Włos.docx

(55 KB) Pobierz

Włos (l.mn. włosy, łac. pili) - nitkowaty, zrogowaciały, wyspecjalizowany twór naskórka, występujący wyłącznie u ssaków, na powierzchni ich skóry, zbudowany z twardej, spoistej keratyny[1]. W entomologii termin włosy (łac. comae, pili, chaetae) lub włoski stosowany jest w odniesieniu do niektórych wytworów oskórka stawonogów, w tym do szczecinek (saetae, setae)[2].

Mieszek włosowy z włosem:
1 - włos
2 - powierzchnia skóry
3 - sebum
4 - mieszek włosowy
5 - gruczoł łojowy

Włosy znajdują się na całej skórze, z wyjątkiem wewnętrznej strony dłoni, warg, podeszw i powierzchni zgięć stawów. Włosy wyrastają z zagłębień skóry tworzących kanał, zwany mieszkiem włosowym. Do tego kanału uchodzą przewody gruczołów łojowych. Włosy pełnią rolę termoregulacyjną (zob. sierść) i ochronną .

Włos w 200-krotnym powiększeniu

U człowieka (zob. owłosienie ciała) włosy mają jedynie ograniczone znaczenie termoregulacyjne. Zachowały się głównie na głowie, w okolicach pachowych, na rękach i nogach oraz w miejscach intymnych. Najmniejsze, słabo widoczne włosy (tzw. meszek) występują prawie na całej powierzchni skóry. Brwi, występujące tylko u człowieka, chronią oczy przed napływaniem potu i wody deszczowej. Częściową ochronę oka przed kurzem i drobnymi owadami zapewniają rzęsy.

Obecność i stan włosów (będący odzwierciedleniem ogólnej kondycji zdrowotnej organizmu) pełni istotną rolę w doborze naturalnym.

Spis treści:
1. Budowa
2. Liczba włosów
3. Kolor włosów
4. Kształt włosów
5. Szybkość wzrostu włosa
6. Cykl włosowy
7. Właściwości fizyczne włosa
8. Choroby włosów i skóry
9. Przypisy
10. Zobacz też

1. Budowa

Włos składa się z:

· łodygi,

· korzenia,

· opuszka (cebulki),

· ujścia torebki włosowej (por skórny),

· gruczołu łojowego,

· otoczki włosa,

· mięśnia przywłośnego,

· część łączno-tkankowa torebki włosowej,

· brodawki włosa.

Podstawowym składnikiem włosa jest keratyna; w pigmencie włosa znajduje się barwnik zwany melaniną, który nadaje kolor naszym włosom, tłuszcze oraz związki mineralne.

Keratyna wytwarzana jest w naskórku i zbudowana m.in. ze związków siarki i azotu. Chroni naskórek przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Melanina nadaje kolor włosom i skórze. Rozróżniamy dwa rodzaje barwnika: ziarnisty i rozproszony. Ziarnisty nadaje naszym włosom ciemny odcień, a rozproszony jasny. Im więcej we włosach barwnika rozproszonego tym włosy są jaśniejsze. Melanina nie rozpuszcza się w wodzie, natomiast rozpuszcza się w stężonych kwasach i zasadach.

2. Liczba włosów

Na głowie człowieka znajduje się od 100-150 tys. włosów.

Na 1 cm² przypada od 150-500 włosów ciemnych i od 180-750 włosów jasnych. Włosów jasnych jest więcej, ponieważ są cieńsze od włosów ciemnych.

3. Kolor włosów

Osobny artykuł: Kolor włosów.

Kolor włosów zależy od:

· czynników dziedzicznych,

· barwnika,

· klimatu,

· rasy,

Naturalna skala barw obejmuje kolory t.j.: blond, rudy, szatyn, czarny. To zróżnicowanie wynika z dwóch rodzajów barwników: eumelaniny i feomelaniny.

4. Kształt włosów

Wyróżniamy włosy:

· proste,

· falowane

· skręcone,

· bardzo skręcone,

· lokowate,

· kędzierzawe,

· spiralne,

· kręcone.

5. Szybkość wzrostu włosa

· ok. 0,35 mm dziennie

· ok. 1 cm miesięcznie

· ok. 12 cm rocznie

6. Cykl włosowy

Schemat przedstawiajacy cykl włosa

a) Anagen - trwa kilka lat, w tym czasie następuje wzrost nowego włosa.

b) Katagen - okres trwający od 2 do 3 tygodni, w czasie którego włos obumiera.

c) Telogen - trwa kilka miesięcy, podczas niego martwy włos zostaje wypchnięty przez noworosnący, zrogowaciała opuszka wznosząc się w kierunku powierzchni naskórka pozostawia za sobą w mieszku włosowym pasmo komórek, które łączy ją z zanikającą brodawką.

7. Właściwości fizyczne włosa

a) Trwałość - związana jest z odpornością na czynniki mechaniczne, biologiczne i chemiczne.

· kwaśne - włos reaguje korzystnie, wykazuje odporność

· zasadowe i utleniające - są dla włosa bardzo szkodliwe, uszkadzają jego strukturę, trwałość i elastyczność, a stopień uszkodzenia zależy od stężenia substancji.

b) Giętkość i elastyczność - pod wpływem ciepła włos traci elastyczność i zmienia kształt. Wydłużenie, kurczenie lub pęcznienie włosa zależy od ilości wody jaką pochłonął z otoczenia.

c) Zdolność pochłaniania wody

d) Zdolność przewodzenia elektryczności

8. Choroby włosów i skóry

· Łysienie łojotokowe (androgenowe)

· Łysienie plackowate

· Siwienie

· Grzybica

· Choroby ropne i pasożytnicze

· Łupieżyca (łupież)

9. Przypisy

1. Kazimierz Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1971.

2. Józef Razowski: Słownik entomologiczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987. ISBN 83-01-07907-X.