STAROŻYTNY EGIPT - wszystko na temat.pdf

(46805 KB) Pobierz
709739214 UNPDF
709739214.001.png
Tablica Chronologiczna – prehistoria
709739214.002.png
Stanowiska i kultury archeologiczne
Fajum A
Oaza ze śladami obecności człowieka od okresu paleolitu i neolitu. W wyniku badań prowadzonych
przez Gertrude Caton-Thompson i Evę W.Gardner w latach 1924-26 na północnym brzegu dawnego
jeziora Moeris zlokalizowano kilkanaście komór wskazujących na osadnictwo ludności wczesno
rolniczej. Canton-Thompson wydzieliła również tzw. kulturę Fajum B, którą uważała za
chronologicznie następną w tym rejonie. Dalsze badania wykazały jednak że Fajum B było
wcześniejsze i stanowi pozostałość po ludności epipaleolitycznej. W latach następnych wiele
ekspedycji prowadziło badania w rejonie oazy Fajum uściślając i poprawiając wnioski wyciągnięte
przez Canton-Thompson. Wydaje się, że Fajum A jest najstarszą neolityczną kulturą na terenach
Egiptu. Najwcześniejsza niekalibrowana data radiowęglowa wynosi 6480±170 B.P., a najmłodsza
5540±70 B.P., co w przeliczeniu pozwala na wyznaczenie rozwoju tej kultury na lata ok. 5300/5200-
4500 p.n.e. i stwierdzenie, że zasiedlanie oazy w starszej fazie neolitu trwalo dość długo.
Moerian
Młodsza faza neolitu w rejonie oazy Fajum wyznaczana datami granicznymi 5410±110 B.P. i
4820±100 B.P., pozwalającymi uznać, że rozwijała się ona w przybliżeniu przez 600 lat, ok. 4400-3800
p.n.e.
Merimde
Merimde Beni-Salame jest stanowiskiem archeologicznym leżącym ok. 60 km na północny-zachód od
Kairu a odkrytym przez Hermanna Junkera w czasie badań powierzchniowych w latach 1927-28.
Kultura Merimde uważana jest przez niektórych badaczy za starszą nawet od kultury Fajum A.
Najstarsza data otrzymana dla warstwy I wynosi 5890±60 B.P., a najmłodsza z warstwy V 5590±60
B.P. Można więc przyjąć, że omawiany zespół rozwijał się w pierwszej połowie V tys., mniej więcej w
latach 5000/4900-4500/4400.
Omari
El-Omari to kompleks stanowisk archeologicznych leżących na północ od Heluanu, noszących
nazwisko odkrywcy egipskiego geologa Amina el-Omari. Prace wykopaliskowe rozpoczęte w 1925
przez Paula Bovier-Lapierre i kontynuowane w 1943 przez Ferdinanda Debono, wykazały że na tym
terenie możemy wydzielić kulturę dolnoegipską, której datowanie i pozycja w chronologii względnej
nie są jednoznacznie określone i całkowicie jasne. W wyniku badań 6 próbek węgla z najmłodszych
faz osady uzyskano daty B.P. zamykające się w przedziale: 5740±80 i 4790±60. Okres rozwoju kultury
Omari przypada więc na lata 4700/4600 - 4400
Maadi
Stanowisko archeologiczne położone w południowym przedmieściu dzisiejszego Kairu, stało się
przedmiotem badań prowadzonych w latach 1930-35 przez Mustafę Amera i Oskara Menghina z
Uniwersytetu Kairskiego. Na przełomie lat 70-tych i 80-tych badania w tym rejonie prowadziła misja
egipsko-włoska. Kultura Maadi, zwana też dolnoegipską, później powiązana ze stanowiskiem w Buto,
a następnie uznana jako kultura obejmująca swoim zasięgiem nie tylko Deltę, ale i cały północny
Egipt. Daty ze starych badań z osady Maadi oscylują pomiędzy 5055±55 B.P. a 4730±60 B.P., co po
kalibracji daje okres ok.3900-3600 p.n.e.
Tasa
Deir Tasa jest eponimicznym stanowiskiem ciągle kontrowersyjnej kultury Tasa, leżące na
wschodnim brzegu Nilu, odkryte przez Guy Bruntona w 1927 roku. Na cmentarzysku znaleziono ok.
40 grobów należących do neolitycznej kultury Górnego Egiptu.
Kultura tazyjska jest uważana za wstępną fazę zespołu Badari. W 1985 badania Kaisera wykazały że
Tasa jest oryginalną kulturą, odmienną od Badari, której początki są wcześniejsze. Jego zdaniem,
mimo że nie dysponujemy żadnymi datami C14 dla tej jednostki, można ją sytuować w ostatniej
ćwierci V tys.
Badari
Stanowisko el-Badari leżące na wschodnim brzegu Nilu przebadane przez Guy Bruntona w latach
1922-25. Połowa z pośród 650 odsłoniętych wówczas grobów pochodzi z okresu kultury Nagada I-III.
Pozostałe, nie mające w momencie odkrycia odpowiedników stały się podstawą wydzielenia kultury
Badari.
Kultura Badari najlepiej znana jest na obszarze północnej części Górnego Egiptu, w rejonie pomiędzy
Nubt a Abydos. Na pozostałych terenach Górnego Egiptu współistniała z kulturą Nagada,
przynajmniej w swej późniejszej fazie. Kilka dat C14 uzyskanych w Hemamija (5110±160 B.P.
5290±130B.P.) pozwoliło Fekri Hassanowi na sugestię, że kultura Badari istniała mniej więcej
pomiędzy 4400 a 3800 p.n.e. Jednak niewątpliwa współczesność kultur Badari i Nagada I zdaje się
lokować tę pierwszą pomiędzy 4100-3800/3700 p.n.e.
Amra
Stanowisko pierwszej fazy kultury Nagada leżące 9 km na południowy-wschód od Abydos,
przebadane w latach 1899-1901 przez Davida Randall-MacIvera i Arthura C.Mace'a. Groby na dwóch
cmentarzyskach pochodzą ze wszystkich faz kultury Nagada, choć najwięcej z nich należy do faz
wcześniejszych.
Gerza
Cmentarzysko przebadane przez Geralda A.Wainwrighta w latach 1910-11, leżące na wysokości
Fajum, ok. 5 km na wschód od piramidy w Medum. Odkryto na nim ok. 250 grobów pre- i
wczesnodynastycznych.
Nagada
Zespół dużych stanowisk położonych na zachodnim brzegu Nilu, 27 km na północ od Luksoru,
naprzeciw ujścia Wadi Hammamat. Najważniejsze prace na tym terenie przeprowadził
William.F.Petrie w 1895 roku. Następnie Jacques de Morgan w 1896 określił mastabę z I dynastii
datowaną na panowanie Aha. Kolejne prace wykopaliskowe prowadzili m.in. Thomas R.Hays w latach
1975-77, Fekri Hassan w 1978 i Claudio Barocas w latach 1978-84.
Większość dat C14 dla okresu kultury Nagada I i II zostały uzyskane z dwóch głównych centrów
predynastycznych, w Nagada i Hierakonpolis. Z cmentarzysk w Nagada uzyskano m.in. daty:
5744±300 B.P. i 4720±310 B.P. Obie pochodzą z grobów datowanych sekwencyjnie na 34-38 i 58-67.
Datą absolutną dla początku kultury Nagada określa się rok 3800 p.n.e., jej schyłek zaś to początek
panowania dynastii I.
Paleolit i Neolit
Dolny Paleolit
700/500 tys. - 200 tys.
Środkowy Paleolit
200 tys. - 40 tys.
Górny Paleolit
40 tys. - 21 tys.
Późny Paleolit
21 tys. - 12 tys.
Epi Paleolit
Fajum B
12 tys. - 8 tys.
Neolit
Fajum A
Merimde, Badari
5200 - 4000
4500 - 3800
Tablica Chronologiczna - okres historyczny
709739214.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin