POLSKA 2030 WYZWANIA ROZWOJOWE.PDF

4 czerwca 1989 roku obróciła się karta polskiej historii.

Odzyskaliśmy wolność, o której do tej pory marzyliśmy.

W latach następnych przyszło nam budować fundamenty no

wego państwa, nowej gospodarki i w jakiejś mierze – nowego

społeczeństwa.

przyszłego rozwoju i uzyskania przez Polskę i jej gospodarkę

przewagi w konkurencji z innymi krajami. Możemy powiedzieć,

że w pewien sposób chcemy podsumować okres, który minął

– nazywany okresem transformacji i otworzyć okres, który nad

chodzi – a będzie okresem modernizacji.

W tej pracy pojawiły się oczywiste trudności i zagrożenia.

Jednak siła energii społecznej, którą wyzwoliło odzyska

nie wolności, pozwoliła przemieniać polską rzeczywistość.

Potra liśmy wykorzystać swobody gospodarcze, naszą

przedsiębiorczość i zaradność. Tworzyliśmy miejsca pracy

w nowoczesnych sektorach gospodarczych, przywracaliśmy

właściwe miejsce własności prywatnej, podjęliśmy napraw

dę imponujący wysiłek edukacyjny, zwłaszcza na poziomie

studiów wyższych. Okazało się, że potra my być pracowici

i umiemy dostosować się do trudnych, a często i zmiennych

warunków, w jakich przychodzi nam żyć i pracować.

Dlatego ważne jest, by pokazać, jakie główne wyzwania stoją

przed nami w perspektywie kolejnych dwudziestu lat. Tych

wyzwań nie da się zawrzeć w postaci prostych pytań, mają

one raczej formę wieloczłonowych alternatyw, które oddają

skalę skomplikowania powiązań, występujących w życiu i roz

woju nowoczesnych społeczeństw. Są to dylematy modernizacji

przeprowadzanej w warunkach, które narzuca XXI wiek.

Raportem POLSKA 2030 otwieramy publiczną debatę na temat

naszej przyszłości. Właśnie teraz, po dwudziestu latach zmian,

jest czas, by skupić energię na nowym projekcie cywilizacyjnym.

Jest czas, by odwrócić następną kartę polskiej historii. Musimy

nadal uczyć się wolności, którą odzyskaliśmy 4 czerwca 1989

roku, a równocześnie odpowiedzialnie myśleć o przyszłości.

Ale szybki rozwój ujawnił też liczne, bolesne słabości. Czasem

brakowało nam mocno ugruntowanych nawyków demokratycz

nych, nierzadko doskwierała niedojrzałość służby publicznej,

odczuwaliśmy słabą skuteczność funkcjonowania państwa,

nieczytelne bywały reguły podejmowania ważnych decyzji

społecznych i politycznych. Co więcej, nawet szybki rozwój go

spodarczy nie pozwolił nam pokonać wieloletnich zaniedbań

(a dotyczy to nie tylko dziedzictwa komunizmu, ale niemal całe

go XX wieku), jeśli chodzi o szeroko rozumianą infrastrukturę.

Zapraszam więc do uważnej lektury, otwartej debaty i poszuki

wania rozwiązań, budujących wspólnotę działania.

Maj 2009

To wszystko powoduje, że musimy dobrze przygotować się

do wyzwań, które przynosi nowe stulecie. To zarazem główny

powód, dla którego powstał raport POLSKA 2030. Jego sens

polega na tym, by poddać wszechstronnej diagnozie wiele

obszarów naszego życia, zwłaszcza tych, które są ważne dla

Premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej

Polska

Donald Tusk

Zespół Doradców Strategicznych Prezesa Rady Ministrów

Al. Ujazdowskie 1/3, 00583 Warszawa, Polska

www.zds.kprm.gov.pl

Redakcja naukowa:

Michał Boni

Zespół autorski:

Paweł Bochniarz, Michał Boni, Maciej Bukowski, Eliza Durka, Maciej Duszczyk, Maciej Grabowski, Mikołaj Herbst, Paweł Kaczmarczyk, Lidia KołuckaŻuk, Jakub Michałowski, Dominika

MilczarekAndrzejewska, Dorota Poznańska, Piotr Rymaszewski, Alek Tarkowski, Mateusz Walewski, Jakub Wojnarowski.

Współpraca:

Igor Ostrowski, Kamil Rakocy.

Zespół autorski dziękuje za uwagi i komentarze oraz wszelką udzieloną pomoc grupie współpracowników, którą tworzyli:

Piotr Arak, Magdalena Arczewska, Ryszard Balicki, Marcin Bągard, Adam Bodnar, Agnieszka ChłońDomińczak, Andrzej Cylwik, Agnieszka Fihel, Adrian Furgalski, Anna GizaPoleszczuk,

Grzegorz Gorzelak, Marek Góra, Jakub Growiec, Janusz Jankowiak, Irena E. Kotowska, Marek Kozak, Sławomir Lenart, Piotr Łysoń, Marek Okólski, Aleksandra Rusielewicz, Anna Ruzik, Katarzyna Rybka,

Krzysztof Rybiński, Andrzej Sołtyk, Jerzy Widzyk, Jerzy Wilkin, Witold Włodarczyk, Bogdan Wojtyniak, Irena Wóycicka, Jan Jakub Wygnański, Cezary Żołędowski.

Dokument „Polska 2030” powstał przy współudziale Klubu Parlamentarnego Pla orma Obywatelska.

Projekt współ nansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna.

Wydawca:

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, 2009

Spis treści

Wprowadzenie ............................................................................................................................................................................... 1

Wyzwanie 1, Wzrost i konkurencyjność .............................................................................................................................. 20

Wyzwanie 2, Sytuacja demogra czna .................................................................................................................................. 46

Wyzwanie 3, Wysoka aktywność zawodowa oraz adaptacyjność zasobów pracy................................................ 90

Wyzwanie 4, Odpowiedni potencjał infrastruktury......................................................................................................118

Wyzwanie 5, Bezpieczeństwo energetycznoklimatyczne ..........................................................................................166

Wyzwanie 6, Gospodarka oparta na wiedzy i rozwój kapitału intelektualnego ..................................................204

Wyzwanie 7, Solidarność i spójność regionalna .............................................................................................................238

Wyzwanie 8, Poprawa spójności społecznej....................................................................................................................270

Wyzwanie 9, Sprawne państwo ...........................................................................................................................................298

Wyzwanie 10, Wzrost kapitału społecznego Polski.......................................................................................................338

Polska 2030 – Rekomendacje końcowe .............................................................................................................................372

Bibliogra a...................................................................................................................................................................................385

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: