Przeobrażenia Willi na przykładzie willi Medici (Definicja określenia willa, klasyfikacje willi, Znaczenia pojęcia „otium” i „negotiumm” w aspekcie architektury willowej, Charakterystyka założeń Medicci w Trebbio, Cafaggiolo, Careggi, Fiesole, Poggio a Caino
Życie miejskie takie jakie znamy dziś zaczęło się we Włoszech dość wcześnie. Tęsknota za życiem wiejskim, będąca bardzo powszechną przypadłością mieszkańców miast nie była obca i Włochom.
Już w połowie XV w. Alberti w swoim traktacie odróżnił to, co uczynili już starożytni. Dwa typy willi. Wille właściwą czyli folwark i wille podmiejską (suburbana). Tak więc willa była centrum administracyjnym dóbr miejskich, lub budynkiem przystosowanym do odpoczynku i rozrywki właściciela. Architektonicznie wywodziła się z architektury starożytnego rzymu, a ponieważ nie zmieniło się jej przeznaczenie, zatem i jej forma nie uległa znaczącym zmianom.
Włochy pod względem upodobań co do typu willi można podzielić na PN i PD.
Wille pn. były mniej wytworne i służyły jako folwarki. Wille pod florenckie należące do zamożnych rodzin często były samowystarczalne, oraz dostarczały do domu w mieście zboże, wino czy oliwę.
Wille pd. Były bardziej wytworne, posiadały ogromne piękne ogrody i wpisywały się w typ willi podmiejskiej. Wille takie budowano np. dla papieży i kardynałów na wzgurzach wokół Rzymu. Np. wzniesiona dla papieża Juliusza III willa w Caprarola pod Viterbo będąca obecnie oficjalna siedziba prezydenta włoch.
Większość willi podmiejskich, takich jak Palazzo Del Te (arch Gulio Romano) było na tyle blisko miasta, że nie miały sypialni – miały służyć tylko do spędzania upalnych dni. Palazzo del Te była wybudowana dla księcia Fedriga Goznagi z Mantui. Oddalona od pałacu księcia o 1,5 kilometra miała być kwaterą główna jego stadniny i jednocześnie posiadłością z pięknym ogrodem. Willa ta wykazuje typowy układ willi rzymskiej, tzn cztery długie i niskie skrzydła zamykają dziedziniec wewnętrzny.
Willa według Pliniusza:
- ogromne założenie
- na platformie
- posiada prostą kubiczną formę, która komponuje się z otaczająca je przyrodą. Dla tego wybór miejsca na wille był uzależniony od krajobrazu.
Architektura Willowa:
- jest wytworem fantazji architekta i zleceniodawcy
- wzorce willi renesansowej pochodzą z literatury antycznej.
- posiadająca wewnętrzny dziedziniec z otwartym dachem – atrium, jadalnie oraz portyk
Willa renesansowa jest silnie powiązana z miastem i powstaje z reguły na jego obrzeżu. Ponieważ zaopatruje miasto w płody rolne to oczywiste jest, że wraz z rozwojem miasta pojawia się coraz więcej willi.
XIV w. Florencja:
Wille Trebbio i Cafagiollo:
- wille rodu Medyceuszy
- posiadają mur obronny
- Pojawiają się loggia, co jest zwiastunem innego podejścia i zainteresowania przyrodą.
- fosa z mostem zwodzonym
- brak symetrii i harmonii
- główny wpływ na wygląd willi miał zleceniodawca.
Szukano nowego sposobu życia. Zwrócił na to uwagę Petrarka. Zastosował on 2 pjęcia. Otium i Negotium.
Otium – związane z praca (umysłową, fizyczną) i umożliwiające samo realizacje
Negotium – związane z odpoczynkiem, który był koniecznością podyktowaną emocjonalnie
XV w. Florencja
W XV wieku obrzeża Florencji zabudowane były willami. Spowodowane było to tym, że w typowym renesansowym mieście panował głód, a mieszczanie nie zawsze mieli prawo do nabywania ziem. Władze miejskie rozwiązywały ten problem sprzedając ziemie mieszczanom pod warunkiem, że ½ płodów trafi do miasta. To wystarczało, aby zabezpieczyć miasto przed głodem. Wśród mieszczan popularne było stawianie willi w typie antycznym.
W architekturze wille i pałace funkcjonowały jednocześnie
Willa w Coreggi:
- willa rodu Medyceuszy
- pierwotnie XIV w Folwark
- przebudowa kierował Michelazzo
- dziedziniec o regularnej formie, ze studnią, otoczony potężnymi filarami
- rzut pomieszczeń nieregularny
- loggie o charakterze rekreacyjnym
- surowe opracowanie okien
- stateczność i skromność
- powiązanie z ogrodem (typowo renesansowe założenie)
Willa Fiesole:
- zwrócona fasada do miasta
- prosta bryła, bardzo podłużna
- ściana gładko artykułowana o kolorze kości słoniowej (char. dekoracyjny)
- dawało to silny kontrast między willą (twór człowieka), a natura (twór Boski)
- arch. San Galo
- pierwotnie była tam mleczarnia
- plan ściśle symetryczny
- na potężnej platformie
- formy geometryczne, sposób otynkowania, kolory – zróżnicowane z naturą
- założenie trzytraktowe
- przesunięcie osi okien zapożyczone z Wenecji [] ← [] [] [] → []
- później obudowana obwarowaniami
- podział willi:
- potężna platforma – funkcje gospodarcze
- parter (Iwsze piętro) część reprezentacyjna
- II piętro – sypialnie, pomieszczenia służby itd.
- Portyk – fryz zapożyczony z świątyni antycznej
a.bunia