MAŁOPOLSKA WYŻSZA SZKOŁA EKONOMICZNA
- WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA I MARKETINGU –
ZARZĄDZANIE FIRMĄ
ANNA OPOZDA
REKRUTACJA PRACOWNIKÓW
NA PRZYKŁADZIE
„ZAKŁADÓW AZOTOWYCH
W TARNOWIE – MOŚCICACH” S.A.
Praca licencjacka napisana
pod kierunkiem
dr Anny Piechnik - Kurdziel
Tarnów, 2002.
Wyrazy podziękowania składam
Pani Doktor Annie Piechnik – Kurdziel
za okazaną mi życzliwość i cenne wskazówki
udzielone mi przy pisaniu poniższej pracy.
SPIS TREŚCI
WSTĘP...........................................................................................................................4
ROZDZIAŁ 1 PROCES REKRUTACJI PRACOWNIKÓW...............................61.1 Modele polityki personalnej.....................................................................................6
1.2 Pojęcie rekrutacji personelu.....................................................................................8
1.3 Etapy rekrutacji personelu......................................................................................10
1.4 Rodzaje rekrutacji personelu..................................................................................15
1.5 Źródła rekrutacji personelu.....................................................................................16
1.6 Wybór metody poszukiwań pracowników.............................................................26
1.7 Metody rekrutacji wewnętrznej i zewnętrznej.......................................................26
1.8 Alternatywy rekrutacji personelu...........................................................................36
1.9 Selekcja kandydatów do pracy...............................................................................41
ROZDZIAŁ 2 ZAGADNIENIA METODYCZNE................................................432.1 Cel i metody badania...............................................................................................43
2.2 Charakterystyka „Zakładów Azotowych” S.A. w Tarnowie - Mościcach..............44
2.3 Struktura organizacyjna „Zakładów Azotowych” S.A. ..........................................45
ROZDZIAŁ 3 REKRUTACJA PRACOWNIKÓW W „ZAKŁADACH AZOTOWYCH” W TARNOWIE – MOŚCICACH S.A.........................................493.1 Źródła rekrutacji pracowników w Zakładach Azotowych S.A...............................49
3.2 Metody rekrutacji pracowników w Zakładach Azotowych S.A.............................49
3.3 Selekcja kandydatów do pracy w Zakładach Azotowych S.A................................56
ROZDZIAŁ 4 OCENA I PODSUMOWANIE WYNIKÓW BADAŃ WŁASNYCH...............................................................................................................58Bibliografia....................................................................................................................62
Spis rysunków...............................................................................................................64
Spis tablic......................................................................................................................64
Załączniki......................................................................................................................65
WSTĘP
Najważniejszym zasobem organizacji są ludzie, którzy dostarczają jej swoją pracę, uzdolnienia, twórczość i energię. Strategia organizacji i wszystkie jej cele realizowane są przez pracowników. To oni tworzą firmę i uczestniczą w jej życiu.
Na sukces każdej firmy pracują zatrudnieni w niej ludzie, a ich kompetencje, wiedza, umiejętności, doświadczenie i postawy decydują o sprawności i efektywności przedsiębiorstwa. Dlatego ważne jest, aby wybrani kandydaci byli w stanie efektywnie wykonywać swoją pracę. Los firmy zależy od jej uczestników. Pracownicy wpływają na to, że organizacja jest bardziej wydajna i rentowna, służą pomocą przy wyszukiwaniu i rozwiązywaniu problemów firmy.
Bardzo duże znaczenie ma profesjonalne podejście do rekrutacji personelu, która wychodząc od głównych celów zarządzania zasobami ludzkimi i uwzględniając nadrzędne cele organizacji, zapewnia jej kompetentnych pracowników na korzystnych warunkach finansowych.
Rekrutacja spełni swoje zadanie, gdy zapewni stały dopływ wykwalifikowanych kadr, dotrze do odpowiednich kandydatów i skłoni ich do przyjęcia oferty pracy. W niniejszej pracy zostało przedstawione gdzie i w jaki sposób można poszukiwać kandydatów do pracy.
Celem pracy jest przedstawienie procesu rekrutacji jako jednej z podstawowych funkcji zarządzania zasobami ludzkimi.
Całość pracy składa się z czterech rozdziałów. W opracowaniu tym wykorzystano wynik własnych obserwacji, wywiady z osobami funkcyjnymi oraz dostępną literaturę przedmiotową.
Rozdział pierwszy Proces rekrutacji pracowników przedstawia metody, źródła i alternatywy rekrutacji pracowników. Starano się także wyjaśnić pojęcie rekrutacji, jakie są jej rodzaje i etapy. Rozdział ten jest rozdziałem czysto teoretycznym.
Rozdział drugi Zagadnienia metodyczne poświęcony został celowi badania oraz przedstawia wykorzystane metody badań własnych. Zawiera również charakterystykę miejsca badania i przedstawia strukturę zatrudnienia pracowników Zakładów Azotowych S.A. w latach 1997 - 2001 pod względem wieku i wykształcenia oraz strukturę organizacyjną firmy.
Następny rozdział Rekrutacja pracowników w Zakładach Azotowych S.A. jest rozdziałem praktycznym. Zawiera wyniki badań własnych. Przedstawiono tu w jaki sposób firma rekrutuje kandydatów do pracy oraz omówiono wykorzystywane do tego celu metody.
W rozdziale czwartym Ocena i podsumowanie wyniku badań własnych zawarto ocenę badań własnych oraz zalecenia na przyszłość dla badanej firmy. Przedstawiona analiza umożliwia ocenę wykorzystywanych metod rekrutacyjnych w analizowanym przedsiębiorstwie. Wnioski dotyczące wyżej wymienionych kwestii znajdują się w podsumowaniu.
ROZDZIAŁ 1
PROCES REKRUTACJI PRACOWNIKÓW
1.1 Modele polityki personalnej
Celem zarządzania zasobami ludzkimi jest dobór takich pracowników, którzy najlepiej będą realizować plany przedsiębiorstwa[1].
Źródłem sukcesu firmy jest personel rozumiany jako ogół ludzi wchodzących w skład danej organizacji wraz ze swoimi kwalifikacjami, umiejętnościami, zdolnościami i możliwościami.
Sposób zatrudnienia pracowników zależy w dużej mierze od realizowanego modelu polityki personalnej. Najczęściej stosuje się model sita lub kapitału ludzkiego
„Model sita” – wskazuje na selekcję pracowników jako podstawową działalność komórek personalnych. Sprowadza się do poszukiwania i doboru na odpowiednie stanowisko najlepszych pracowników. Nacisk kładzie się na promowanie i nagradzanie tych, którzy osiągają najlepsze wyniki. Najgorsi są zwalniani z firmy[2].
Mechanizm ten w istocie działa jak sito, odsiewając słabszych, a pozostawiając najlepszych.
Model sita dostosowany jest do rynku pracodawcy, czyli takiego, na którym chętnych jest zdecydowanie więcej niż wolnych miejsc.
„Model kapitału ludzkiego” – przywiązuje się mniejszą wagę do selekcji pracowników. W tym modelu firma inwestuje w rozwój zatrudnionych i ponosi koszty związane z doskonaleniem pracowników.
Według tego modelu poszukuje się osób niekoniecznie najlepszych, ale tych, które są otwarte, mają chęć i motywację do pracy[3].
Model ten może być stosowany w dowolnych warunkach rynku pracy.
Wybór modelu polityki personalnej nie jest dla firmy przypadkowy. Wpływa na niego sytuacja na rynku pracy, strategia firmy i jej możliwości finansowe oraz kontekst kulturowy, w jakim działa. Analiza wskazanych uwarunkowań pozwala na przyjęcie właściwego modelu polityki personalnej, zapewniającego firmie najlepszych pracowników w konkretnej sytuacji.
Zatrudnianie i zwalnianie pracowników to kluczowe elementy polityki personalnej prowadzonej w każdej organizacji.
Zatrudnienie personelu stanowi kluczowy proces, za pomocą którego umiejscawia się poszczególne osoby, które będą realizowały misję i plany organizacji. Proces ten jest w dużym stopniu poddany regulacjom prawnym.
Proces zatrudniania może zostać sklasyfikowany według trzech powiązanych grup działań:
1. Pozyskiwanie zasobów ludzkich. Chodzi tutaj o prognozowanie i planowanie zapotrzebowania w dziedzinie zatrudnienia, analizę i opis pracy, rekrutację, selekcję oraz wdrożenie nowego pracownika do pracy.
2. Utrzymywanie zasobów ludzkich. Dotyczy to rutynowego administrowania sprawami płacowymi; ruchów wewnętrznych, takich jak awanse i przeniesienia, a także nadzoru nad bezpieczeństwem i higieną pracy oraz dodatkowych świadczeń socjalnych.
3. Rozwój zasobów ludzkich. Punkt ten zawiera szkolenie pracowników w nowych umiejętnościach, wdrażanie programów doskonalenia kierowniczego i zawodowego, a także ocenę wykonania[4].
Jedną z podstawowych funkcji zarządzanie zasobami ludzkimi i wykorzystywaną we wszystkich organizacjach jest rekrutacja – zatrudnianie pracowników.
Proces zatrudniania rozpoczyna się od momentu rozpoczęcia rekrutacji.
1.2 Pojęcie rekrutacji personelu
„Rekrutacja” oznacza pozyskiwanie przez organizację kandydatów do pracy w liczbie umożliwiającej ich racjonalną selekcję i polega na działaniach organizacji na rynku pracy ukierunkowanych na poinformowaniu potencjalnych kandydatów o firmie i warunkach uczestnictwa w niej oraz na wytworzeniu pozytywnych postaw i chęci zatrudnienia[5].
Organizacja
Wakaty
Wewnętrzny
rynek pracy
Selekcja
Pula kandydatów
Rekrutacja
Zewnętrzny
Rys. 1 Ogólny model rekrutacji i selekcji
Źródło: M. Kostera, S. Kownacki, Zarządzanie potencjałem społecznym organizacji [w.] Zarządzanie. Teoria i praktyka, pod red. A. K. Koźmińskiego, W. Piotrowskiego, PWN, Warszawa 1999, s. 463.
Ogólnym celem rekrutacji jest pozyskanie pracowników do pokrycia ustalonych wcześniej potrzeb personalnych w wymiarze ilościowym, jakościowym, czasowym i przestrzennym, przy czym należy mieć na uwadze osadzanie określonych stanowisk w kontekście celów i struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa[6].
ZAKTUALIZOWANE ZADANIA WZGLĘDNIE FUNKCJE ORAZ OPIS ŚRODOWISKA PRACY
OCENY RYNKÓW PRACY I SPOSOBÓW DOTARCIA DO KANDYDATÓW DO ZATRUDNIENIA
KWESTIE WYBORU WEWNĘTRZNYCH LUB ZEWNĘTRZNYCH ZASOBÓW LUDZKICH JAKO ŹRÓDEŁ SIŁY ROBOCZEJ
Określenie dróg do rynku pracy
Wykorzystanie dróg do rynku pracy
Wstępna ocena kandydatów
Zaplanowanie i przeprowadzenie rozmów wstępnych z kandydatami
Sporządzenie listy rankingowej obu kandydatów
Metody doboru personelu
Dobór personelu
Określenie warunków umowy i jej podpisanie
...
monia87zdw