Koncepcje zarządzania realizowane w firmie Kodak.doc

UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI W OLSZTYNIE

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH

KONCEPCJE ZARZĄDZANIA REALIZOWANE W FIRMIE KODAK

I MSU, Zarządzanie

Olsztyn 2008

1.     Historia Firmy Kodak

Historia firmy Kodak jest nieodzownie związana z postacią George’a Eastmana – założyciela Eastman Kodak Company. Dlatego mówiąc o firmie należy przybliżyć chociaż w kilku zdaniach historię jego życia.

·       

George Eastman urodził się 12 lipca 1854 roku w wiosce Waterville, około 30 km od miasta Utica, w północnej części stanu Nowy Jork.

·        Już w wieku 14 lat porzucił naukę - powiedziano mu, że „nie jest specjalnie utalentowany” w porównaniu z ówczesnymi standardami akademickimi. Jako młodzieniec wziął na swe barki ciężar utrzymania owdowiałej matki oraz dwóch sióstr, z których jedna była niepełnosprawna.

·        Jego pierwsza praca, jako chłopca na posyłki w firmie ubezpieczeniowej, dawała mu 3 dolary tygodniowo. Rok później został gońcem w innej firmie ubezpieczeniowej. Dzięki własnej inicjatywie w niedługim czasie przejął zadanie segregowania polis ubezpieczeniowych, a nawet sam je wypisywał. Jego płaca wzrosła do 5 dolarów tygodniowo.

·        Wieczorami uczył się w domu księgowości, aby otrzymać lepiej płatną pracę.

·        W 1874 roku, po pięciu latach pracy w branży ubezpieczeniowej, otrzymał zatrudnienie jako młodszy urzędnik w banku Rochester Savings Bank. Jego wynagrodzenie wzrosło trzykrotnie do sumy ponad 15 dolarów tygodniowo.

·       

W wieku 24 lat Eastman zaplanował wakacje w Santo Domingo. Za radą współpracownika, by w jakiś sposób uwiecznić wspomnienia z podróży, Eastman nabył aparaturę do zdjęć wraz z ówczesnym osprzętem do fotografii kolodionowej (na mokro).

·        Aparat był wielkości kuchenki mikrofalowej i wymagał ciężkiego statywu. George dźwigał ze sobą namiot, w którym rozprowadzał emulsję fotograficzną na szklanych kliszach przed ich naświetleniem i wywoływał je po naświetleniu zanim wyschły. W skład zestawu wchodziły chemikalia, szklane naczynia, ciężki pojemnik na klisze oraz dzban wody. Całość przypominała – jak sam to ujął – „ładunek dla konia jucznego”. Zapłacił 5 dolarów, by nauczyć się jak robić tym zdjęcia.

·        W podróż do Santo Domingo w końcu się nie wybrał. Jednak fotografia pochłonęła go kompletnie. Postanowił uprościć związane z nią skomplikowane procesy.

·        Przeczytał w brytyjskich czasopismach o fotografach tworzących własne emulsje żelatynowe. Klisze pokryte taką emulsją pozostawały światłoczułe nawet po wyschnięciu i mogły być naświetlane w dowolnym czasie. Eastman zaczął tworzyć własne emulsje, bazując na recepturze podanej w jednym z brytyjskich czasopism.

·        Pracował w banku w ciągu dnia, w nocy zaś eksperymentował w kuchni swojej matki. Stworzenie upragnionej formuły zajęło mu trzy lata. Do roku 1880 nie tylko opracował proces wykonywania suchych klisz fotograficznych, ale również opatentował maszynę do ich masowego przygotowywania. Szybko zorientował się w możliwości produkcji suchych klisz i ich sprzedaży na potrzeby innych fotografów. Przed wynalezieniem techniki fotografowania na błonie celuloidowej robienie zdjęć było domeną zawodowców, wymagało ciężkiego, drogiego sprzętu i praktycznej znajomości procesów chemicznych. Niewielu amatorów miało odpowiednią wiedzę lub skłonność do poświęceń by

zdjęcia wykonywać samodzielnie. Ponadto fotografowanie było drogie. Pierwszy zestaw sprzętu George’a Eastmana kosztował go niemal równowartość miesięcznych zarobków, a trzeba pamiętać, że było on wziętym bankierem.

·        W kwietniu 1880 roku Eastman wynajął trzecie piętro budynku przy State Street w mieście Rochester, gdzie rozpoczął produkcję suchych klisz fotograficznych na sprzedaż.

·        W 1878 roku wsparty finansowo przez Harry’ego Stronga, zamożnego wytwórcę batów, Eastman zajął się produkcją suchych płyt i artykułów fotograficznych (choć trudno to sobie wyobrazić, wytwórca batów rzeczywiście zainwestował w rewolucyjnie nową dziedzinę!).

·        W miarę jak firma się rozrastała, co najmniej raz groziła jej upadłość, kiedy suche klisze zaczęły psuć się w rękach sprzedawców. Eastman wycofał je z półek i wymienił na pełnowartościowe produkty. „Rekompensata strat na tych kliszach kosztowała nas ostatnie pieniądze, ale zachowaliśmy najważniejsze — reputację.” — mówił.

·        W 1888 roku sloganem „Naciśnij przycisk – my zajmiemy się resztą” George Eastman opatrzył pierwszy wprowadzony na rynek model nieskomplikowanego aparatu dla klientów z całego świata. W ten sposób uczynił skomplikowaną i niewygodną czynność łatwą w użyciu i dostępną dla każdego.

·        Eastman wierzył bezgranicznie w znaczenie reklamy, tak dla powodzenia przedsiębiorstwa, jak i potencjalnej klienteli. Pierwsze produkty firmy Kodak były reklamowane w wiodących gazetach i czasopismach tamtych czasów, a ich treść formułował sam Eastman. Z biegiem czasu, dzięki pracy menedżerów reklamy i agencji reklamowych, logo Kodak można było znaleźć w czasopismach, w gazetach, na wystawach sklepowych, a także na bilbordach. Zarezerwowano przestrzenie na światowych wystawach, zaś charakterystycznie ubrana „Dziewczyna Kodaka”, trzymająca co roku inny model aparatu, uśmiechała się zachęcająco do fotografów na całym świecie. W 1897 roku słowo „Kodak” zabłysnęło na londyńskim Trafalgar Square. Umieszczone zostało na jednej z pierwszych tego typu tablic reklamowych.

·        Początkowo firma Georga Eastmana nazywała się Eastman Dry Plate. Słowo „Kodak” zarejestrowano po raz pierwszy jako znak handlowy w 1888 roku. Pochodzenie tego słowa jest od czasu do czasu tematem spekulacji. Ale prawda jest taka, że Eastman po prostu je wymyślił.

·       

„Sam wymyśliłem tę nazwę” — wyjaśnił. „Od zawsze lubiłem literę K, bo wydaje mi się silna i wyrazista. Sprowadziło się to więc do wypróbowania wielu możliwych kombinacji liter tworzących wyrazy zaczynające i kończące się na literę K, czego wynikiem było słowo Kodak”. Żółte barwy handlowe firmy, wybrane osobiście przez Eastmana, są dobrze znane na całym świecie i są jednym z najcenniejszych atutów firmy.

·        Dzięki geniuszowi Eastmana — każdy był teraz w stanie robić zdjęcia ręcznym aparatem, po prostu naciskając przycisk. Wszystkich z nas uczynił fotografami.

·        Od tego czasu firma Eastman Kodak Company zachowuje pozycję lidera na rynku dzięki bogactwu nowych produktów i technologii, sprawiających, że fotografia staje się łatwiejsza, bardziej przydatna i przyjemna. Marzeniem George'a Eastmana było sprawić, aby fotografia była „tak wygodna w użyciu, jak ołówek”. Dzięki staraniom firmy Kodak, obecność obrazów w codziennym życiu ludzi w dalszym ciągu ewoluuje. Firma zalicza się do grona głównych korporacji wielonarodowościowych, a jej marka jest rozpoznawana praktycznie w każdym kraju na świecie.

·        Kodak ma w Polsce długoletnią tradycję. Swoje pierwsze oddziały handlowe w Warszawie, Krakowie, Łodzi oraz Lwowie firma Kodak otworzyła już w 1928 roku i prowadziła swą działalność nieprzerwanie do 1939 roku. Druga Wojna Światowa wstrzymała rozwój sieci dystrybucyjnej. Po długich przygotowaniach, w grudniu 1989 roku w Warszawie powstało dzięki firmie Foto-World pierwsze Laboratorium Kodak-Express, które korzystając z najnowszych osiągnięć techniki i technologii mogło zagwarantować fotoamatorom najwyższą jakość usług oraz ich realizację w czasie 1 godziny./p>

·        W roku 1997 firma Foto-World Sp. z o.o. przekształciła się w Kodak Polska Sp. z o.o. Olbrzymie zainteresowanie produktami firmy Kodak, a także wysokim poziomem świadczonych usług fotograficznych przyczyniło się do dynamicznego rozwoju sieci dystrybucyjnej oraz powstawania następnych laboratoriów na terenie całego kraju.

·        Firma Eastman Kodak jest liderem na rynku w technikach obrazowania, wprowadzaniu innowacji, nowych technologii takich jak np. OLED (Organic Light Emitting Diode), Infoimaging. W swoich działaniach Firma Kodak Polska nie zapomina również o tych, którzy zostali doświadczeni przez los i dlatego podjęta została decyzja o przyłączeniu się do Sieci Partnerów Polskiego Czerwonego Krzyża.

Niestety, Amerykański gigant fotograficzny jakim jest obecnie Kodak, od lat boryka się z problemami finansowymi, związanymi z dużym zaangażowaniem firmy w produkcję związaną z fotografią tradycyjną. Tymczasem popyt na tego rodzaju produkty gwałtownie zmalał, co oznacza konieczność reorganizacji lub wręcz likwidacji całych oddziałów firmy. W 2004 roku Kodak zatrudniał 64 tysiące osób. W 1999 – 86 tysięcy osób. (Przykładowo w 1966 liczba pracowników wynosiła ok. 100 000 osób, a akcjonariuszy 200 000 osób.)

W asortymencie firmy znajdują się obecnie:

·         filmy,

·         aparaty fotograficzne tradycyjne i cyfrowe,

·         baterie,

·         papier światłoczuły,

·         fotograficzne odczynniki chemiczne,

·         mini laby [urządzenie stosowane w fotografii kolorowej, zarówno cyfrowej jak i tradycyjnej do wywoływania filmu, skanowania go i wykonywania odbitek]

·         produkty związane z obrazowaniem medycznym oraz kinematografią.

2.     Koncepcje zarządzania realizowane w firmie Eastman Kodak Company.

-       Koncepcja odpowiedzialności wobec pracowników - zarządzania zasobami ludzkimi

Zarządzanie zasobami ludzkimi (inaczej zarządzanie personelem, funkcja personalna lub Human Resource Management) – termin ten można ogólnie zdefiniować jako strategiczną, jednorodną i spójną metodę kierowania najcenniejszym z kapitałów każdej organizacji – ludźmi, którzy osobistym i zbiorowym wysiłkiem przyczyniają się do realizacji wszystkich założonych przez organizację celów, a tym samym umacniają jej przewagę nad konkurencją.

Zarządzanie zasobami ludzkimi polega na wykorzystaniu umiejętności pracowników i osób w dążeniu do osiągnięcia celów organizacji oraz zaspokojenia potrzeb (w tym rozwoju) pracowników.

Na zasoby ludzkie składają się:

·         wiedza (wiedza teoretyczna)

·         umiejętności (np. umiejętność obsługi programu komputerowego)

·         doświadczenie

·         postawy (np. zaangażowanie)

Poza geniuszem, George Eastmana cechowała wyjątkowa proporcja cech ludzkich i demokratycznych oraz godna podziwu zdolność przewidywania w kwestii budowania przedsiębiorstwa. Był przekonany, że pracownicy potrzebują czegoś więcej niż tylko dobrych pensji — wyprzedzając ówczesny sposób myślenia cechujący ludzi na stanowiskach kierowniczych.

Odpowiednio wcześnie Eastman zaczął planować „dodatki do pensji” dla pracowników. W 1899 roku rozdał znaczną sumę swoich pieniędzy, w ramach podarunku, każdej osobie, która dla niego pracowała.

Później utworzył „dywidendę płacową”, zgodnie z którą każdy z pracowników otrzymywał dodatek do pensji obliczany na podstawie rocznego zysku firmy. Dywidenda płacowa była rzeczą nową i stanowiła dużą część podziału zysków netto firmy.

Eastman był przekonany o tym, że rozwój firmy niekoniecznie zależy od nowych pomysłów i wynalazków, ale głównie od dobrej woli i lojalności pracowników, które z kolei zapewniały udział w zyskach.

W 1919 roku Eastman przekazał swoim pracownikom jedną trzecią własnych akcji firmy, które warte były wtedy 10 milionów USD. Jeszcze później wprowadzone zostały programy świadczeń emerytalnych, ubezpieczeń na życie oraz zasiłków dla niepełnosprawnych, co dla Eastmana było urzeczywistnieniem jego odpowiedzialności wobec pracowników. Dzięki tym świadczeniom oraz dodatkom do pensji, pracownicy mogli spokojnie spoglądać w przyszłość.

Carl W. Ackerman, biograf, w roku 1932 napisał: „Pan Eastman był gigantem jak na swoje czasy. Filozofia społeczna, którą kierował się w tworzeniu firmy, nie tylko wyprzedzała sposób myślenia jemu współczesnych. Miną lata, nim zostanie ona powszechnie doceniona i zaakceptowana”.

Podziwiał uczelnię techniczną Massachusetts Institute of Technology, ponieważ zatrudniał wielu jej absolwentów, którzy stawali się jednymi z jego najlepszych asystentów. Podziw ten, po wnikliwej analizie, przeistoczył się w zgrabny podarunek dla uczelni, który osiągnął kwotę 20 milionów dolarów. Stał za nim anonimowy darczyńca „Pan Smith”, którego tożsamość była przedmiotem spekulacji przez kilka lat, co znalazło swoje odbicie w tekście popularnej uczelnianej piosenki.

-         Aktualnie: pobudzanie usprawnień przynoszących oszczędności; pomysły pracowników przynoszące wymierne korzyści są premiowane (30% efektów otrzymują pracownicy); Kodak w USA wypłaca z tego tytułu $4 mln rocznie;[1]

Obecnie Firma Kodak zachowuje się zgodnie z sześcioma wartościami korporacyjnymi. Dzięki temu środowisko, w którym funkcjonują pracownicy, jest wolne od niewłaściwych napięć we wzajemnych stosunkach, a pracownicy mogą skupić się na tym, na czym powinni. Zasady te określają jak pracownicy powinni zachowywać się względem siebie nawzajem, a także względem klientów, akcjonariuszy i innych osób.

Poszanowanie godności jednostki

Możemy działać skutecznie tylko wtedy, gdy każdy z nas darzy szacunkiem pozostałe osoby. Ta podstawowa wartość ma dla nas zasadnicze znaczenie i pozwala nam skupić się na wielu istotnych kwestiach, między innymi na tym, jak bardzo różni są nasi pracownicy.

Bezkompromisowa uczciwość

W dzisiejszym, coraz bardziej złożonym świecie biznesu i społeczeństwie prawość i uczciwość muszą cechować każdą organizację i osobę, które dążą do tego, by konsekwentnie zdobywać i zachowywać szacunek innych.

Zaufanie

Wszyscy musimy mieć możliwość pracować w środowisku, w którym nawzajem sobie ufamy. Musimy polegać na współpracownikach i ufać im, że wykonają przydzielone zadania bez konieczności sprawdzania ich pracy. Podobnie każdy z nas musi wykonywać swoje obowiązki, tak by nasi współpracownicy mogli mieć pewność, że realizujemy swoje zadania.

Wiarygodność

Każdy z nas musi zasłużyć na to, by być przez innych — zarówno w firmie, jak poza nią — uznanym za osobę wiarygodną. Oczywiście firma jako całość musi dążyć do jak najwyższej wiarygodności wśród wszystkich na zewnątrz. Musimy w sposób odpowiedzialny robić to, co mówimy, i robić to w terminie, do którego się zobowiązujemy.

Ciągłe doskonalenie i praca nad sobą

Wyniki się liczą, a ciągłe doskonalenie i dążenie do poziomu światowej klasy ma decydujące znaczenie w zdobywaniu wiarygodności na zewnątrz firmy. Każdy z nas musi wciąż pracować nad sobą i rozwijać swoje umiejętności. Szkolenia i nauka muszą być uznane za wspólny obowiązek nas jako pracowników i firmy jako całości.

Docenienie i świętowanie

Będziemy poszukiwać i witać z radością okazje do otwartego świętowania osiągnięć pracowników i gratulowania poszczególnym osobom, zespołom, pracownikom, dostawcom i klientom przyczyniania się do sukcesu firmy Kodak poprzez osiągane przez nich wyniki. Docenienie i świętowanie będzie stanowiło integralną część naszej codziennej pracy.

-       Koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu:

Koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu została pierwszy raz sformułowana w 1899 roku w „Ewangelii bogactwa” amerykańskiego magnata stalowego Andrew Carnagiego, jako realizacja dwóch zasad: dobroczynności (ang. charity) i powierniczości (ang. stewardship). Ponieważ obie zasady wywodzą się z Biblii, można przypuszczać, że początki praktycznej realizacji zasad w ten sposób określonej odpowiedzialności społecznej sięgają początków historii społeczeństwa.

Zasada dobroczynności opiera się na pewnego rodzaju zobowiązaniu bogatych do świadczenia pomocy potrzebującym. W okresie braku sformalizowanego systemu opieki społecznej była ona jedyną szansą wielu ludzi na jakąkolwiek pomoc. Początkowo dobroczynność była realizowana przez osoby indywidualne i bogate rodziny, ale z czasem ogrom potrzeb przekroczył możliwości nawet najbogatszych rodów. W latach 20-tych XX w.. obciążenie to zaczęły stopniowo przejmować przedsiębiorstwa a nie indywidualni właściciele.

U podstaw zasady powierniczości leży przekonanie, że ludzie bogaci zarządzają dobrami w imieniu innych i dlatego powinni używać swojego bogactwa w sposób społecznie akceptowany. Zasada ta związana jest więc z działaniem w interesie publicznym, opartym na zaufaniu społecznym. Przedsiębiorcy kontrolują zasoby, których użycie może mieć znaczący wpływ na życie wielu ludzi. Dysponując możliwością dużego wpływu na innych, ponoszą odpowiedzialność za użytkowanie będących w ich posiadaniu zasobów w sposób dobry nie tylko dla właścicieli/akcjonariuszy ale także dla ogółu społeczeństwa.

Wykres 1: Cztery typy/komponenty społecznej odpowiedzialności biznesu

Źródło: A. B. Carroll, A. K. Buchholtz, Business & Society. Ethics and Stakeholder Management, op. cit., s. 39.

Zasady odpowiedzialności korporacyjnej w firmie Kodak