Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej
Dz.U.07.14.89 → tekst jednolity → opublikowany 31 stycznia 2007 roku
USTAWA z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej
DZIAŁ I PRZEPISY WSPÓLNE Rozdział 1 Przepisy ogólne
Art. 1.1)
1. Zakład opieki zdrowotnej jest wyodrębnionym organizacyjnie zespołem osób i środków majątkowych utworzonym i utrzymywanym w celu udzielania świadczeń zdrowotnych i promocji zdrowia. 2. Zakład opieki zdrowotnej może być również utworzony i utrzymywany w celu:
1)
prowadzenia badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych w powiązaniu z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i promocją zdrowia;
2)
realizacji zadań dydaktycznych i badawczych w powiązaniu z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i promocją zdrowia.
3. Zakład opieki zdrowotnej, o którym mowa w ust. 1, może uczestniczyć, a zakłady określone w ust. 2 uczestniczą w przygotowywaniu osób do wykonywania zawodu medycznego i kształcenia osób wykonujących zawód medyczny na zasadach określonych w odrębnych przepisach. 4. 2) Zakład opieki zdrowotnej ani inne podmioty na terenie zakładu opieki zdrowotnej nie mogą prowadzić działalności uciążliwej dla pacjenta lub przebiegu leczenia albo innej działalności, która nie służy zaspokajaniu potrzeb pacjenta i realizacji jego praw, w szczególności reklamy lub akwizycji skierowanych do pacjenta oraz działalności polegającej na świadczeniu usług pogrzebowych. 5. 2) Na terenie publicznego zakładu opieki zdrowotnej:
zakłady opieki zdrowotnej utworzone przez spółki, stowarzyszenia lub fundacje,
lekarze lub lekarze stomatolodzy3) wykonujący zawód w formie indywidualnej praktyki lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej lub grupowej praktyki lekarskiej,
3)
pielęgniarki lub położne wykonujące zawód w formie indywidualnej praktyki pielęgniarki lub położnej, indywidualnej specjalistycznej praktyki pielęgniarki lub położnej, a także grupowej praktyki pielęgniarek lub położnych,
4)
inne podmioty
- nie mogą prowadzić działalności polegającej na udzielaniu takich samych świadczeń zdrowotnych, które są udzielane przez ten zakład, z wyjątkiem świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej i stomatologii.
Art. 2. 4)
1. 5)Zakładem opieki zdrowotnej jest:
szpital, zakład opiekuńczo-leczniczy, zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, sanatorium, prewentorium, hospicjum stacjonarne, inny niewymieniony z nazwy zakład przeznaczony dla osób, których stan zdrowia wymaga udzielania całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych w odpowiednio urządzonym, stałym pomieszczeniu;
przychodnia, ośrodek zdrowia, poradnia, ambulatorium;
pogotowie ratunkowe;
medyczne laboratorium diagnostyczne;
5)
pracownia protetyki stomatologicznej i ortodoncji;
6)
zakład rehabilitacji leczniczej;
7)
żłobek;
8)
ambulatorium lub ambulatorium z izbą chorych jednostki wojskowej, Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Biura Ochrony Rządu, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz jednostki organizacyjnej Służby Więziennej;
9)
stacja sanitarno-epidemiologiczna;
10)
wojskowy ośrodek medycyny prewencyjnej;
11)
jednostka organizacyjna publicznej służby krwi;
12)
inny zakład spełniający warunki określone w ustawie.
2. Zakład opieki zdrowotnej może być odrębną jednostką organizacyjną, częścią innej jednostki organizacyjnej lub jednostką organizacyjną podległą innej jednostce organizacyjnej. 2a. 6) W ramach struktury organizacyjnej zakładu opieki zdrowotnej może zostać wydzielona jednostka organizacyjna, w celu udzielania świadczeń zdrowotnych mieszkańcom domów pomocy społecznej lub wychowankom placówek opiekuńczo-wychowawczych, zlokalizowana na terenie danej jednostki organizacyjnej pomocy społecznej. 3. Zakładem opieki zdrowotnej jest również zespół zakładów, o których mowa w ust. 1. Zakład opieki zdrowotnej wchodzący w skład zespołu zakładów staje się jednostką organizacyjną zespołu. 4. Nazwa zakładu opieki zdrowotnej powinna odpowiadać zakresowi świadczeń zdrowotnych udzielanych przez ten zakład. 5. 7) Oznaczenia "klinika" albo "kliniczny" mogą być zamieszczane wyłącznie w nazwach zakładów opieki zdrowotnej, o których mowa w art. 1 ust. 2, a oznaczenie "uniwersytecki" może być zamieszczane wyłącznie w nazwach zakładów opieki zdrowotnej, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2.
Art. 3. 8)
Świadczeniem zdrowotnym są działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania, w szczególności związane z:
badaniem i poradą lekarską;
leczeniem;
badaniem i terapią psychologiczną;
rehabilitacją leczniczą;
opieką nad kobietą ciężarną i jej płodem, porodem, połogiem oraz nad noworodkiem;
opieką nad zdrowym dzieckiem;
badaniem diagnostycznym, w tym z analityką medyczną;
pielęgnacją chorych;
pielęgnacją niepełnosprawnych i opieką nad nimi;
opieką paliatywno-hospicyjną;
orzekaniem i opiniowaniem o stanie zdrowia;
zapobieganiem powstawaniu urazów i chorób poprzez działania profilaktyczne oraz szczepienia ochronne;
13)
czynnościami technicznymi z zakresu protetyki i ortodoncji;
14)
czynnościami z zakresu zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze.
Art. 4. 9)
Świadczenia zdrowotne mogą być udzielane przez zakłady opieki zdrowotnej oraz przez osoby fizyczne wykonujące zawód medyczny lub przez grupową praktykę lekarską, grupową praktykę pielęgniarek, położnych na zasadach określonych w odrębnych przepisach, z zastrzeżeniem art. 6 ust. 2.
Art. 5. 10)
Zakład opieki zdrowotnej udziela świadczeń zdrowotnych ogółowi ludności lub określonej grupie ludności.
Art. 6. 11)
1. 12) Zakład opieki zdrowotnej udziela świadczeń zdrowotnych bezpłatnie, za częściową odpłatnością lub odpłatnie na zasadach określonych w ustawie, w przepisach odrębnych lub w umowie cywilnoprawnej. 2. 13) Świadczenia zdrowotne, wykonywane w ramach szkolenia w podstawowej jednostce organizacyjnej uczelni medycznej albo w uczelni prowadzącej działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych w ramach szkolenia studentów w tej uczelni pod bezpośrednim nadzorem lekarzy, lekarzy stomatologów3) posiadających prawo wykonywania zawodu lekarza albo prawo wykonywania zawodu lekarza stomatologa3), będących pracownikami tej uczelni, są finansowane z budżetu państwa w formie dotacji dla uczelni. 3. 14) Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb podziału dotacji, o których mowa w ust. 2, dla publicznych15) uczelni medycznych i publicznych15) uczelni prowadzących działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych, uwzględniając w szczególności liczbę kształconych studentów.
Art. 7. 16)
Zakład opieki zdrowotnej nie może odmówić udzielenia świadczenia zdrowotnego osobie, która potrzebuje natychmiastowego udzielenia takiego świadczenia ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia.
Art. 8. 17)
1. 18)Zakład opieki zdrowotnej może być utworzony przez:
ministra lub centralny organ administracji rządowej;
1a)
(uchylony); 19)
2) 20)
wojewodę;
jednostkę samorządu terytorialnego;
3a) 21)
publiczną15) uczelnię medyczną lub publiczną15) uczelnię prowadzącą działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych;
3b) 22)
Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego;
kościół lub związek wyznaniowy;
pracodawcę;
fundację, związek zawodowy, samorząd zawodowy lub stowarzyszenie;
7)23)
inną krajową albo zagraniczną osobę prawną lub osobę fizyczną z zastrzeżeniem ust. 1a;
spółkę niemającą osobowości prawnej.
1a. 24) Zakładu opieki zdrowotnej nie może utworzyć samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej oraz spółka, o której mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. Nr 169, poz. 1420). 1b. 25) Wynagrodzenie partnera prywatnego, z tytułu realizacji zadań publicznych w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego może w całości stanowić zapłata sumy pieniężnej ze środków podmiotu publicznego odpowiedzialnego za wykonywanie tych zadań. 2. 26) Publicznym zakładem opieki zdrowotnej jest zakład opieki zdrowotnej utworzony przez organ, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-3b. 3. 27) Niepublicznym zakładem opieki zdrowotnej jest zakład opieki zdrowotnej utworzony przez instytucje i osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 4-8. 3a. (uchylony). 28) 4. 29) Organy, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3, tworzące zakład opieki zdrowotnej w celu udzielania świadczeń zdrowotnych swoim pracownikom, są pracodawcami w rozumieniu ust. 1 pkt 5.
Art. 8a. 30)
Do publicznego zakładu opieki zdrowotnej prowadzonego przez jednostkę badawczo-rozwojową stosuje się przepisy niniejszej ustawy, z zachowaniem przepisów o jednostkach badawczo-rozwojowych.
Art. 9.
1. 31) Pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej powinny odpowiadać określonym wymaganiom fachowym i sanitarnym. 2. 32) Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej, Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych oraz Naczelnej Rady Aptekarskiej, w drodze rozporządzenia, określi:
wymagania, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej,
terminy i zakres dostosowania zakładu opieki zdrowotnej do wymagań, o których mowa w pkt 1
- uwzględniając konieczność zapewnienia odpowiedniej jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych. 3. 33) Minister właściwy do spraw zdrowia może określić, w drodze rozporządzenia, standardy postępowania i procedury medyczne wykonywane w zakładach opieki zdrowotnej w celu zapewnienia właściwego poziomu i jakości świadczeń zdrowotnych. 4. 34) Zakłady opieki zdrowotnej nabywają i stosują wyroby medyczne odpowiadające wymaganiom ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. Nr 93, poz. 896 oraz z 2005 r. Nr 64, poz. 565).
Art. 10. 35)
1. W zakładzie opieki zdrowotnej świadczenia zdrowotne udzielane są wyłącznie przez osoby wykonujące zawód medyczny oraz spełniające wymagania zdrowotne, określone w odrębnych przepisach. 2. Minister właściwy do spraw zdrowia36) określa, w drodze rozporządzenia, wymagania, jakim powinny odpowiadać osoby na stanowiskach kierowniczych w zakładach opieki zdrowotnej określonego rodzaju. 3. 37) Świadczenia zdrowotne mogą być udzielane przez osoby, o których mowa w ust. 1, w ramach wolontariatu, na zasadach określonych w porozumieniu, o którym mowa w art. 44 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.38)), zawartym między zakładem opieki zdrowotnej a wolontariuszem. 3a. 39) Do wolontariatu stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. 4. Minister właściwy do spraw zdrowia36) po zasięgnięciu opinii organów samorządów zawodów medycznych określa, w drodze rozporządzenia, sposób ustalania minimalnych norm zatrudnienia pracowników działalności podstawowej w zakładach opieki zdrowotnej. 5. 40)Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:
rodzaje zawodów, w których może być uzyskiwany tytuł specjalisty w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia, z wyjątkiem zawodów, dla których zasady uzyskiwania tytułu specjalisty określają odrębne przepisy,
szczegółowy sposób, warunki i tryb uzyskiwania tytułu specjalisty w danej dziedzinie, o której mowa w pkt 1- uwzględniając konieczność zapewnienia wysokich kwalifikacji zawodowych;
podmioty uprawnione do prowadzenia szkoleń i nadawania tytułu specjalisty w danej dziedzinie, o której mowa w pkt 1, uwzględniając konieczność zapewnienia odpowiedniej jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych;
tryb uznawania tytułu specjalisty w danej dziedzinie, o której mowa w pkt 1, uzyskanego poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, uwzględniając specyfikę danego zawodu.
6. (uchylony). 41)
Art. 11.
1. Ustrój zakładu opieki zdrowotnej oraz inne sprawy dotyczące jego funkcjonowania, nieuregulowane w ustawie, określa statut. 2. 42) W statucie zakładu opieki zdrowotnej określa się w szczególności:
nazwę zakładu odpowiadającą zakresowi udzielanych świadczeń;
cele i zadania zakładu;
siedzibę i obszar działania;
rodzaje i zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych;
organy zakładu i strukturę organizacyjną;
formę gospodarki finansowej.
3. Podmiot, który utworzył zakład, nadaje statut, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.
Art. 12.
1. Zakład opieki zdrowotnej może rozpocząć działalność dopiero po uzyskaniu wpisu do rejestru. 2. Rejestr jest jawny i dostępny do wglądu dla osób trzecich. 3. 43)Rejestr zakładów opieki zdrowotnej mających siedzibę na obszarze województwa prowadzi wojewoda, z zastrzeżeniem ust. 4. 4. 44)Rejestr zakładów opieki zdrowotnej, utworzonych przez organy i osoby prawne, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1, 3a i 3b, prowadzi minister właściwy do spraw zdrowia, z wyjątkiem zakładów utworzonych w celu określonym w art. 8 ust. 4, których rejestr prowadzi wojewoda. 5. 45) Zakład opieki zdrowotnej, którego jednostki organizacyjne są zlokalizowane na obszarze więcej niż jednego województwa, podlega wpisowi do rejestru w województwie, w którym mieści się siedziba zakładu, z zastrzeżeniem ust. 4. 6.45)Organ prowadzący rejestr zawiadamia właściwego wojewodę o wpisie do rejestru zakładu opieki zdrowotnej dokonywanym w trybie określonym w ust. 5 oraz o wszystkich zmianach w rejestrze odnoszących się do jednostek organizacyjnych zakładu, które prowadzą działalność na obszarze tego województwa.
Art. 13.
1.46)Podstawą wpisu do rejestru jest stwierdzenie przez organ prowadzący rejestr, że zakład opieki zdrowotnej spełnia wymagania określone w art. 9-11, z tym że warunek określony w art. 11 ust. 2 pkt 1 nie dotyczy zakładu opieki zdrowotnej, którego nazwa wynika z ustawy lub z przepisów odrębnych. 2. Wpis do rejestru, odmowa wpisu lub skreślenie z rejestru następuje w formie decyzji administracyjnej. 3.47)W przypadku zakładu opieki zdrowotnej, o którym mowa w art. 12 ust. 5, organ prowadzący rejestr stwierdza spełnienie wymagań określonych w art. 9 i 10 za pośrednictwem wojewody właściwego ze względu na lokalizację jednostki organizacyjnej zakładu. 4.47)Zgodnie z nazwą zakładu opieki zdrowotnej oraz zakresem udzielanych świadczeń zdrowotnych organ prowadzący rejestr nadaje zakładowi resortowy kod identyfikacyjny. 5. 47) Minister właściwy do spraw zdrowia36) określi, w drodze rozporządzenia, system resortowych kodów identyfikacyjnych dla zakładów opieki zdrowotnej oraz szczegółowe zasady ich nadawania.
Art. 14. 48)
1. Zakład opieki zdrowotnej obowiązany jest zgłosić organowi prowadzącemu rejestr zmiany stanu faktycznego i prawnego odnoszące się do zakładu opieki zdrowotnej, powstałe po wpisie do rejestru i dotyczące danych zawartych w rejestrze, w terminie 14 dni od dokonania zmiany, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3. 2. Zakład opieki zdrowotnej może zmienić zakres udzielanych świadczeń po uprzednim wpisie tej zmiany do rejestru. 3. Zakład opieki zdrowotnej obowiązany jest zgłosić organowi prowadzącemu rejestr zamiar zaprzestania działalności z jednoczesnym wskazaniem terminu wykreślenia zakładu z rejestru. 4. Przepisy art. 12 i 13 stosuje się odpowiednio.
Art. 15. ...
ratownictwo_medyczne