TAJEMNICA ZŁOTEGO PINCE-NEZ.pdf

TAJEMNICA ZŁOTEGO PINCE-NEZ

Gdy przeglądam trzy masywne tomy manuskryptów, w

których zawarte są nasze przygody z roku 1894, muszę

przyznać, że trudno mi osądzić, która z tych przygód była

najciekawsza i w której sławne na całym świecie zdolności

mego przyjaciela wystąpiły najwidoczniej. Odwracam kartki i

znajduję tam zapiski, o wstrętnej historii rudego weterynarza i

o strasznej śmierci bankiera Crosby’ego. Dalej napotykam na

sprawozdanie z tragedii w Addleton i dziwaczną historię

starodawnych angielskich kupców. Znana afera Smith–

Mortimer również przypada na okres tych czasów, podobnie

jak wyśledzenie i aresztowanie Hureta, mordercy z paryskich

bulwarów. Czyn ten przyniósł Holmesowi, w nagrodzie

własnoręczny list z podziękowaniem od prezydenta Francji i

order Legii Honorowej. Każdy z tych wypadków mógłby

stanowić materiał do zajmującego opowiadania, lecz według

mnie żaden z nich nie zawiera tych ciekawych i zajmujących

szczegółów, co wypadek w Yoxley Old Place, który łączy się

nie tylko z tragiczną śmiercią młodego Willoughby Smitha,

ale zawiera ponadto ciekawy rozwój wypadków, rzucający

światło na pobudki tej powikłanej zbrodni.

Był to zimny i burzliwy wieczór listopadowy. Siedzieliśmy

w milczeniu w pokoju. Holmes zajęty był odczytywaniem

przez lupę resztek jakiegoś starego pergaminu. Ja zaś

zagłębiłem się w rozprawie medycznej. Za oknem wzdłuż

Baker Street szalał wiatr, uderzając chwilami w szyby

kroplami deszczu.

Było to nieprzyjemne, gdy znajdując się w samym sercu

Londynu, gdzie dookoła nas w promieniu dziesięciu mil ludzie

zajęci są podobnie jak my pracą, odczuwało się równocześnie

żywiołową potęgę sił natury, wobec których cały Londyn nie

znaczy więcej niż kupka ziemi wyrzucona przez kreta na polu.

Podszedłem do okna i wyjrzałem na opustoszałą ulicę. Rzadko

rozsiane latarnie rzucały migające światło na zabłocony,

jezdnię i błyszczący od deszczu trotuar. Od strony Oxford

Street, rozpryskując kałuże, zbliżała się samotna dorożka.

— Dobrze, Watsonie, że nie musimy dziś w nocy ruszać się

z domu — rzekł Holmes odkładając lupę i zwijając pergamin.

— Dosyć jak na jedno posiedzenie. To bardzo męczy wzrok.

Nie ma nic bardziej zajmującego niż opowieść jakiegoś opata,

który żył w drugiej połowie piętnastego wieku. Halo! Halo!

Co tam się dzieje?

W poświst wiatru i szum deszczu wmieszał się odgłos kopyt

końskich i zgrzyt koła ocierającego się o krawędź chodnika.

Widocznie dorożka, którą przed chwilą zauważyłem,

zatrzymała się przed naszym domem.

— Kogo on szuka? — zawołałem, dostrzegając

wysiadającego mężczyznę.

— Kogo? Nas! On do nas przyjechał, Watsonie! A my, mój

drogi, musimy wyciągnąć nasze płaszcze, szale i inne części

garderoby, którą człowiek wymyślił po to, aby ochronić się

przed złą pogodą. Zaczekaj jeszcze chwilę! Dorożka rusza,

odjeżdża! Nie traćmy nadziei. Jeśliby chciał zabrać nas ze

sobą, nie odsyłałby dorożki. Zejdź na dół, mój kochany, i

otwórz bramę, gdyż wszyscy szanujący się obywatele leżą już

dawno w łóżkach.

Gdy światło lampy wiszącej w hallu padło na przybyłego,

poznałem w nim Stanleya Hopkinsa, młodego i zdolnego

urzędnika tajnej policji, którego karierą Holmes żywo się

interesował.

— Zastałem go? — rzucił przybyły z pośpiechem

lakonicznie.

— Chodź pan na górę, drogi panie — usłyszeliśmy głos

Holmesa. — Przypuszczam, że nie ma pań w ten ponury

Wieczór złych zamiarów względem nas?

Gdy detektyw wchodził po schodach, dostrzegłem, że z jego

płaszcza ścieka woda. Pomogłem mu się rozebrać, a Holmes

dołożył drzewa do kominka.

— No, mój drogi Hopkinsie, siadaj przy ogniu i ogrzej sobie

nogi — rzekł. — Tu ma pan cygaro, a doktor Watson poda

panu doskonałe lekarstwo na dzisiejszą niepogodę: gorącą

wodę z cytryną! Widocznie zaszło coś poważnego, skoro

wybrał się pan do mnie w taką wichurę.

— Tak, panie Holmes, istotnie. Mogę pana zapewnić, że

dobrze napracowałem się dzisiejszego popołudnia. Czy czytał

już pan coś o wypadku w Yoxley?

— Ostatnie wiadomości, które dziś czytałem, pochodzą z

piętnastego wieku.

— Gazety zamieściły tylko krótką wzmiankę, i to w dodatku

fałszywą. Nic pan nie stracił nie czytając jej. Nie miałem

chwili spokoju. Miejsce to leży poniżej Kentu, siedem mil od

Chatham i trzy mile od najbliższej stacji kolejowej. O

godzinie trzeciej piętnaście dostałem telegram, o piątej byłem

już w Yoxley Old Place, przeprowadziłem dochodzenia i

złapałem jeszcze ostatni pociąg do Charing Cross, skąd

niezwłocznie dorożką udałem się do pana.

— Co jest panu niejasne w tej sprawie?

— Ja w ogóle niczego nie rozumiem. Jest to, śmiało mogę

panu powiedzieć, najbardziej tajemnicza historia, na jaką

kiedykolwiek natrafiłem; a jednak z początku wydawała się

niezmiernie prosta. Brak jest jakiegokolwiek motywu. Mr

Holmes, i to mnie najbardziej niepokoi. Ten człowiek został

zamordowany, tego nie można zaprzeczyć, lecz nie ma

żadnego powodu, dla którego by miano popełnić tę zbrodnię.

Holmes zapalił papierosa i oparł się wygodnie w fotelu.

— Proszę nam podać bliższe szczegóły — rzekł.

— Wszystko jest całkiem jasne — zaczął Stanley Hopkins

— z drugiej jednak strony nie mogę pojąć, co to wszystko

znaczy. Sprawa wygląda następująco: Przed kilku laty pewien

starszy jegomość, profesor Coram, kupił wiejski domek w

Yoxley Old Place. Jest to chory człowiek, który połowę życia

spędził w łóżku, a drugą połowę poruszając się z trudem o

lasce lub też każąc ogrodnikowi obwozić się w fotelu na

kółkach po swojej posiadłości. Nieliczni sąsiedzi, którzy go

odwiedzają, lubią go i cieszy się wśród nich sławą uczonego

człowieka. Jego służba składa się z gospodyni, niejakiej pani

Marker, i pokojowej. Zuzanny Tarlton. Obie kobiety przybyły

do domku razem z profesorem. Robią wrażenie dobrych i

prawych charakterów. Profesor pisze jakieś dzieło naukowe;

przed niespełna rokiem chciał zaangażować sekretarza.

Pierwsi dwaj, których przyjął, nie nadawali się, dopiero trzeci,

nazwiskiem Willoughby Smith, młody człowiek, który

dopiero co ukończył studia uniwersyteckie, wydawał się być

właśnie takim, jakiego potrzebował profesor. Jego czynności

polegały na tym, że każdego przedpołudnia pisał pod

dyktando profesora, pozostały zaś czas spędzał na

wyszukiwaniu w książkach tych ustępów, które odnosiły się

do pracy przypadającej na dzień następny. Ten Willoughby

Smith jako młody uczeń w Uppingham, a potem jako student

w Cambridge, prowadził się bez zarzutu. Widziałem jego

świadectwa; od samej młodości był porządnym, spokojnym,

pilnym człowiekiem, bez żadnych nałogów. Jednym słowem,

nie znalazłem w nim „słabych miejsc”. I tego właśnie

młodego człowieka znaleziono dziś rano nieżywego, Leżał w

pracowni profesora, a okoliczności pozwalają przypuszczać,

że został zamordowany.

Wiatr wył i targał okiennicami. Holmes i ja przysunęliśmy

nasze fotele bliżej ognia, podczas gdy młody inspektor wolno,

punkt po punkcie, opowiadał dalej:

— Zdaje się, że w całej Anglii trudno by było znaleźć dom,

w którym mieszkańcy żyliby w większym odosobnieniu i

bardziej oddaleni od wpływów zewnętrznych. Całe tygodnie

mijały i nikt z domu nie wychodził poza bramę ogrodu.

Profesor jedynie żył dla książek i nauki, nic innego dla niego

nie istniało. Młody Smith nie: miał w sąsiedztwie żadnych

znajomości i żył podobnie jak jego pracodawca. Także obie

kobiety nigdzie nie wychodziły. Mortimer, ogrodnik, który

obwozi profesora po ogrodzie, to inwalida z wojny krymskiej,

człowiek uczciwy. Nie mieszka razem ze wszystkimi, lecz w

małym, trzypokojowym domku stojącym w samym końeti

ogrodu. Otóż i wszyscy ludzie zamieszkujący teren Yoxley

Old Place. Brama ogrodu oddalona jest od szosy Londyn–

Chatham o jakie sto metrów. Brama ta zaopatrzona jest

jedynie w klamkę, tak że każdy może bez przeszkody wejść

do ogrodu.

Teraz przytoczę panu zeznanie Zuzanny Tarlton, jedynej

osoby, która wie coś konkretnego w tej sprawie. Było to przed

południem, między godziną jedenastą a dwunastą. Zajęta była

właśnie wieszaniem firanek we frontowym pokoju na

pierwszym piętrze. Profesor Coram leżał jeszcze w łóżku,

gdyż w czasie niepogody nie wstaje przed południem.

Gospodyni miała jakąś robotę w głębi domu. Willoughby

Smith znajdował się w swoim pokoju, który służył mu

zarazem za sypialnię; Zuzanna słyszała, jak przeszedł przez

korytarz i zeszedł na parter do pracowni leżącej bezpośrednio

pod jego pokojem. Nie widziała go, lecz oświadczyła, że

rozpoznała jego szybkie kroki, co do tego nie miała

wątpliwości. Nie mogła tylko powiedzieć, czy zamknął za

sobą drzwi pracowni. W minutę potem usłyszała okropny

krzyk, straszliwy, ochrypły, dziwny i niesamowity krzyk. Nie

mogła stwierdzić, czy był to głos mężczyzny, czy kobiety.

Zaraz potem rozległo się ciężkie uderzenie, które wstrząsnęło

domem, i zapadła cisza. Dziewczyna stała przez chwilę jak

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: