PIERWSZA KADRÓWKA.pdf

Strona 1 z 3

Moja pierwsza Kadrówka, czyli wspomnienie z lat chmurnych, lecz nie durnych

Dodany przez: Konrad ZbroŜek

Idziemy we dwóch i wraz z towarzyszem, gdzieś na leśnym dukcie, zupełnie jak ostatnie ofermy, włazimy na szarą wołgę ze śpiącymi czterema sbkami.

Byliśmy juŜ nieźle umundurowani. Na głowach nosiliśmy bordowe berety z prawidłowymi orzełkami. Zaspanych tajniaków zatkało. Pytają; „A wy to kto?”.

Jak zwykle przytomny Wiesiek gromko rzuca: Wojsko Polskie. Nawet nie wysiedli z samochodu.

Kto był pomysłodawcą naszego uczestnictwa w Marszu Szlakiem I Kompanii Kadrowej dzisiaj chyba nikt nie wie. MoŜe Wiesiek? On zawsze słynął z

najciekawszych, nierzadko brawurowych pomysłów. MoŜe Andrzej Szomański? Był naszym mentorem, przywódcą, no i wielkim znawcą historii, a nade

wszystko, od półwiecza jej aktywnym uczestnikiem. W kaŜdym razie latem `84 kilkuosobowa grupa warszawian przybywa na kwatery do Krakowa.

Tubylcy obserwowali nas z ironiczną uwagą. Odczuwałem, jakŜe rozczulający, stary dystans, wynikający z poczucia wyŜszości, nad w gorącej wodzie

kąpanymi „królewiakami”. Zwiedzając ich domy; narosłe ocalonymi z tyluŜ poŜóg, artefaktami polskiej przeszłości, z udawaną zazdrością deklarowałem

często: „Następne powstanie robimy w Krakowie”. Tymczasem, po wspaniale spędzonych chwilach na mieszczańskich kwaterach, wymianie wszelkiej

bibuły, odwiedzinach w krypcie Srebrnych Dzwonów, stajemy o świcie, 6 sierpnia, a jakŜe, na Oleandrach. Krótka odprawa i wyruszamy do Michałowic.

Trochę mnie zatkało, Ŝe ten pomnik ocalał pod okupacją rosyjską. (W naszym gronie kadrówkowiczów, przybyłych z całej Polski, co do tego, Ŝe PRL jest

państwem okupowanym nie było wątpliwości.)

Ruszamy do Kielc. Nasza grupka szybko zyskuje przydomek Plutonu Warszawskiego. JakŜesz byliśmy z niego dumni, gdy odwiedził nas major „Szary”.

Legenda Gór Świętokrzyskich, były podkomendny „Ponurego”, dowódca akcji odbicia AKowców więzionych przez Rosjan w Kielcach.

Pogoda wspaniała. Upał. Wędrujemy co prawda bez oporządzenia, podwoŜonego na noclegi jakimś śukiem, ale wiadomo, wszystko w warunkach

konspiracji, więc perturbacje są nieuniknione. I się zdarzają. A to jakiś ksiądz noclegu nam odmawia, bo; „byli Panowie z Kielc i grozili, Ŝe jak Was przyjmę

to będzie to i tamto”, czyli podobno odbiorą klesze przydział na cement potrzebny do budowy nowej świątyni.

Maszerujemy bez większych kłopotów, marząc permanentnie o kąpieli, Ŝeby wreszcie dotrzeć do Jędrzejowa. Tutaj stacjonował Komendant Piłsudski ze

swym sztabem przed uderzeniem na Kielce. Pod poświęconą temu tablicą na kamienicy w rynku odśpiewujemy gromko Pierwszą Brygadę. Milicji ani widu

ani słychu. Nasze patrole informują jednak o silnym zgrupowaniu ZOMO pod miastem i licznych tajniakach na ulicach Jędrzejowa. Po improwizowanej

uroczystości i gromkim odśpiewaniu „I Brygady” na jędrzejowskim rynku, gościmy w kamienicy Państwa Przypkowskich. Tej samej, gdzie kawaterował

Marszałek ze swymi oficerami. Dotykamy z oczywistym naboŜeństwem słynny „Parasol” Rydza Śmigłego (odznaka ukończenia kursu oficerskiego w POW) i

podziwiamy zbiory tej wielkiej polskiej rodziny, gromadzącej od pokoleń słoneczne zegary. Dzisiaj muzeum zegarów Rodu Przypkowskich uwaŜane jest za

najbogatsze na świecie.

Ruszamy na Kielce. Opuszczamy jednak Jędrzejów jedynie na chwilę, by do niego wrócić na dłuŜszą, pełną przygód chwilę. W najbliŜszym przydroŜnym

barze na „siódemce” mamy posiłek. Wreszcie coś gorącego, i przy stole. Cała wiara wyraźnie rozanielona, rozśpiewana i zupełnie pozbawiona czujności.

Zaskoczyli nas kompletnie. Wokół baru robi się niebiesko, do środka wchodzą tajniacy i coś tam obwieszczają o zatrzymaniu. Kilkoro z nas pryska do lasu.

Ci, którzy juŜ rozsiedli się do obiadu takich szans nie mają. Pod obrusy trafiają więc dziesiątki egzemplarzy wszelkiej maści bibuły. Jeszcze wtedy nie

mieliśmy sztandaru, więc straty, i konieczność podjęcia walki, nam nie groziły. Zapraszają do „suk”. Trafia mi się zaszczyt niezmierny bycia zamkniętym

razem z dziewczętami, więc duma mnie rozpiera. Nie byliśmy skuci kajdankami. Chyba im zabrakło. Było nas około siedemdziesięciu osób. PrzewoŜą nas

na komendę w Jędrzejowie. I tam błyskawicznie ilość aresztantów topnieje. Zamknęli nas fujary, tymczasowo w jakiejś świetlicy na pierwszym piętrze.

Okno otwarte, pod oknem daszek nad okapem wejściowym, więc błyskawicznie kilku chłopców było na ulicy. Resztę spisują, nie próbują przesłuchiwać.

Są bardzo uprzejmi, wręcz nadskakujący. I po kilka osób wychodzimy na ulicę z przykazaniem, Ŝe za uczestnictwo w nielegalnym zgromadzeniu grozi „to i

tamto”. Na ulicy nasz łącznik informuje, Ŝe XXXX(?)Marsz Szlakiem Kadrówki „odbudowuje” się w pobliskim klasztorze (?) Kamedułów. Braciszkowie

goszczą nas jak obyczaj przykazał. Biesiadujemy w refektarzu, przeŜywamy i dyskutujemy co robić dalej. Część z naszych, kilka osób, siedzi na milicyjnym

dołku. Wiesiek, który zwiał nie wiadomo kiedy, nigdy się nie przyznał, w jaki sposób przekazał im ciepłą odzieŜ, papierosy i czego by tam jeszcze aresztant

potrzebował. Zresztą nikt go o to nie pytał. Było wiadomo. Wiesiek to Wiesiek.

Czekamy na decyzje komendy marszu. Nasi dowódcy w tym czasie rozmawiają z bezpieką. Wybucha drobna sensacja, Ŝe wśród sbków są równieŜ

oficerowie LWP. Nasza grupa negocjacyjna przynosi wieści, Ŝe domagają się natychmiastowego rozwiązania marszu. Postanawiamy więc tymczasowo

przygotować się na dłuŜsze oblęŜenie w klasztorze. Braciszkowie, jak się zdaje, a na pewno reguła im nakazuje, przyjmują nasze pomysły ze stoickim

spokojem.

Kolejna tura negocjacji. Przeciwnik godzi się na dalsze kontynuowanie marszu, ale nie w zwartej kolumnie. Po kilka osób i w przypadku, gdybyśmy do

Kielc wmaszerowywali w zwartej kolumnie, wszyscy zostaną aresztowani. Na dotrzymanie takiej umowy jeden z wojskowych dał oficerski parol. Atoli,

przykro mi, pamiętam, Ŝe nikt jego słowu nie wierzył.

Gdzieś na szlaku. Autor wspomnień ze sztandarem.

Strona 2 z 3

I w tym czasie powstaje sztandar. Zrobiony przez Zbyszka Romanowskiego, plastykaamatora z Nowej Huty, tego samego, który stworzył przejmującą,

białoczerwoną szarfę w kształcie „V” wywieszoną na kościele św. Stanisława Kostki podczas pogrzebu ks. J.Popiełuszki. Skąd na nasz sztandar wziął

materiał? Dobrą farbę, nici, itp.? MoŜe braciszkowie pomogli? NajwaŜniejsze, Ŝe mieliśmy sztandar, który w najgodniejszej i najsilniejszej obstawie

wyruszył do stolicy Ziemi Świętokrzyskiej.

Gdy ten sztandar zobaczyliśmy juŜ nie było dyskusji: czy i jak wejdziemy do Kielc. Aby się tylko wyrwać z Jędrzejowa. Ruszamy po kilkoro, gdzieś polami,

zagajnikami, zaułkami z rozkazem zbiórki pod skocznią narciarską „tego i tego o tej i o tej”. A czas goni, bo przecieŜ idziemy trasą zgodną z kalendarzem

marszu tamtych z 1914 roku.

Idziemy we dwóch i wraz z towarzyszem, gdzieś na leśnym dukcie, zupełnie jak ostatnie ofermy, włazimy na szarą wołgę ze śpiącymi czterema sbkami.

Byliśmy juŜ nieźle umundurowani. Na głowach nosiliśmy bordowe berety z prawidłowymi orzełkami. Zaspanych tajniaków zatkało. Pytają; „A wy to kto?”.

Jak zwykle przytomny Wiesiek gromko rzuca: Wojsko Polskie. Nawet nie wysiedli z samochodu.

Docieramy pod skocznię. To chyba tam narodziła się idea, aby w Kielcach się nie rozstawać, a przerodzić w; Pielgrzymkę w Intencji Odzyskania

Niepodległości.

Wchodzimy do miasta zwartą kolumną, ze sztandarem na czele, i śpiewem, Ŝe aŜ mury huczą. Wokół, aŜ się roi od tajniaków. Ale idziemy trasą

przygotowaną przez nasze patrole. Są zupełnie zmyleni i nie potrafią się na tyle skutecznie i szybko przegrupować, Ŝeby nas rozbić. Wchodzimy do

Katedry. No cóŜ... Niech będzie patos:

Światynia niemal wypełniona po brzegi. Nawa środkowa pusta. Czeka na nas. Przypominają się sceny z trylogii, czy z „Hubala” (i cóŜ z tego, Ŝe przez

kolaboranta wyreŜyserowanego).

W drodze na Jasną Górę.

Po naboŜeństwie uściski, rozstania. Z oczywistą obietnicą – do zobaczenia za rok. Jednak około trzydzieściorga z nas decyduje się ruszać na Jasną Górę.

W pociągu do Częstochowy wzbudzamy niezłą sensację. Nie tylko z powodu „partyzanckiego” wyglądu, ale i repertuaru piosenek, całkowicie nasz wygląd

potwierdzających. Część z nas podróŜuje w sposób poufny. Oni przewoŜą ogromny transparent i nade wszystko sztandar Kadrówki. Ale przeciwnik nie

wykazuje większej aktywności. Do czasu. Chyba nie wierzyli agentom, którzy zapewne nas śledzili, Ŝe mamy zamiar wmaszerować na Jasną Górę w takiej

intencji. Uwierzyli, gdy było juŜ za późno. Zorganizowali zasadzkę w Alei NMP, tuŜ przed klasztorem. Byliśmy w kłopocie. Zgrupowaliśmy się w pobliskim

kościele. Nasi informatorzy mówili o około 50ciu sbkach i nieznanej ilości milicjantów, bo przecieŜ wokół było ich multum. Właśnie wchodzenie na Jasną

Górę rozpoczęły dziesiątki tysięcy pątników. TakŜe obcokrajowców. Wysłany pośpiesznie patrol uzyskał zgodę księŜy prowadzących pielgrzymkę, abyśmy

włączyli się w ich grupę ...No właśnie skąd? Kto to był? (cóŜ, działo się to przed ćwierćwieczem). W kaŜdym razie – wspaniali ludzie. Wmaszerowujemy w

ich kilkutysięcznej rzeszy. Kilku z nas słyszy groźby doskakujących z chodników sbków. Odpowiadamy spokojem na ich ujadanie. JuŜ pod figurą MB

jesteśmy samodzielną pielgrzymką. Paulini odmawiają nam zgody na wejście do klasztoru. Prawdopodobnie mieli nas za prowokatorów, albo co

pewniejsze nie podzielali naszych poglądów. A pewnie było tak, Ŝe decyzję podejmował konfident sb, jeden z ówczesnych prominentów zakonu (były

przeor klasztoru jasnogórskiego), a w ony czas pełniący funkcję definitora (zastępcy przeora) paulinów.

Strona 3 z 3

Furda z tym. Stoimy samotnie pod wałami.

Po wszystkim Pluton Warszawski rozpierzchł się, aby z Częstochowy do stolicy dotrzeć bezpiecznie. Jedni jechali autostopem. Inni pociągami

niemiłosiernie zatłoczonymi, wszak koniec pielgrzymek. Wtedy poczułem jak jestem zmęczony. JuŜ po „cywilnemu”, uprosiłem funkcjonariusza Poczty

Polskiej, aby wpuścił mnie do ich ambulansu. „Siądę sobie i do samej Warszawy Pan nawet nie zauwaŜy mojej obecności” pewnie powiedziałem. JuŜ

zasypiając przyglądałem się pracy pocztowców sortujących listy rodaków.

O ty, patrz; Warszawa – Golędzinów......(Był tam wówczas garnizon ZOMO.)

A, to przesyłka lotnicza – odpowiedział mu kolega.

Otworzył okno i list wyfrunął z pędzącego pociągu.

Spokojnie zasnąłem.

Konrad ZbroŜek

Definitywne zakończenie marszu. Transparenty pozostawiamy na Jasnej Górze.

P.S. Kilka miesięcy później dostałem wezwanie do Jędrzejowa na Kolegium d/s Wykroczeń. Miałem odpowiadać za udział w nielegalnym zgromadzeniu. Na

miejscu zastałem grupkę kadrowiczów. Karali wszystkich grzywnami z zamianą na areszt. Gdy przyszła moja kolej odczytałem, Ŝądając dołączenia do akt,

manifest dotyczący tego czym mym zdaniem jest PRL. Głównym filarem, mej chwilami agresywnej przemowy, było tzw. kłamstwo katyńskie. I o zgrozo

dranie mnie ośmieszyli udzielając jedynie upomnienia słownego. Koledzy mieli niezłą zabawę z mej wściekłości i rozczarowania, Ŝe nie zostałem

ukrzyŜowany na jędrzejowskim rynku.

Na temat Marszów Szlakiem Kadrówki organizowanych w latach 80tych, przeciwnik zgromadził wcale bogatą dokumentację. Znajduje się ona dzisiaj w

gestii m.in. warszawskiego IPNu. Niewątpliwie satysfakcją musi napawać fakt, iŜ nie ma w niej śladu informatorów bezpieki funkcjonujących w gronie

kadrowiczów, podobnie jak mego manifestu wygłoszonego przed kolegium. Atoli, było pewnie tak, Ŝe nie chciało mi się dokładniej poszukać.

Zamknij okno

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: