swojej twardości jest używany w różnego rodzaju narzędziach tnących.
Odmiany alotropowe węgla
Węgiel posiada następujące odmiany
alotropowe
:
•
grafit
•
diament
•
fuleren
•
grafen
• formy poliynowe
Niektórzy uważają też, że jego odmianami
alotropowymi są:
•
nanocebulka
•
nanorurka
•
nanopianka
•
karbin
Choć są to raczej nazwy struktur
supramolekularnych
niż odmiany
alotropowe w pełnym tego słowa znaczeniu.
Występowanie
Odmiany alotropowe węgla:
a)
diament,
b)
grafit
, c)
lonsdaleit
d)
fuleren C
60 e)
fuleren C
540 f)
fuleren C
70
g)
węgiel amorficzny,
h)
nanorurka
Naturalne złoża
węgla kamiennego
i
węgla
brunatnego
to mieszanina węgla w postaci
grafitu,
sadzy
i różnego rodzaju
zanieczyszczeń. Zawartość węgla w
skorupie ziemskiej
wynosi 0,018%.
• W postaci pierwiastka chemicznego:
•
grafit
•
diament
•
fulereny
• W postaci związków chemicznych:
• nieorganicznych:
węglany,
węgliki,
tlenki
• organicznych:
białka
,
tłuszcze i
cukry
,
węglowodory
,
alkohole
,
estry
itp.
• W mieszaninach jakimi są
paliwa kopalne
:
•
gaz ziemny
•
ropa naftowa
Z
siarką
tworzy dwusiarczek węgla, a z
parą wodna
tlenek węgla
i
wodór:
Węgiel (pierwiastek)
5
•
torf i
antracyt
•
węgiel kamienny
•
węgiel brunatny
Obieg węgla
W
ziemskich
warunkach, zmiana jednego
związku w drugi jest rzadka. jednak ilość
węgla na ziemi jest stała. Dlatego musi
istnieć proces powodujący utrzymanie
równej ilości węgla w różnych częściach
ziemi. Ścieżki jakimi "wędruje" węgiel
tworzą
obieg węgla w przyrodzie
. Np.
rośliny pochłaniają
dwutlenek węgla
z
powietrza i używają go do produkcji
biomasy w procesie
fotosyntezy
lub
cyklu
Calvina.
Część biomasy produkowanej
przed rośliny zostaje zjedzona przed
zwierzęta, podczas gdy część węgla jest
wydychana w postaci dwutlenku węgla.
Diagram przedstawiający obieg węgla w przyrodzie.
Związki węgla
Związki organiczne
Węgiel ma zdolność do tworzenia bardzo długich łańcuchów
zawierających wiązanie C-C. Zdolność ta nosi nazwę
katenacji.
Wiązanie węgiel-węgiel jest bardzo silne i stabilne.
Ta zdolność pozwala węglowi tworzyć praktycznie nieskończoną
ilość związków. Ilość związków zawierających węgiel w swojej
strukturze jest większa niż wszystkich pozostałych związków nie
zawierających węgla (nie licząc związków zawierających
wodór,
gdyż praktycznie każdy związek organiczny zawiera atom
wodoru).
Najprostszymi związkami organicznymi są
węglowodory
- związki
zawierające w swojej strukturze tylko atomy węgla i wodoru.
Długość łańcucha, boczne łańcuchy oraz
grupy funkcyjn
e
wpływają na właściwości związku.
Struktura
metan
u, najprostszego związku
organicznego.
Plik z chomika:
Nikolas53
Inne pliki z tego folderu:
John Emsley - Przewodnik po pierwiastkach.rar
(475991 KB)
0149(1).jpg
(710 KB)
0148(1).jpg
(710 KB)
0147(1).jpg
(627 KB)
0146(1).jpg
(469 KB)
Inne foldery tego chomika:
chemia 2gim
chemia klasa 2 sole spr
Egzamin Gimnazjalny
Egzamin Gimnazjalny z Gazetą Wyborczą
Fizyka dla gimnazjum
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin