turbosprężarka opis .pdf
(
98 KB
)
Pobierz
PAROWNIK Lowato Š Notatnik
wydania archiwalne
porady
Auto Ś WIAT numer 02/02, strona: 34
Tajemnice turbosprężarek
Turbodoładowanie
Turbodoładowanie znane było już dziesiątki lat temu. Od dawna stosowano je w lokomotywach
spalinowych, statkach, ciężaró wkach, ale w samochodach osobowych do dziś budzi ono
kontrowersje. Jak działa i czy kupno samochodu z turbodoładowaniem jest bezpieczną inwestycją?
Zasada działania turbodoładowania jest dość prosta. Uchodzą ce spaliny
posiadają ogromną energię, któ ra w wolno ssą cym silniku jest tracona.
Umieszczenie w układzie wydechowym turbiny pozwala zamienić energię
spalin na ruch obrotowy, któ ry z kolei jest wykorzystywany do spręż ania
powietrza dostają cego się do silnika. A im więcej powietrza do niego
dociera, tym większą moc moż e on rozwinąć. Wszystkie turbospręż arki
mają bardzo podobną budowę. Na ułoż yskowanym wałku z jednej strony
zamontowany jest wiatrak turbiny, a z drugiej spręż arki. Specjalne
ukształtowanie korpusu wymusza ruch spalin przyspieszają cy turbinę do
kilkudziesięciu tysięcy obrotó w, przez co udaje się spręż yć powietrze w
układzie dolotowym do dość wysokiego ciśnienia. Zasada działania turbo
jest zbliż ona do tego, co moż na zaobserwować w elektrowni wodnej.
Sama turbospręż arka nie byłaby w stanie długo pracować, ponieważ ta
"samonapędzają ca się" konstrukcja szybko doprowadziłaby do zniszczenia
silnika. Do precyzyjnej regulacji ciśnienia służą specjalne zawory upustowe,
któ re w zależ ności od konstrukcji układu doładowania upuszczają bą dź
powietrze tłoczone do cylindró w, bą dź spaliny przed turbospręż arką .
W silnikach benzynowych zwykle stosowane są dwa zawory w układzie
dolotowym (waste-gate i blow-off) oraz zawó r by-pass w układzie
wydechowym przed turbiną . Podczas pracy na niskich obrotach wszystkie
te zawory są zamknięte, ponieważ silnik potrzebuje szybkiego wzrostu ciśnienia spręż anego
powietrza. Przy wysokich obrotach, aby nie dopuścić do znacznego wzrostu ciśnienia doładowania,
uchyla się zawó r by-pass, powodują c, ż e duż a część spalin omija turbinę, przez co jej obroty
utrzymywane są na niż szym poziomie. Samo ciśnienie w układzie dolotowym regulowane jest przez
zawó r waste-gate, któ ry zazwyczaj jest sterowany elektromagnesem przez komputer i w razie
powstania zbyt wysokiego ciśniena po prostu unosi się, wypuszczają c część spręż onego ładunku,
przez co zmniejsza się ciśnienie doładowania.
?
Zawó r blow-off włą cza się do pracy dopiero w momencie gwałtownego
zdjęcia nogi z pedału gazu. Kręcą ca się wtedy z wysoką prędkością turbina
tłoczy powietrze, któ re natrafia na zamkniętą przepustnicę. Taka sytuacja
powodowałaby nagłe wyhamowywanie spręż arki, któ ra następnie
potrzebowałaby duż o czasu, ż eby znó w się rozpędzić do wysokich obrotó w.
Sytuacja taka niekorzystnie wpływa zaró wno na osią gi samochodu, jak i na
trwałość samej turbospręż arki. Aby temu zapobiec, zawó r blow-off otwiera
się przy zamknięciu przepustnicy, wypuszczają c spręż one powietrze.
Od wielu lat w samochodach stosowane są chłodnice powietrza
doładowują cego, tzw. intercoolery. Wykorzystują one prostą zasadę
termodynamiki, ż e to, co jest zimniejsze, jest gęstsze. A co jest gęstsze,
tego zmieści się więcej. Tak więc poprzez schłodzenie powietrza tłoczonego
przez turbo do cylindró w udaje się go zmieścić więcej, przez co podwyż sza
się moc silnika właściwie "za darmo".
W silnikach wysokopręż nych nie ma przepustnicy, nie występuje więc zawó r
blow-off, natomiast zawó r by-pass coraz częściej jest zastępowany
specjalną kierownicą przed turbiną . Mamy wtedy do czynienia z
turbospręż arką o zmiennej geometrii. W zależ ności od wykonania
kierownica składa się z szeregu łopatek, któ re mają moż liwość przesuwania
PDF created with FinePrint pdfFactory trial version
http://www.fineprint.com
kierownica składa się z szeregu łopatek, któ re mają moż liwość przesuwania się lub przekręcania
wokół własnej osi. Dzięki temu moż na regulować natęż enie przepływu gazó w wydechowych
wpadają cych na łopatki turbiny. Przy niskich obrotach silnika kierownica ukierunkowuje strumień
powietrza stycznie do turbiny, nadają c jej większą prędkość, natomiast przy wyż szych obrotach silnika
łopatki ustawiają się prostopadle do turbiny, umoż liwiają c jak największy i niezakłó cony przepływ gazu.
Obecnie produkowane turbospręż arki są urzą dzeniami bardzo trwałymi, ale i dość czułymi na to, jak
się z nimi kierowca obchodzi. Żeby urzą dzenie służ yło długo i bezawaryjnie, wystarczy przestrzegać
kilku zaleceń. Podstawową sprawą jest wysokiej jakości olej, zmieniany nie rzadziej, niż zaleca to
fabryka. Ponieważ turbo jest bardzo obciążone termicznie, zawsze trzeba pozwolić mu się nagrzać
przed wykorzystywaniem pełnych osią gó w auta. Po uruchomieniu zimnego silnika powinno się jechać
ze zmienną prędkością (po prostu normalnie), ale bez wciskania pedału gazu do podłogi i
wprowadzania silnika na wysokie obroty. Po bardzo forsownej jeździe turbo musi mieć czas na
schłodzenie się, a ponieważ za utrzymywanie odpowiedniej temperatury w duż ym stopniu odpowiada
układ smarowania, nie należ y od razu wyłą czać silnika. Minuta pracy na wolnych obrotach zapewni
smarowanie i zapobiegnie niszczeniu łoż ysk. Uwaga ta dotyczy takż e samochodó w z silnikami
wysokopręż nymi. Chociaż temperatury w turbodieslach są niż sze, to jednak problemy są dokładnie
takie same.
Jeż eli decydujemy się na zakup uż ywanego auta z turbodoładowaniem, to oczywiście nie mamy
wpływu na to, co robił z nim poprzedni właściciel, ale warto sprawdzić kilka szczegółó w. Samochó d
powinien mieć regularne przeglą dy, a poprzedni właściciel powinien w kilku słowach streścić, jak
według niego obchodzić się z silnikiem turbo. Odpowiedź: normalnie - jest tu raczej negatywna. Warto
też rzucić okiem na samą turbospręż arkę (często jest ona głę boko ukryta pod kolektorem
wydechowym) i sprawdzić, czy nie ma na niej śladó w wycieku oleju bą dź cieczy chłodzą cej. Turbo
powinno pracować ró wno i wydawać jedynie delikatny świst przy obciążeniu silnika. No i oczywiście
najważ niejszą sprawą są osią gi. Jeż eli samochó d nie ma odpowiedniego "kopyta", to problemem
moż e być właśnie turbo.
Czy bać się więc turbospręż arek? Nie, ale warto się zapoznać przed kupnem zaró wno ze stanem, jak i
historią uż ytkowania auta.
PDF created with FinePrint pdfFactory trial version
http://www.fineprint.com
Plik z chomika:
AUTOBOTS
Inne pliki z tego folderu:
Fasolki - Ruch ruch ruch.mp3
(2233 KB)
Sportowe marzenia - Piosenki na każdą szkolną okazję.mp3
(6264 KB)
Zatańcz z klasą - Milena Skowron & Mateusz Golicki.mp3
(6262 KB)
WOŁA NAS SZKOŁA.mp3
(2314 KB)
Instrukcja.serwisowa.fabia.2000.zip
(801 KB)
Inne foldery tego chomika:
Oszuści i naciągacze
Dron
Drukarka
Filmy h-1234
Galeria
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin