GARBUS.pdf

GARBUS

Pewnego letniego wieczoru, parę miesięcy po moim ślubie,

siedziałem przy kominku, dopalając ostatnią fajkę i drzemiąc

nad jakąś powieścią, miałem bowiem tego dnia bardzo

wyczerpującą pracę. Moja żona poszła już była na górę do

sypialni, a brzęk zamykanych drzwi wejściowych upewnił

mnie, że służba również udała się na spoczynek. Wstałem z

krzesła i wytrząsałem właśnie popiół z fajki, gdy nagle

usłyszałem dźwięk dzwonka.

Spojrzałem na zegar. Był kwadrans na dwunastą. O tak

późnej porze nie mógł przyjść żaden gość. Raczej był to

pacjent i być może, czekało mnie całonocne czuwanie. Z

kwaśną miną wyszedłem do przedpokoju i otworzyłem drzwi.

Ku memu zdumieniu na progu stał Sherlock Holmes.

— Ach, Watsonie — powiedział — miałem nadzieję, że nie

będzie za późno, aby się z tobą zobaczyć.

— Mój drogi przyjacielu, proszę, wejdź.

— Jak widać, jesteś zaskoczony i nie ma się co dziwić.

Odczuwasz jednak ulgę, mniemam. Hm! Wciąż jeszcze palisz

tę mieszankę z Arkadii jak za kawalerskich czasów, co? Nie

można się omylić, widząc ten puszysty popiół na twojej

marynarce. Łatwo zgadnąć, że nawykłeś do noszenia

munduru, Watsonie. Nigdy nie będziesz mógł uchodzić za

prawdziwego cywila, dopóki zachowasz zwyczaj noszenia

chustki do nosa w rękawie. Czy mógłbyś mnie dzisiaj

przenocować?

— Z przyjemnością.

— Mówiłeś mi, że dysponujesz jednoosobowym

kawalerskim pokojem gościnnym. Widzę, że w tej chwili nie

masz u siebie żadnego gościa płci męskiej. Twój wieszak mi

to zdradził.

— Będę zachwycony, jeżeli zatrzymasz się u, mnie.

— Dziękuję. Wobec tego zajmę wolny kołek. Zauważyłem z

przykrością, że był u ciebie pracownik brytyjskich zakładów

usługowych. Świadczy to o jakimś nieszczęściu. Mam

nadzieję, że wodociąg nie nawalił?

— Nie. Gaz.

— Ach, tak. Pozostawił na linoleum ślady dwóch gwoździ

od buta akurat w miejscu, gdzie pada światło. Nie, dziękuję,

jadłem kolację w Waterloo, ale z przyjemnością wypalę fajkę

w twoim towarzystwie.

Podałem mu mój kapciuch, a on usiadł naprzeciw mnie i

przez pewien czas palił w milczeniu. Wiedziałem, że tylko

ważna sprawa mogła go do mnie sprowadzić o tej porze,

czekałem więc cierpliwie, aż sam do niej przystąpi.

— Widzę, że jesteś obecnie bardzo zajęty pracą zawodową

— powiedział, patrząc na mnie przenikliwie.

— Tak, miałem ruchliwy dzień — odrzekłem. — Być może,

wydam ci się bardzo głupi — dodałem — ale doprawdy nie

wiem, z czego to wywnioskowałeś.

Holmes zachichotał.

— Mam zaszczyt znać twoje zwyczaje, mój drogi Watsonie

— powiedział — kiedy masz wizytę gdzieś niedaleko, udajesz

się tam pieszo, a gdy obchód jest dalszy, korzystasz z dorożki.

O ile zauważyłem, twoje buty, choć zniszczone, nie są

bynajmniej zabłocone. Miałeś więc niewątpliwie tyle pracy, że

powstała konieczność wyjazdu dorożką.

— Doskonale! — zawołałem.

— Elementarna rzecz — powiedział Holmes. — Jest to

właśnie jeden z przykładów na to, że człowiek umiejący

wyciągać wnioski potrafi wywołać odpowiedni efekt i

wywrzeć na swym partnerze niezwykłe wrażenie, tylko

dlatego, iż ten ostatni nie dostrzegł jakiegoś drobnego faktu,

będącego podstawą dedukcji. To samo można powiedzieć,

mój drogi, o pewnych twoich drobnych pracach, których

złudny efekt jest całkowicie uzależniony od ciebie samego,

ponieważ ty skupiasz w swym ręku pewne dane dotyczące

jakiegoś problemu, dane, które nie są znane czytelnikom. W

obecnej chwili ja sam jestem w położeniu takiego czytelnika,

gdyż mam w ręku cały szereg nici prowadzących do

rozwiązania jednego z najdziwniejszych przypadków, jaki

kiedykolwiek zajmował umysł ludzki, a brakuje mi jednej albo

dwóch niezbędnych do uzupełnienia mojej teorii. Ale ja je

wynajdę, Watsonie, ja je wynajdę!

Oczy mu błysnęły i lekki rumieniec wystąpił na jego chude

policzki. Na chwilę uniosła się zasłona kryjąca siłę i

zawziętość jego natury, ale tylko na jedną chwilę. Gdy

spojrzałem nań ponownie, jego twarz przybrała już znowu ów

wyraz opanowania godny czerwonoskórego Indianina, z

powodu którego wieki ludzi uważało go raczej za maszynę niż

za człowieka.

— Zagadnienie to ma dość ciekawe momenty — rzekł

Holmes — a nawet mogę śmiało powiedzieć, że ma niezwykle

ciekawe momenty. Wniknąłem już trochę w tę sprawę i

wydaje mi się, że jestem już bliski rozwiązania. Gdybyś mógł

mi towarzyszyć w moich ostatnich posunięciach, oddałbyś mi

ogromną przysługę.

— Z wielką radością.

— Czy mógłbyś się jutro wybrać aż do Aldershot?

— Jackson mnie niewątpliwie zastąpi w pracy.

— Bardzo dobrze. Chciałbym wyjechać pociągiem o 11.15 z

Waterloo.

— Będę miał wobec tego dość czasu.

— W takim razie, jeżeli nie jesteś zanadto śpiący, opowiem

ci pokrótce, co się stało i co jeszcze należy przedsięwziąć.

— Byłem śpiący przed twoim przyjściem. Teraz jestem

całkiem rześki,

— Postaram się streścić tę opowieść w miarę możliwości,

aby nie pominąć niczego, co może być istotne w tej sprawie.

Bardzo możliwe, że już czytałeś sprawozdanie z tego

wypadku. Chodzi o przypuszczalne morderstwo pułkownika

Barclaya z pułku Royal Mallows w Aldershot, w związku z

którym przeprowadzam dochodzenie.

— Nic o tym nie słyszałem.

— Sprawa nie zwróciła na razie uwagi poza lokalnym

zainteresowaniem. Fakty te miały miejsce przed dwoma

dniami. Krótko mówiąc było to tak:

Royal Mallows, jak wiesz, jest jednym z najsłynniejszych

pułków w armii brytyjskiej. Pułk ten cudów dokazywał na

Krymie, jak i podczas buntu, i odtąd wyróżniał się przy każdej

sposobności. Jego dowódcą aż do poniedziałku wieczora był

James Barclay, zasłużony weteran, który zaczął swą karierę

jako ochotnik, w czasie buntu awansował za odwagę do rangi

oficera i w końcu objął dowództwo nad pułkiem, w którym

ongiś był szeregowcem. Pułkownik Barclay ożenił się jeszcze

w okresie, gdy był sierżantem, a jego żona z domu panna

Nancy Devoy, była córką poprzedniego sierżanta krajowca w

tym samym pułku. Z tej też przyczyny, jak sobie łatwo można

wyobrazić, zaistniały pewne drobne tarcia towarzyskie, kiedy

ta młoda para (albowiem wtedy byli jeszcze młodzi) znalazła

się wśród nowego otoczenia. Oni jednak podobno szybko się

przystosowali, a pani Barclay, o ile mi wiadomo, była równie

lubiana przez panie pułkownikowe, jak jej mąż przez swych

kolegów oficerów. Muszę jeszcze dodać, że była to kobieta

bardzo piękna, a nawet jeszcze i dziś, choć jest mężatką

przeszło 30 lat, ma podziwu godną powierzchowność.

Życie rodzinne pułkownika Barclaya było podobno

niezmiennie szczęśliwe. Major Murphy, któremu

zawdzięczam większą część tych informacji, zapewnił mnie,

że nigdy nie słyszało żadnym nieporozumieniu w tym stadle

małżeńskim. Na ogół Barclay, według niego, był bardziej

przywiązany do żony niż ona do niego. Rozstanie z żoną,

choćby na jeden dzień, sprawiało mu wielką przykrość. Ona

zaś ze swej strony, choć oddana mężowi i wierna, była

bardziej powściągliwa w swych uczuciach. Uważano ich

jednak w pułku za wzór małżeństwa w średnim wieku. W ich

wzajemnych stosunkach nie było nic takiego, co pozwoliłoby

przewidzieć tragedię, jaka się miała rozegrać.

Pułkownik Barclay odznaczał się podobno dość

szczególnymi rysami charakteru. Zazwyczaj kiedy bywał w

normalnym nastroju, sprawiał wrażenie rubasznego,

jowialnego starego wojaka, zdarzały się jednak wypadki, gdy

okazywał, że jest zdolny do wielkiej gwałtowności i

mściwości. Jednakże ta strona jego natury nie zwracała się

nigdy przeciwko żonie. Innym faktem budzącym zdziwienie

majora Murphy’ego oraz trzech innych oficerów, z którymi

rozmawiałem, był stan szczególnej depresji, nawiedzającej raz

po raz pułkownika. Jak major się wyraził, często się zdarzało,

że podczas wesołego i żartobliwego przekomarzania się przy

wspólnym stole uśmiech nagle znikał z jego ust, jak gdyby

zgaszony czyjąś niewidzialną dłonią. Ulegając temu

nastrojowi, bywał przez kilka dni z rzędu pogrążony w

głębokim smutku. Owe nagłe zmiany humoru oraz pewna

przesądność były to jedyne niepowszednie cechy, jakie zostały

zaobserwowane przez jego kolegów. To ostatnie dziwactwo

przyjęło formę lęku przed samotnością, zwłaszcza po

zapadnięciu zmroku. Dziecinny rys tak wybitnie męskiego

charakteru niejednokrotnie wywoływał komentarze i domysły.

Jeden batalion pułku Royal Mallows (jest to pułk 117)

stacjonuje od paru lat w Aldershot. Żonaci oficerowie

mieszkają poza koszarami, a pułkownik dotychczas zajmował

willę o nazwie „Lachine”, znajdującą się w odległości pół mili

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: