Wydział: Technologia Chemiczna
Kierunek: Technologia Chemiczna
25.03.08
17:00-20:00
Nr grupy: 3
Nr ćwiczenia: 3
POLIKONDENSACJA
Cel ćwiczenia:
Teoretyczny: poznanie chemii i technologii żywic fenolowo – formaldehydowych
Praktyczny: synteza nowolaku fenolowo – formaldehydowego, otrzymanie z niego lakieru i określenie jego podstawowych własności
Przebieg ćwiczenia:
a) Synteza żywicy nowolakowej
1. Do kulistej kolby o pojemności 500ml zaopatrzonej w chłodnice zwrotną oraz termometr odważyć 46g fenolu.
2. Kolbę ogrzewać się do temperatury 40 – 50oC, aż do stopienia fenolu i dodać formaldehydu do fenolu w stosunku molowym 6:7 oraz 0,5ml HCl.
3. Mieszaninę ogrzać do temperatury 80oC.
4. Ciesz odstawić na 10 – 12 minut (następuje mętnienie i rozwarstwienie).
5. Mieszaninę następnie ogrzać przez 30 minut, a następnie odstawić na 30 minut.
6. Następnie usunąć górną warstwę i wodę z żywicy.
7. Żywice poddać destylacji pod zmniejszonym ciśnieniem.
8. Po zakończeniu destylacji gorącą żywice wylać na blaszaną tacę.
b) Otrzymanie lakieru z żywicy nowolakowej
1. W kulistej kolbie dwuszyjnej o pojemności 250ml zaopatrzonej w chłodnicę zwrotną i termometr umieścić 40g rozdrobnionego nowolaku fenolowo – formaldehydowego.
2. Wlać kolejno 59ml alkoholu etylowego, 6ml alkoholu butylowego, 5g fosforanu krezolu.
3. Całość ogrzać pod chłodnicą zwrotną w łaźni wodnej w temperaturze 80oC.
4. Gotowy lakier rozpuścić i zdekantować.
c) Zbadanie podstawowych właściwości lakieru z żywicy
1. Utrzeć 2g żywicy z 0,2g utropiny.
2. Odważyć z tak przygotowanej mieszaniny 1g.
3. Umieścić równomierną warstwę na płytce metalowej, a płytkę umieścić na stoliku mikroskopu Boethiusa.
4. Mierzyć czas aż do momentu, kiedy żywica przestanie się ciągnąć w postaci nitek.
Wyniki:
Ø Temperatura stolika mikroskopu Boethiusa
Ø Czas utwardzania
Ø Temperatura mięknienia wg Ubbelohde`a
Obliczenia:
1. Ilość użytego formaldehydu:
Stężenie formaldehydu w formalinie
Stosunek molowy formaldehydu do fenolu
Masa molowa formaldehydu i fenolu ,
a) Liczba moli użytego fenolu
b) Liczba moli użytego formaldehydu
c) Masa użytego formaldehydu
d) Masa użytej formaliny
e) Objętość użytej formaliny
2. Zachodzące reakcje:
a) Addycja formaldehydu do fenolu
b) Reakcja polikondensacji
1.
2.
3.
Wnioski:
Ø Wadą i zaletą nowolaku fenolowo – formaldehydowego jest rozpuszczalność w rozpuszczalnikach polarnych ze względu na grupy hydroksylowe i brak rozpuszczalności w rozpuszczalnikach niepolarnych.
Ø Szybkość utwardzania bardzo mała w porównaniu z danymi tablicowymi:
Czas utwardzania tablicowy , doświadczalny . Taka różnica świadczy o tym tworzenia żywicy powinien być dłuższy.
Ø Żywicę nowolakową cechuje niezbyt duża wytrzymałość i kruchość
dejw