Gibson William - Agryppa (Księga Zmarłych).txt

(12 KB) Pobierz
Agryppa (Ksi�ga Zmar�ych) - Night City Limits  





          Agryppa

            (Ksi�ga Zmar�ych)William Gibson



            przek�ad: Cezar Matkowski









      Waha�em si�

      nim rozwi�za�em wst��ki,

      wi���ce t� ksi��k�.





      Czarna ksi�ga:

           ALBUMY

           CA. AGRYPPA

           Istnieje mo�liwo��

           zam�wienia dodatkowych kart



      Album Kodaka z nadgryzionej z�bem czasu

      Czarnej tektury





      Nici, kt�re z��czy�

      Zosta�y rozplecione przez lata



      Jak kobieca sznur�wka z czas�w Pierwszej Wojny �wiatowej.

      Ze skuwkami z�artymi przez tlen tak,

      �e a� przypominaj� popi� z papierosa.



      Na wewn�trznej stronie ok�adki kto� mi�kkim o��wkiem napisa�:

      Teraz zatarte

      Potem jego imi�:

      W.F.Gibson Jr.

      co� jeszcze, przecinek,

      1924



      Ni�ej wklei� odbitki Kodaka

      I podpisa�

      Bia�ym, podobnym do kredy o��wkiem:

      "Tartak taty, Sierp. 1919."



      Szopa o p�askim dachu,

      Naprzeciw g�rskiego �a�cucha.

      Na pierwszym planie zwalone deski i �cinki drewna

      Musia� wtedy pachnie� �wie�� �ywic�, W sierpniu

      S�odki, gor�cy od�r

      Elektrycznej pi�y

      Wrzynaj�cy si� w dekady.



      Nast�pnie spaniel Moko

      "Moko 1919"

      Pozuje na �aweczce czy stole

      Przed drzewem na podw�rzu

      Jego sier�� jest b�yszcz�ca

      Trawa wymaga koszenia

      Za drzewem

      W tajemniczej ostro�ci Kodaka

      Letnie sekrety Wheeling

      W Zachodniej Wirginii.

      Kto� wystawi� drewniana drabin�



      "Ciotka Fran i (nieczytelne)"

      I cho� go nie ma, ten pan

      Ma klamr� u pasa w kszta�cie litery G

      Maso�ska odznak� w klapie

      Patentowy, automatyczny o��wek

      Wieczne pi�ro

      I kwiaty, tak dumnie stoj�ce w tle,

      S� posadzone w pobielonym wylocie

      betonowej rury kanalizacyjnej.



      Tatu� mia� konia imieniem Dixie

      "Ford na Dixie'm. 1917"

      Kropierz oznaczony pojedyncz� gwiazd�

      Sztruksowe bryczesy

      Zachodnie siod�o

      I p��cienna czapka

      Szcz�liwy i dumny

      Jak tylko ch�opiec by� mo�e.

      "Artur i Ford na rybach 1919"

      Pstrykni�te przez doros�ego

      (Zauwa� t� nieruchom� r�k�

      zrywaj�c� polne kwiaty

      cienie na ich szerokich s�omkowych kapeluszach,

      odbicia �wiat�a na drucianej siatce)

      stoj�cego naprzeciw nich,

      po drugiej stronie stawu,

      po�r�d wa�ek i b�ota,

      z Kodakiem w r�ce,

      Ford Sr.?



      I "Mama lipiec, 1919"

      spaceruje w poblizu stawu,

      w bia�ych i du�ych miejskich butach,

      z torebka na ramieniu,

      Podczas gdy Artur czy Ford, wci�� w kapeluszu

      zbli�a si� do samochodu z rozk�adanym dachem.



      "Mama i pani Graham w wyl�garni ryb 1919"

      Mama i pani Graham siedz� na gustownym betonowym �uku.



      "Artur na Diexie'm.", r�wnie� 1919

      raczej nie czuje si� tam wygodnie.

      Na dachu za stodo�� i za nim,

      mo�na odczyta� zagadkowy znak:

      H.V.J.M [?]



      "Tartak taty 1919", m�j dziadek w kr�lewskiej pozie po�r�d stert

      �ci�tych pni,

      Mo�e to by� zapis

      P�niejszej wycinki

      R�kawy jego koszuli s� podwini�te,

      prawie a� za �okie�, 

      Koszula jest w paski, z bia�ym wy�ogiem pod szyj�,

      do przypi�cia ko�nierzyka.

      Za nim stoi st�g opi�k�w i trocin, wysoki prawie na dziesi�� st�p.

      (Jak on wygl�da gdy si� obala,

      lub pachnie, gdy jest mokry)





      II.



      Mechanizm: czarna t�oczona cyna,

      Sk�ra na kartonie, kawa�ki drewna,

      Soczewka

      Koperta odpad�a

      Na zawsze

      Oddzielaj�c to od tego.

      Teraz w wysoko sklepionych sypialniach

      niezamieszka�ych, nieodwiedzanych,

      w dolnych szufladach fornirowanych biurek

      w ch�odnej chemicznej ciemno�ci k��bi� si� okoliczno�ciowe

      fotomonta�e zabitych na wojnie �wiatowej.



      tak jak to sam odkry�em

      pewnego lata w skrzyni na strychu,

      pod tym najwi�kszym skarbem ka�dego ch�opca

      gromadzonymi �uskami pocisk�w

      prawdziwe okruchy wojny

      lecz tak�e

      �w mechanizm



      Niebieskawe wyko�czenie broni palnej,

      jest procesem kontrolowanym, pochodnym pospolitemu

      rdzewieniu, lecz tam

      pod tak rzadka i niezwyk�a patyn�

      przez lata nietkni�t�,

      p�ki jej nie podnios�em

      i wr�ci�em, jak we �nie, po niepomalowanych

      schodach,

      do przedpokoju, gdzie, przysi�gam,

      nie us�ysza�em pierwszego strza�u.



      Pocisk odziany w mied� odkryty

      w tekturowym opakowaniu

      soli Mortonowskiej

      nie by� odkszta�cony

      poza lekkimi, jasnymi �ladami

      otarcia gwintem

      tak gor�ca, nieruchoma energia,

      poparzy�a moj� d�o�.



      Pistolet le�a� na zakurzonym dywanie.

      Wracaj�c, przera�ony, podnios�em go tak delikatnie,

      �e drugi strza�, r�wnie niezamierzony,

           drasn�� balustrad�, powo�uj�c do �ycia

           dziwny zapach pradawnych sok�w

           w promieniu zakurzonego �wiat�a

           Ca�kowicie samotny

           W obecno�ci mechanizmu.



      Tak jak pierwszy dotyk ustami kobiety.





      III.



      "Ice Gorge we Wheeling

      1917"



      Stalowy most w oddali,

      Poza miastem.

      Hotele, gdzie alfonsi prowadz� swoje interesy,

      na chodnikach zagubionego �wiata.

      Ale pierwszy plan jest wyra�ny,

      ten r�g ciesielskiego Gotyku,

      te szybko zamarzaj�ce podw�rka.



      "Parowiec na rzece Ohio"

      jego dym jest brudny i ciemny,

      jego wiek nieznany

      za nim, odleg�y brzeg,

      zaro�ni�ty fabrykami.



      "Nasz dom w Wytheville, sierp. 1921"

      Przenie�li si� tu z Wheeling a m�j ojciec nosi swoje miejskie ubranie. 

      G��wnej

      ulicy nie pokryto asfaltem, a elektryczna latarnia wisi wysoko, zawieszona 

      na

      lu�nym drucie nad pokryta koleinami ziemi�, wskazuj�c tor swych waha� na 

      silnym

      wietrze, cienie, kt�re mog�aby rzuca�.



      Dom jest niezgrabny i nieatrakcyjny, pokryty tynkiem, nie uzywanym w tych 

      stronach.

      M�j dziadek, sprzedawszy swe zapasy drewna, pad� ofiar� nowoczesnych 

      materia��w,

      kt�rych u�ywa� z niegasn�cym entuzjazmem. W 1921 zast�pi� brukowany 

      fragment chodnika

      szerok� i g�adk� betonow� p�yt�, z fantazyjnym napisem "W.F. Gibson 1921". 

      Mocno

      wierzy� w beton i sklejk�. Siedemdziesi�t lat p�niej, jego podpis 

      pozosta� na idealnie p�askiej

      p�ycie bez �adnego wdzi�ku, le��cej pomi�dzy omsza�ymi fragmentami bruku, 

      pami�taj�cymi

      podkowy Jankeskich koni.



      "Mama stycz. 1922" wysz�a przed dom, aby zamie�� beton miot��. Jej buty s� 

      zapi�te na guziki

      wymagaj�ce specjalnego przyrz�du.



      Znowu Ice Gorge, Ohio, 1917. Mechanizm si� zamyka. Wycinek z gazety 

      proponuje 4-drzwiowego

      sedana DeSOTO FIREDOME rocznik 1957, z radiem TorqueFlite (mieszcz�cym si� 

      w pi�ce golfowej),

      wspomaganiem kierownicy i hamulc�w,

      nowymi markowymi oponami. Jeden wcze�niejszy u�ytkownik. $1,595.





      IV.



      Dotrwa� do ery radia TorqueFlite,

      ale niewiele d�u�ej i ju� nie w tym mie�cie.

      Tylko ja to wiedzia�em, G��wna Ulica pokryta

      Rakietow� osiemdziesi�tk� �semk�,

      pod�oga w sklepie z drobiazgami wy�o�ona drewnianymi klepkami

      ciastka pod plastikiem w cukierni,

      i tajemnica, zupe�nie odmienna rzecz,

      wyczuwalna w skrzypieniu szyldu po p�nocy,

      kiedy nikogo innego tam nie by�o.



      W delikatnym pyle, pod peronem

      Norfolk&Western

      le�� drobne monety, nietkni�te od czasu

      �witu ludzko�ci.



      W bankach i s�dach, przetrwa� skamienia�y czas,

      zwapnia�e stulecia.



      Kiedy w po�piechywyjecha�em 

      do Toronto,

      moja kwatera znajdowa�a si� na G��wnej Ulicy

      nad sklepem, w kt�rym skupowano i sprzedawano pistolety.

      Kiedy� zamieni�em tam derringera na

      Waltera P-38.

      Pistolety sta�y na wystawie,

      za bursztynow� rolet�

           niczym okulary s�oneczne.

      Mia�em siedemna�cie lat, albo jako� tak, i domy�lam si�,

      �e po prostu musia�e� by� bia�ym ch�opcem.

      M�g�bym zaw�drowa� pomi�dzy �upkowe ska�y

      i wpakowa� w nie 9mm warte dziesi�� dolar�w,

      z tak zjechanej broni, ze prawie

      nie musia�e� poci�ga� za spust.

      Znudzony, pr�bowa�em strzela� do odleg�ego strumienia ale

      jeden z nich powr�ci� do mnie

      odbity od rzecznego kamienia

      strz�saj�c orzechy z ga��zi,

      dwie stopy nad moj� g�ow�.

      I tak przypomnia�em sobie mechanizm.





      V.



      Na ca�odobowym przystanku autobusowym

      sprzedawali policjantom jajecznic�

      d�ugie w�skie no�e spr�ynowe nazywane no�ami owocowymi

      kt�re by�y wyk�adanymi macic� per�ow� krajakami do arbuz�w

      i prowincjonalnymi nowo�ciami z br�zowego, polerowanego drewna,

      produkowanymi w Japonii.



      Wpierw raz wysy�ano mnie tam tylko w nocy

      gdy Mamie sko�czy�y si� Camele,

      ale stopniowo nauczy�em si� ocenia�

      podmorskie �wiat�o, obcy zapach

      ludzkiego znoju, obcy wprost

      z Portu W�adz kierowali si� do

      Nashville, Memphis, Miami.

      Czasem szeryf przygl�da� si� odje�d�aj�cym,

      upewniaj�c si�, �e wr�c�.



      Gdy kolorowa bawialnia

      przesta�a by� potrzebna

      otwarto popielnik i

      rozszerzono stojak na gazety

      do nowych rozmiar�w,

      ch�odna, l�ni�ca jaskinia...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin