GRÓŹLICZE ZAPALENIE OPON

                  MÓZGOWO - RDZENIOWYCH

1. W. Jakimowicz  „Neurologia kliniczna”
2. Z. Dziubek  „Choroby zakaźne i pasożytnicze”
3. R. Mazur  „Postawy kliniczne neurologii”

EPIDEMIOLOGIA:

· częściej u dzieci

ETIOLOGIA:

· prątek gruźlicy :

-          wnika drogą krwiopochodną

-          wtórnie do zmian gruźliczych w innych narządach

PATOGENEZA:

· reakcja opon jest mniej nasilona niż w zapaleniu ropnym

· zapalenie :

-          toczy się głownie na podstawie mózgu

-          żółtawy, galaretowaty nalot włóknikowy, obecność gruzełków i ziarniny na podstawie mózgu

-          opona miękka lekko pogrubiała

-          często zrośnięcie zbiorników PMR i wodogłowie

· gruźliczak mózgu :

              -    manifestuje się jak guz mózgu

OBRAZ  KLINICZNY:

· przebieg :

-          objawy rozwijają się podostro, rzadko ostro

· w okresie początkowym :

-          łatwa męczliwość

-          apatia

-          brak łaknienia

-          ¯ m.c

-          bóle głowy

-          ­ temperatury

-          nocne poty

-          zaburzenia snu

-          stan taki trwa ok. 2 – 3 tyg. po czym następuje wyraźnie zespół podrażnienia opon

· zespół oponowy :

· objawy ubytkowe :

-          zaburzenia świadomości, aż do śpiączki

-          zaburzenia psychoruchowe

-          głuchota (VIII)

-          porażenia nerwów gałkoruchowych

-          porażenia nerwów VII, IX, XII

-          napady drgawkowe

-          niedowłady

-          ¯ sprawności intelektualnej

-          niekiedy afazja, zaburzenia móżdżkowe

-          obrzęk tarczy n.II

-          objaw karkowo – paluchowy Hermana :

→    przy zgięciu karku występuje prostowanie palucha

              -   zespół psychoorganiczny

ROZPOZNANIE:

· płyn mózgowo – rdzeniowy :

-          płyn ksantochromiczny, mętny, włóknikowy, może tworzyć pajęczynkę

-          cytoza : kilkaset/mm3 , przewaga kk. 1 – jądrzastych

-          białko : > 1 g/l, a nawet > 10 g/l

-          Cl : < 116 mmol/l

-          glukoza : < 45 mg%

-          ciśnienie : ­

-          badanie : oglądanie met. Ziehl – Nelsena, izolacja, PCR

-          zmiany w PMR cofają się bardzo powoli i niekiedy pełna normalizacja dopiero po kilku latach od wyleczenia

· w rozpoznaniu może pomóc :

-          stwierdzenie zmian gruźliczych w płucach

· próba tuberkulinowa :

              -  u większości chorych wypada ujemnie

RÓŻNICOWANIE:

·

LECZENIE:

· leczenie przeciwprątkowe :

-          przez pierwsze 3 miesiące :

→    izoniazyd

→    pirazynamid

→    rifampicyna

-          przez następne 3 miesiące :

→    izoniazyd

→    rifamipicyna

-          przez następne 6 miesięcy :

→    te 2 leki, ale 2x/tydzień

→     

POWIKŁANIA:

· wodogłowie :

              -   spowodowanie zarastaniem zbiorników PMR

ROKOWANIE:

· całkowite wyleczenie 50 – 60 %

· śmiertelnośc ok. 25%

· u ok.20% pozostają objawy ubytkowe i zaburzenia psychiczne

PROFILAKTYKA:

·

PATRZ TEŻ:

· zapalenie opon i mózgu

3