W sklad ukl oddechowego wchodza drogi oddechowe i wlasciwe narzady wymiany gazowej – pluca.Zadaniem drog oddechowych jest doprowadzenie powietrza do pluc.
Nos zewnetrznypolozony posrodku twarzy, ksztalt trojsciennej piramidy, podstawa skierowany ku dolowi, sciany boczne lacza się w brzegu przednim, zwanym grzbietem nosa, koniec dolny stanowi wierzcholek nosa, podstawa ma ksztalt trojkata, po bokach ograniczona skrzydlami nosa.Rusztowanie nosa stanowia kostne elementy czaszki oraz chrzastki nosaChrzastka przegrody nosa – nieparzysta chrzastka, ma ksztalt zblizony do czworokatnej plytki, laczy się z blaszka sitowa kosci sitowej oraz z lemieszem, wolne przestrzenie wypelnia blona wloknistaNos zewnetrzny pokrywa skora, która zawiera gruczoly potowe i lojowe.
Jama nosowawejscie do jamy nosowej prowadzi przez nozdrza przednie, poczatkowy odcinek to przedsionek, który przedluza się ku tylowi w jame nosowa wlasciwa, zakonczona parzystymi nozdrzami tylnymi. Jama nosowa podzielona jest na dwie polowy, przedzielone przegroda.Sciany jamy nosowej – 4 sciany dolna – dno, gorna – sklepienie, przysrodkowa – przegrodowa, boczna
Malzowiny nosowemalzowina nosowa dolna – zwana przewodem nosowym dolnymmalzowina nosowa srodkowa – polozona powyzej dolnej, wraz z malzowina dolna ogranicza obszerny przewod nosowy srodkowy.
Malzowina nosowa gorna – najmniejsza, laczy się z malzowina srodkowa.
Zatoki przynosowezatokami nazywamy powietrzne przestrzenie polozone w obrebie czaszki, wyslane blona sluzowa i komunikujace się z jama wlasciwa.Zatoka szczekowa – najwieksza, sciana gorna graniczy z oczodolem, sciana tylna zwrocona do dolu podskroniowego.Zatoka czolowa – przedzielona przegroda, zmienna pod względem ksztaltu i wielkosci.Zatoka sitowa – sklada się z kom sitowych, polozonych miedzy oczodolem a boczna sciana nosowa Zatoka klinowa – polozona w trzonie kosci klinowej podzielona przegroda na dwie czesci.
Krtanlezy na pograniczu gornych i dolnych drog oddechowych, w przedniej okolicy szyi, ponizej kosci gnykowej, lezy przed gardlem na wys od 4 do 7 kregu szyjnego, zaznaczona wyrazniej u mężczyzn
Chrzastki krtaniNaglosniowa – ksztalt liscia szypula skierowanego ku dolowi i w przod, zbudowana z chrząstki, sprężystej , stanowi rusztowanie nadglosni.Tarczowata – najwieksza, podobienstwo ksztaltu do tarczy, sklada się z dwoch plytek polaczonych z przodu, na gornym brzegu jest wciecie tarczowePierscieniowata – ma postac sygnetu, usytuowana w dolnej cz. krtani, Nalewkowata – należy do parzystych chrzastek krtani, ksztalt zblizony do trojsciennego ostroslupa zakonczonego scietym wierzcholkiem.
Jama krtaniszystkie chrzastki wraz z blonami i wiezadlami ograniczaja jame krtani, ktorej sciany pokrywa blona sluzowa, ma ksztalt dwoch stozkow polaczonych ze soba scietymi wierzcholkami, gorna cz. to przedsionek krtani, srodkowa to cz. glosniowa, pietro dolne to jama podglosniowa.
Tchawica i oskrzelabiegnie w przedluzeniu krtani w dol i niecu ku tylowi siegajac wysokosci 4 kregu piersiowego, dlugosc ok. 10-12cm, poczatkowy odcinek polozony w cz. szyjnej, potem cz. piersiowa.Rusztowanie tchawicy stanowia chrzastki tchawicze w liczbie 16-20, majace podkowiasty ksztalt otwierajace się ku tylowi, sa polaczone za posrednictwem elastycznych wiezadel, pow. wew. sciany tchawicy pokrywa blona sluzowa, zaopatrzona w nablonek migawkowy.Ostatnia chrzastka tchawicza wygina się ku dolowi tworzac ostroge tchawicy, od tego miejsca zwanego rozdwojeniem tchawicy tchawica dzieli się na oskrzela glowne – prawe i lewe.Oskrzela – prawe jest przedluzeniem tchawicy,. Lewe biegnie bardziej poziomo, w budowie – wewnatrz blony wloknistej przebiegaja podkowoaste chrzastki, sciany boczne wzmacniaja wlokna miesniowki gladkiej.
Plucaglowny narzad oddechowy, polozone w jamie kl piersiowej, oddielone od siebie srodpiersiem, wielkosci pluc zmienna w zaleznosci od ilosci powietrza.Budowa pluca
maja ksztalt stozka, szczytem skierowanego ku gorze, wyrozna się:podstawa pluca – wklesla, przylega do przepony i nosi nazwe pow. przeponowejpow. boczne – zebrowa – najwieksza, wypukla ku przodowi, bokowi, tylowi, pow. przysrodkowa – mniejsza, wydluzona nieco wklesla, pow. srodpiersiowa – w polowie wys znajduje się znaczne wglebienie zwane wneka pluca.Szczyt pluca – lekko zaokraglony szczyt pluca wystaje ponad gorny otwor kl piersiowej.Kazde pluco zbudowane jest z platow, w plucu lewym sa to gorny i dolny, w plucu prawym gorny, dolny i srodkowy, platy oddzielone sa szczelinami. Platy dziela się na segmenty oskrzelowe-plucne, dalej dziela się na zraziki oraz na najmniejsze grona. Pow pluc pokrywa oplucna plucna.Oplucna- stanowi podwojna warstwe blony surowiczej, która otacza kazde pluco z osobna, sklada się z oplucnej plucnej bezposrednio przylegajacej do pow. pluca oraz oplucnej sciennej wyscielajaca jame klatki piersiowej i sasiednie narzady.
eklerek123