Historia hotelarstwa.pdf

Historia hotelarstwa w Polsce i na świecie.

Naturalna ciekawość świata, potrzeba odkrywania nowych lądów, poznawania

innych ludzi, poszerzania wiedzy o świecie, który nas otacza, już od wieków skłania ludzi

do podróżowania. I już od wieków na podróżnych szlakach pojawiają się miejsca gościnne

- na początku na trasach kupców i pielgrzymów na Bliskim Wschodzie powstawały

karawan seraje, w średniowiecznej Europie pierwsze zajazdy i hospicja (od. tac. hospes -

gość), wreszcie - amerykańskie saloony, a następnie namiastki tego, co dziś nazywamy

hotelem. Standard usług świadczonych w tych miejscach znacznie odbiegał od naszych

dzisiejszych wyobrażeń o wygodnym miejscu do spania i odpoczynku, jakim jest hotel.

Nierzadko gość musiał przybywać do gospody z własnym łóżkiem i zastawą stołową (tak

jak czyni li to zamożni mieszczanie w XVII-wiecznej Europie) czy też uważać, by

w nocy koza nie zjadła mu poduszki spod głowy, bowiem musiał dzielić izbę wraz

z gospodarskim inwentarzem. Droga od pierwszych udokumentowanych przez

historyków miejsc gościnnych do współczesnego hotelu trwała cztery tysiące lat.

Niezależnie jednak od warunków mieszkalnych i od ceny, jaką trzeba było za

nocleg zapłacić, w miejscach gościnnych obowiązywała jedna zasada hospes hospiti

sacer (gość gospodarzowi święty), jak mawiali starożytni Rzymianie. Gość w dom

Bóg w dom - tak mawiamy dziś my. Tam gdzie jest mowa o hotelarstwie, nie można

nie mówić o gościnności. Gościnność to cecha, która łączy wszystkich hotelarzy,

to genius loci (duch miejsca), który powinien zamieszkiwać każdy bez wyjątku

hotel. To wreszcie spotkanie - skrzyżowanie dróg - ludzi wędrujących i

poszukujących miejsc gościnnych z ludźmi oferującymi tę gościnę. Z ludźmi,

których dziś nazywamy hotelarzami.

Główne przyczyny rozwoju starożytnego hotelarstwa to:

• wymiana handlowa,

• podróże związane z odwiedzaniem miejsc kultu religijnego,

• rozszerzające się stosunki dyplomatyczne między państwami,

• podróże do miejscowości o charakterze uzdrowiskowym.

Marzena Wojciechowska dla Centrum Nauki i Biznesu ŻAK; Poznań 2011 r.

Najważniejsze daty i wydarzenia z historii hotelarstwa na świecie:

XXX-XV w. p.n.e.

• Powstają gospody dla karawan kupieckich, tzw.

karawanseraje , budowane w odległości jednego dnia drogi.

Bliski Wschód

Starożytna Grecja • Budowane są domy zajezdne w miejscach kultu

religijnego, tzw. pandokia . Jednym z obiektów tego

rodzaju był dom zajezdny w Świątyni Hery w Platejach.

Resztki tego typu budowli odnaleziono także w Olimpii,

gdzie obchodzono święto ku czci Zeusa.

Starożytny Rzym • W Rzymie na Polu Marsowym zbudowano dom gościnny

przeznaczony przede wszystkim dla przedstawicieli państw

obcych przybywających z oficjalną misją.

• Wzdłuż dróg powstawały także utrzymywane przez

państwo gospody i zajazdy, tzw. mansiones (dla dłuższych

pobytów) i stationes (dla krótszych).

• Pojawiły się także pierwsze gospody i zajazdy w

miejscowościach uzdrowiskowych. Pozostałości takich

obiektów odkryto w ruinach Pompei i Herkulanum.

• W Kodeksie Hammurabiego w XVII w. p.n.e. znalazły się

pierwsze przepisy mówiące o odpowiedzialności zakładów

gościnnych za rzeczy wniesione przez gościa i o

obowiązku oznakowania zakładu tablicą i nazwą.

325 r. • Sobór w Nicei podjął decyzję zalecającą organizowanie w

miastach gospod dla podróżnych, tzw. xenodochiumi

VIII - IX w. • Karol Wielki nakłada na klasztory i kościoły obowiązek

gościnności, nakazuje im prowadzić i utrzymywać

hospicja, tzn. udzielać pielgrzymom i podróżnym

nieodpłatnie noclegów, wyżywienia, opieki lekarskiej i

kąpieli.

• Pierwsze hospicja powstały na przełęczy Septimar (822 r.)

i Przełęczy Świętego Bernarda (850 r.). Szwajcaria do dziś

uważana jest za kolebkę europejskiego hotelarstwa (przez

ten kraj wiodły główne szlaki pielgrzymkowe z Anglii,

Niemiec i Francji do Rzymu).

XI i XII w.

Palestyna

• W związku z wyprawami do Ziemi Świętej (krucjaty

rycerskie) powstawały gospody i hospicja rycerskie.

1254 r.

• Król Ludwik IX wydaje akt prawny regulujący

Marzena Wojciechowska dla Centrum Nauki i Biznesu ŻAK; Poznań 2011 r.

Francja

prowadzenie gospod i zajazdów.

XIII - XV w.

Europa

• Przy placach targowych powstają gospody dla kupców.

1266 r.

Niemcy

• Prawo magdeburskie określiło obowiązki właścicieli

gospod.

1356 r.

Wenecja

• Powstaje pierwszy cech zrzeszający właścicieli hospicjów.

XV - XVII w.

Europa

• W związku z podbojami kolonialnymi i rozwojem handlu

zaczynają powstawać obiekty noclegowe w miastach

portowych - w Sewilli, Kadyksie, Barcelonie, Londynie,

Bristolu, Amsterdamie, Bordeaux i in.

• W tym okresie powstają także tzw. stacje pocztowe (w

Anglii nazywane booking offices) - miejsca, będące

jednocześnie zajazdami i gospodami, gdzie zatrzymywały

się dyliżanse pocztowe w celu wymiany koni i

odpoczynku.

1792 r.

Francja

• Rezydencje szlacheckie w wyniku rewolucji zostają

przekształcone w hotele (francuskie słowo l`hotel

wcześniej oznaczało pałac)

XVIII w.

USA

• W amerykańskich miasteczkach powstają saloony -

odpowiedniki europejskich gospod.

1794 r.

USA

• Powstaje pierwszy hotel w Nowym Jorku

XIX w.

Francja

• Powstają pierwsze specjalnie budowane hotele

1829 r.

• W Bostonie powstaje Tremont pierwszy hotel na miarę

dzisiejszych czasów (hotel miał 170 pokoi 1 - i 2-

osobowych z w.c., karty menu w restauracji, stanowiska

recepcjonistów, bagażowych oraz posłańców).

USA

Anglia • Powstaje pierwsze biuro podróży, którego założycielem

jest Thomas Cook.

XIX w.

Europa

• Zaczyna rozwijać się hotelarstwo elitarne (eleganckie

hotele typu rezydencjalnego), zapoczątkowane we Francji

przez Cezara Ritza, np. hotele Ritz w Paryżu i Madrycie,

Savoy w Londynie, Astoria w Sankt Petersburgu.

• W związku z rozwojem kolei żelaznych powstają także

liczne hotele dworcowe zwane terminus .

Marzena Wojciechowska dla Centrum Nauki i Biznesu ŻAK; Poznań 2011 r.

1841 r.

• Powstaje wiele hoteli uzdrowiskowych w miejscowościach

górskich i na terenach podgórskich (Alpy, Bawaria) oraz

nadmorskich (Morze Północne, Morze Bałtyckie).

1907 r.

USA

• Amerykański przedsiębiorca M. Statler zakłada

towarzystwo zajmujące się budową hoteli. Powstaje hotel

Buffalo Statler. Fakt ten powszechnie uważa się za

początek systemów hotelowych, czyli przedsiębiorstw

skupiających więcej niż jeden obiekt.

1940 r.

USA

• Powstają łańcuchy hotelowe Sheraton i Hilton

1952 r.

USA

• Powstaje system hotelowy Hiliday Inn

druga połowa XX w.

i wiek XXI

• Gwałtowny rozwój usług hotelarskich w bardzo różnych

formach (sieciowe, elitarne, popularne) i o zróżnicowanym

standardzie.

Rozwój usług hotelarskich na ziemiach polskich wiąże się nierozerwalnie z

rozwojem naszej państwowości, czyli z terenami dziś nazywanymi Wielkopolską.

Hotelarstwo rozwijało się tu podobnie jak na terenach Europy Zachodniej. Jako

pierwsi gościny pielgrzymom udzielali mnisi w przyklasztornych hospicjach.

Równolegle rozwijały się przydrożne gospody, zajazdy i oberże. W XVI i XVII

wieku powstawały stacje dyliżansowo - pocztowe. Pierwsze hotele pojawiły się pod

koniec XVIII wieku.

Najważniejsze daty i wydarzenia z historii hotelarstwa w Polsce

1187 r.

• W Poznaniu powstaje hospicjum przy klasztorze

Joannitów.

XII w.

• Powstają pierwsze karczmy ( taberny ) prowadzone

początkowo przez duchowieństwo i budowane przeważnie

przy kościołach dla potrzeb wiernych i podróżnych. Były

ośrodkami życia towarzyskiego, podobnie jak hospicja

zapewniały bezpłatnie skromne wyżywienie i nocleg. W

Tyńcu istniał już wtedy browar z karczmą.

XIV w. • Biskupi zabronili duchownym prowadzenia gospod -

Marzena Wojciechowska dla Centrum Nauki i Biznesu ŻAK; Poznań 2011 r.

przechodzą one w ręce świeckie. Powstają przy szlakach

handlowych i drogach wjazdowych do miast. Nowe

karczmy ( szynki ) budowane są głównie przez szlachtę

posiadającą browary i gorzelnie. Udzielanie gościny

zaczyna być odpłatne.

1374 r. • Pierwszy zapis w polskim prawie dotyczący miejsc

gościnnych - w Statucie Wiślickim Kazimierza Wielkiego

pojawia się nakaz, „aby karczmarzom gwałtu nikt

czynić nie śmiał".

1489 r. • W Toruniu powstaje „Gospoda pod Modrym Fartuszkiem",

najstarsza do dziś istniejąca gospoda w Polsce.

XVI-XVII w. • Powstają stacje pocztowo - dyliżansowe, m.in. w

Krakowie, Warszawie, Lublinie, Poznaniu, Zamościu,

Rzeszowie.

1693 r. • Z inicjatywy Królowej Marysieńki powstaje w Warszawie

zajazd kupiecki Marywil (franc. Marie - Ville), będący nie

tylko miejscem noclegowym, ale też centrum rozrywki i

handlu. Marywil został zburzony w 1825 r. Obecnie na

jego miejscu stoi Teatr Wielki.

XVII-XVIII w. • Pojawiają się pierwsze obiekty sanatoryjno-hotelarskie w

miejscowościach o charakterze uzdrowiskowym, głównie

w Sudetach (Kudowa Zdrój, Duszniki Zdrój, Jedlina

Zdrój).

• Zaczynają powstawać pierwsze schroniska górskie

(również w Sudetach).

XVIII w. • Powstają karczmy o dość znacznych rozmiarach i

szerszym zakresie świadczonych usług, tzw. austerie (np.

w Dobrej pod Strykowem).

XVIII - XIX w. • Powstają pierwsze domy zajezdne i hotele typu miejskiego

(np. hotele Pruski - późniejszy Angielski i Pod Białym

Orłem w Warszawie).

1806 r. • Powstaje schronisko górskie pod Babią Górą.

1824 r. • Dyrekcja Generalna Korpusu Inżynierów Dróg i Mostów

Królestwa Polskiego wydała zbiór „Wzorów na dom

zajezdny przy drogach bitych". Zbiór ten zawierał projekty

zajazdów oraz charakterystykę ich lokalizacji. Przepisy

uznawane są za pierwszy nowoczesny akt prawny

dotyczący budownictwa hotelowego.

1826 r. • W Warszawie było już 9 hoteli (Europa, Lipski,

Drezdeński,Angielski, Litewski, Polski, Podlaski,

Wileński, Niemiecki, Hotel Pod Białym Orłem) oraz 25

Marzena Wojciechowska dla Centrum Nauki i Biznesu ŻAK; Poznań 2011 r.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: