Biomechanika ćwiczenia.pdf

(60 KB) Pobierz
Microsoft Word - notatki.doc
www.pandm.prv.pl
Biomechanika ę wiczenia
Ergonomia pracy fizjoterapeuty, ergonomia pracy pacjenta, statyka
Ergonomia – wykonanie pracy/czynno Ļ ci z jaknajmniejszym udziałem energii.
Prawidłowa kolejnosc ruchów, prawidłowe napi ħ cie mm – tajming
Dla fizjoterapeuty – nie mo Ň na przeci ĢŇ a ę ani r Ģ k ani tułowia, wszystkie czynno Ļ ci wykonujemy z
u Ň yciem nóg, kr ħ gosłup w wypro Ļ cie. Limit naturalno Ļ ci i wytrzymało Ļ ci skłonów w przód, by nie
zaburzy ę homeostazy wyprostu kr ħ gosłupa. U osób które s Ģ słabe , aby zmieni ę pozycje ciała
wykorzystujemy zmian ħ przez przybli Ň enie naszego OSC i chwytamy za obr ħ cz barkow Ģ czy
miedniczn Ģ a nie za pachy.
BÓL
Pacjentowi nie nale Ň y wył Ģ cza ę i ogranicza ę bólu, bo ból jest najlepszym wska Ņ nikiem dla
terapeuty jako granica do której mo Ň e wykonywa ę rehabilitacje np. ę wiczenia powi ħ kszaj Ģ ce zakres
ruchu powinny by ę tylko do granicy bólu. Działania przeciwbólowe powinny by ę dopiero po
odpowiednich ę wiczeniach rehabilitacyjnych.
Ból podczas terapii mo Ň e by ę odpowiedzi Ģ na bodziec:
•
jest lepiej
•
bez zman – znaczy Ň e jest Ņ le dobrana terapia
jest gorzej – oznacza np. dobry kierunek/ Ļ rodek terapii ale za mocny i zbyt intensywny
3-6 spotka ı – kiedy stan jest bez zmian – oznacza, Ň e nie trafiamy w odpowiedni bodziec, wówczas
nale Ň y zmieni ę ę wiczenia i podj Ģę inne działania w celu poprawy.
Ostre stany – leczenie szybkie
Przewlekłe stany – leczenie powolne i długie
Fizjoterapeuta - “tabletka” na recepcie lekarza
Trzy aspekty ergonomiczne
1.Stosowanie odpowiednich przyborów i przyrz Ģ dów
2.Mechanika ciała fizjoterapeuty
3.Praca pacjenta
Fazy zdrowienia tkanek – je Ļ li jest stan zapalny to w zale Ň no Ļ ci od rodzaju tkanki s Ģ ró Ň ne fazy:
•
stan zapalny – od kilku godzin do 1-2 dni
•
proliferacja = poliferacja – faza namna Ň ania tkanek – do 21 dni
regeneracja – martix-tkanka bezpostaciowa – przebudowuje si ħ w tkank ħ kostn Ģ , ł Ģ czn Ģ itp.
• przebudowa – od kilku miesi ħ cy do kilku lat (1-4) przyjmuje sie, ze 1 rok.
Artroskopia – negatywnie wpływa na stawy szczególnie je Ļ li jest to artroskopia diagnostyczna,
narusza ona torebke stawow Ģ i homeostaze panuj Ģ c Ģ w stawie, jest to badanie inwazyjne, wymaga
rehabilitacji, a powrót do stanu wyjsciowego trwa ok. 1 rok. Zamiast artroskopii – rezonans
Stan zapalny – stan i faza alarmu – organizm jest nastawiony na obron ħ i atak, nie ma regeneracji
•
hiperaktywno Ļę układu wegetatywnego – okres w którym nie ma regeneracji
•
hiperaktywno Ļę adrenergiczna
dystrofia wegetatywna
Oddziaływa ę nale Ň y przez tonizuj Ģ ce oddziaływanie wegetatywne
Faza ostra – jest to fizjologia patologii, musi si ħ wyhamowa ę przez oddziaływanie wegetatywne
(tonizuj Ģ ce) jest to np. dotyk, głaskanie, masa Ň , formy masa Ň u rozlu Ņ niaj Ģ cego
1 godzina po urazie – kompresja, zimno
Pozycja siedz Ģ ca
Siedzimy na guzach kulszowych – stabilizacja chwiejna, układ nad ĢŇ ny przednio – tylny, tendencja
1
•
•
•
www.pandm.prv.pl
do zgi ħ cia w tył kr ħ gosłupa, zginacze w zgi ħ ciu – s Ģ skórczone i skrócone. Prostowniki kr ħ gosłupa
– rozci Ģ gni ħ te, naczynia naci Ģ gni ħ te i zw ħŇ one powoduje to niedokrwienie mi ħĻ ni i tkanek.
Patologia siedzenia:
1.Opieranie si ħ – odcinek l ħ d Ņ wiowy si ħ uwypukla do kifozy, piersiowy sie jeszcze bardziej
kifotyzuje
2.Kolana wy Ň ej ni Ň biodra – zgi ħ cie odcinka l ħ d Ņ wiowego
3.Stopy z przodu od rzutu OSC – wymusza zgi ħ cie odcinka l ħ d Ņ wiowego
Kolejno Ļ c napi ħ cia mm jest nieprawidłowa
Przeci ĢŇ enie biernych struktur ruchu a wył Ģ czenie czynnych struktur ruchu
W nieprawidłowym uło Ň eniu w pozycji siedz Ģ cej obci ĢŇ enie jest głównie skierowane na miednicy
Prawidłowe siedzenie
1.Siad na guzach kulszowych, wsparcie na ko Ļ cie guzicznej i np na małej piłeczce stabilizuj Ģ cej
miednice , nie ma tyłopochylenia.
2.Kolana lekko zgi ħ te nie przekraczaj Ģ ce wysokosci bioder ( ni Ň ej ni Ň st.biodrwy) gdy jest wy Ň ej
OSC przesuwa si ħ w stron ħ odcinka l ħ dzwiowego
3.Pełne podparcie stóp uło Ň onych na płaczszy Ň nie rzutu OSC – na nich spoczywa cały ci ħŇ ar ciała ,
stawy skokowe powinny by ę lekko cofni ħ te do tyłu od st.kolanowych
Obci ĢŇ enie ko ı czyn dolnych zamias miednicy w czasie siedzenia
Kr ħ gosłup ustawi si ħ kompensacyjnie wzgl ħ dem miednicy – je Ļ li wyrównamy miednice to
kr ħ gosłup ustawi si ħ prawidłowo.
OSC musi pada ę na czworobok podparcia.
Prawidłowa pozycja jest m ħ cz Ģ ca gdy Ň anga Ň uje drugi układ odniesienia mi ħĻ ni
Elastyczne stabilizatory
ã Stabilizatory elastyczne ograniczaj Ģ patologiczn Ģ ruchomo Ļę poprzez s tabilizacje biern Ģ :
- stabilizacja uszkodzonej cz ħĻ ci biernego aparatu ruchu,
- niedoprowadza do dalszego uszkodzenia,
- dociska powierzchnie stawowe, pobudzaj Ģ c receptory wewn Ģ trz stawu – proprioreceptory.
ã W uszkodzonym stawie jest nadruchliwo Ļę w kierunku patologicznym i zmniejszona kompresja
– opaska stabilizuje i umacnia uszkodzone stawy.
ã Opaska jest zast ħ pczym sprz ħŇ eniem zwrotnym działaj Ģ cym na staw.
ã Przy ka Ň dym uszkodzeniu jest nieprawidłowa aferentacja co przyczynia si ħ z kolei do
nieprawidłowej eferentacji. Opaska zmienia i ulepsza aferentacje. Daje pewniejsze i bardziej
prawidłowe ruchy w stawie.
ã Przez opaske nast ħ puje tzw. centrowanie stawu - utrzymanie w ło Ň ysku – umo Ň liwia prawidłow Ģ
artrokinematyke stawu i lepsz Ģ aferentacje.
ã Opaska działa równie Ň na czucie powierzchowne – eksteroceptory oraz na proprioreceptory.
ã Ujemne sprz ħŇ enie zwrotne czyli regulacja takich bod Ņ ców jakie organizm potrzebuje by
prawidłowo fuznkcjonowa ę – regulacja (w prawo lub w lewo)
Działanie funkcjonalne stabilizatora elastycznego:
ã działa na struktury czynne czyli mi ħĻ nie, które równie Ň posiadaj Ģ proprioreceptory. Czynna jest
dodatkowo stymulacja stawu i prawidłowe jego utrzymanie
ã dzi ħ ki opasce ruch/krok jest pewniejszy i szybszy
ã siła mi ħĻ ni w czesie ustabilizowania stawu opask Ģ NIE ulega zmniejszeniu. Jedynie maleje
wydatek energetyczny a sprwno Ļę mi ħĻ ni jest wi ħ ksza.
W organizmie człowieka jest wiele mechanizmów mog Ģ cych pozornie obni Ň y ę sił ħ mi ħĻ niow Ģ ale
jest to zjawiskiem obronnym organizmu.
W prawidłowo funkcjonuj Ģ cym stawie tylko wtedy jest konieczna opaska stabilizuj Ģ ca, kiedy
mo Ň emy spodziewa ę si ħ wi ħ kszego obci ĢŇ enia lub przeci ĢŇ enia na dany staw w wyniku jakiej Ļ
2
 
www.pandm.prv.pl
pracy.
W przypadku gdy trening jest zły – nieoptymalny i nieergonomiczny, efektem s Ģ przeci ĢŇ enia mm i
stawów. Najlepiej jest zaczyna ę trening z opaskami a ko ı czy ę bez.
Celem stabilizatorów – opasek stabilizuj Ģ cych jest maksymalna aktywacja mechanizmów
wewn ħ trznych organizmu z uwzgl ħ dnieniem zaistniałej dysfunkcji
Pas brzuszny (rys)
Praca fizyczna zwi ħ ksza ci Ļ nienie w jamie brzusznej co przyczynia si ħ do powstawania przepuklin.
Powstaj Ģ one przez rozst ħ p mi ħĻ ni poprzez ich osłabienie.
Przepukliny:
•
p ħ pkowa
•
pachwinowa
na kresie białej
Pas brzuszny
- Nie pozwala na zwi ħ kszenie przeci ĢŇ e ı w kr ħ gosłupie, poprzez zmniejszenia ramienia
działania siły.
- Pobudza propriocepcje i eksterocepcje
- stymuluje mi ħĻ nie brzucha, skraca ramie d Ņ wigni, działa pozytywnie odci ĢŇ aj Ģ c
kr ħ gosłup
O Ļ ruchu w kr ħ gosłupie jest na wysoko Ļ ci stawów mi ħ dzywyrostkowych, dlatego wła Ļ nie one s Ģ
nara Ň one na najwi ħ ksze przeci ĢŇ enia. Gdy ramie d Ņ wigni si ħ wydłu Ň a wzmaga si ħ kompresja na te
stawy, zwi Ģ zku z czym stawy s Ģ Ņ le od Ň ywiane i Ņ le działaj Ģ sprzyja to uszkodzeniom.
-Stosowanie pasa brzusznego u fizjoterapeutów jako profilaktyka zawsze powinno by ę wtedy gdy
wiadomo, Ň e obci ĢŇ enia zwi Ģ zane z prac Ģ lub treningiem b ħ d Ģ przekracza ę mo Ň liwo Ļ ci kr ħ gosłupa i
jego codzienne obici ĢŇ enia.
-Pacjenci po operacjach chirurgicznych równie Ň powinni stosowa ę pas brzuszny aby praca mi ħĻ ni i
oci Ģ zenie kr ħ gosłupa było prawidłowe i optymalne.
-Du Ň y brzuch powoduje pogł ħ bienie lordozy l ħ dzwiowej , skrucenie mi ħĻ ni przykr ħ gosłupowych
które s Ģ w du Ň ej pracy co sprzyja cz ħ stym urazom.
-Kobieta w ci ĢŇ y nie powinna stosowa ę pasa brzusznego, ale po porodzie jest to wskazane.
Zakładanie pasa brzusznego zawsze musi i Ļę w parze z treningiem.
K Ģ t antetorsji – k Ģ t zawarty mi ħ dzy szyjk Ģ ko Ļ ci udowej a płaszczyzn Ģ .
Gwarantuje rotacje.
Ko Ļ lawo Ļę kolan i stóp mo Ň e wynika ę ze zmiejszenia tego k Ģ ta.
Timing anga Ň owanie si ħ kolejnych elementów
- prawidłowa kolejno Ļę wykonywania ruchu
- anga Ň owanie si ħ kolejnych elementów stawowychw danym ruchu
- anga Ň owanie si ħ kolejnych napi ħę mi ħĻ ni
Rytm łopatkowo-ramienny
-staw ramienny
do 80%
-staw obojczykowo-barkowy
-staw obojczykowo-mostkowy
-staw mi ħĻ niowy ã mi ħ dzy łopatk Ģ a kl.piersiow Ģ do 120%
do 120-150 ruch rotacyjny w stawach obojczyka
do 150 – kr ħ gosłup szyjny i górny piersiowy do 170
do 180 specyficzne uło Ň enie stawu ramiennego w rotacji wew.
Aspekt dynamiczny
Aktywacja m.kr ħ gosłupowych
Aktywacja m.stabilizuj Ģ cych łopatk ħ
M.deltoideus
-przyczep pocz Ģ tkowy musi by ę ustabilizowany
3
•
www.pandm.prv.pl
ŁA İ CUCHY BIOKINEMATYCZNE
Ła ı cuch zamkni ħ ty – wi ħ cej siły wchodzina na ruch , a stabilizacja ju Ň jest.
- dzi ħ ki niemu mo Ň emy zmieni ę rozkład napi ħę mi ħĻ ni
- np.u pacj ħ tów spastycznych r ħ ka jest przykurczona we wszystkich stawach –
eksteroreceptory s Ģ nadaktywne
- ruch odwodzenia wtedy odbywa si ħ całym ciałem, a organizm tworzy sobie stabilizacj ħ
w r ħ ce,dlatego zaciska j Ģ
- nale Ň y wygasi ę hiperaktywno Ļę czucia powierzchniowego, a zwi ħ kszy ę czucie gł ħ bokie
- ustawi ę w odpowiedniej pozycji
- nale Ň y pracowa ę nad stabilizacj Ģ najpierw od biernej pocz Ģ wszy do czynnej
W otwartych ła ı cuchach ruch b ħ dzie wykonywany ci ħŇ ej , trzeba przyło Ň y ę wi ħ cej siły.
Najpierw trzeba przeznaczy ę sił ħ na stabilizacj ħ , a pó Ņ niej na ruch.
Z pacjentami najpierw ę wiczymy w ła ı cuchach zamkni ħ tych ( zwracamy uwag ħ na stabilizacj ħ ,by
mo Ň liwy był ruch ).
ETAPY KONTROLI MOTORYCZNEJ
a)
stabilno Ļę
b)
mobilno Ļę
c)
mobilno Ļę nało Ň ona na stabilno Ļę -= koordynacja
d)
zr ħ czno Ļę
4

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin