PA_skrypt3.pdf
(
108 KB
)
Pobierz
Microsoft Word - podmioty administracji publicznej.doc
PODMIOTY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
−
podmiotowo – jako zespół podmiotów, charakteryzuj
Ģ
cych si
ħ
pewnymi wyodr
ħ
bnionymi cechami i
składaj
Ģ
cych si
ħ
w sumie na aparat administracyjny – ró
Ň
ne podmioty wzajemnie ze sob
Ģ
powi
Ģ
zane w
najrozmaitszy sposób
−
odr
ħ
bna podmiotowo
Ļę
administracyjnoprawna na gruncie prawa administracyjnego – obok pa
ı
stwa maj
Ģ
korporacje, zakłady, fundacje, tak
Ň
e osoby fizyczne, je
Ň
eli odnosz
Ģ
si
ħ
do nich wyznaczone przez ustawy
publiczne prawa podmiotowe
−
organy administracji publicznej – z nimi pa
ı
stwo dzieli publiczn
Ģ
funkcj
ħ
administracyjn
Ģ
−
organy administruj
Ģ
ce – wykonuj
Ģ
funkcj
ħ
administracji publicznej dodatkowo
Organy administracji publicznej
działaj
Ģ
za pa
ı
stwo bezpo
Ļ
rednio
lub
za po
Ļ
rednictwem samorz
Ģ
du
i z tego tytułu mog
Ģ
w okre
Ļ
lonym przez
prawo zakresie
korzysta
ę
z władztwa
pa
ı
stwowego
Cechy:
−
organem jest człowiek lub grupa ludzi – nale
Ň
y odró
Ň
ni
ę
samych ludzi od organu, istniej
Ģ
cego niezale
Ň
nie od
swojej obsady personalnej – organ pozostaje i działa tak
Ň
e wtedy, gdy zmieni si
ħ
jego obsada” i t
ħ
sam
Ģ
funkcj
ħ
zaczynie wykonywa
ę
kto
Ļ
inny; organ w sensie abstrakcyjnym (pewna konstrukcja strukturalno-organizacyjna)
i obsada personalna –
piastun
– poł
Ģ
czenie kompetencji z organem nie pozwala na rezygnacj
ħ
z tej dychotomii
organ jest podmiotem znajduj
Ģ
cym si
ħ
w strukturze pa
ı
stwa lub samorz
Ģ
du, ale
wyodr
ħ
bnionym
organizacyjnie
, tj. istniej
Ģ
kryteria, według których mo
Ň
na go odró
Ň
ni
ę
od innego organu lub innego podmiotu
administracji publicznej (dotycz
Ģ
go osobne przepisy organizacyjne, podejmowane czynno
Ļ
ci)
−
aby organ administracyjny istniał, niezb
ħ
dne jest
prawne umocowanie go do działania
o randze ustawowej;
−
działa w imieniu pa
ı
stwa i na jego rachunek – dlatego mo
Ň
liwe jest wyposa
Ň
enie organu w prawo do
korzystania ze
Ļ
rodków władczych
−
jest powołany do realizacji norm prawa administracyjnego ze skutkami wła
Ļ
ciwymi temu prawu i w granicach
przyznanych kompetencji
jego podstawowym, jedynym i najszerzej sformułowanym zadaniem jest sprawowanie administracji publicznej
Kompetencja organu administracji publicznej
−
jest istot
Ģ
wyodr
ħ
bnienia i podstaw
Ģ
wszelkiego działania organu
−
zdolno
Ļę
organu do skonkretyzowanego aktualizowania potencjalnego, sformułowanego przez prawo
obowi
Ģ
zku działania
−
mo
Ň
no
Ļę
(uprawnienie) i jednocze
Ļ
nie obowi
Ģ
zek korzystania z okre
Ļ
lonej formy działania, nale
ŇĢ
cej do
działa
ı
administracyjnych
−
poł
Ģ
czenie uprawnienia i obowi
Ģ
zku – maj
Ģ
c kompetencj
ħ
organ ma jednocze
Ļ
nie obowi
Ģ
zek czyni
ę
z niej
u
Ň
ytek
zadanie
– nie wi
ĢŇĢ
si
ħ
z konkretnym działaniem i obowi
Ģ
zkiem wykonania konkretnego działania, dotycz
Ģ
ogólniejszego celu, jaki organ ma osi
Ģ
gn
Ģę
lub osi
Ģ
ga
ę
, wykorzystuj
Ģ
c do tego ogół swoich kompetencji
−
kontekst relacji poziomej
– analizowanie sytuacji organu administracji publicznej w odniesieniu do innych
organów niepodporz
Ģ
dkowanych hierarchicznie: podział kompetencji mi
ħ
dzy organami, rozdysponowanie,
usytuowanie kompetencji, zastrze
Ň
enie, kompetencja wył
Ģ
czna – charakter statyczny uj
ħ
cia
−
kontekst relacji pionowej
– dotyczy relacji organów sobie podporz
Ģ
dkowanych, analiza konsekwencji
naruszenia kompetencji – charakter dynamiczny (przekraczanie kompetencji, brak upowa
Ň
nienia, brak
dysponowania kompetencj
Ģ
)
wła
Ļ
ciwo
Ļę
– rozpoznawanie i rozstrzyganie spraw w post
ħ
powaniu administracyjnym – stosowanie prawa za
pomoc
Ģ
wydawania aktów konkretyzuj
Ģ
cych jego normy – procesowy i praktyczny wymiar kompetencji
administracyjnej;
rzeczowa
(kompetencja do załatwienia sprawy wyszczególnionej ze wzgl
ħ
du na tre
Ļę
),
miejscowa
(kompetencja rozci
Ģ
gaj
Ģ
ca si
ħ
na okre
Ļ
lone terytorium),
instancyjna
(mo
Ň
liwo
Ļę
rozstrzygania spraw
w konkretnej instancji)
−
kompetencje wyznaczane ustawowo –
zakaz przekazywania sobie kompetencji
przez same organy bez
specjalnego upowa
Ň
nienia ustawowego (
zakaz subdelegacji
) (nie naruszaj
Ģ
zakazu podmioty działaj
Ģ
ce „w
zast
ħ
pstwie” – zast
ħ
pstwo strukturalne, funkcj
ħ
organu wykonuje w danej sytuacji czy zakresie inna osoba,
której zakres czynno
Ļ
ci okre
Ļ
la organ administracji publicznej)
przekazywanie kompetencji
– w ustawach samorz
Ģ
dowych: podział na zadania własne i zlecone, oprócz
zlece
ı
ustawowych zlecenie mo
Ň
e nast
Ģ
pi
ę
równie
Ň
w drodze
porozumienia
jednostki samorz
Ģ
du terytorialnego
z organem administracji rz
Ģ
dowej – staje si
ħ
ono wówczas
Ņ
ródłem kompetencji organu gminy; mo
Ň
liwe
równie
Ň
upowa
Ň
nienie innego organu lub powierzenie przez organ administracyjny innemu prowadzenia
niektórych spraw w jego imieniu
−
działanie „w imieniu”
– 1) wszelkie działania organu upowa
Ň
nione uwa
Ň
ane s
Ģ
za działania organu
upowa
Ň
niaj
Ģ
cego, który ponosi za ich realizacj
ħ
pełn
Ģ
odpowiedzialno
Ļę
(kompetencje nadal pozostaj
Ģ
w
cało
Ļ
ci w r
ħ
ku organu administracyjnego upowa
Ň
niaj
Ģ
cego), 2) podmiot upowa
Ň
niony nabywa od czasu
−
−
−
−
−
−
przekazania kompetencje tego organu, działanie za kogo
Ļ
, a nie dla kogo
Ļ
, kompetencje przechodz
Ģ
na inny w
czasie trwania upowa
Ň
nienia – o tyle korzystniejsze,
Ň
e umiejscawia odpowiedzialno
Ļę
tam, gdzie zadanie jest
rzeczywi
Ļ
cie wykonywane
−
powierzanie spraw – pełne przekazanie kompetencji organowi upowa
Ň
nianemu
Organy administruj
Ģ
ce
−
kompetencja mo
Ň
e by
ę
przypisana podmiotowi, który nie jest organem administracji publicznej, a nawet w
ogóle pa
ı
stwowym
administruj
Ģ
cy – podmiot, który ma kompetencj
ħ
administracyjn
Ģ
przyznan
Ģ
wyra
Ņ
nie jemu przez ustaw
ħ
–
podmioty nieb
ħ
d
Ģ
ce organami, a posiadaj
Ģ
ce przyznan
Ģ
im kompetencj
ħ
administracyjn
Ģ
lub faktycznie
wykonuj
Ģ
ce tak
Ģ
kompetencj
ħ
(kierownicy pa
ı
stwowych osób prawnych, pa
ı
stwowych jednostek
organizacyjnych, agencje, baki, kierownicy jednostek organizacyjnych jednostek samorz
Ģ
du terytorialnego,
organy jednostek, organy wykonawcze pomocniczych jednostek, spółki prawa publicznego, fundacje prawa
publicznego, organy organizacji społecznych i innych podmiotów organizacyjnych, podmioty prywatne, je
Ň
eli
wykonuj
Ģ
zadania z zakresu administracji publicznej)
−
nadmierno
Ļę
podmiotów poci
Ģ
ga za sob
Ģ
skomplikowanie podstaw prawnych działania, układów
organizacyjnych mi
ħ
dzy nimi oraz form ich działania
przekazanie równie
Ň
w drodze ustawowej
Rodzaje organów administracji publicznej
- wszystkie organy administracji publicznej s
Ģ
organami pa
ı
stwowymi
organy administracji rz
Ģ
dowej
- realizuj
Ģ
ce zadania pa
ı
stwa, których nie przekazano
samorz
Ģ
dom
organy administracji samorz
Ģ
dowej
- realizuj
Ģ
zadania przekazane im jako własne lub zlecone
Podział ze wzgl
ħ
du na szczeblow
Ģ
budow
ħ
aparatu administracyjnego
- odpowiadaj
Ģ
podziałowi terytorialnemu pa
ı
stwa, szczeble tworz
Ģ
pewn
Ģ
hierarchi
ħ
- w ramach ka
Ň
dego z tych układów mo
Ň
na mówi
ę
o organach wy
Ň
szego i ni
Ň
szego szczebla, ró
Ň
nica dotyczy charakteru
wi
ħ
zi mi
ħ
dzy organami
organy naczelne
- organy najwy
Ň
sze w hierarchii danego pionu
organizacyjnego
organy ni
Ň
szego szczebla
organy terenowe
- obejmuj
Ģ
kompetencj
Ģ
okre
Ļ
lony wycinek terytorium
pa
ı
stwa
- ka
Ň
dy naczelny – centralnym, nie ka
Ň
dy centralny – naczelnym (mo
Ň
e podlega
ę
innemu organowi)
centralne konstytucyjne organy pa
ı
stwa
- jednostkowe w skali całego pa
ı
stwa, działaj
Ģ
na całym
obszarze lub w zakresie
Ļ
ci
Ļ
le okre
Ļ
lonych kompetencji,
okre
Ļ
lona nazwa własna
centralne organy pa
ı
stwowe
- te same cechy z wyj
Ģ
tkiem nazwy własnej
organy I (ni
Ň
szej) instancji organy II (wy
Ň
szej) instancji
−
ka
Ň
dy szczebel wyposa
Ň
ony przez prawo w okre
Ļ
lony zestaw kompetencji, przypisanych tylko jemu – ka
Ň
dy
organ działaj
Ģ
cy na danym szczeblu mo
Ň
e wykonywa
ę
tylko kompetencje wła
Ļ
ciwe dla danego szczebla
−
do konkretnego szczebla przypisana jest kompetencja do wydania decyzji po raz pierwszy lub po raz drugi
instancje wbudowane s
Ģ
w szczeblow
Ģ
struktur
ħ
organów administracyjnych
Ze wzgl
ħ
du na sposób kreowania
−
z wyboru (rada gminy, wójt), powołania (wojewoda), nominacji (dyrektor urz
ħ
du celnego), z mocy prawa
(przewodnicz
Ģ
cy zarz
Ģ
du powiatu)
organy
jednoosobowe
- decyduj
Ģ
samodzielnie
- sprawno
Ļę
,
elastyczno
Ļę
- precyzyjne
przypisywanie
odpowiedzialno
Ļ
ci
organy kolegialne
- wi
ħ
ksza liczba ró
Ň
nych opcji, decyzje bardziej przemy
Ļ
lane i wywa
Ň
one
- udział czynnika fachowego, demokratyzacja procesu wydawania decyzji
- dłu
Ň
sza, wolniejsza procedura, ale odwa
Ň
niejsze rozstrzygni
ħ
cia
- odpowiedzialno
Ļę
ponosi zawsze
cały
organ, niezale
Ň
nie od tego, którzy członkowie uczestniczyli
w danym działaniu
- organy kolegialne o przewidzianej z góry liczbie członków, wykonuj
Ģ
ce zadania w formie uchwał,
kształtowane przez głosowanie, dla wa
Ň
no
Ļ
ci wymagane quorum
- gdy „sztywny” skład – tylko działanie podj
ħ
te przez wszystkich członków i przez nich podpisane
organy decyduj
Ģ
ce
organy pomocnicze
- w istocie nie s
Ģ
organami administracji publicznej w
Ļ
cisłym znaczeniu, gdy
Ň
nie posiadaj
Ģ
kompetencji do samodzielnego wykonywania działa
ı
administracyjnych
organy zawodowe
organy społeczne
organy zespolone
organy niezespolone
−
−
organy centralne
- obejmuj
Ģ
swoj
Ģ
kompetencj
Ģ
terytorium całego pa
ı
stwa
−
urz
Ģ
d
– stanowisko zajmowane przez urz
ħ
dnika administracji lub innego urz
ħ
dnika; jakakolwiek instytucja;
pewien zestaw kompetencji;
w sensie strukturalno-organizacyjnym
:
zorganizowany zespół osób zwi
Ģ
zany z
organem administracji publicznej i przydzielony mu d pomocy w realizacji jego funkcji i zada
ı
Refleksja
−
struktura winna by
ę
jasna i przejrzysta, podziały przemy
Ļ
lane i stabilne
−
ustawodawstwo dowolnie tworzy ci
Ģ
gle nowe rodzaje organów administracji publicznej – przesłanki polityczne
zbyt gł
ħ
boko determinuj
Ģ
ustawodawstwo administracyjne
−
nieprzemy
Ļ
lane poszukiwanie dora
Ņ
nych rozwi
Ģ
za
ı
−
nieład kompetencyjny
−
skomplikowany system upowa
Ň
nie
ı
i delegacji
nadmierna liczba sposobów delegowania kompetencji
−
niejasne i pozostawiaj
Ģ
ce zbyt szerokie pole do interpretacji formuły dotycz
Ģ
ce delegowania
SAMORZ
ġ
D
−
korporacja publiczna
– podmiot administracji publicznej wyposa
Ň
ony we władztwo administracyjne,
ukonstytuowany według zasady członkowstwa i istniej
Ģ
cy niezale
Ň
nie od liczby lub zmiany członków – istot
Ģ
udział grupy osób, które korporacj
ħ
stanowi
Ģ
−
typy: korporacja terytorialna, realna (n. zwi
Ģ
zanie członkowstwa z własno
Ļ
ci
Ģ
nieruchomo
Ļ
ci lub siedzib
Ģ
przedsi
ħ
biorstwa), personalna (zale
Ň
no
Ļę
od wykonywania danego zawodu)
−
członkami najcz
ħĻ
ciej osoby fizyczne, cho
ę
mog
Ģ
by
ę
prawne
zwi
Ģ
zek publicznoprawny
−
samorz
Ģ
d
– podstawowa kategoria korporacji
−
w sensie funkcjonalnym:
specyficzna forma wykonywania administracji publicznej
−
istota –
strona podmiotowa
: administracj
ħ
publiczn
Ģ
wykonuj
Ģ
wła
Ļ
nie zainteresowani obywatele, grupy ludzi,
zwi
Ģ
zki ludno
Ļ
ci, działaj
Ģ
ce na zasadzie równouprawnienia swoich członków, wyposa
Ň
one przez pa
ı
stwo w
okre
Ļ
lone kompetencje i w zagwarantowan
Ģ
mo
Ň
liwo
Ļę
korzystania z władztwa administracyjnego
−
grupy te musz
Ģ
by
ę
jednoznacznie okre
Ļ
lone i wyodr
ħ
bnione przez prawo
−
udział jest obligatoryjny i wyznaczony przez ustaw
ħ
w znaczeniu szerszym – zrzeszenia dobrowolne, skupiaj
Ģ
ce osoby wykonuj
Ģ
ce okre
Ļ
lon
Ģ
działalno
Ļę
−
samorz
Ģ
d jest
instytucj
Ģ
pa
ı
stwow
Ģ
, cho
ę
jego geneza wywodzi si
ħ
spoza organizacji pa
ı
stwowej
−
ma obowi
Ģ
zek wykonywania przekazanych mu zada
ı
i wył
Ģ
czno
Ļę
realizacji tego obowi
Ģ
zku
−
nie ró
Ň
ni si
ħ
przedmiotem działania, a odr
ħ
bno
Ļ
ci
Ģ
podmiotu
−
pa
ı
stwo sprawuje nadzór w zakresie wyznaczonym przez ustawy – poza tym zakresem nie mo
Ň
e si
ħ
miesza
ę
do
działalno
Ļ
ci samorz
Ģ
du
rola samorz
Ģ
du
: rola społeczna (oddanie administracji publicznej w r
ħ
ce grup społecznych – realizacja zasady
subsydiarno
Ļ
ci i decentralizacji, wzmocnienie instytucji demokratycznych pa
ı
stwa, stworzenie mo
Ň
liwo
Ļ
ci
rzeczywistego wpływu na bieg spraw publicznych), zapobieganie zbiurokratyzowaniu, poddanie bli
Ň
szej
kontroli społecznej, wzmocnienie skuteczno
Ļ
ci przez dostosowanie do rzeczywistych potrzeb
Ļ
rodowisk
ludzkich i warunków
Rodzaje
−
powszechny – terytorialny
: kryterium: zamieszkiwanie osób na wspólnym terytorium – lokalna wspólnota
samorz
Ģ
dowa; ogół mieszka
ı
ców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego tworzy wspólnot
ħ
z mocy
prawa
−
teorie powstania:
naturalistyczna
(przeciwstawiany pa
ı
stwu, gmina starsza od pa
ı
stwa, niezale
Ň
na od niego,
ma swoj
Ģ
wolno
Ļę
, pa
ı
stwo federacj
Ģ
gmin),
pa
ı
stwowa
(samorz
Ģ
d powstaje przez przekazanie mieszka
ı
com i
ich wspólnotom cz
ħĻ
ci funkcji pa
ı
stwa, polegaj
Ģ
cej na sprawowaniu administracji publicznej),
polityczna
(samorz
Ģ
d wyodr
ħ
bniony ze wzgl
ħ
dów politycznych, by społecze
ı
stwo mogło uczestniczy
ę
w wykonywaniu
administracji publicznej)
−
społeczno
Ļę
lokalna
o
demokratycznej organizacji wewn
ħ
trznej
, która została przez ustaw
ħ
wyodr
ħ
bniona
strukturalnie i podmiotowo w celu zdecentralizowanego wykonywania zasadniczej cz
ħĻ
ci lokalnych zada
ı
z
zakresu administracji publicznej, z prawem do korzystania z prawnych form działania, charakterystycznych dla
administracji publicznej
−
specjalne
– w ich skład nie wchodz
Ģ
wszyscy, a grupy osób wyodr
ħ
bnione na podstawie szczególnego
kryterium;
−
zawodowy
– zbudowany z izb, zazwyczaj 2 szczeble (izby okr
ħ
gowe – osobowo
Ļę
prawna, organy: zjazdy,
rady, komisje rewizyjne, komisje dyscyplinarne, rzecznicy odpowiedzialno
Ļ
ci zawodowej)
−
zadania: współdziałanie z organami władzy i administracji rz
Ģ
dowej i samorz
Ģ
dowej oraz innymi instytucjami i
organizacjami społecznymi w sprawach zwi
Ģ
zanych z wykonywaniem danego zawodu, opiniowanie i
wyst
ħ
powanie z inicjatywami dotycz
Ģ
cymi wydawania aktów prawnych dotycz
Ģ
cych zawodu, prowadzenie
−
−
−
−
−
szkole
ı
, ustalenie zasad etyki, decydowanie o nabywaniu i pozbawianiu uprawnie
ı
członków, poci
Ģ
ganie do
odpowiedzialno
Ļ
ci dyscyplinarnej
−
gospodarczy
– uzupełnienie działalno
Ļ
ci pa
ı
stwa w sferze ekonomicznej, zwi
Ģ
zek publiczno-prawny, którego
uczestnicy s
Ģ
powi
Ģ
zani wi
ħ
zi
Ģ
gospodarcz
Ģ
, nie mog
Ģ
narusza
ę
wolno
Ļ
ci podejmowania działalno
Ļ
ci
gospodarczej
−
izby gospodarcze, na podstawie kryterium regionalnego – organizacje dobrowolne, reprezentuj
Ģ
ce interesy
zrzeszonych podmiotów w zakresie ich działalno
Ļ
ci
ZAKŁADY ADMINISTRACYJNE
−
zakładem publicznym jest wyodr
ħ
bniona jednostka organizacyjna, która otrzymuje do wykonania
okre
Ļ
lony
zestaw zada
ı
publicznych
od podmiotu administracji publicznej, który j
Ģ
tworzy i która z tego powodu
pozostaje pod stałym wpływem tego podmiotu
−
nie b
ħ
d
Ģ
c organami administracji publicznej, realizuj
Ģ
zadania administracji, zwłaszcza w szeroko rozumianym
zakresie usług niematerialnych, maj
Ģ
cych szczególne znaczenie społeczne
−
władztwo zakładowe
– wycinek władztwa administracyjnego, który dla realizacji zada
ı
zakładów został im
przypisany, odbiciem władztwa zakładowego jest zale
Ň
no
Ļę
zakładowa
−
jest cz
ħĻ
ci
Ģ
władztwa pa
ı
stwowego, zakłady s
Ģ
bowiem zwi
Ģ
zane z pa
ı
stwem i ich istnienie zale
Ň
y od pa
ı
stwa,
nawet gdy s
Ģ
tworzone przez podmioty niepa
ı
stwowe
władztwo dotyczy przede wszystkim podmiotów, które korzystaj
Ģ
z usług zakładu (u
Ň
ytkowników,
destynatariusze), wyj
Ģ
tkowo rozci
Ģ
ga si
ħ
na osoby trzecie
−
istota władztwa – organy zakładu administracyjnego maj
Ģ
prawo do
jednostronnego
,
elastycznego
i do
Ļę
swobodnego
kształtowania uprawnie
ı
lub obowi
Ģ
zków
u
Ň
ytkowników zakładu, lecz tylko w zakresie
odpowiadaj
Ģ
cym celom działania danego zakładu
−
u
Ň
ytkownik poddaje si
ħ
dobrowolnie lub jest poddawany szczególnemu re
Ň
imowi prawnemu, wi
ĢŇĢ
cemu si
ħ
z
celem działania danego zakładu – stosunki prawne „nakładaj
Ģ
” si
ħ
na wszelkie inne stosunki prawne ł
Ģ
cz
Ģ
ce
dan
Ģ
osob
ħ
z pa
ı
stwem – st
Ģ
d
szczególne stosunki władcze
(wynikaj
Ģ
ce z mocy ustawy, decyzji, czynno
Ļ
ci
Ģ
podj
ħ
tej przez u
Ň
ytkownika czy z mocy wyroku s
Ģ
dowego)
podlegaj
Ģ
c władztwu u
Ň
ytkownik jest zwi
Ģ
zany obowi
Ģ
zkami wynikaj
Ģ
cymi z aktów zakładowych, a za ich
nieprzestrzeganie podlega odpowiedzialno
Ļ
ci dyscyplinarnej
−
jednocze
Ļ
nie realizuje swoje prawa i w tym zakresie poddany jest szczególnej ochronie
−
2 rodzaje władztwa: administracyjne (kwestie podstawowe, zwi
Ģ
zane z funkcjonowaniem zakładu, jego
organizacj
Ģ
, technik
Ģ
Ļ
wiadczenia usług) i fachowe (merytoryczna istota
Ļ
wiadczonych usług)
−
nadzór prowadz
Ģ
upowa
Ň
nione organy administracji publicznej; charakter administracyjny lub fachowy;
nadawanie lub zatwierdzanie statutu, regulaminu z zakładu, powoływanie jego organów, zatwierdzanie
wyników wyboru, uchylanie aktów wydawany przez organy, ustalanie norm i wska
Ņ
ników
struktur
ħ
reguluje statut, funkcjonowanie okre
Ļ
la regulamin, na ogół zasada jednoosobowego kierownictwa,
przy czym powoływane s
Ģ
kolegialne organy współdecyduj
Ģ
lub opiniodawcze; dopuszczony jest udział
u
Ň
ytkowników w zarz
Ģ
dzaniu zakładem
−
finansowane z bud
Ň
etu pa
ı
stwowego/samorz
Ģ
dowego, co do zasady ich działalno
Ļę
nie jest nastawiona na zysk,
mog
Ģ
działa
ę
, nie posiadaj
Ģ
c osobowo
Ļ
ci prawnej
−
rodzaje: kryterium
sposobu tworzenia
: w drodze ustawy, na podstawie aktów administracji rz
Ģ
dowej lub
samorz
Ģ
dowej, przez osoby fizyczne i prawne na podstawie zezwolenia administracji publicznej; ze wzgl
ħ
du na
dost
ħ
pno
Ļę
usług
: otwarte, zamkni
ħ
te; podział krzy
Ň
uje si
ħ
z podziałem na dobrowolne i przymusowe
standardem demokratycznego pa
ı
stwa prawa jest
prawo równo
Ļ
ci
do korzystania ze
Ļ
wiadcze
ı
zakładowych w
zakładach publicznych, b
ħ
d
Ģ
ce cz
ħĻ
ci
Ģ
konstytucyjnej zasady równo
Ļ
ci wobec prawa i zasady sprawiedliwo
Ļ
ci
społecznej – z prawnego punktu widzenia nie mo
Ň
na ró
Ň
nicowa
ę
i miarkowa
ę
dost
ħ
pno
Ļ
ci do poszczególnych
kategorii zakładów (ew. ze wzgl
ħ
du na fachow
Ģ
lub specjalistyczna ocen
ħ
)
−
kryterium
samodzielno
Ļ
ci prawnej
: zakłady o przyznanej przez prawo pełnej zdolno
Ļ
ci prawnej (osoby prawa
cywilnego, publicznego, przepisy stanowione maj
Ģ
samodzielny byt prawny, w ramach zakładu mog
Ģ
powstawa
ę
ciała samorz
Ģ
dowe, struktura zbli
Ň
ona do korporacji); zakłady pozbawione zdolno
Ļ
ci
cywilnoprawnej, a jedynie maj
Ģ
ce zdolno
Ļę
administracyjnoprawn
Ģ
(osoby prawa publicznego, ich
samodzielno
Ļę
zale
Ň
na od skali nadzoru); kryterium
przedmiotu ich działalno
Ļ
ci
(o
Ļ
wiatowe, wychowawcze,
naukowe, zdrowia, pomocy społecznej itd.)
−
zakład publiczny ró
Ň
ni si
ħ
od korporacji tym,
Ň
e
nie jest prowadzony przez członków
, mo
Ň
e mie
ę
tylko
u
Ň
ytkowników;
działa w interesie publicznym
, korporacja realizuje własne interesy
INNE PODMIOTY
Przedsi
ħ
biorstwa
−
wyj
Ģ
tkowo niektóre pa
ı
stwowe lub komunalne s
Ģ
wyposa
Ň
ane w kompetencje administracyjne: Poczta Polska,
PKP
−
−
−
−
przedsi
ħ
biorstwo prowadzi swoj
Ģ
działalno
Ļę
na zasadach samofinansowania, rachunku ekonomicznego oraz
racjonalnej gospodarki – nadzór powierzono organom zało
Ň
ycielskim (mog
Ģ
swoje uprawnienia przekaza
ę
radzie nadzorczej)
Agencje
−
pa
ı
stwowe jednostki organizacyjne, na szczeblu centralnym, przeznaczone do wykonywania administracji w
konkretnej, wyznaczonej dziedzinie
−
kombinacja form publiczno- i prywatnoprawnych w d
ĢŇ
eniu do wi
ħ
kszej efektywno
Ļ
ci i kreatywno
Ļ
ci w
realizacji zada
ı
publicznych
−
tworzone bezpo
Ļ
rednio przez ustaw
ħ
, maj
Ģ
status odr
ħ
bnych centralnych organów administracji publicznej albo
pa
ı
stwowych osób prawnych (tak
Ň
e agencje o statusie spółek handlowych)
powoływane w celu przeprowadzenia procesów innowacyjnych, modernizacyjnych, prywatyzacyjnych,
reprywatyzacyjnych, restrukturyzacyjnych
−
eklektyczne osoby prawne, stanowi
Ģ
ce przykład komercjalizacji form ustrojowych rz
Ģ
dowej administracji
gospodarczej
Spółki prawa publicznego
−
spółki handlowe, którym prawo nadaje status podmiotów administruj
Ģ
cych,
wykonuj
Ģ
cych administracyjne
zadania zlecone
i w ten sposób odró
Ň
nia je od spółek prawa prywatnego
−
podmioty pa
ı
stwowe i niepa
ı
stwowe
pa
ı
stwowe spółki zarz
Ģ
dzaj
Ģ
ce obszarami specjalnymi (strefy ekonomiczne, porty morskie, autostrady)
Fundacje prawa publicznego
−
fundacja – wyodr
ħ
bniony podmiot prawny, oparty na maj
Ģ
tku przeznaczonym przez jej zało
Ň
yciela na
okre
Ļ
lone cele u
Ň
yteczne społecznie lub gospodarczo
−
mog
Ģ
tworzy
ę
osoby fizyczne lub prawne
−
je
Ň
eli słu
ŇĢ
osi
Ģ
ganiu celów publicznych, nale
ŇĢ
do podmiotów wykonuj
Ģ
cych administracj
ħ
publiczn
Ģ
−
fundacje prawa publicznego uzyskuj
Ģ
kapitał od pa
ı
stwa celem
wykonywania zada
ı
publicznych
i s
Ģ
wyposa
Ň
one we władztwo pa
ı
stwowe
formy organizacyjne podobne do zakładów publicznych – jednak cel ustanawiany jest na stałe w akcie o
ustanowieniu fundacji przez fundatora
−
Fundacja Zakład Narodowy im. Ossoli
ı
skich, „Polsko-Niemieckie Pojednanie”, CBOS, tworzone przez
ministrów, organy samorz
Ģ
dowe
−
form
Ģ
zbli
Ň
on
Ģ
– fundusze pa
ı
stwowe maj
Ģ
ce osobowo
Ļę
prawn
Ģ
Organizacje społeczne
−
organizacje zawodowe, samorz
Ģ
dowe, spółdzielcze i inne
−
cechy: odr
ħ
bno
Ļę
od struktur pa
ı
stwa, samodzielno
Ļę
organizacyjna, trwało
Ļę
celów i struktur, dobrowolno
Ļę
uczestnictwa
ka
Ň
de zrzeszenie, które nie zostało wprost powołane do sprawowania administracji publicznej, mo
Ň
e by
ę
adresatem normy ustawowej, wyposa
Ň
aj
Ģ
cej je w prawo realizowania jakiej
Ļ
funkcji administracyjnej lub mo
Ň
e
by
ę
wykonawc
Ģ
jakiego
Ļ
zadania administracyjnego
−
realizacja zada
ı
tylko przez organizacje do tego nieoboj
ħ
tne
−
zlecanie = upowa
Ň
nienie organizacji do stosowania prawa administracyjnego za pomoc
Ģ
jednostronnych
rozstrzygni
ħę
, tj. do działania takiego samego jak działanie organów administracji publicznej – moc
obowi
Ģ
zuj
Ģ
ca takiego rodzaju aktów jest identyczna z moc
Ģ
aktów wydawanych przez organy pa
ı
stwa
−
zlecanie mo
Ň
e polega
ę
na akceptowaniu zast
ħ
powania władczego działania administracji publicznej
−
organizacje pozarz
Ģ
dowe
– osoby prawne lub jednostki nieposiadaj
Ģ
ce osobowo
Ļ
ci prawnej, utworzone na
podstawie ustaw, które nie s
Ģ
jednostkami sektora finansów publicznych i nie działaj
Ģ
w celu osi
Ģ
gni
ħ
cia zysku
fundacje
, nie obejmuje fundacji, których jedynym fundatorem jest SP, nie nale
ŇĢ
fundacje utworzone przez
partie polityczne,
stowarzyszenia
poza partiami politycznymi, zwi
Ģ
zkami zawodowymi, organizacjami
pracodawców, samorz
Ģ
dów zawodowych, spółek klubów sportowych, +
osoby prawne
,
jednostki
organizacyjne ko
Ļ
ciołów i zwi
Ģ
zków wyznaniowych
,
stowarzyszenia jednostek samorz
Ģ
du terytorialnego
(jako
organizacje po
Ň
ytku publicznego)
−
powierzanie zada
ı
lub ich wspieranie
−
forma umowy na podstawie konkursu ofert, rozstrzyganego przez organ administracji publicznej
−
w zakresie obj
ħ
tym ustaw
Ģ
podlegaj
Ģ
nadzorowi ministra wła
Ļ
ciwego do spraw zabezpieczenia społecznego
−
stosunki – na zasadzie współdziałania; zasada pomocniczo
Ļ
ci
obj
ħ
te s
Ģ
nadzorem pa
ı
stwowym, cho
ę
ograniczonym, to daj
Ģ
cym przewag
ħ
Prywatyzacja funkcji i zada
ı
publicznych
−
jedna z głównych tendencji we współczesnej administracji publicznej – trend przesuwania aktywno
Ļ
ci
administracyjnej od organów administracji publicznej do podmiotów prywatnych, od władczych form działania
do prawa prywatnego i od bezpo
Ļ
redniego do po
Ļ
redniego wykonywania zada
ı
przez pa
ı
stwo
−
−
−
−
−
−
−
Plik z chomika:
xavi.hernandez
Inne pliki z tego folderu:
opracowane pytania w formie tzw. ściągi.pdf
(436 KB)
1.5PA_skrypt3.pdf
(108 KB)
PA_skrypt3.pdf
(108 KB)
PA_skrypt_zasady_ogolne.pdf
(59 KB)
Skrypt z pr. administracyjnego (Klappi).rar
(83 KB)
Inne foldery tego chomika:
Kryminologia
Prawo cywilne. Zobowiązania
Prawo finansowe
Prawo karne procesowe
Prawo Unii Europejskiej. Zagadnienia systemowe
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin