VADEMECUM
Wstęp do badań politologicznych część I
I. Zajęcia pierwsze: NAUKA
Nauka- społeczna działalność ludzi, mająca na celu obiektywne poznanie rzeczywistości, wyrastające z potrzeb jej opanowania i przekształcenia przez człowieka
· Rozumienie nauki:
1. Dydaktyczne- proces nauczania i uczenia się
2. Funkcjonalne- działalność badawcza, rzemiosło uczonych
3. Kulturowe- wytwory działalności badawczej (systemy wiedzy, narzędzia i środki oraz instytucje społeczne, powołane do prowadzenia badań naukowych
4. Instytucjonalne- ład organizacyjno-porządkowy, dyscyplina wykładana w szkołach i instytucjach oraz odrębną działalność
· Nauka jako działalność badawcza:
1. Zespoły zdań prawdziwych o rzeczywistości, jej cechach i prawach
2. Teorie naukowe poszczególnych dziedzin rzeczywistości
3. Metody i techniki badań naukowych
4. Społeczny system organizacji, wdrażania, przekazywania badań
· Wiedza:
1. Przypadkowość doboru spostrzeżeń i wiadomości
2. Niepełny krytycyzm, brak krytycznej analizy
3. Brak systematyczności (luźne sądy)
· NAUKA - jest wiedzą uporządkowaną, wewnętrznie spoistą, metody zdobywania wiadomości, systematyczny dobór, planowość, metodyczność,
Nie każda wiedza jest nauką, ale każda nauka jest wiedzą
· Praktyka i jej znaczenie dla nauki
Świadoma i celowa działalność ludzka, zmierzająca do przemian w przyrodzie, technice i stosunkach społeczno-gospodarczych
Praktyka ma znaczenia:
· Inspirujące
· Ilustrujące
· Weryfikujące
· PODZIAŁ NAUKI
1. Formalne i empiryczne- ze względu na sposób wnioskowania
· Nazywane też dedukcyjne i indukcyjne,
· Pierwsze uzasadniają tezy bez odwoływania się doświadczenia (matma, logika), dedukcja, drugie opierają się na doświadczeniu, indukcja ( fizyka, chemia)
2. Przyrodnicze i humanistyczne- zakres badań i przedmiot, właściwe dla nich techniki badawcze
3. Teoretyczne i praktyczne- obiektywne poznanie i wyjaśnienie rzeczywistości, , określenie praktycznych zastosowań (np. infa stosowana)
DYSCYPLINY: gałęzie nauki, wyodrębnione na podstawie kryteriów: przedmiotu nauki, ściśle określonego zakresu, właściwych źródeł i metod badawczych oraz środków działania
Specjalności- w ramach dyscyplin, ściśle określony zakres badawczy, właściwe źródła i metody badawcze oraz środki działania
SPECJALNOŚCI- w ramach dyscyplin, ściśle określony zakres badawczy, właściwe źródła i metody badawcze oraz środki działania
· CELE I ZADANIA NAUKI
a. Wyjaśnianie pojęć
b. Gromadzenie i systematyzowanie wiedzy o świecie
c. Rozpoznawanie praw nim rządzących, interpretacja faktów i zjawisk
Nauka poznaje świat i przystosowuje go do potrzeb człowieka
· FUNKCJE NAUKI
1. Diagnostyczne - dostarczanie wiedzy o stanie rzeczy w danym fragmencie lub aspekcie rzeczywistości
2. Prognostyczne- dostarczanie wiedzy o ogólnych prawidłowościach przebiegu zjawisk danego typu, pozwalające przewidywać
3. Instrumentalno-techniczne- dostarczanie wiedzy o sposobach i środkach realizacji zamierzonych celów, o sprawności i efektywności postępowania naukowego
4. Humanistyczne- zaspakajanie potrzeb intelektualnych w zakresie poznania rzeczywistości i dostarczenie podstaw do kształtowania racjonalnego poglądu na świat
· AUTORYTET W NAUCE
Trzy aspekty autorytetu naukowego:
a. W sprawach prawd i obyczajów
b. W sprawach ustalenia, objaśnienia i przedstawienia rzeczywistości
c. W sprawach "dobrej roboty" w sferze tworzenia wartości i kształtowania twórców wartości
Nauka.gov.pl
· Ministerstwo nauki i szkolnictwa wyższego
· Sukcesy uczonych, nauka dla gospodarki, panorama nauki,
· Ministerstwo, szkolnictwo, szkolnictwo wyższe, innowacyjność, fundusze strukturalne,
MINISTER: Prof. Barbara Kudrycka
Instytucja.pan.pl
· Państwowa Akademia Nauk
· PREZES Michał Kleiber
Naukawpolsce.pap.pl
· Serwis PAP poswiecony nauce
System boloński:
· Rozdział- system dwustopniowy
· Większa mobilność Socrates, Erasmus
· Promocja kształcenia przez całe życie
· Kontrola jakości kształcenia
· Suplement do dyplomu
· Krauz-Mozer Barbara Problem metodologicznego statusu politologii w Polsce
6 powodów różniących wiedzę naukową od innych form wiedzy
1. Wiedza potoczna przy opisie świata i wyjaśnianiu zjawisk, posługuje się wiarą, doświadczeniem, istotą nauki zaś jest teoria i strukturalne badania, dokładnie dookreślające rzeczywistość
· Logiczne rozumowanie, przewidywanie zjawisk
2. W wiedzy naukowej uwzględnia się parametr czasu i rozważane są zmiany zachodzące w czasie; świadomość istnienia granicy ważności wiedzy naukowej i świadomość braku znajomości skutków wynikającej z jej zastosowania
3. Nauka charakteryzuje się strukturą uporządkowaną, logiczną, o wysokim stopniu teoretyzacji
4. Język naukowy- terminologia naukowa
5. Wiedza potoczna skupia się na problemach dotyczących ludzi, nauka bada wszystko, w oderwaniu od pierwiastka utylitarności
6. Wiedza naukowa jest poddawana nieustannej krytyce weryfikacji, sprawdzaniu jej zasadności, rewizji poglądów
Różnice pomiędzy politologią a ideologią
1. Naukowców interesuje to co jest, ideologów wizja przyszłości
2. Naukowcy starają się, by ich sądy były jak najbardziej adekwatne do rzeczywistości, a ideologowie starają się naciągnąc rzeczywistośc do swych sądów
3. Naukowwiec szuka prawdy i zmaga się z problemami, ideolog posiada prawdę mniemaną już od samego początku
4. Naukowiec twierdzi, ze prawdy, które posiadł, są cząstokowe, niepełne, doktrynowiec inaczej
5. Naukowcy unikają posądzenia o ideologiczność, a ideolodzy poszukują naukowych uzasadnień swoich teorii
Trzy przykłady zagrożeń dla nauki w Polsce:
· Zbyt niskie nakłady na edukację
· Zaniżanie poziomu nauczania przez brak wykwalifikowanej kadry naukowej
· Spadek jakości nauczania implikuje dewaluację stopni naukowych, np. tytułu magistra
Autoteliczna wartość nauki: poznanie naukowe jest wartością samą w sobie
II. Zajęcia drugie: POLITYKA
Polityka- działalność społeczna związana z dążeniem do zdobywania i wykonywania władzy wewnątrz państwa oraz w stosunkach międzynarodowych
· ZADANIE POLITOLOGII- na drodze rzetelnej analizy, uwzględniającej prawidłowe zastosowanie metodologii badawczej, ustalenia występujących prawidłowości i swoistości zjawisk i procesów politycznych, określenie źródeł sprzeczności i możliwości występowania konfliktów społecznych , przyczyn takiego a nie innego kształtowania zjawisk i procesów oraz ustalenie przewidywań na przyszłość
· Przedmiotem badań politologii jest badanie zjawisk i procesów politycznych zawsze w odniesieniu do konkretnej rzeczywistości, do empirycznego ich kształtowania, wykrycie prawidłowości, przewidywanie kształtowania się przyszłości
Funkcje politologii:
W wymiarze praktyki naukowej:
a. Konceptualizacyjno-opisową- Dostarcza badaczom ramach ich macierzystej dyscypliny i poza nią określonego zasobu pojęć i kategorii oraz reguł opisu i odzwierciedlającego treści rzeczywistości przewidziane w tych kategoriach i pojęciach rozpatrywanych z punktu widzenia polityki
b. Wyjaśniającą- Dostarczanie określonych wyjaśnień zjawisk i procesów politycznych na tle ustalonych prawidłowości i faktów- dlaczego dzieje się tak a nie inaczej?
c. Prognostyczną- Konstrukcja przewidywań na tle twierdzeń, które zostały wykorzystane do wyjaśnienia
d. Metoologiczno-oceniającą- Formułowanie ocen przydatności poznawczej rezultatów badań i na prognozowaniu schematów metod i procedur badawczych
e. Integracyjna- Możliwość korzystania z dorobku innych dziedzin i odwrotnie
W wymiarze praktyki politycznej:
a. Instrumentalno-racjonalizującą- Dostarczanie wiedzy traktującej jako narzędzie racjonalizujące działania polityczne
b. Ideologiczną- Wywieranie przez politologię bezpośredniego wpływu na świadomość ludzi przy wykorzystaniu wiedzy dostarczonej przez tę naukę
...
politologiaUMK