Kamery_termowiz.pdf

(765 KB) Pobierz
Microsoft Word - Kamery_termowiz.doc
Wyci Ģ g z ksi ĢŇ ki:
„WYTYCZNE – Pomiary w elektroenergetyce” wydanie V.
Wszelkie prawa zastrze Ň one:
© COSiW SEP Warszawa & © KS KRAK Kraków
Utwór w cało Ļ ci ani we fragmentach nie mo Ň e by ę powielany ani rozpo-
wszechniany za pomoc Ģ urz Ģ dze ı elektronicznych, mechanicznych, kopiuj Ģ -
cych, nagrywaj Ģ cych i innych, w tym równie Ň nie mo Ň e by ę umieszczany ani
rozpowszechniany w postaci cyfrowej zarówno w Internecie, jak i w sieciach
lokalnych bez pisemnej zgody posiadacza praw autorskich.
Wydawca:
"KS KRAK"
31-609 Kraków, os. Tysi Ģ clecia 85
tel./fax (12) 647 51 63, (12) 641 64 49
http://www.pomiary-elektryczne.com http://www.krystyn.krakow.pl
Autorzy:
Paweł Rutkowski - FLIR Systems AB /o. Polska Piaseczno
Krystyn Kupras - KSKRAK Kraków
Nowoczesne techniki kontroli instalacji i urz Ģ dze ı
z zastosowaniem kamer termowizyjnych
Ka Ň dy obiekt budowlany podlega pomiarów powykonawczych
i okresowych, instalacji i urz Ģ dze ı elektrycznych. Nasze akty prawne przy-
wołuj Ģ przepisy, które nie nad ĢŇ aj Ģ z obecnym rozwojem techniki, czego
skutkiem jest to, Ň e po wykonaniu przegl Ģ dów i bada ı , zgodnie z polskimi
normami, wykonawca stwierdza Ň e instalacja wraz z urz Ģ dzeniami nadaje
si ħ do eksploatacji a po krótkim czasie okazuje si ħ , Ň e styki ł Ģ czeniowe si ħ
przepaliły i spowodowały przerw ħ w dostawie energii lub były przyczyn Ģ
po Ň aru.
Polskie Normy pisz Ģ o ogl ħ dzinach, sprawdzeniu poł Ģ cze ı itd.
Jednak czasami jest to niemo Ň liwe aby wszystkie takie czynno Ļ ci wykona ę
oraz okiem ludzkim nie wszystko si ħ zobaczy. W tym celu wymy Ļ lono
kamery termowizyjne, które to błyskawicznie wyka ŇĢ miejsca w których
to mo Ň e wyst Ģ pi ę awaria w instalacji lub urz Ģ dzeniach.
Coraz wi ħ cej u Ň ytkowników obiektów na całym Ļ wiecie, uwa Ň a
Ň e pomiary wykonane za pomoc Ģ kamer termowizyjnych s Ģ niezast Ģ pione
w wielu przypadkach i oprócz pomiarów ochrony przeciwpora Ň eniowej,
wymagaj Ģ pomiarów z kamer termowizyjnych.
W roku 2000, na które to nasze akty prawne si ħ nadal powołuj Ģ ,
kamery termowizyjne były du Ň o dro Ň sze ni Ň obecnie ale kiedy rozgraniczy ę
granic ħ Ň ycia ludzi, a kiedy kwot ħ na przyrz Ģ dy pomiarowe?
Urz Ģ dzenia do pomiaru temperatury wykorzystuj Ģ zwykle zjawisko
przewodzenia ciepła od obiektu do termometru. Tak jest w przypadku
termometrów rt ħ ciowych i innych wykorzystuj Ģ cych rozszerzalno Ļę ciepln Ģ
cieczy termometrycznej, tak jest równie Ň w przypadku termometrów wyko-
rzystuj Ģ cych inne zjawiska fizyczne zwi Ģ zane z temperatur Ģ czujnika ter-
mometrycznego jak zmiana rezystancji czy zmiana napi ħ cia zł Ģ cza. Termo-
metry te musz Ģ mie ę bezpo Ļ redni kontakt z mierzonym obiektem. W przy-
padku takich termometrów istotny jest niekiedy wpływ czujnika na pole
i warto Ļę temperatury obiektu. Odbiór ciepła przez czujnik, który „mierzy”
dopiero po zmianie swojej temperatury mo Ň e spowodowa ę zaburzenie
w obiekcie. W przypadku słabego kontaktu nie zapewniaj Ģ cego wystarcza-
j Ģ cej wymiany ciepła mi ħ dzy obiektem i czujnikiem mo Ň e by ę konieczne
wprowadzenie substancji polepszaj Ģ cej kontakt co w konsekwencji zwi ħ k-
szy zaburzenie pola temperatury obiektu.
Aby dokona ę pomiaru wystarczy przyrz Ģ d z systemem detekcji tego
promieniowania. Po kilkudziesi ħ ciu latach rozwoju systemów detekcyjnych
w podczerwieni na rynku cywilnym istniej Ģ dwa główne rodzaje systemów
pomiarowych:
- nie obrazowe,
- obrazowe.
Systemy nie obrazowe to popularne pirometry podczerwone, które
odbieran Ģ energi ħ z obiektu w postaci promieniowania podczerwonego
zamieniaj Ģ na wy Ļ wietlan Ģ w czasie rzeczywistym warto Ļę temperatury,
ale uwaga, u Ļ rednionej z pewnej powierzchni. Pole widzenia pirometru jest
zwykle kołowe, gdy Ň jest podstaw Ģ sto Ň ka o k Ģ cie wierzchołkowym zgod-
nym ze specyfikowanym przez wytwórc ħ k Ģ tem widzenia. Dla prostych
pirometrów wynosi on kilka stopni a dla specjalistycznych nawet ułamki
stopnia.
Bardziej zaawansowane s Ģ urz Ģ dzenia obrazowe, w których wynikiem
obserwacji obiektu jest „obraz cieplny” obiektu zwany termogramem
a samo urz Ģ dzenie nazywane jest kamer Ģ termowizyjn Ģ (termograficzn Ģ ,
termaln Ģ ). Najnowsze systemy termowizyjne przypominaj Ģ kamery wideo.
Fizyczne podstawy pomiarów.
Obraz cieplny obiektu nie zawsze jest to Ň samy z polem temperatury
na jego powierzchni. Dzieje si ħ tak dlatego, Ň e ró Ň ne ciała maj Ģ Ň ne
współczynniki emisyjno Ļ ci tzn. ró Ň ne s Ģ warto Ļ ci energii emitowanej w tym
samym kierunku przy tej samej temperaturze. Zdolno Ļę emisji ciepła
uzupełnia si ħ ze zdolno Ļ ci Ģ odbijania; im wi ħ ksza emisyjno Ļę , tym mniejsza
odbijalno Ļę . I odwrotnie. Cecha ta, znana pod nazw Ģ „prawa Kirchhoffa”
mówi, Ň e suma współczynników: emisyjno Ļę plus odbijalno Ļę plus przezro-
czysto Ļę (transmisja) jest wielko Ļ ci Ģ stał Ģ , niemianowan Ģ , równ Ģ 1.
Ka Ň dy z tych współczynników (mniejszy od 1) okre Ļ la stosunek
rzeczywistej emisji energii (absorpcji, transmisji) do maksymalnej mo Ň liwej
w danej temperaturze reprezentowanej przez ciało b ħ d Ģ ce idealnym emite-
rem (reflektorem, transmiterem).
W praktyce termograficznej bardzo rzadko zdarzaj Ģ si ħ ciała przezro-
czyste dla podczerwieni tak wi ħ c istotne s Ģ dwie cechy: emisyjno Ļę i odbi-
jalno Ļę . Pomiaru mo Ň na dokona ę tylko wtedy, gdy znamy co najmniej
te dwie cechy promienne obiektu oraz (przy nie daj Ģ cej si ħ pomin Ģę odbi-
jalno Ļ ci) cechy promienne otoczenia. Sytuacja najlepsza dla wykonania
pomiarów termowizyjnych wyst ħ puje gdy obiekt jest bardzo dobrym emite-
rem a otoczenie pozbawione jest gor Ģ cych i zimnych pól.
Metody i technika pomiarów
Pomiary termowizyjne, jak ka Ň de inne podporz Ģ dkowane s Ģ pewnym
rygorom, które musz Ģ by ę spełnione dla rzetelno Ļ ci, obiektywizmu i przy-
datno Ļ ci wyników. O rzetelno Ļ ci przeprowadzonych bada ı , a wi ħ c o trafno-
Ļ ci pó Ņ niejszej diagnozy decyduj Ģ nast ħ puj Ģ ce etapy metody i prowadzenia
bada ı :
1.
Rozpoznanie obiektu bada ı .
2.
Rozpoznanie warunków Ļ rodowiskowych i technicznych pracy obiektu.
3.
Ustalenie warunków technicznych wykonania zadania.
4.
Wykonanie bada ı .
5.
Wykonanie sprawozdania.
Rozpoznanie obiektu bada ı
Poszukujemy istotnych cech obiektu, które mog Ģ wpływa ę na uzyska-
ny obraz cieplny oraz cech, które wpływaj Ģ na interpretacj ħ uzyskanych
termogramów. Pierwsze z nich to przykładowo stan i emisyjno Ļę po-
wierzchni, drugie to znajomo Ļę konstrukcji podpowierzchniowej, grubo Ļ ci,
współczynnika przewodnictwa cieplnego i ciepła wła Ļ ciwego, istnienie
warstw, przekładek itd.
Nie ka Ň da „plama cieplna” jest wad Ģ . Niektóre istniej Ģ w sposób
organiczny, s Ģ zwi Ģ zane z konstrukcj Ģ . Wykonawca bada ı rejestruje obraz
cieplny Ļ wiadomie a nie wszystko co przekracza przyj ħ te progi przyrostów
temperatury. Pó Ņ niejsza interpretacja uzyskanych obrazów cieplnych oparta
jest o znajomo Ļę konstrukcji obiektu, materiałów i ich podstawowych para-
metrów fizykochemicznych.
Dlatego te Ň po ŇĢ dane jest aby zarówno w czasie bada ı , jak i w proce-
sie interpretacji wyników uczestniczyła osoba znaj Ģ ca konstrukcj ħ i mate-
riały obiektu bada ı .
Rozpoznanie warunków Ļ rodowiskowych i technicznych obiektu.
Prawidłowo dokonany pomiar rozkładu temperatury opiera si ħ
na znajomo Ļ ci współczynnika emisyjno Ļ ci obiektu i temperatury otoczenia
oraz innych czynników Ļ rodowiskowych, których warto Ļ ci, zgodnie z pro-
cedur Ģ pomiarow Ģ wprowadzane s Ģ do kamery przed wykonaniem obserwa-
cji i rejestracji.
Trzeba równie Ň pami ħ ta ę o stabilno Ļ ci parametrów Ļ rodowiskowych
i to w o tyle dłu Ň szym okresie, im o wi ħ kszej bezwładno Ļ ci cieplnej jest
obiekt.
Warunki techniczne dotycz Ģ przede wszystkim stabilno Ļ ci głównych
parametrów pracy (obci ĢŇ enia) obiektu gdy Ň wpływa to na temperatur ħ
powierzchni a nawet na jej rozkład. Dotycz Ģ równie Ň stabilno Ļ ci pracy
wszystkich urz Ģ dze ı towarzysz Ģ cych, które mog Ģ mie ę wpływ konwekcyj-
ny lub promienisty na obiekt bada ı .
Ustalenie warunków technicznych wykonania zadania.
Nale Ň y zapewni ę dost ħ p optyczny do powierzchni podlegaj Ģ cych
badaniu pod odpowiednim k Ģ tem i z odpowiedniej odległo Ļ ci. W momencie
pomiaru i wcze Ļ niej obiekt musi by ę odpowiednio obci ĢŇ ony. Niezb ħ dna
jest równie Ň osoba znaj Ģ ca obiekt, jego histori ħ , uwarunkowania techniczno-
regulacyjno-eksploatacyjne itp.
Wykonanie bada ı .
Wykonanie bada ı powinno by ę zgodne z nast ħ puj Ģ cymi zasadami
bada ı termograficznych.
Wykonawc Ģ bada ı powinien by ę pracownik o odpowiednim przygo-
towaniu ogólnym, odpowiednim przeszkoleniu i do Ļ wiadczeniu oraz wiedzy
o obiekcie.
Badanie powinno odby ę si ħ przy pomocy odpowiedniego sprz ħ tu.
Obiekt bada ı powinien by ę odpowiednio przygotowany i obci ĢŇ ony.
Badania powinny odbywa ę si ħ wył Ģ cznie w odpowiednich warunkach
Ļ rodowiskowych (zaniecha ę bada ı przy ekstremalnych temperaturach,
wietrze, promieniowaniu, mgle lub m Ň awce, obiekcie zbyt małym
w stosunku do odległo Ļ ci i u Ň ywanej optyki itp.).
Operator wykonuj Ģ cy badanie powinien natychmiast reagowa ę
na stwierdzone znaczne anomalia w rozkładzie i warto Ļ ci temperatury
powiadamiaj Ģ c o tym u Ň ytkownika obiektu.
Dalej przedstawione s Ģ uwarunkowania, ograniczenia i Ņ ródła bł ħ dów
z jakimi nale Ň y si ħ liczy ę podejmuj Ģ c badania termograficzne.
Wyniki bada ı
Wyniki bada ı termograficznych powinny zawiera ę :
list ħ zbadanych elementów, ich umiejscowienie i stan pracy,
Zgłoś jeśli naruszono regulamin