przepisy 1972.odt

HOME
GAZ 69
MOTOCYKLE LWP
LUDOWE WOJSKO POLSKIE
ZLOTY I POKAZY
LINKI I KONTAKT

Przepisy ubiorcze żołnierzy MON z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych.

Mundury z lat sześćdziesiątych.

Przepisy ubiorcze 1960.

Mundury polowe szeregowców.

Przepisy ubiorcze 1960.

Mundury polowe oficerów.

Mundury wprowadzone w latach 1959-61.

Major wojsk lądowych i lotniczych w ubiorze polowym zimowym.
Hełm bojowy stalowy lakierowany na kolor khaki. Kurtka bawełniana polowa koloru ochronnego z podpinką i kołnierzem ze sztucznego futra. Dystynkcje z białego metalu. Spodnie koloru kurtki. Trzewiki brązowe ze spinaczami. Pas główny barwy naturalnej z futerałem pistoletu PW. Przez prawe ramię przewieszona skórzana torba polowa. Rękawiczki zimowe z tej smaj tkaniny co kurtka. (Przepisy Ubiorcze 1961)

Porucznik wojsk lądowych w ubiorze wyjściowym letnim wprowadzonym w 1960r.
Furażerka garbardynowa z dystynkcjami i godłem haftowanym bajorkiem srebrnym. Wiatrówka popelinowa koloru ciemnopoielatego. Spodnie długie garbardynowe. Półbuty brązowe. (Dz. Rozk. MON Nr 10, p.49, 1960; Przepisy Ubiorcze 1961)

Szeregowiec wojsk lądowych w ubiorze wyjściowym letnim wprowadzonym w 1959r.
Czapka garnizonowa sukienna z brązowym daszkiem i otokiem z taśmy koloru oliwkowego. Kurtka sukienna. Na rękawie oznaka kierowcy. Spodnie sukienne. Trzewiki brązowe ze spinaczami. Pas główny ze skóry, barwy naturalnej. (Jest to mundur przejściowy, wprowadzony rozkazem MON 1959, zezwalającym na donaszanie munduru sukiennego w okresie letnim, z jednoczesnym używaniem czapki nowego wzoru i trzewików ze spinaczami.)

Mundury wprowadzone w 1961r.

Szeregowiec piechoty w ubiorze polowym letnim.
Czapka szewiotowa polowa z orzełkiem metalowym. Kurtka i spodnie drelichowe koloru ochronnego. Guziki z tworzyw sztucznych ciemnozielone z orłem. Trzewiki ze spinaczami brązowe. Pas skórzany brązowy. (Przepisy Ubiorcze 1961)

Chorąży wojsk lądowych w ubiorze wyjściowym letnim.
Czapka garnizonowa z daszkiem brązowym i otokiem koloru oliwkowego. Orzełek haftowany. Oznaka stopnia na czapce haftowana nicią srebrną. Kurtka i spodnie szewiotowe. Naramienniki obszyte galonem matowosrebrnym. Na kołnierzu oznaki korpusu osobowego. Guziki z białego metalu. Półbuty brązowe. Koszula i krawat khaki.

Szeregowiec wojsk lądowych w ubiorze polowym zimowym.
Hełm bojowy lakierowany na kolor khaki. Pod hełmem wełniana kominiarka. Kurtka polowa bawełniana z podpinką i kołnierzem ze sztucznego futra, trzewiki i pas jak w fig. 1. Uzbrojenie: pistolet automatyczny syst. Kałasznikowa, kal 7,62 mm. Przez prawe ramię przewieszona brezentowa torba z maską pgaz.

Przepisy Ubiorcze MON 1972

ZARZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ

Nr 68/MON z dnia 3 listopada 1971 r.
w sprawie przepisów ubiorczych żołnierzy Wojska Polskiego

Na podstawie art. 56 ust. 4 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r.
o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. Nr 44, poz. 220), art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 30 czerwca 1970 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. Nr 16, poz. 134) oraz w związku z ustawą z dnia 17 lutego 1960 r. o orderach i odznaczeniach (Dz. U. Nr 10, poz. 66) - zarządzam, co następuje:

§ 1.

Wzory, zasady i sposób noszenia przez żołnierzy umundurowania
i oznak wojskowych oraz zasady i sposób noszenia orderów, odzna-
czeń, medali i odznak określają załączone przepisy ubiorcze żołnierzy
Wojska Polskiego.

§ 2.

Tracą moc wszelkie postanowienia obowiązujące dotychczas w spra-
wach uregulowanych w załączonych przepisach, a w szczególności
„Przepisy ubiorcze żołnierzy Wojska Polskiego w czasie pokoju"
Mund. 28/60 (Dz. Rozk. MON z 1961 r. Nr 15, poz. 100; z 1963 r.
Nr 17, poz. 88; z 1967 r. Nr 9, poz. 46; z 1968 r. Nr 14, poz. 73 i z 1969 r.
Nr 16, poz. 69).

§ 3.

Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

MINISTER OBRONY NARODOWEJ
wz. gen. dyw. Józef URBANOWICZ
Wiceminister Obrony Narodowej

TREŚĆ

Str.
CZĘŚĆ I – POSTANOWIENIA OGÓLNE .........................................................5
Rozdział I – ZASADY OGÓLNE ..........................................................................5
Rozdział II - PODZIAŁ UBIORÓW I OKOLICZNOŚCI ICH
NOSZENIA ....................................................................................................12
– Podział ubiorów wojskowych ..................................................................12
– Okoliczności noszenia zasadniczych ubiorów wojskowych ...............12
– Okoliczności noszenia ubiorów roboczych i specjalnych ...................16
– Szczególne okoliczności występowania żołnierzy w ubiorach
wojskowych ................................................................................................17
Rozdział III - ZASADY NOSZENIA ORDERÓW, ODZNACZEŃ I
BARETEK ......................................................................................................20
– Okoliczności noszenia orderów i odznaczeń .........................................20
– Sposób i kolejność noszenia orderów i odznaczeń ..............................20
– Noszenie baretek .......................................................................................24
– Noszenie orderów, odznaczeń i odznak państw obcych oraz
ich baretek ..................................................................................................26
– Noszenie orderów i odznaczeń przy ubiorach cywilnych ...................27
Rozdział IV - ZASADY NOSZENIA ODZNAK WOJSKOWYCH
I CYWILNYCH .............................................................................................28
– Okoliczności i sposób noszenia odznak wojskowych i cy-
wilnych .......................................................................................................28
– Najczęściej występujące odznaki wojskowe i cywilne oraz
zasady ich noszenia ..................................................................................31
CZĘŚĆ II - POSTANOWIENIA SZCZEGÓŁOWE .......................................34
Rozdział I – ZASADY I SPOSÓB NOSZENIA PODSTAWO-
WYCH PRZEDMIOTÓW UMUNDUROWANIA ..................................34
– Zasady noszenia przedmiotów wyposażenia zasadniczego ..............34
– Zasady noszenia ubiorów roboczych i niektórych przed-
miotów wyposażenia specjalnego ..........................................................45

3

Rozdział II – ZASADY NOSZENIA WIZERUNKU ORLA,
OZNAK STOPNI WOJSKOWYCH, KORPUSÓW OSOBO-
WYCH I OZNAK SZKOLNYCH ................................................................48
– Wizerunek orła ...........................................................................................48
– Oznaki stopni wojskowych ......................................................................49
– Oznaki korpusów osobowych .................................................................55
– Oznaki szkolne ...........................................................................................57
– Guziki używane do ubiorów wojskowych ..............................................59
– Wykorzystanie umundurowania pozbawionego cech woj-
skowych ......................................................................................................60
CZĘŚĆ III – TABELE UBIORCZE .....................................................................60
CZĘŚĆ IV - RYSUNKI (na końcu książki) .........................................................61

CZĘŚĆ I
POSTANOWIENIA OGÓLNE
DOTYCZĄCE ŻOŁNIERZY WSZYSTKICH RODZAJÓW SIŁ ZBROJNYCH




ROZDZIAŁ I
ZASADY OGÓLNE

§ 1. Przepisy ubiorcze żołnierzy Wojska Polskiego zwane dalej
„przepisami ubiorczymi" lub „przepisami" określają wygląd
zewnętrzny żołnierzy w umundurowaniu wojskowym.
§ 2. Mundur, jego barwa i krój jest zewnętrzną oznaką przyna-
leżności żołnierza do danego rodzaju Sił Zbrojnych Pol-
skiej Rzeczypospolitej Ludowej.
§ 3. Mundur żołnierza jest symbolem patriotyzmu, nieprzerwa-
nej ciągłości wolnościowych tradycji Narodu Polskiego, tra-
dycji walk o niepodległość, postęp i prawa ludu.
§ 4. Żołnierz obowiązany jest dbać o mundur, utrzymywać go
w stanie zapewniającym wysoki poziom wyglądu zewnętrz-
nego oraz mieć tę świadomość, że swoim wyglądem, posta-
wą i postępowaniem reprezentuje honor i godność ludowe-
go Wojska Polskiego.
§ 5. Ubiór żołnierza powinien być zawsze zgodny z postanowie-
niami przepisów ubiorczych, które są uzupełnieniem regu-
laminów wojskowych w zakresie dyscypliny ubiorczej.
§ 6. Przepisy ubiorcze określają:
1) rodzaje i skład ubiorów wojskowych,
2) okoliczności występowania w poszczególnych ubiorach,
3) zasady i sposób noszenia podstawowych przedmiotów
umundurowania, wizerunku orła, oznak stopni wojsko-
wych, oznak korpusów osobowych, oznak organizacyj-
nych jednostek oraz orderów, odznaczeń i odznak,
4) kompetencje do ustalania zestawów ubiorczych na okre-
ślone okoliczności,
5) wygląd zewnętrzny żołnierzy w poszczególnych ubiorach
wojskowych.

5

§ 7. l. Obowiązek noszenia umundurowania wojskowego mają:
1) żołnierze odbywający zasadniczą służbę wojskową,
2) żołnierze odbywający wojskowe szkolenie poboro-
wych,
3) podchorążowie, kadeci i elewi szkół wojskowych
i ośrodków szkoleniowych,
4) żołnierze pełniący długoterminową zasadniczą służbę
wojskową,
5) elewi orkiestr wojskowych,
6) żołnierze zawodowi i służby okresowej w czasie wy-
konywania obowiązków służbowych,
7) żołnierze rezerwy, odbywający ćwiczenia (przeszkole-
­ nie) wojskowe,
8) studenci szkół wyższych w czasie odbywania szkole-
­ nia wojskowego w ramach studium wojskowego oraz
w czasie przeszkolenia (ćwiczeń) odbywanego w jed-
nostkach wojskowych.
2. Żołnierze odbywający zasadniczą służbę wojskową oraz
podchorążowie czwartego roku i dalszych lat nauczania
wyższych szkół wojskowych – w czasie przebywania na
urlopach, a żołnierze odbywający długoterminową zasad-
niczą służbę wojskową w czasie przebywania na urlopach
i przepustkach mogą nosić ubiór cywilny. Jednak w czasie
świąt i uroczystości państwowych i wojskowych oraz
w razie załatwiania spraw w instytucjach wojskowych
żołnierze ci obowiązani są występować w ubiorze woj-
skowym.
3. Oficerowie, chorążowie i podchorążowie rezerwy odby-
wający ćwiczenia (przeszkolenie) wojskowe mogą no-
­ sić ubiór cywilny poza rejonem zakwaterowania w cza-
­ sie wolnym od zajęć służbowych.
4. Na podstawie odrębnych przepisów również inni żołnie-
­ rze spośród wymienionych w ust. 1 mogą zostać zwol-
­ nieni od obowiązku noszenia umundurowania wojskowe-
­ go w tym również w czasie wykonywania obowiązków
służbowych.
5. Prawo noszenia umundurowania (ubiór galowy lub wyj-
­ ściowy) i oznak wojskowych mają oficerowie, chorążowie
i podoficerowie nie pełniący czynnej służby wojskowej,
w dniach świąt państwowych i wojskowych oraz w in-
­ nych okolicznościach określonych odrębnymi przepisami

6

jeżeli uzyskali zezwolenie na noszenie tego umunduro-
­ wania od właściwego organu wojskowego.*
§ 8. Przy noszeniu umundurowania wojskowego obowiązują na-
stępujące zasady:
1) wolno użytkować tylko te przedmioty, które zostały wy-
produkowane zgodnie z zatwierdzonymi wzorami, opisa-
­ mi oraz warunkami technicznymi i wydawane są w na-
­ turze z magazynów wojskowych lub rozprowadzane albo
wykonane przez placówki WPH,
2) każdy przedmiot powinien być należycie dopasowany;
nie wolno jednak samowolnie dokonywać żadnych prze-
­ róbek, poprawek i zniekształceń przedmiotów, niezgod-
­ nych z warunkami i opisami technicznymi (np. skraca-
­ nie daszków przy czapkach, skracanie płaszczy, zwęża-
­ nie spodni itp.),
3) użytkowane przedmioty muszą być zawsze czyste i wy-
­ prasowane,
4) przedmioty mundurowe, które nie posiadają pełnej war-
­ tości użytkowej, w szczególności nie zapewniają należy-
­ tego wyglądu zewnętrznego żołnierza, mogą być użytko-
­ wane tylko w rejonie zakwaterowania jednostki.
§ 9. Używane w dalszej treści przepisów określenia:
1) „żołnierz zawodowy" lub „oficer, chorąży, podoficer za-
­ wodowy" - odnoszą się również do oficera, chorążego
i podoficera okresowej służby wojskowej,
2) „żołnierz niezawodowy" - odnoszą się do:
a) szeregowców i podoficerów zasadniczej służby woj-
skowej oraz odbywających wojskowe szkolenie pobo-
­ rowych,
b) szeregowców i podoficerów długoterminowej zasad-
­ niczej służby wojskowej,
c) podchorążych akademii wojskowych, wyższych szkół
oficerskich, oficerskich szkól zawodowych i podod-
­ działów akademickich,
d) kadetów szkół chorążych,
e) elewów szkół podoficerskich i ośrodków szkolenio-
wych,

* Z dniem wejścia w życie niniejszych przepisów utraciło moc postanowienie
zobowiązujące żołnierzy nie będących w czynnej służbie wojskowej (którzy
otrzymali zezwolenie na noszenie umundurowania wojskowego) do noszenia
oznak wskazujących, że nie pełnią oni czynnej służby wojskowej (§ 8 zarządzenia
Nr 25/MON z 1 kwietnia 1968 r., Dz. Rozk. MON Nr 8 poz. 42).

7

f) żołnierzy rezerwy odbywających ćwiczenia (przeszko-
lenie) wojskowe,
g) elewów orkiestr wojskowych.
§ 10. Żołnierze noszą ubiory wojskowe, oznaki i wizerunki orła
w zależności od rodzaju sił zbrojnych, w którym pełnią
służbę oraz rodzaju korpusu osobowego, do którego zostali
zaliczeni.
§ 11. 1. Żołnierze noszą zasadnicze ubiory: w wojskach lądo-
wych – w kolorze khaki, w wojskach lotniczych i obro-
ny powietrznej kraju – w kolorze stalowym, w mary-
narce wojennej – w kolorze granatowym; ubiory ćwi-
czebne – w wojskach lądowych, lotniczych i obrony po-
wietrznej kraju oraz w marynarce wojennej – w kolo-
rze ochronnym.
2. Ubiór wojsk lądowych (koloru khaki) przysługuje:
wszystkim żołnierzom z wyjątkiem wymienionych w ust. 3
i 4.
3. Ubiór wojsk lotniczych (koloru stalowego) przysługuje:
1) żołnierzom pełniącym służbę w jednostkach wojsko-
wych podległych:
a) dowódcy wojsk lotniczych,
b) dowódcy wojsk obrony powietrznej
2) żołnierzom zawodowym zajmującym etatowe stano-
wiska o specjalnościach lotniczych w innych jednost-
kach niż określone w pkt 1,
3) żołnierzom zawodowym z jednostek wymienionych
w pkt 1 i 2 skierowanym na akademie i kursy woj-
skowe,
4) żołnierzom wojskowej służby wewnętrznej wykonu-
jącym zadania na rzecz jednostek określonych
w pkt 1.
4. Ubiór marynarki wojennej (koloru granatowego) przy-
sługuje:
1) żołnierzom pełniącym służbę w jednostkach podleg-
łych dowódcy marynarki wojennej,
2) żołnierzom zawodowym zajmującym etatowe stano-
wiska o specjalnościach marynarki wojennej w in-
nych jednostkach niż określone w pkt 1,
3) żołnierzom zawodowym z jednostek wymienionych
w pkt 1 i 2, skierowanym na akademie i kursy woj-
skowe,

8

4) żołnierzom wojskowej służby wewnętrznej wykonu-
jącym zadania na rzecz jednostek określonych
w pkt 1.
§ 12. Poszczególne ubiory nosi się według ustalonych zestawów
ubiorczych w zależności od pory roku. W tym zakresie roz-
różnia się okres letni - od 1 maja do 30 września i okres
zimowy - od 1 października do 30 kwietnia. Miesiące kwie-
cień i październik stanowią okres przejściowy.
Zestawy ubiorcze określają tabele zawarte w części III prze-
pisów.
§ 13. 1. Żołnierze zawodowi noszą w okresie przejściowym (kwie-
cień i październik) w składzie ubioru wyjściowego mun-
dur wyjściowy gabardynowy, płaszcz wyjściowy letni
(wraz z szalikiem letnim - w mar. woj. białym) oraz
czapkę garnizonową (gabardynową), rękawiczki letnie
i półbuty.
W sprzyjających warunkach atmosferycznych można wy-
stępować w tym okresie bez płaszcza i rękawiczek.
2. Dowódcy okręgów wojskowych, dowódca marynarki wo-
jennej, a w odniesieniu do całego wojska, główny kwa-
termistrz WP reguluje w okresie przejściowym (ust. 1),
w zależności od warunków atmosferycznych, sprawy
związane z noszeniem płaszczy (w marynarce wojen-
nej – półpłaszczy) sukiennych do ubiorów wyjściowych
przez żołnierzy zasadniczej służby wojskowej.
§ 14. 1. Zezwala się wszystkim żołnierzom na noszenie:
1) okularów przeciwsłonecznych przy wystąpieniach
indywidualnych w dni słoneczne,
2) opaski żałobnej koloru czarnego szerokości 3 cm, na
lewym rękawie płaszcza (półpłaszcza) sukiennego,
kurtki (bluzy) wyjściowej – na wysokości 12 cm od
dolnej krawędzi rękawa; na rękawach kurtek pod-
...