Podstawowe komendy i polecenia w Linux.txt

Podstawowe komendy i polecenia w Linux

   1. Polecenia zwi�zane z u�ytkownikami, grupami, loginami i zamykaniem systemu
          * shutdown(zamykamy Linuxa)
          * adduser (dodajemy nowego u�ytkownika)
          * newgrp (dodajemy now� grup�)
          * passwd (zmieniamy has�a)
          * logout (wylogowanie si�)
          * who (sprawdzamy kto jest aktualnie zalogowany)
          * users (j/w)
          * w (j/w)
          * whoami (sprawdzamy kim jeste�my)
          * mesg (zezwolenie na przyjmowania komunikat�w)
          * write (wys�anie wiadomo�ci do danego u�ytkownika)
          * wall (j/w tylko do wszystkich u�ytkownik�w)
          * rwall (j/w tylko do wszystkich w sieci)
          * ruser (wy�wietla u�ytkownik�w pracuj�cych w systemie)
          * talk (mo�liwo�� interaktywnej rozmowy)
          * finger(szczeg�owe informacje o u�ytkownikach)
          * su (zmieniamy si� w innego u�ytkownika)
          * chmod (zmieniamy parametry pliku)
          * chown (zmieniamy w�a�ciciela pliku)
          * chgrp (zmieniamy jaka grupa jest w�a�cicielem pliku) 
   2. Polecenia zwi�zane z plikami i katalogami
          * Polecenia zwi�zane z katalogami
                o ls (pokazuje nam zawarto�� katalogu)
                o dir (okrojona wersja ls, pochodz�ca z msdos'a)
                o pwd (pokazuje nam katalog w kt�rym si� znajdujemy)
                o cd (zmieniamy katalog)
                o rmdir (usuwamy katalog)
                o mkdir (nowy katalog) 
          * Polecenia zwi�zane z plikami
                o cat (edytowanie tekstu)
                o rm (usuwamy plik(i)) 
          * Polecenia zwi�zane z kopiowaniem i przenoszeniem, plik�w i katalog�w
                o mv (przenosimy plik lub zmieniamy jego nazw�)
                o cp (kopiujemy plik)
                o mvdir (przenosimy katalog lub zmieniamy jego nazw�) 
   3. Polecenia zwi�zane z procesami
          * ps (pokazuje nam jakie procesy s� aktualnie wykonywane)
          * kill ("zabijamy" procesy) 
   4. Polecenia zwi�zane z pomoc�
          * help (wy�wietla nam wszystkie polecenia w Linuxie)
          * man (pokazuje nam pomoc do programu) 
   5. Polecenia zwi�zane z kompresj� i archiwilizacj�
          * gzip(kompresuje nam archiwum *.gz)
          * tar (archiwizuje nam archiwum *.tar) 

I. Polecenia zwi�zane z u�ytkownikami, grupami, loginami i zamykaniem systemu:
shutdown
|-Przeznaczenie: zamykanie systemu
|-Parametry: shutdown [minuty] [informacja dla zalogowanych u�ytkownik�w]
| shutdown - natychmiastowe zamkni�cie systemu
| shutdown now - j/w
| shutdown 0 (zero) - j/w
| shutdown 2 - system zamknie si� za 2minuty
| shutdown 2 2minuty do wy�. systemu - system zamknie si� za 2minuty pokazuj�c komunikat
|-Opis: to polecenie s�u�y do zamykania systemu, jest mo�liwo�� ustawienia tej komendy, �eby
| zamykn�a Linuxa za np. 2 min. powiadamiaj�c zalogowanych u�ytkownik�w
|-Patrz tak�e: ---
|_________________________________________________________________
adduser
|-Przeznaczenie: dodawanie nowego u�ytkownika
|-Parametry:adduser [nazwa u�ytkownika]
| adduser jan - dodaje u�ytkownika do komputera o nazwie(imieniu) jan
|-Opis: je�li jeste� zalogowany jako root masz prawo dost�pu do tej komendy, je�li nie jeste� musisz
| si� najpierw przelogowa� na root'a
|-Patrz tak�e: [passwd] [newgrp]
|_________________________________________________________________
newgrp
|-Przeznaczenie: dodawanie nowej grupylub prze��czanie na inn�
|-Parametry:newgrp [nazwa grupy]
| newgrp programmers - dodaje now� grup� o nazwie programmers
|-Opis: je�li jeste� zalogowany jako root masz prawo dost�pu do tworzenia grupy, je�li nie masz
| prawo do zmieniania si� mi�dz nimi
|-Patrz tak�e: [adduser]
|_________________________________________________________________
passwd
|-Przeznaczenie: zmiana has�a
|-Parametry: passwd [u�ytkownik]
| adduser - zmienia has�o loginu na kt�rym jeste� zalogowany
| adduser thomson - zmienia has�o u�ytkownika thomson, je�li jeste� zalogowany jako root i nie
| musisz zna� poprzedniego has�a zwyk�ego u�ytkownika
|-Opis: je�li jeste� zalogowany jako root masz prawo dost�pu do tej komendy, je�li nie jeste� musisz
| si� najpierw przelogowa� na root'a
|-Patrz tak�e: [adduser]
|_________________________________________________________________
logout
|-Przeznaczenie: s�u�y do wylogowania si�
|-Parametry: brak
|-Opis: po wpisaniu polecenia widzimy napis do zalogowowania si�
|-Patrz tak�e: [adduser]
|_________________________________________________________________
who
|-Przeznaczenie: sprawdzamy kto jest aktualnie zalogowany
|-Parametry: who [parametry]
| who - pokazuje np: root tty01 Dec 13 12:42
| who am i - pokazuje nam informacje o naszym loginie
|-Opis: mo�esz za pomoc� tego polecenia sprawdzi� kto jest zalogowany lub "kim" jeste� w systemie
|-Patrz tak�e: [users] [w] [whoami]
|_________________________________________________________________
users
|-Przeznaczenie: pokazuje kto jest zalogowany
|-Parametry: brak
|-Opis: ta komenda jedynie pokazauje po przecinku nazwy u�ytkownik�w zalogowanych w systemie
|-Patrz tak�e: [who] [w] [whoami]
|_________________________________________________________________
w
|-Przeznaczenie: pokazuje kto jest zalogowany
|-Parametry: brak
|-Opis: po wpisaniu widzisz napisy :
| 8:43pm up 13 min, 3 users, load average: 0.07, 0.20, 0.20
| USER TTY FROM LOGIN@ IDLE JCPU PCPU WHAT
| ^^^a co poszczeg�lne rzeczy oznaczaj�^^^
| 8:43pm - bie�aca godzina (20:43)
| up 13 min - jak d�ugo pracuje nasz system (13min)
| 3 users - ilu u�ytkownik�w pracuje w systemie
| load average - obci��enie systemu przez programy
| USER - identyfikator u�ytkownika
| TTY - nazwa terminalu
| FROM - informacja dodatkowa
| LOGIN@ - godzina zalogowania
| IDLE - ile czasu up�yn�o od ostatniego naci�ni�cia klawisza
| JCPU - czas zu�yty przez wszystkie programy na danym terminalu
| PCPU - oraz przez wszystkie programy w danym momencie
| WHAT - nazwa aktywnego procesu
|-Patrz tak�e: [who] [whoami] [whoami] [users]
|_________________________________________________________________
whoami
|-Przeznaczenie: sprawdzamy nazw� loginu na kt�rym si� zalogowali�my
|-Parametry: brak
|-Opis: je�li jeste� zalogowany jako root to wy�wetla napis w nast�pnej linijce "root"
|-Patrz tak�e: [who] [w] [users]
|_________________________________________________________________
mesg
|-Przeznaczenie: zezwolenie lub nie na przyjmowania komunikat�w
|-Parametry: adduser [Yn]
| mesg y - mo�esz otrzymywa� wiadomo�ci
| mesg n - nie mo�esz otrzymywa� wiadomo�ci
|-Opis: jest to mo�liwo�� ustawienia czy do ciebie maj� przychodzi� komunikaty
|-Patrz tak�e: [write] [wall] [rwall] [ruser]
|_________________________________________________________________
write
|-Przeznaczenie: wysy�anie komunikat�w
|-Parametry: write [u�yykownik] [wiadomo��]
| write pasternak wiadro - wys�anie wiadomo�ci do u�ytkownika pasternak, u pasternaka pojawi si� tekst:
| Message from silverstar!root on tty1 at 23:33 wiadro
| po polsku i ludzku: "Wiadomo�� od root wys�ana o godz. 23:33" i teraz wiadomosc "wiadro"
|-Opis: polecenie daje mo�liwo�� wys�ania komunikaty do wybranej osoby
|-Patrz tak�e: [mesg] [wall] [rwall] [ruser]
|_________________________________________________________________
wall
|-Przeznaczenie: wysy�anie komunikat�w
|-Parametry: wall [plik tekstowy]
| wall mes.txt - wys�anie do wszystkich u�ytkownik�w wiadom�ci z pliku mes.txt
|-Opis: polecenie daje mo�liwo�� wys�ania wiadomo�ci do wszystkch os�b
|-Patrz tak�e: [mesg] [write] [rwall] [ruser]
|_________________________________________________________________
rwall
|-Przeznaczenie: wysy�anie komunikat�w
|-Parametry: wall [plik tekstowy]
| wall mes.txt - wys�anie do wszystkich sieci wiadom�ci z pliku mes.txt
|-Opis: polecenie daje mo�liwo�� wys�ania wiadomo�ci do wszystkch sieci
|-Patrz tak�e: [mesg] [write] [wall] [ruser]
|_________________________________________________________________
ruser
|-Przeznaczenie: wysy�anie komunikat�w
|-Parametry: wall [plik tekstowy]
| wall mes.txt - wys�anie do wszystkich pracuj�cych w systemie u�ytkownik�w wiadom�ci z pliku mes.txt
|-Opis: polecenie daje mo�liwo�� wys�ania wiadomo�ci do wszystkch sieci
|-Patrz tak�e: [mesg] [write] [wall] [ruser]
|_________________________________________________________________
talk
|-Przeznaczenie: interaktywna rozmowa
|-Parametry: talk [login][@sie�]
| talk parker - wtedy poka�e si� wiadomo��
| No connect yet - brak polaczenia
| Waiting for your party to respond - czekanie na odp.
| Your party is not logged on - brak partnera w sieci
| Ringing your party again - ponowne wezwanie
| Connection established - nawiazano polaczenie
| U odbiorcy pojawi napis
| Message from Talk_Daemon@kom.net at 23:33
| talk: connection requested by root
| talk: respond with: talk root
| Czyli jesli adresat po odczytaniu tego napisze
| talk root, to polaczenie zostanie nawiazane
|-Opis: mozemy nawiazac interaktywny kontakt nie tylko z
| osoba z naszego komputera, ale tez innego z sieci
|-Patrz tak�e: [mesg] [write] [wall] [rwall] [ruser]
|_________________________________________________________________
finger
|-Przeznaczenie: informacja o u�ytkownikach
|-Parametry: finger [user]
| finger - pokarze si� nam okienko w rodzaju:
| LOGIN NAME TTY IDLE WHEN WHERE
| root root ttyp1 1.01s Jan 20:33 Unknow
| finger root - pokarze si� nam okienko w rodzaju:
| Login name: root In real life: root
| Directory: /root Shell: /bin/bash
| On since Jan 27 20:33:11 on ttyp1 at Unknow
| No unread mail
| No Plan.
| ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
| Jak widac dowiadujemy si�, jakie s� prawdziwe personalia u�ytkownika
| (In real life), nazwy jego kartoteki prywatnej (Directory),
| rodzaj shell'a (Shell), kiedy si� zalogowal (On since), lub kiedy ostatnio
| byl w sieci (Last login), czy dostal/czytal ...