rozjazdy (5).pdf

MAKIETA

Rozjazdy na makiecie (5)

czenia pod płytą makiety oraz te, które są

bardzorealistycznąimitacjąpierwowzoruina

makiecie będą widoczne. Wytwórca podaje

szczegółowy schemat ich montażu (rys. 2),

zatem ograniczę się tylko do napisania, iż

częśćspodniasłużydoobracanialatarnikie

runkowej ijej oświetlenia, aponadto może

być również użyta do przestawiania zwrotni

cy (czyli stanowić element pośredni pomię

dzy napędem arozjazdem). Część „naziem

na” to kompletny zwrotnik zlatarnią, który

może zostać uzupełniony przeciwwagą zze

stawuWeinertnr7227.Oczywiściewszyst

kie element y wymagają własnoręcznego

montażu. Zapewniam jednak, że nie jest to

zadanie trudne, choć początkującym mode

larzompewnekłopotymożesprawiaćminia

turowa mechanika związana zpoprawnym

funkcjonowaniem zwrotnika iprzeciwwagi.

Podobnewyroby(prawdopodobniedużo

tańszeodweinertowskich)zapowiadapolska

firma Z. Kluba. Być może gdy będą już do

stępne whandlu, to napiszę więcej oszcze

gółach dotyczących ich montażu.

Jeżeli rozjazd ułożony na makiecie ma

byćrozjazdem,któryworyginalenastawiany

jest zodległości, to musimy wykonać także

imitację napędu ielementów znim związa

nych. Znowu można skorzystać zbogatej

oferty firmy Weinert, która oferuje modele

napędów mechanicznych, rygli, tras pędnio

wych, naprężaczy itp. Uważam jednak, że

nawet średnio zaawansowany modelarz po

winien sam sobie dać radę z„produkcją” ta

kichdetali.Tym,którzyzechcąodtworzyćna

makiecie mechaniczne urządzenia zabezpie

czenia ruchu kolejowego polecam artykuły

Zbigniewa Molendy publikowane we wcze

śniejszych numerach ŚK wcyklu Warsztat

modelarza. Na przykład sposób wykonania

napędów rozjazdowych Kol. Molenda poda

Ułożone izasypane podsypką rozjazdy wymagają podłączenia urządzeń

służącychdoichprzestawiania.Wmodelumożemywyróżnićdwarodza

jetakichurządzeń:te,którebędąrzeczywiścieprzestawiałyzwrotniceite,

którebędąimitacjąurządzeńprzestawczychstosowanychwprawdziwych

rozjazdach.

Zacznijmy od urządzeń, które będą przesta

wiałyzwrotnicenaszychmodelowychrozjaz

dów.Większośćpopularnychfirmstosujena

pędy wykonane zdwóch elektromagnesów

–solenoidów,któreodpowiedniopodłączo

nedoprądupowodująruchrdzeniadołączo

negododrążkanastawczegorozjazdu.Ruch

drążka powoduje ruch iglic, czyli wkonse

kwencji–przełożeniezwrotnicy.Oczywiście

ruch wywołany pracą elektromagnesu jest

bardzo szybki, atym samym krótkotrwały.

Przestawieniezwrotnicyzjednegopołożenia

wdrugie ma zatem charakter „strzału”. Naj

częściejproducenciproponująumieszczanie

tego typu napędów do rozjazdów tuż obok

nich, czyli na wierzchu – na płycie makiety.

Takierozwiązaniedlamodelarzarealistyjest

nie do przyjęcia. Ani gwałtowny ruch iglic,

ani umieszczenie przy rozjeździe skrzynki

odziwnymkształcienieupodabniategotypu

rozwiązań do oryginału (fot. 1). Dlatego na

leżyposzukaćinnychsposobów.Abyzwrot

nica przestawiała się płynnie idość powoli

należy użyć napędu, którego konstrukcję

wykonanowoparciuosilnik,anieoelektro

magnes.Renomowanefirmyproponujątakie

rozwiązania. Niestety, są one najczęściej

dośćkosztownymisystemami(fot.2).Skoro

napędrozjazduumieścimypodpłytąmakie

ty, to praktycznie jego wielkość przestaje

mieć znaczenie. Dlatego niezmiennie od kil

ku lat proponuję zastosowanie rozwiązania,

które podpatrzyłem kiedyś na makiecie

szwajcarskiej. Napęd stanowi wnim tzw. si

łownik od centralnego zamka, stosowany

wsamochodach. Temu tematowi poświęci

łemartykułwŚK9/2002.Wdużymskrócie

przypomnętylko,żestosowanyprzezemnie

napęd,tozamkniętywobudowiesilnikelek

tryczny zukładem zamieniającym jego ruch

obrotowy na posuwisty. Zobudowy tej wy

staje pr zesuwny tr zpień zakończony

oczkiem.Wykonujeon(popodaniunapięcia

do silnika) ruch posuwisty oskoku 20–21

mm. Silnik pracuje na prąd stały, anapięcie

3Vsprawia,żeruchtrzpieniajestjednostaj

ny idość wolny. Wzależności od bieguno

wości zasilania silnik obraca się wlewo lub

wprawo powodując wysuwanie się bądź

wciąganie trzpienia. Zobudowy napędu

wychodzi pięć przewodów elektrycznych.

Dwasłużądopodawanianapięciadosilnika,

apozostałetrzysąautomatycznymprzełącz

nikiemniezależnegoobwoduelektrycznego

(co zostało przeze mnie wykorzystane do

przełączania biegunowości krzyżownicy).

Jedyną wadą, jakiej można się doszukać

wtymurządzeniujestjegowielkość.Obudo

wanapędumaponad10cmdługościi6cm

szerokości. Jednakże wzwiązku ztym, że –

jak już napisałem wcześniej – napędy

umieszczanesąpodpłytąmakiety,niemato

większego znaczenia. Ze stalowego, spręży

stegodrutunależynatomiastwykonaćdźwi

gnię, która przeniesie posuwisty ruch siłow

nika na zwrotnicę rozjazdu (rys. 1).

Precyzyjnego izgodnego zoryginałem

odtworzenia wymagają urządzenia, które

wprawdziwychrozjazdachsłużądoprzesta

wiania zwrotnic. Najczęściej przy urządze

niachnastawczychznajdujesiętzw.zwrotnik,

czylikoziołek,ananimlatarniazwrotnicowa,

zaś przy ręcznym nastawianiu rozjazdu (z

miejsca) – również przeciwwaga (fot. 3).

Wmodelu elementy te są niewielkie, jednak

koniecznedoodtworzenia.Proponujęużycie

znakomitych (chociaż niestety nie najtań

szych) wyrobów firmy Weinert. Najodpo

wiedniejszywydajesiębyćzestawnr7219.

Wjegoskładwchodząelementydoumiesz

Fot.1.Małorealistycznenapędywykorzystująceelektromagnesy,umieszczanenapłyciemakiety,obokmo

delowychrozjazdów.

Fot. 2. Bardzo dobry lecz drogi napęd silnikowy (do umieszczenia pod płytą makiety).

Świat kolei 5/2004

MAKIETA

Fot.3.Zwrotnikiwprawdziwychrozjazdach:a)wpostacioświetlonejlatarni,zmechanicznymnapędemzwrotnicy;b)wpostaciblaszanegowskaźnikazprzeciw

wagą do ręcznego przekładania zwrotnicy.

je wnumer ze 5/03, apędni drutowych

wnumerze 6 i8/02. Autor tych artykułów

zachęca do wykonywania wszystkich ele

mentówzmetalu,alezapewniam,żepodob

neefektymożnauzyskaćwykonującjezpa

pieru ikar tonu (patr z fot. 3 i4 wŚK 4/

2004).

Jeżeli ktoś decydowałby się na ustawie

nie imitacji napędów elektrycznych, to pole

camwizytęnaktórejśstacjiztakiminapęda

mi isporządzenie stosownej dokumentacji.

Napędy elektryczne są najłatwiejsze do od

tworzenia iczęsto bywają pozbawione latar

ni zwrotnicowych (fot. 4), zatem ich odwzo

rowanie wminiaturze nie powinno stanowić

kłopotu.

Leszek Lewiński

Fot. 4. Elektryczny napęd rozjazdowy woryginale.

Rys.1.Ideaprzeniesieniaruchuznapędu–siłownikaodcentralnegozamkasamochodowegonazwrotni

cęmodelowegorozjazdu.

Rys.2.RysunekmontażowyzwrotnikafirmyWeinert

(zestawnr7219).

Świat kolei 5/2004

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: